อุปทูตยูเครนวอนทั่วโลก คว่ำบาตรรัสเซียเพิ่ม
สถานการณ์รัสเซียรุกรานยูเครนยังไม่มีทีท่าว่าจะจบง่ายๆ นานวันการโจมตียิ่งหนักข้อขึ้นและพุ่งเป้าไปที่พลเรือน วานนี้ (14 มี.ค.) พาฟโล โอเรล(Pavlo Orel) อุปทูตรักษาการแทนเอกอัครราชทูตยูเครนประจำประเทศไทย ให้สัมภาษณ์พิเศษกรุงเทพธุรกิจถึงสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นในประเทศของตน
แถลงการณ์อุปทูตยูเครนระบุ
"วันที่ 24 ก.พ.สหพันธรัฐรัสเซียทำสงครามเต็มรูปแบบกับยูเครน กระทำการรุกราน โจมตีอธิปไตยและบูรณภาพเหนือดินแดนยูเครน เมื่อวันที่ 2 มี.ค. ที่ประชุมสมัชชาใหญ่สหประชาชาติ (ยูเอ็นจีเอ) ลงมติอย่างท่วมท้นรับข้อมติ 'การรุกรานยูเครน'
เราต้องขอขอบคุณราชอาณาจักรไทยที่สนับสนุนข้อมตินี้ ขณะนี้สถานการณ์ด้านมนุษยธรรมในยูเครนเสื่อมถอยลงอย่างรวดเร็ว จำนวนพลเมืองยูเครนผู้รักสันติเสียชีวิตด้วยน้ำมือรัสเซียผู้ยึดครองสูงยิ่งกว่าจำนวนทหารทุกเหล่าทัพที่ถูกสังหารในการสู้รบ ตั้งแต่เริ่มต้นสงคราม รัสเซียยิงขีปนาวุธเข้าใส่เขตที่พักอาศัย 328 ลูก เขตพักอาศัยในหลายเมือง เช่น คาร์คิฟ, เชอร์นิฮิฟ, ซูมี และอื่นๆ ถูกยิงถล่มดุเดือด พลเรือนเสียชีวิตยืนยันแล้ว 579 คน บาดเจ็บ 1,002 คน (ข้อมูลเมื่อเที่ยงคืนวันที่ 11 มี.ค.) เด็ก 85 คนถูกรัสเซียผู้รุกรานสังหาร บาดเจ็บ 100 คน
ยูเครนขอให้รัฐบาลนานาชาติเรียกร้องต่อประธานาธิบดีรัสเซียยุติสงครามในยูเครน โดยสิ่งที่ยูเครนต้องการคือ 1) รัสเซียหยุดยิง 2) เปิดเส้นทางมนุษยธรรมให้พลเรือนเพื่อป้องกันไม่ให้มีการเสียชีวิตเพิ่ม สำหรับการเจรจารอบใหม่ระหว่างตัวแทนทั้งสองฝ่ายที่เริ่มต้นขึ้นวานนี้ ยูเครนยืนยันไม่รับคำขาดใดๆ ทั้งสิ้น โดยเฉพาะเรื่องบูรณภาพแห่งดินแดน สงครามเกิดขึ้นเพราะผู้นำรัสเซีย ยูเครนไม่ได้เริ่มสงครามแต่จะเป็นผู้หยุดสงคราม"
Q: อะไรทำให้ยูเครนต้านทานรัสเซียได้นาน
A: เรามีกำลังใจแข็งแกร่งมาก เราระดมพลังต้านผู้รุกรานอย่างเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ซึ่งรัสเซียไม่คาดคิดมาก่อน คิดแต่ว่าจะจบสงครามได้ภายในสามวัน แต่แผนการล้มเหลวเมื่อมาเจอแรงต้านของชาวยูเครน
Q: ยูเครนจะเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันได้อีกนานแค่ไหน
A: เราจะสู้เพื่ออิสรภาพตราบเท่าที่เรายังมีชีวิต เราอยากให้สงครามนี้ยุติลง
Q: มีเงื่อนไขใดบ้างที่รัสเซีย-ยูเครนจะยอมรับร่วมกันได้
A: เงื่อนไขของทางยูเครน คือ หยุดยิงทันที, เคารพอธิปไตยและบูรณภาพเหนือดินแดนของยูเครนอย่างเต็มที่, ถอนทหารรัสเซียออกจากยูเครน เมื่อนั้นสันติภาพจะบังเกิดและจะเจรจากันได้ต่อไป
