เปิดฉากช้อป 11.11 “วันคนโสด” ท่ามกลางเศรษฐกิจจีนชะลอตัว
เทศกาลชอปปิงใหญ่สุดของโลกใน “วันคนโสด” เริ่มต้นขึ้นแล้ว ปีนี้ยักษ์ใหญ่อีคอมเมิร์ซจีนต้องรับมือกับแนวโน้มเศรษฐกิจชะลอตัว และการถูกตรวจสอบจากคณะกรรมการกำกับดูแลอย่างต่อเนื่อง
เวบไซต์ซีเอ็นบีซี รายงานว่า วันคนโสด 11.11 หรือวันที่ 11 พ.ย.เชื่อกันว่าเริ่มต้นในมหาวิทยาลัยจีนช่วงทศวรรษ 90 เมื่อชายหนุ่มเฉลิมฉลองความเป็นโสดของตน ต่อมาในปี 2552 “อาลีบาบา” บริษัทอีคอมเมิร์ซรายใหญ่ของจีน จัดเทศกาลชอปปิงวันคนโสดเป็นครั้งแรก เสนอส่วนลดก้อนโตบนแพลตฟอร์มทีมอลล์
ตั้งแต่นั้นบริษัทชอปปิงออนไลน์จำนวนมากก็โดดร่วมวง ทำให้วันคนโสดยิ่งใหญ่กว่าแบลคฟรายเดย์ และไซเบอร์มันเดย์ในสหรัฐรวมกัน แต่ละปีมหกรรมลดราคาวันคนโสดเริ่มต้นเร็วขึ้นและไม่ได้จำกัดแค่ 24 ชั่วโมงอีกต่อไป
เจดีดอทคอม และอาลีบา เริ่มรายการไปแล้วเมื่อวันที่ 20 ต.ค. ด้วยการเปิดให้ลูกค้าจ่ายเงินมัดจำสินค้าก่อนแลกกับส่วนลดมหาศาล เมื่อวันที่ 31 ต.ค.-1 พ.ย.ทั้งสองบริษัทแจกส่วนลดและโปรโมชั่นเพิ่มอีก
การแข่งขันเพิ่มขึ้นทุกขณะเทศกาลชอปปิงครั้งใหญ่เกิดขึ้นท่ามกลางความกังวลเรื่องเศรษฐกิจจีนชะลอตัว ข้อมูลยอดค้าปลีกล่าสุดซบเซา แต่มีข้อบ่งชี้ว่า ผู้บริโภคยังยินดีใช้จ่ายในวันคนโสดปีนี้ ผลสำรวจของบริษัท เบนแอนด์คอมพานี จากประชาชน 3,000 คน เผยแพร่สัปดาห์ก่อนพบว่า ผู้ให้ข้อมูล 52% วางแผนใช้จ่ายมากขึ้นกว่าปี 2563 มีเพียง 8% เท่านั้นที่บอกว่าวางแผนใช้จ่ายน้อยลงปีก่อน วันคนโสดในทุกแพลตฟอร์มมีมูลค่าสุทธิ 8.4 แสนล้านหยวน (1.313 แสนล้านดอลลาร์)
โจนาทาน เจิ้ง หุ้นส่วนบริษัทเบน คาดว่าปีนี้ การมีส่วนร่วมและยอดขายจะเติบโตสูง อย่างไรก็ตาม เจ้าใหญ่ขาประจำอย่างอาลีบาบา และเจดี ต้องเผชิญการแข่งขันจากคู่แข่งเพิ่มมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นพินตั่วตั่ว และโต่วอิน หรือติ๊กต็อกเวอร์ชันจีน ที่พยายามรุกอีคอมเมิร์ซ
“การแข่งขันจะหนักข้อขึ้นจากทุกแพลตฟอร์ม ตอนแรกวันคนโสดเริ่มต้นจากงานเทศกาลของอาลีบาบา แต่ตอนนี้พัฒนาไปเป็นเทศกาลชอปปิงทั่วไปแล้ว” เจิ้ง กล่าว
การสำรวจของเบน ชี้ด้วยว่า ช่วงวันคนโสดปีนี้ผู้บริโภคกว่า 50% วางแผนซื้อของไม่น้อยกว่าสามแพลตฟอร์ม กระนั้นลูกค้ายังคงภักดีกับแพลตฟอร์มทีมอลล์ของอาลีบาบา และเจดีสูง เพื่อรักษากระแสการเติบโตให้ต่อเนื่อง ทั้งอาลีบาบา และเจดี ดอทคอม ต่างพุ่งเป้าที่ลูกค้าในเมืองเล็กนอกเหนือไปจากมหานครใหญ่
ผลสำรวจเบนชี้ว่า จะมีนักช้อปหน้าใหม่จากเมืองรองระดับเทียร์ 3, 4 และ 5 มากกว่าเทียร์ 1 และ 2 “แต่ในเวลาเดียวกันสิ่งที่พวกเขาซื้อ และจำนวนเงินที่ซื้อจะน้อยกว่าในเมืองใหญ่” เจิ้ง กล่าว
มั่งคั่งร่วมกันอย่างยั่งยืน
