MOOC ตลาดวิชา อนาคตใหม่แห่งการศึกษา

MOOC คือ แนวคิดและแพลตฟอร์มออนไลน์ที่ประชาชนทั่วไปสามารถมาหาความรู้จากชั้นเรียนนี้ที่มีขนาดใหญ่และฟรีนี้ได้

MOOC (Massive Open Online Course) คือ การเรียนการสอนระบบเปิดสำหรับมหาชน ที่เกิดขึ้นมาพักใหญ่และกำลังได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ เพราะทั้งมหาวิทยาลัยชั้นนำทั้งในไทยและต่างประเทศ และอาจารย์ผู้เชี่ยวชาญในสาขานั้นๆต่างนำเนื้อหาหลักสูตรมาลงไว้ในนี้

พูดได้ว่า คุณไม่จำเป็นต้องบินไปไกลถึงสหรัฐเพื่อฟังอาจารย์ในมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ดสอนวิชากฎหมาย หรือหากอยากจะเข้าไปเรียนวิชาบริหารธุรกิจของมหาวิทยาลัยเอดินเบอระแห่งสหราชอาณาจักรก็ทำได้แค่เพียงปลายนิ้ว ที่สำคัญที่สุด คือ ฟรี!

การที่ MOOC นั้นฟรีและเปิดกว้างให้กับทุกคนผู้กระหายใคร่รู้และอยากพัฒนาตนเอง ทำให้เกิดคำถามว่าแล้วธุรกิจนี้จะยั่งยืนได้อย่างไร? คำตอบง่าย ๆ คือ MOOC เก็บเงินจากกรณีที่ผู้เรียนต้องการให้มีการตัดเกรดเพื่อประกาศนียบัตรซึ่งสามารถนำไปต่อยอดเพิ่มมูลค่าในวิชาชีพของตน

สิ่งที่ MOOC แตกต่างจาก youtube คือ 1. ความน่าเชื่อถือของเนื้อหา เพราะมหาวิทยาลัยลงมาเล่นเป็นผู้ผลิตเนื้อหาเอง 2. แพลตฟอร์มอำนวยความสะดวกให้ผู้เรียนและผู้สอนมีปฎิสัมพันธ์ร่วมกัน เมื่อเรียนแล้วก็ถามได้ ไม่ใช่แค่นั่งฟังอย่างเดียว 3. วินัยในการเรียน เนื่องจากต้องลงทะเบียนและเข้าชั้นเรียน(ออนไลน์)ให้ครบตามตกลง และ 4. มีการรับรองวิทยะฐานะ ทำให้เวลาที่ลงทุนกับการหาความรู้พัฒนาตนเองนั้นไม่เสียเปล่า

หลักสูตรที่อยู่ใน MOOC นั้นหลากหลายตั้งแต่ดนตรี ปรัชญา ศิลปะ วัฒนธรรม ไปจนถึงวิศวกรรม เศรษฐศาสตร์ บริหารธุรกิจ ถือว่าค่อนข้างจะครอบคลุมในขั้นพื้นฐาน พูดได้ว่าอะไรที่มหาวิทยาลัยมี MOOC ก็มี ถึงแม้จะไม่ลงลึกถี่ถ้วนแต่อย่างน้อยก็เป็นจุดเริ่มที่ดีที่จะดับความกระหายใคร่รู้ในขั้นพื้นฐานของผู้สนใจ

MOOC เป็นที่นิยมอย่างมากในเมืองนอก โดยเฉพาะที่สหรัฐ โดยผู้แข่งขันชิงตลาดนี้ต่างมีข้อเด่นและด้อยที่ต่างกัน อาทิ

www.coursera.org ที่มีมหาวิทยาลัยและพันธมิตรกว่า 190 สถาบัน 43 ประเทศทั่วโลก เช่น Duke, Johns Hopkins University

www.edx.org รวบรวมกว่า 70 สถาบัน โดยมีเจ้าของเว็บนี้คือ มหาวิทยาลัยชั้นนำของโลกอย่าง Harvard และ MIT

MOOC ในเมืองนอกมีเนื้อหาที่ดีและเยอะ แต่ก็ยังมีกำแพงภาษาสำหรับคนไทยเพราะล้วนสื่อสารในภาษาอังกฤษ ดังนั้นมหาวิทยาลัยชั้นนำในไทยอย่างจุฬาฯ จึงเป็นเรือธงในการบุกเบิก MOOC ในเมืองไทย https://mooc.chula.ac.th ขณะที่ธรรมศาสตร์ก็เสนอมากกว่าการเรียนเป็นคอร์สแต่เป็นดีกรีปริญญาโทเลยทีเดียว โดยร่วมมือกับ www.skilllane.com เป็นต้น

MOOC กำลังเติบโตหากวัดตามจำนวนนักเรียนออนไลน์ที่เพิ่มขึ้นทุกปีอย่างมีนัยสำคัญ และเป็นที่น่าจับตาว่าจะเป็นกลจักรสำคัญในการทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทางบวกแก่วงการการศึกษาโลก

หากจะอุปมาว่ามหาวิทยาลัยเปรียบประดุจบ่อน้ำที่บำบัดความกระหายใครรู้ในทางวิชาการของประชาชนแล้ว MOOC คงเปรียบได้กับทะเลสาบใหญ่ที่ใคร ๆ ก็สามารถเรียนรู้ เพิ่มพูนทักษะ ตลอดจนต่อยอดเพื่อทำมาหากิน เป็นทางเลือกใหม่ของการศึกษาที่ตอบสนองความต้องการของผู้เรียนที่ต้องการการพัฒนาตนเอง ตอบสนองต่อตลาดและผู้จ้างแรงงานที่ต้องการแรงงานมีฝีมือ และที่สำคัญที่สุดคือตอบสนองต่อเปลี่ยนแปลงของโลกเพื่อความอยู่รอดและเติบโต