หนังเล่าโลก : Life in Stills
เรื่องราวของหญิงชราและความพยายามที่จะรักษาร้านถ่ายรูปอันเป็นมรดกจากสามี ซึ่งครอบครองฟิล์มเนกาทีฟสำคัญ วันสถาปนาประเทศอิสราเอล รวมถึงภาพถ่ายบุคคลสำคัญ และฟิล์มอื่นๆ ไว้มากกว่าล้านภาพ
เมื่อลูกน้อยลืมตาดูโลกความสุขของพ่อแม่คือได้เฝ้ามองการเติบโตของลูก แล้วบันทึกโมเมนต์สำคัญนั้นไว้ด้วยภาพถ่าย หนังบ้าน หรือคลิปวิดีโอแล้วแต่เทคโนโลยีจะเอื้ออำนวย ประเทศชาติก็เช่นเดียวกัน การสถาปนาประเทศหนึ่งขึ้นมาและเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง ช่วงเวลาประวัติศาสตร์ที่ถูกบันทึกไว้ย่อมเป็นความภาคภูมิใจของคนทั้งชาติ ทั้งยังช่วยตอบคำถามได้ว่า ชาติคืออะไร
เนื่องในวันภาพถ่ายสากล 19 ส.ค. สถานเอกอัครราชทูตอิสราเอลประจำประเทศไทย จัดกิจกรรมนอกสถานที่ครั้งแรกนับตั้งแต่โควิด-19 โดยร่วมกับหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร จัดฉายภาพยนตร์สารคดีอิสราเอลเรื่อง Life in Stills ผลงานผู้กำกับ Tamar Tal ที่ออกฉายเมื่อปี 2554 และกวาดรางวัลมาแล้วมากมาย
หนังเล่าเรื่องราวของ “มีเรียม ไวเซ็นชไตน์” หญิงชราผู้ดูแลร้านถ่ายรูป “The Photo House” ในนครเทลอาวีฟ ของสามีผู้ล่วงลับ แต่แล้วจู่ๆ ก็เกิดเรื่องไม่คาดฝันเมื่อทางการต้องการพัฒนาที่ดิน ร้านของเธอถูกไล่ที่ ด้วยข้อจำกัดด้านวัยและสุขภาพ มีเรียมคงไม่อาจต่อกรกับทางการได้เพียงลำพัง
โชคดีที่เธอได้ เบน หลานชายเข้ามาช่วยดูแลเส้นทางข้างหน้าของร้าน The Photo House สองยายหลานมีปมในใจค้างคากันอยู่บางเรื่อง และด้วยนิสัยดื้อดึงประกอบกับความเสื่อมถอยของร่างกาย มีเรียมจึงดูเหมือนคนแก่หัวรั้นมากยิ่งขึ้นไปอีก แต่ความเอาใจใส่ ใกล้ชิด และร่วมกันแก้ปัญหา มีเรียม เบน และ The Photo House ก็เดินหน้าต่อบนเส้นทางที่ควรจะเป็น
ความสำคัญของ The Photo House คือ เป็นร้านถ่ายรูปดั้งเดิมร้านสุดท้ายของเทลอาวีฟ รูดี สามีผู้ล่วงลับของมีเรียม เป็นช่างภาพทางการในงานวันสถาปนาประเทศอิสราเอล เมื่อวันที่ 14 พ.ค.2491 ร้านถ่ายรูปของมีเรียมครอบครองฟิล์มเนกาทีฟงานวันนั้น รวมถึงฟิล์มภาพถ่ายบุคคลสำคัญของประเทศ และฟิล์มอื่นๆ ไว้มากกว่าล้านภาพ
ทั้งหมดล้วนเป็นประวัติศาสตร์อันน่าจดจำของอิสราเอล ที่ถูกนำไปจัดแสดงในต่างประเทศหลายครั้งรวมทั้งในเยอรมนี
ฉากหนึ่งที่ทำเอาคนดูใจหาย เมื่ออพาร์ตเมนต์ของมีเรียมโดนโจรงัด สิ่งแรกที่เธอห่วงคือฟิล์มเนกาทีฟงานวันสถาปนาประเทศ เพราะถ้าถูกทำลายหรือสูญหายไปเท่ากับว่า ส่วนหนึ่งของบันทึกประวัติศาสตร์หายไปชั่วนิรันดร์
Life in Stills อาจจะเรียบเรื่อยจนดูจบแล้วแต่คนดูยังไม่อยากจบ ต้องไปหาหนังที่เกี่ยวข้องกับอิสราเอลมาดูอีก ควานหาจากเน็ตฟลิกซ์เจอเรื่อง The Red Sea Diving Resort "ปฏิบัติการแหวกทะเลแดง" เขียนบทและกำกับโดยกิเดียน ราฟฟ์ ออกฉายเมื่อปีก่อน ได้แรงบันดาลใจมาจากเรื่องจริง เมื่อหน่วยรบพิเศษอิสราเอลตั้งโรงแรมขึ้นบังหน้าเพื่อลักลอบช่วยชาวยิวเอธิโอเปีย เดินทางผ่านซูดานข้ามทะเลแดงมายังดินแดนพันธสัญญาในกรุงเยรูซาเล็ม
หนังสองเรื่องสะท้อนช่วงเวลา 40 ปีแรกของอิสราเอล ดูแล้วก่อให้เกิดคำถามว่า ชาติเกิดขึ้นได้อย่างไร..
คำตอบที่ได้จากหนัง ประเทศอิสราเอลคงจะเกิดขึ้นไม่ได้ถ้าชาวยิวจากที่ต่างๆ ไม่อพยพเข้ามาในดินแดนพันธสัญญาตั้งแต่ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 1 และเมื่อตั้งประเทศหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้แล้ว อิสราเอลมีนโยบายเปิดรับชาวยิวจากประเทศต่างๆ ทั่วโลก ช่วงทศวรรษ 90 ชาวยิวจากอดีตสหภาพโซเวียตก็หลั่งไหลเข้ามาสมทบอีกมากมาย
Life in Stills เป็นภาพยนตร์สารคดีว่าด้วยความพยายามรักษาร้านถ่ายรูปเก่าและบันทึกประวัติศาสตร์ ส่วน The Red Sea Diving Resort แม้เป็นภาพยนตร์เพื่อความบันเทิง แต่ก็สร้างจากเรื่องจริงที่สะท้อนว่า หากประชาชนไม่สำคัญ หน่วยปฏิบัติการพิเศษคงไม่เอาชีวิตไปแลกเพื่อนำชาวยิวจากเอธิโอเปียกลับมายังดินแดนที่บรรพบุรุษเคยสัญญาไว้
นี่คือการรักษาชีวิตผู้คน เมื่อประวัติศาสตร์และผู้คนรวมกันเป็นชาติ การรักษาประวัติศาสตร์และชีวิตคนจึงเป็นเรื่องเดียวกัน