Q: ถึงตอนนี้ดูเหมือนมาตรการที่ทรงประสิทธิภาพที่สุดคือการคว่ำบาตร
A: คว่ำบาตรเป็นมาตรการที่มีประสิทธิภาพบั่นทอนเศรษฐกิจรัสเซียทำให้รัสเซียหยุดสงคราม ถึงตอนนี้ถือว่าเป็นมาตรการที่ได้ผล แต่ทั่วโลกควรเพิ่มการคว่ำบาตรอีก
Q: รัสเซียจะเอาตัวรอดจากการคว่ำบาตรไปได้นานแค่ไหน
A: ผมก็ไม่ทราบ แต่ต้องขึ้นอยู่กับประชาชนชาวรัสเซียที่จะแสดงความเห็นว่าพวกเขาต้องการสงครามนี้จริงหรือไม่ อยากให้สงครามกลายเป็นอะไรที่มากกว่าแค่สงครามกับยูเครนหรือไม่ ชาวรัสเซียต้องตั้งคำถามกับผู้นำของตน
Q: ตอนนี้ทั้งสองฝ่ายอ้างว่าฝ่ายตรงข้ามใช้เฟคนิวส์ เราจะรู้ได้อย่างไรว่าอันไหนข่าวปลอมอันไหนข่าวจริง
A: ผมกล่าวแล้วเรื่องการโจมตีโรงพยาบาลแม่และเด็กในเมืองมาริอูโพล อย่างภาพผู้หญิงท้องชาวยูเครนหลังโรงพยาบาลถูกโจมตี การโฆษณาชวนเชื่อของรัสเซียบอกว่าเป็นเฟคนิวส์ เธอไม่ได้ท้อง แต่หลังจากนั้นเธอคลอดลูกสาว โชคดีที่ปลอดภัยทั้งแม่ทั้งลูก นี่คือตัวอย่างหนึ่งของการปั่นความเห็นสาธารณชนของรัสเซีย สร้างสิ่งที่เรียกว่า “เฟคนิวส์” ตัวอย่างแบบนี้ยังมีอีกมาก
Q: มีคนบอกว่าเป็นไปได้ที่รัสเซียจะไม่หยุดแค่ยูเครน แต่จะขยายไปยังอดีตสหภาพโซเวียตอื่นๆ ด้วย
A: ถ้าเราไม่หยุดสงครามในยูเครน รัสเซียก็อาจทำต่อไปอีก ดังนั้นการคว่ำบาตรต่อเนื่องของนานาชาติจึงสำคัญมาก ตัดสายสัมพันธ์ทางธุรกิจกับรัสเซียทั่วโลก เพื่อบีบให้พวกเขาหยุดและสร้างสันติภาพไม่ใช่แค่ในยูเครนแต่ต้องไม่ขยายสงครามนี้ไปยังประเทศอื่นๆ ด้วย
Q: ตามที่ได้ยินข่าวเมื่อเช้า (14 มี.ค.) เจ้าหน้าที่สหรัฐให้ข้อมูลว่า รัสเซียขอความช่วยเหลือทางทหารจากจีน เรื่องนี้เป็นไปได้หรือไม่
A: ผมไม่ทราบ แต่ถ้าข้อมูลนี้เป็นจริงหมายความว่ากองทัพรัสเซียกำลังเจอปัญหาหนักมากในยูเครน ไม่ใช่แค่เรื่องซัพพลายและโลจิสติกส์ แต่ยังรวมถึงการเสียกำลังพลและอาวุทยุทโธปกรณ์ ก็ต้องยกให้ขวัญและกำลังใจอันแข็งแกร่งของชาวยูเครนที่ต่อสู้ผู้รุกราน ชนิดที่ผู้นำรัสเซียไม่เคยคิดว่าจะเสียหายขนาดนี้
Q: ในทัศนะของคุณรัสเซียจะมีพลังหรือวิธีการจูงใจมิตรประเทศทั่วโลกได้นานแค่ไหน
A: เมื่อวันที่ 2 มี.ค. ที่ประชุมสมัชชาใหญ่สหประชาชาติ (ยูเอ็นจีเอ) เห็นชอบข้อมติว่าด้วยการรุกรานยูเครนของรัสเซีย กว่า 140 ประเทศรวมทั้งไทยสนับสนุนข้อมตินี้ มีเพียงห้าประเทศเท่านั้นที่ไม่สนับสนุน ผมไม่คิดว่ารัสเซียจะมีพันธมิตรมาก ประชาชนส่วนใหญ่ของโลกรวมทั้งในไทยไม่สนับสนุนรัสเซีย
