จีนจัดมหกรรมสินค้านำเข้าเซี่ยงไฮ้ ปี 2

งานซีไอไออีจัดขึ้นระหว่างวันที่ 5-10 พ.ย. เพืื่อแสดงให้เห็นว่าจีนยินดีเปิดตลาดในประเทศอันกว้างใหญ่ไพศาล เป็นประเทศนำเข้าไม่ใช่ประเทศผลิตอย่างที่ถูกมองมานาน ซึ่งการจัดงานยังช่วยหนุนการเจรจาการค้ากับสหรัฐด้วย ทั้งยังช่วยตอบโต้เสียงวิจารณ์ที่ว่ารัฐบาลปักกิ่งปกป้องตลาดมากเกินไป

ถ้อยแถลงเปิดงานของประธานาธิบดีสีวานนี้ ระบุ “ประชาคมโลกต้องเดินหน้าทะลายกำแพงแทนที่จะสร้างกำแพง ต่อต้านการกีดกันทางการค้าและเอกภาคีนิยมอย่างเด็ดเดี่ยว และลดอุปสรรคทางการค้าอย่างต่อเนื่อง”

อย่างไรก็ตาม ถ้อยแถลงของประธานาธิบดีสียังพูดกว้างๆ ไม่น่าจะลดทอนเสียงวิจารณ์จากต่างชาติลงได้ กรณีที่จีนถูกกล่าวหาว่าใช้มาตรการกีดกันทางการค้าหลากรูปแบบ และปฏิรูปตามที่รับปากไว้ไม่สำเร็จ

น่าสังเกตว่าถ้อยแถลงครั้งนี้สีไม่แตะเรื่องสงครามการค้า ในช่วงที่จีนและสหรัฐกำลังเดินหน้าทำข้อตกลงการค้าบางส่วนตามที่ประกาศไว้เมื่อเดือนก่อน แตกต่างอย่างสิ้นเชิงกับพิธีเปิดงานปีก่อน ที่ทั้งสองประเทศเผชิญหน้ากันอย่างดุเดือด ตอนนั้นสีพุ่งเป้าวิจารณ์รัฐบาลประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ประณามการกีดกันทางการค้า ลัทธิโดดเดี่ยวตนเอง และกฎของป่า แต่ไม่ได้ระบุชื่อสหรัฐ

“ระยะทางระหว่างประเทศสั้นลง ปฏิสัมพันธ์ระหว่างกันเพิ่มขึ้น จึีงเกิดความแตกต่างขัดแย้ง” ประธานาธิบดีสีกล่าว รวมทั้งใช้โอกาสนี้ตอบโต้แนวคิดที่ว่า จีนทำตามคำมั่นช้า โดยชี้ว่า งานซีไอไออีปีก่อนตนได้หารือกับผู้นำโลก 98 โครงการ แล้วเสร็จ 23 โครงการ คืบหน้า 47 โครงการ อีก 28 โครงการเดินหน้าสู่การปฏิบัติ

สียังย้ำถึงความพยายามของจีนในการปรับปรุงบรรยากาศการทำธุรกิจของบริษัทต่างชาติ แต่เขากลับไม่ได้ใช้เวทีซีไอไออีประกาศโครงการริเริ่มใหม่อย่างที่เคยทำเมื่อปีก่อน แต่กล่าวถึงกฎหมายการลงทุนต่างชาติฉบับใหม่ ที่จะมีผลในวันที่ 1 ม.ค.2563

นอกจากนี้ถ้อยแถลงเปิดงานยังระบุถึงความตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค (อาร์เซ็ป) โดยสีหวังว่าจะลงนามกันได้ในเร็วๆ นี้ หนึ่งวันหลังจากอินเดียขู่ถอนตัว เนื่องจากกังวลเรื่องสินค้าราคาถูกจากจีนจะทะลักเข้าประเทศ

“ผมหวังว่าข้อตกลงนี้จะได้รับการลงนามและมีผลบังคับใช้โดยเร็ว” สีกล่าวและว่า จีนมีความสุขที่ได้บรรลุข้อตกลงการค้าเสรีกับหลายๆ ประเทศ เจ้าหน้าที่จะเร่งเจรจาข้อตกลงการลงทุนกับสหภาพยุโรป รวมถึงข้อตกลงกับญี่ปุ่นและเกาหลีใต้

จีนนั้นอวดนักอวดหนาว่า งานซีไอไออีเป็นบทพิสูจน์ว่าจีนเปิดกว้างให้ภาคธุรกิจ แต่ตัวแทนบริษัทตะวันตกไม่ค่อยเชื่อ บางรายมองว่า เป็นแค่โฆษณาชวนเชื่อที่ไร้ประโยชน์

ผลการสำรวจสมาคมธุรกิจยุโรปและอเมริกัน สมาชิกมองว่า งานแฟร์ระยะเวลา 1 สัปดาห์นี้เน้นหนักโปรโมทรัฐบาลปักกิ่ง ได้ประโยชน์น้อย

