เปิดเบื้องหลัง‘สี จิ้นผิง’ กวาดทุจริตกองทัพจีน

สำนักข่าวเอเอฟพีรายงานว่า เมียวประสบชะตากรรมเดียวกับอดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมสองราย ที่ตกจากตำแหน่งจากการกวาดล้างการทุจริตในกองทัพจีนในช่วงหนึ่งปีเศษที่ผ่านมา

นักวิเคราะห์กล่าวว่า การทุจริตอาจบั่นทอนความพร้อมรบของจีน ในช่วงที่จีนกำลังสร้างสมกองกำลังมากที่สุดในรอบหลายสิบปี

นับตั้งแต่ขึ้นสู่อำนาจเมื่อสิบปีก่อน ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ระดมกวาดล้างข้าราชการทุจริต ฝ่ายสนับสนุนมองว่านโยบายนี้ส่งเสริมการบริหารบ้านเมืองอย่างขาวสะอาด แต่นักวิจารณ์กล่าวว่า เป็นการช่วยให้สีกำจัดคู่แข่งทางการเมือง

ในปีที่ผ่านมา การเล่นงานเน้นไปที่กองทัพ นับตั้งแต่ฤดูร้อนปี 2023 เจ้าหน้าที่กองทัพและอุตสาหกรรมทหารถูกปลดไปแล้วเกือบ 20 นาย ตำแหน่งใหญ่สุดนับจนถึงขณะนี้คือรัฐมนตรีกลาโหม

สื่อทางการจีนยืนยันว่าทั้งเว่ย เฟิ่งเหอ และหลี่ จางฟู่ ผู้รับตำแหน่งสืบต่อมา ต่างถูกขับออกจากพรรคคอมมิวนิสต์และกำลังถูกสอบทุจริต

“ดูเหมือนสีจะไม่ไว้ใจนายทหารคนดังของเขาอยู่เสมอ”อังคิต ปันดา นักวิจัยอาวุโสของมูลนิธิคาร์เนกีเพื่อสันติภาพระหว่างประเทศ กล่าวกับเอเอฟพี

ในเวลานั้นนักวิเคราะห์เชื่อมโยงการกวาดล้างกับการสอบสวนครั้งใหญ่ในกองกำลังจรวด กองทัพปลดแอกประชาชน (พีแอลเอ) ซึ่งดูแลขีปนาวุธนิวเคลียร์และขีปนาวุธ และจะเป็นแนวแรกของจีนที่จะโจมตีหากเกิดความขัดแย้งใหญ่ขึ้น

อดีต รมว.กลาโหมทั้งสองคนต่างเกี่ยวข้องกับกองกำลังจรวด เว่ยเคยเป็นหัวหน้าหน่วย ส่วนหลี่ จางฟู่เคยเป็นหัวหน้าแผนกพัฒนาอาวุธรวมถึงขีปนาวุธ

หลี่ ยู่เฉา ผู้บัญชาการหน่วย และซุน จินหมิง หัวหน้าเสนาธิการ ถูกขับออกจากพรรคและถูกสอบทุจริตในเดือน ก.ค.

เจ้าหน้าที่ระดับสูงสามคนถูกปลดจากตำแหน่งในรัฐวิสาหกิจขีปนาวุธ ในเดือน ธ.ค.2023 ด้วย

ไม่เพียงแค่กองกำลังจรวดเท่านั้นหนังสือพิมพ์อังกฤษ “ไฟแนนเชียลไทม์ส” รายงานในสัปดาห์นี้ว่า รัฐมนตรีกลาโหมตงจุนกำลังถูกสอบสวน รัฐบาลปักกิ่งปฏิเสธข่าวว่า “เป็นเรื่องมโนล้วนๆ”

แต่ถ้าการปลดเมียวและตงได้รับการยืนยืน อาจบ่งบอกได้ว่าการกวาดล้างทุจริตกำลังขยายวงเมียวไม่มีสัมพันธ์ที่แน่ชัดกับกองกำลังจรวด เขาไต่เต้าขึ้นมาตามลำดับและได้รับการเลื่อนชั้นเป็นนายพลกองทัพเรือในปี 2015

เช่นเดียวกับรัฐมนตรีกลาโหมที่ได้รับแต่งตั้งเมื่อเดือน ธ.ค.ปีก่อน เติบโตในกองทัพเรือจนก้าวขึ้นมาเป็นผู้บัญชาการ