เมื่อเจดี และอาลีบาบา มุ่งหน้าสู่วันคนโสด หุ้นทั้งสองบริษัทเจอแรงกดดันจากการที่ทางการจีนจับตาภาคเทคโนโลยีมากขึ้นในปีที่ผ่านมา เห็นได้ชัดจากราคาหุ้นเจดีดอทคอมร่วงลงราว 27% จากราคาสูงสุดในเดือนก.พ. ขณะที่หุ้นอาลีบาบาดิ่งลง 48% จากราคาสูงสุดเป็นประวัติการณ์ในเดือนต.ค.2563
ทั้งนี้ จีนออกกฎหมายใหม่หลายฉบับตั้งแต่กฎหมายต่อต้านการผูกขาดไปจนถึงกฎหมายปกป้องข้อมูล และตรวจสอบแนวทางปฏิบัติของบริษัทอีคอมเมิร์ซอย่างเข้มงวด อาลีบาบาถูกสอบเรื่องการผูกขาดผลคือ ถูกปรับเป็นเงิน 2,800 ล้านดอลลาร์เมื่อเดือนเม.ย. โดยคณะกรรมการกำกับดูแลให้เหตุผลว่า อาลีบาบาบีบให้ผู้ค้าต้องเลือกแพลตฟอร์มอันใดอันหนึ่งจากสองแพลตฟอร์มแทนที่จะเลือกได้ทั้งสอง
ผลประการหนึ่ง ที่ตามมาคือ สัปดาห์ก่อนกระทรวงอุตสาหกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศของจีนเรียกร้องบริษัทอีคอมเมิร์ซควบคุมข้อความโฆษณาขยะทางโทรศัพท์มือถือ บรรยากาศที่น่าสังเกตอีกประการ วันคนโสดปีนี้จะเกิดขึ้นด้วยความรู้สึกใหม่ เมื่ออาลีบาบา และเจดีดอทคอมพยายามตอบรับนโยบาย “มั่งคั่งร่วมกัน” และก้าวหน้าอย่างยั่งยืนของประธานาธิบดีสี จิ้นผิง
ความมั่งคั่งร่วมกันเป็นความพยายามของรัฐบาลผลักดันความมั่งคั่งระดับปานกลางให้กับทุกคน และในด้านสิ่งแวดล้อมจีนกำลังตั้งเป้าปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์สูงสุดภายในปี 2573 แล้วปล่อยคาร์บอนเป็นศูนย์ภายในปี 2603
หลายปีที่ผ่านมา วันคนโสดเน้นไปที่จีเอ็มวีหรือตัวเลขมูลค่ารวมของคำสั่งซื้อผ่านอีคอมเมิร์ซของบริษัทในทุกแพลตฟอร์ม อาลีบาบามักจะลุ้นตัวเลขยอดขายที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ แล้วฉลองใหญ่กับยอดสุดท้าย สิ่งนี้อาจยังคงมีอยู่ แต่อาลีบาบา กล่าวว่า บริษัทจะเน้นที่ความยั่งยืนและครอบคลุม
“ผมเชื่อว่าคุณค่าของ 11.11 มีมากกว่าแค่ตัวเลขจีเอ็มวี จริงๆ แล้วเรามีความหวังกับผลประกอบการทั้งหมดของเทศกาลนี้ แต่ที่สำคัญไปกว่านั้น เรามุ่งมั่นสร้างอนาคตให้เศรษฐกิจและการบริโภคออนไลน์
11.11 คือ วิธีการที่อาลีบาบาใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยทันสมัยมาสนับสนุนแบรนด์และผู้ค้า ขับเคลื่อนการเติบโตอย่างยั่งยืน และครอบคลุมอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น” คริส ตัง ประธานคณะเจ้าหน้าที่การตลาดอาลีบาบา แถลงเมื่อสัปดาห์ก่อน
ไช่เหนียว บริษัทโลจิสติกส์ของอาลีบาบาจะเน้นเรื่องการรีไซเคิล พร้อมมอบกรีนวอชเชอร์มูลค่า 100 ล้านหยวน เป็นแรงจูงใจให้ชอปปิงที่มีส่วนสร้างไลฟ์สไตล์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เจดีดอทคอม ก็ให้ความสำคัญกับความยั่งยืน กล่าวว่า วันคนโสดปีนี้จะเป็นการ “ใช้พลังงานหมุนเวียนครั้งใหญ่สุดเท่าที่เคยมี”
พิสูจน์อักษร โดย....สุรีย์ ศิลาวงษ์