โตชิบา ทดลองปล่อยเช่าแบตเตอรี มอเตอร์ไซค์อีวี

ความร่วมมือระหว่าง โตชิบา คอร์ปอเรชั่น กับ เนเจอร์นิกซ์ ในประเทศไทยคือ การเปิดโครงการทดลองปล่อยเช่าแบตเตอรี่ระบบสมาชิกให้กับผู้ขับขี่รถมอเตอร์ไซค์รับจ้างทั่วกรุงเทพฯ

ทั้งนี้โตชิบามองว่าปัจจุบัน ในกรุงเทพมหานคร รถมอเตอร์ไซค์รับจ้าง ได้รับความนิยมสำหรับผู้ที่ต้องการหลีกเลี่ยงปัญหาจราจร รถติด และมีรถมอเตอร์ไซค์ไฟฟ้า หรือ อีวี (EV) ให้บริการเพิ่มมากขึ้น 

อย่างไรก็ตามปัญหาหนึ่งที่เกิดขึ้นคือ สภาวะอุณหภูมิที่สูง ซึ่งส่งผลให้ประสิทธิภาพและอายุการใช้งานแบตเตอรี่ลดลง 

ดังนั้นโครงการทดสอบนี้จะใช้แบตเตอรี SCiB ของโตชิบา ซึ่งเป็นแบตเตอรี่ลิเธียมไอออน ที่ได้รับการยอมรับในเรื่องประสิทธิภาพที่เชื่อถือได้และมีอายุการใช้งานที่ยาวนานแม้จะใช้งานในอุณหภูมิสูง ซึ่งจะทำให้รถมอเตอร์ไซค์รับจ้างไฟฟ้าวิ่งได้เสถียรเป็นระยะนาน 

โตชิบาระบว่า ประสิทธิภาพแบตเตอรี่ลิเธียมไอออนโดยทั่วไปจะลดลงเมื่ออุณหภูมิสูง ซึ่งปัญหานี้จะพบได้มากในรถสองล้อและรถสามล้อ เพราะการติดตั้งระบบระบายความร้อนทำได้ยาก โดยเฉพาะในประเทศเมืองร้อนเช่นไทย และอาจจะต้องเปลี่ยนหลังใช้งานได้แค่ 1-2 ปี ซึ่งการที่แบตเตอรี่ลิเทียมไอออนมีราคาสูงจึงไม่คุ้มค่าและมีข้อจำกัดในการใช้งาน 

โตชิบา ระบุว่าแม้จะคาดการณ์กันว่าความต้องการแบตเตอรี่ลิเธียมไอออนในตลาดเศรษฐกิจเกิดใหม่จะมีปริมาณเกิน 600 กิกะวัตต์ชั่วโมง ภายในปี 2578 และคาดว่าความต้องการแบตเตอรี่สำหรับรถมอเตอร์ไซค์และรถสามล้อ จะมีแค่ 2.8% เท่านั้น 

“เหตุผลของความต้องการต่ำ มาจากปัญหาแบตเตอรี่เสื่อมสภาพและไม่ปลอดภัย ดังนั้น หากแก้ไขปัญหาเหล่านี้ได้ ก็จะช่วยปลดล็อคตลาดที่สำคัญให้กับแบตเตอรี่รถมอเตอร์ไซค์และรถสามล้อ”

และมองว่ารูปแบบของการดำเนินการแบบนี้ ผู้ขับไม่ต้องลงทุนซื้อแบตเตอรี่ราคาสูงในครั้งแรก และช่วยลดต้นทุนการดำเนินงาน รวมถึงการที่อายุการใช้งานแบตเตอรี่ที่ยาวนานขึ้นยังเป็นการช่วยลดการใช้วัสดุและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมได้อีกด้วย

สำหรับรายละเอียดโครงการนี้ เนเจอร์นิกซ์ จะเป็นผู้ให้บริการเปลี่ยนแบตเตอรี่รถมอเตอร์ไซค์ไฟฟ้า โดยร่วมมือกับบริษัท วินดี อินเตอร์เนชั่นแนล บริษัทร่วมทุนกับผู้ให้บริการจัดการที่จอดรถในประเทศไทย 

โครงการทดสอบจะใช้แบตเตอรี่ SCiB ของโตชิบาซึ่งติดตั้งเซ็นเซอร์เพื่อติดตามคุณสมบัติต่างๆ และส่งข้อมูลไปยังเนเจอร์นิกซ์เพื่อวิเคราะห์ด้วยปัญญาประดิษฐ์ (AI) 

โดยบริษัทจะขอให้ผู้ใช้บริการตอบแบบสอบถามเกี่ยวกับการบริการด้วย นอกจากนี้ บริษัทจะติดตามระดับการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ รวมถึงตรวจสอบว่าบริการนี้มีประสิทธิผลในการลดผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมอย่างไร

ข้อมูลที่รวบรวมได้จะนำไปใช้บ่งชี้ประสิทธิผลของการบริการและรองรับการเตรียมการเพื่อขยายขอบเขตการบริการในปีงบประมาณ 2568

สำหรับแบตเตอรี่ SCiB โตชิบาระบุว่ามีจุดเด่น คือ อายุการใช้งานที่ยาวนาน มีความปลอดภัยระดับสูง และประสิทธิภาพลดลงน้อยมากแม้จะชาร์จและคายประจุมากกว่า 20,000 ครั้ง ซึ่งเชื่อว่าจะมีส่วนสำคัญอย่างมากในสภาพแวดล้อมที่ร้อนอย่างประเทศไทย 

ขณะที่เทคโนโลยีการบรรจุและการชาร์จของเนเจอร์นิกซ์ ออกแบบให้ลดการเกิดความร้อนด้วยการลดความต้านทานภายในให้ต่ำที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ ขณะเดียวกันก็ย่นระยะเวลาการชาร์จให้เร็วขึ้น โดยใช้เวลาเพียง 6 นาที 

สำหรับการให้เช่า เนเจอร์นิกซ์จะปล่อยเช่าแบตเตอรี่ให้กับผู้ขับขี่รถมอเตอร์ไซค์ไฟฟ้าในรูปแบบระบบสมาชิกผ่านผู้ประกอบการฟลีต ซึ่งจะช่วยให้ผู้ประกอบการฟลีตจัดหารถมอเตอร์ไซค์ไฟฟ้าให้ลูกค้าได้โดยไม่ต้องแบกรับค่าแบตเตอรี่ ช่วยลดต้นทุนเริ่มแรกที่เป็นอุปสรรคสูงในการเปลี่ยนมาใช้พลังงานไฟฟ้า 

ทั้งนี้เนเจอร์นิกซ์มีแผนจะตั้งบริษัทย่อยในไทยในปีงบประมาณ 2568 เพื่อผลิตชุดแบตเตอรี่ที่ใช้ SCiB ในระดับอุตสาหกรรม ซึ่งไม่ได้รองรับเฉพาะมอเตอร์ไซค์และสามล้อเท่านั้น แต่ในอนาคตแต่ยังจะขยายไปยังรถยกและรถกอล์ฟด้วย