เปิดช่องโหว่คว่ำบาตร 'รถญี่ปุ่น-ยุโรป' รุ่นใหม่ ขายว่อนเว็บรัสเซีย ส่งผ่านพันธมิตร

นิกเกอิ เอเชีย รายงานว่า Drom หนึ่งเว็บไซต์ขายรถยนต์ที่ใหญ่ที่สุดของรัสเซีย มีการจำหน่ายรถยนต์รุ่นปี 2567 ที่ผลิตในญี่ปุ่นซึ่งเป็นรุ่นที่มีข้อจำกัดด้านการส่งออก อย่างน้อย 1,030 คัน ในช่วงต้นเดือน พ.ย. และพบรถยนต์สัญชาติเยอรมัน 1,370 คันในเว็บไซต์ ซึ่งรวมถึงรถยนต์เมอร์เซเดส-เบนซ์ จำนวน 571 คัน เช่น รุ่น G-Class SUVs นอกจากนี้ ยังพบรถยนต์สัญชาติเกาหลีใต้ที่มีข้อจำกัดด้านการส่งออกรวมอยู่ด้วย

ญี่ปุ่นได้เพิ่มมาตรการจำกัดการส่งออกรถยนต์ไปยังรัสเซียเพื่อตอบสนองที่มอสโกรุกรานยูเครนในปี 2565 โดยในเดือนส.ค. 2566 มาตรการจำกัดเหล่านี้ได้ขยายขอบเขตไปยังรถยนต์ที่มีเครื่องยนต์ใหญ่กว่า 1.9 ลิตร ขณะที่สหภาพยุโรป (อียู) ก็กำหนดข้อจำกัดที่คล้ายกัน ส่วนผู้ผลิตรถยนต์ญี่ปุ่นหลายค่ายเคยบอกไว้ว่า บริษัทจะหยุดการส่งออกรถยนต์รุ่นใหม่ไปยังรัสเซีย แต่ดูเหมือนว่าจะยังไม่มีประสิทธภาพนัก

สำหรับเว็บไซต์ Drom พบรถยนต์โตโยต้าและเล็กซัสครองสัดส่วน 90% ของรถยนต์ญี่ปุ่นที่มีการจำกัดการส่งออก และแบรนด์อื่น ๆ ที่พบได้แก่ มาสด้า และซูบารุ

ทั้งนี้ รถยนต์ค่ายดังกล่าวได้รับประกาศขายจากผู้จัดจำหน่ายหลายราย รวมถึง Business Car ซึ่งเป็นบริษัทในเครือของ Toyota Tsusho บริษัทเทรดดิ้งเครือโตโยต้าที่อยู่ในรัสเซีย

Business Car เปิดจำหน่ายรถรุ่น Land Cruiser ของโตโยต้าผ่านเว็บ Drom มากที่สุด 438 คัน หรือคิดเป็นราว 10% ของรถที่บริษัท Business Car ลงขายทั้งหมด

สืบเสาะหาเส้นสาย

จากการค้นพบดังกล่าว นิกเกอิจึงใช้เลข “เลขตัวถัง” หรือ Vehicle Identification Number (VIN) และบันทึกศุลกากร เพื่อติดตามเส้นทางการขนส่งรถยนต์เหล่านั้นว่าจัดส่งไปยังรัสเซียได้อย่างไร

รถรุ่น Land Cruiser 300 คันหนึ่งที่ Business Car ลงจำหน่ายในเว็บไซต์ มีรายละเอียดที่เกี่ยวข้องระบุว่า รถคันนี้ผลิตในญี่ปุ่นเท่านั้น และเลข VIN ก็ชี้ว่า ญี่ปุ่นเป็นประเทศต้นทาง ขณะที่บันทึกของศุลกากรแสดงให้เห็นว่ารถคันนี้ส่งออกไปยังบริษัทในเครือของโตโยต้าในคาซัคสถาน โดยโตโยต้า มอเตอร์ ยุโรป ในประเทศเบลเยียม

ด้านตัวแทนจากโตโยต้าเผยว่า รถยนต์คันดังกล่าวจำหน่ายให้กับบุคคลหนึ่งในคาซัคสถาน แต่เอกสารสาธารณะระบุว่า สุดท้าย Land Cruiser ก็จัดส่งไปยังรัสเซีย แต่ยังไม่มีความชัดเจนว่ารถถูกส่งไปรัสเซียได้อย่างไร

อนึ่ง คาซัคสถานเป็นสมาชิกของสหภาพเศรษฐกิจยูเรเซีย (EAEU) ที่นำโดยรัสเซีย ซึ่งเป็นกลุ่มที่จัดตั้งขึ้นเพื่อลดอุปสรรคทางการค้าระหว่างประเทศสมาชิก

ขณะที่ตัวแทนของ Toyota Tsusho บอกว่า Business Car จัดหารถยนต์คันดังกล่าวมาจากนายหน้าในรัสเซีย

“Business Car บริหารจัดการเฉพาะรถยนต์ที่จำหน่ายในรัสเซียเท่านั้น และไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการส่งออกรถจากญี่ปุ่นหรือรถที่นำเข้าไปยังรัสเซีย” ตัวแทนกล่าว

กรณีแบบนี้ทำให้เกิดข้อสงสัยเกี่ยวกับประสิทธิผลของการคว่ำบาตรที่กลุ่มประเทศสมาชิก G7 ดำเนินการกับรัสเซีย และแสดงให้เห็นถึงวิธีที่รถยนต์สามารถจัดส่งไปยังรัสเซียผ่านช่องโหว่ในประเทศที่ไม่ได้ปฏิบัติตามข้อจำกัดเหล่านี้

นอกจากนี้ยังพบรถยนต์ SUV ของเมอร์เซเดส-เบนซ์ รุ่น G-Class จำนวน 6 คัน ขายผ่านเว็บไซต์ Drom เมื่อต้นเดือนพ.ย. โดยตัวแทนจำหน่ายรายหนึ่งที่มีสาขาในกรุงมอสโกอยู่ 3 แห่ง

เมื่อนิกเกอิสืบค้นบันทึกศุลกากร ตามเลข VIN ของรถยนต์รุ่นดังกล่าว 2 คัน ที่แสดงในเว็บไซต์ พบว่า รถยนต์เหล่านั้นส่งออกจากจอร์เจีย คันหนึ่งส่งไปยังคีร์กีซสถาน และอีกคันหนึ่งส่งไปยังเบลารุส ซึ่งสองประเทศหลังก็เป็นสมาชิกของ EAEU อีกด้วย

 

อ้างอิง: Nikkei Asia