นีล โทมัส นักวิจัยการเมืองจีนจากเอเชียโซไซตี กล่าวว่า รายงานข่าว ตงตกกระป๋องบ่งชี้ “ข้อบกพร่องในกองทัพจีนลึกซึ้งยิ่งกว่าที่เคยสงสัยกัน”

การปราบทุจริตเกิดขึ้นในช่วงที่จีนกดดันทางทหารต่อไต้หวันหนักข้อขึ้น และแข็งกร้าวในทะเลจีนใต้ที่อ้างกรรมสิทธิ์ทับซ้อนกับเพื่อนบ้านบ่อยครั้งแต่บรรดานักวิเคราะห์มองว่าการทุจริตในกองทัพอาจทำให้เกิดความกังวลว่ากองทัพอาจทำงานได้ไม่เต็มที่

“การทุจริตในกองทัพจีนอาจเพิ่มคำถามถึงความสามารถในการบรรลุวัตถุประสงค์ของกองทัพ และบรรลุวิสัยทัศน์ ‘การฟื้นฟูครั้งใหญ่’ของสี” เฮเธอร์ วิลเลียมส์ ผู้อำนวยการโครงการปัญหานิวเคลียร์ ศูนย์ยุทธศาสตร์และการระหว่างประเทศศึกษาในกรุงวอชิงตันระบุ

สำนักข่าวบลูมเบิร์กรายงานในปีนี้อ้างหน่วยข่าวกรองสหรัฐว่า การทุจริตมากมายในกองกำลังจรวดทำให้อุปกรณ์ทำหน้าที่ผิดพลาด แม้แต่น้ำมันเติมขีปนาวุธก็ยังใช้น้ำแทน

“ถ้าเป็นจริง ข้อผิดพลาดเหล่านี้จะลดทอนปฏิบัติการขีปนาวุธ เกิดคำถามต่อความพร้อมของกองกำลังนิวเคลียร์ และขีดความสามารถของจีนโดยรวม” สหพันธ์นักวิทยาศาสตร์อเมริกันเขียนจดหมายเปิดผนึกตอบสนองข้ออ้างดังกล่าว

สีเคยลั่นวาจาว่าการรวมไต้หวันเข้ากับจีนแผ่นดินใหญ่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ และจะใช้ “ทุกมาตรการที่จำเป็น” เพื่อบรรลุเป้าหมาย

โจเอล วุธนาว นักวิจัยอาวุโสม มหาวิทยาลัยกลาโหมแห่งชาติในสหรัฐ กล่าวว่า การปราบปรามเมื่อเร็วๆ นี้ “เพิ่มคำถามว่าสีจะเหลือใครให้ไว้วางใจได้ และเรื่องอื้อฉาวที่เล่นงานเจ้าหน้าที่คนสำคัญเหล่านี้มีมากแค่ไหน”

“นี่เป็นการเสียสมาธิครั้งใหญ่ขณะที่เขากดดันพีแอลเอให้พร้อมทำสงครามกับไต้หวันภายในปี 2027” วุธนาวกล่าว

เดือนนี้สีไปเยี่ยมทหารอากาศในมณฑลหูเป่ย์ทางภาคกลางของประเทศ เรียกร้องให้พวกเขา “กำจัดทุจริต” และ “แนวโน้มอันเลวร้าย”

“เราต้องยึดมั่นหน้าที่และพันธกิจให้หนักแน่น เพิ่มความรู้สึกถึงการพร้อมรบ และเพิ่มการเตรียมตัวต่อสู้ให้เข้มงวด” สีกล่าวกับทหาร

แต่จากการปลดเมียว นักวิเคราะห์มองว่า การทุจริตยังคงดึงสมาธิจากเป้าหมายต่อไป

“การแข่งขันชิงตำแหน่งสูงสุดนั้นดุเดือด จนอาจเกิดความขัดแย้งกันในหมู่เจ้าหน้าที่ จนนำไปสู่วงจรจับกุม แต่งตั้ง ขัดแย้งกันอย่างไม่สิ้นสุด”วิกเตอร์ ชีห์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการเมืองจีนของชนชั้นนำกล่าวกับเอเอฟพี