Q: ตอนนี้คุณรู้สึกว่านานาชาติเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันหรือไม่
A: ครับ ประเทศยุโรปสามัคคีกันมากออกมาตรการคว่ำบาตรและเพิ่มแรงกกดดันให้รัสเซียยุติสงคราม
Q: แต่บางประเทศ เช่น เยอรมนี อาจจะต้องพึ่งพาพลังงานจากรัสเซียอยู่มาก
A: เราต้องเข้าใจว่า สถานการณ์นี้คือสงครามที่ก่อโดยรัสเซีย พวกเขาต้องคำนวณผลที่ตามมา แน่นอนว่าตอนนี้เศรษฐกิจเสื่อมถอยทั่วโลกรวมทั้งไทย ราคาน้ำมันสูงขึ้นมาก แต่หลักการก็ต้องคงไว้ หลักการที่ว่าผู้รุกรานต้องถูกลงโทษ นั่นคือเหตุผลที่ผมคิดว่าเราต้องรับมันและต้องเข้าใจ ต้องเข้าใจว่าใครผิดสำหรับสถานการณ์นี้ ซึ่งคำตอบชัดเจนว่าคือรัฐที่ก้าวร้าว “สหพันธรัฐรัสเซีย”
Q: แล้วข้อกล่าวหาของรัสเซียที่ว่ายูเครนอยากมีอาวุธนิวเคลียร์ อาวุธเคมี อาวุธชีวภาพ จริงหรือไม่
A: สหประชาชาติได้ปฏิเสธอย่างเป็นทางการไปแล้ว นั่นหมายความว่าการโฆษณาชวนเชื่อของรัสเซียผิดอย่างแน่นอน
Q: สถานการณ์ของชาวยูเครนในประเทศไทยตอนนี้เป็นอย่างไร
A: พวกเขาส่วนใหญ่ได้ที่พักพิงชั่วคราว ทางการไทยออกมาตรการบางอย่างมาช่วยเหลือขยายเวลาให้อยู่ในไทยได้ต่อ ส่วนทางเราจะให้ความช่วยเหลืออย่างต่อเนื่องจนกว่าสงครามยุติ
Q: มีคนอยากกลับบ้านไปช่วยรบกับรัสเซียบ้างหรือไม่
A: บางคนก็กลับไปแล้ว แต่ก็ไม่ง่าย คนที่อยู่เมืองไทยอยู่กับครอบครัว ส่วนคนที่มีช่องทางมีเงินทุนก็ออกจากยูเครนย้ายไปอยู่บางประเทศในยุโรป
Q: ตอนนี้ชาวยูเครนในไทยมีกี่คน
A: ราว 2,000 คน อาศัยอยู่ในไทย และมีนักท่องเที่ยวยูเครนที่ออกไปไม่ได้อีก 1,000 คน กระจายกันอยู่ในหลายพื้นที่ เช่น ภูเก็ต พัทยา กระบี่ และอื่นๆ
Q: สัปดาห์ก่อนสถาบันเกอเธ่จัดคอนเสิร์ตสนับสนุนยูเครน ไม่ทราบว่าได้ผลเป็นอย่างไร ระดมเงินได้มากน้อยแค่ไหน
A: การระดมทุนเป็นของเกอเธ่ แต่สถานทูตก็เปิดบัญชีพิเศษรวบรวมความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมให้ยูเครน เชิญชวนประชาชน ภาคธุรกิจ องค์กรการกุศลบริจาค สัปดาห์ก่อนส่งเงินช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมก้อนแรกไปให้ยูเครน 5.3 ล้านบาท ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมยังคงดำเนินต่อไป รวมทั้งสนับสนุนองค์กรมนุษยธรรมรวบรวมความช่วยเหลือแล้วส่งไปให้ยูเครน
Q: ไม่กี่วันก่อนสุภาพสตรีหมายเลขหนึ่งของคุณทำหนังสือเปิดผนึกถึงสื่อทั่วโลกผลตอบรับเป็นอย่างไรบ้าง
A: การตอบรับดีมาก สื่อไทยก็เผยแพร่จดหมายดังกล่าวและได้รับการตอบรับอย่างดีเช่นกัน