ผลการสำรวจความคิดเห็นของหอการค้าสหภาพยุโรปเผยแพร่เมื่อวันจันทร์ (4 พ.ย.) สมาชิกเพียงครึ่งหนึ่งเท่านั้นที่กล่าวว่า การร่วมงานเมื่อปีก่อนส่งผลให้ได้ทำข้อตกลงทางธุรกิจ และบริษัทที่ร่วมงานมีเพียง 1 ใน 4 เท่านั้นที่มองว่า ข้อตกลงที่ทำกันเป็นรูปธรรมอย่างสมบูรณ์

สวนทางกับที่จีนฉายภาพงานซีไอไออีว่าเป็นช่องทางให้บริษัทต่างชาติได้พบผู้ซื้อชาวจีน ทั้งยังแสดงให้เห็นถึงความจริงใจของรัฐบาลปักกิ่งแก้ไขปัญหาการค้าไม่สมดุลกับประเทศอื่น งานปีก่อนคู่ค้าในงานซีไอไออีทำข้อตกลงกันมูลค่า 5.7 หมื่นล้านดอลลาร์

ผลสำรวจของหอการค้าอียูยังพบว่าด้วยว่า มีการเร่งเร้าให้รีบทำข้อตกลงกันอย่างรวดเร็วเพื่อสร้างข่าว “การไม่ดำเนินการต่อเนื่องให้ครบถ้วนกระบวนความ ชี้ให้เห็นถึงแรงกดดันที่ต้องสร้างภาพลักษณ์สวยงามต่อสาธารณะมากกว่าการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อให้บริษัทยุโรปขยายธุรกิจในจีนในระยะยาวได้จริง” หอการค้าอียูระบุ

หลายบริษัทจึงไม่มาร่วมงานในปีนี้ อ้างว่าได้รับการติดต่อไม่ดี และรู้สึกเหมือนถูกโกงด้วยวิธีการต่างๆ นานา

ธุรกิจต่างชาติโอดครวญมานานแล้วเรื่องความล่าช้าในระบบราชการจีน ถูกขโมยทรัพย์สินทางปัญญา และการแข่งขันไม่เป็นธรรมเอื้อประโยชน์ให้บริษัทจีนมากกว่า

“เราหวังว่างานปีนี้จะดีขึ้นกว่าเดิมด้วยการมีมาตรการอันเป็นรูปธรรม เอื้อให้เปิดตลาดและเพิ่มการลงทุนจากต่างชาติให้มากขึ้น ไม่ใช่แค่คำสัญญาลมๆ แล้งๆ ที่เราได้ยินกันมานักต่อนักแล้ว” คาร์โล ดีแอนเดรีย รองประธานหอการค้าอียูระบุในผลสำรวจ

ส่วนผลสำรวจเมื่อเร็วๆ นี้ของหอการค้าอเมริกันในจีนสาขาเซี่ยงไฮ้ พบว่า สมาชิกเพียง 10% มองว่าการเข้าร่วมงานปีนี้สำคัญมาก ขณะที่ 68.5% มองว่าไม่สำคัญ

อย่างไรก็ตาม ผลสำรวจยังบอกด้วยว่า สมาชิกหลายรายผลิตสินค้าในจีนอยู่แล้ว จึงได้ประโยชน์เพียงเล็กน้อยจากการร่วมงานซีไอไออี

สำหรับผู้จัดงานแถลงว่า งานปีนี้มีธุรกิจกว่า 3,000 รายจากกว่า 150 ประเทศเข้าร่วม ในบรรดาบริษัทต่างชาติที่มาร่วมงานซีไอไออีปีนี้ เช่น จอห์น เดียร์,เจนเนอรัล มอเตอร์ส, เทสลา, ฟอร์ด, ฮันนีเวลล์ อินเตอร์เนชันแนล, จีอี และเทอร์โมฟิชเชอร์ ไซเอนทิฟิค

ข้อมูลจากกระทรวงพาณิชย์จีนระบุว่า บริษัทสหรัฐได้พื้นที่ในงานมากที่สุด ปีนี้เข้าร่วม 192 แห่งจาก 174 แห่งในปีก่อน

ด้านหนังสือพิมพ์โกลบอลไทม์สของทางการจีนไม่สนใจเสียงวิจารณ์จากตัวแทนบริษัทต่างชาติ รายงานว่า บริษัทต่างชาติได้ออเดอร์ในจีนน้อยลง เพราะเจอคู่แข่งจากสินค้าจีน

“ตะวันตกบางประเทศไม่ได้ให้ความสำคัญกับซีไอไออีมองว่าเป็นแค่งานโชว์ทางการเมืองของจีน ชี้ให้เห็นว่า พวกเขาเข้าใจจีนเพียงเล็กน้อย ตอนนี้สินค้าต่างชาติดึงดูดความสนใจจากผู้บริโภคชาวจีนได้ยากขึ้น ซึ่งทุกประเทศจำเป็นต้องตระหนักในเรื่องนี้”

ขณะนี้จีนซึ่งมีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลก พยายามพึ่งพาการบริโภคภายในประเทศให้มากขึ้น ท่ามกลางอัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจชลอตัว การนำเข้าเดือน ก.ย.ลดลง 8.5% เมื่อวัดเป็นดอลลาร์ ลดลงกว่าที่คาด เช่นเดียวกับการส่งออกที่ลดลง 3.2%