How to develop leaders

ผมเพิ่งเจอคำถามนี้เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา เลยอยากนำ Leadership Memo ซึ่งผมเขียนถึงผู้เรียนกลุ่มนั้นมาเล่าสู่กันฟังสักนิด อาจจะเป็นข้อคิดให้กับหลายๆท่านที่กำลังรู้สึกท้อแท้กับสถานกาณ์ยากลำบากของโควิดในปัจจุบัน

สวัสดีครับทุกคน

ก่อนอื่น ผมต้องขอบคุณทุกคนที่เรียนรู้กันมาตลอดสองวันแรกของหลักสูตรออนไลน์สี่วันของเรา และผมอยากจะขอบคุณเป็นพิเศษ สำหรับความเห็นและฟีดแบ็คที่หลายๆคนได้ส่งมา

หนึ่งในนั้นคือ คำถามหนึ่ง ซึ่งผมอยากจะขอเขียนอธิบายสักหน่อย “หลักสูตรนี้เป็นหลักสูตรกลยุทธ์ทางธุรกิจหรือหลักสูตรผู้นำ (Strategic Thinking for Leaders)?”

คำตอบคือ มันเป็นหลักสูตรพัฒนาภาวะผู้นำ การเรียนรู้เครื่องมือทางกลยุทธ์ เป็นเพียงองค์ประกอบรอง เป็นผลพลอยได้

หมายความว่าอย่างไร? ขออนุญาตเล่าเรื่องส่วนตัวเรื่องหนึ่งให้ฟัง

เมื่อสิบปีที่แล้ว ผมมีโอกาสได้เข้าร่วมหลักสูตร 10-day residential leadership program ที่ประเทศญี่ปุ่น หากถามผมตอนนั้น มันเป็นหลักสูตรซึ่งไม่ได้เรื่องอย่างมาก อาจารย์ผู้สอนพูดภาษาอังกฤษไม่ได้นัก ดังนั้นการอธิบาย การยกตัวอย่าง กระทั่งการให้โจทย์งาน ไม่เคลียร์และไม่รู้เรื่องเลย

เราถูกจับให้เข้ากลุ่ม เพื่อทำงานสร้างวิดีโอคลิปใต้หัวข้ออะไร ผมยังจำไม่ได้ กำหนดส่งวันสุดท้ายของโปรแกรม ไม่มีรายละเอียดใดๆ ผมจำได้ว่าหงุดหงิดสุดๆกับงานนี้ แถมทั้งตึกทุกห้องร้อนมากๆ เพราะเป็นช่วงที่ประเทศญี่ปุ่นกำลังประสบภัยพิบัติจากโรงงานนิวเคลียร์ฟุกุชิมา

เมื่อจบหลักสูตร ผมถล่มความเห็นเข้าไปอย่างเต็มที่ จัดเต็มให้คนสอนรู้ถึงความไม่พอใจ อาจารย์ญี่ปุ่นท่านนั้นเพียงแต่ยิ้ม และโค้งรับให้พร้อมคำขอบคุณ

กลับมาถึงไทย ผมฟีดแบ็คประสบการณ์อันเลวร้ายนี้กับซีอีโอ ผู้ซึ่งกรุณาส่งผมไป แกยิ้มให้เหมือนอาจารย์คนนั้นเป๊ะ แต่บอกเพิ่มมาว่า “คุณจะขอบคุณผมในวันหลัง” You’ll thank me later

กระทั่งได้กลายมาเป็นความจริง

ผมคงบอกไม่ได้หรอกว่า หลักสูตรนั้นทำให้ผมเป็นผู้นำที่ดีขึ้นหรือไม่เพียงไร แต่ผมบอกได้ว่า ในวันนี้ สิบปีให้หลัง ผมยังจำสิ่งต่างๆที่เรียนจากประสบการณ์ครั้งนั้นได้ดี จะว่าไป ผมจำหลักสูตรนั้นได้ดีกว่าหลักสูตรใดๆทั้งหมดที่ผ่านมา

ผมเรียนรู้ว่าการต้องผลักดันตัวเองให้ทำในสิ่งที่‘ไม่ต้องทำก็ได้’ เป็นอย่างไร เรียนว่าต้องทำงานกับคนอื่นยังไงให้สำเร็จ ทำอย่างไรจึงจะกระตุ้นเพื่อนชาวเม็กซิกันให้ลงมือทำงาน จะปลอบคนอินเดียที่ฟาดหัวฟาดหางกับเพื่อนในกลุ่มแทบทุกคน ใช้รอยยิ้มสยามหาทางออกที่ทุกคนยอมรับได้ เมื่อใดควรฟัง เมื่อใดควรโน้มน้าว เมื่อใดควรดื้อ บนความคลุมเครือไม่ชัดเจนทุกอย่าง ผมทำทุกวิธีทั้งดึงและดันเพื่อให้ทีมได้งานและได้ใจ

สิ่งเหล่านั้นนั่นแหละครับ คือ "ทักษะของผู้นำ"

หากหลักสูตรวันนี้เป็นเพียงเรื่องกลยุทธ์ มีอาจารย์เก่งๆอีกเป็นร้อยที่สามารถสอนหัวข้อนี้ได้ดีกว่าผม จะว่าไป คนเรียนในห้องนี้กว่าครึ่งน่าจะรู้เรื่องนี้ดีกว่าผมด้วยซ้ำ

แต่หัวใจของหลักสูตรนี้ ไม่ได้อยู่ที่ว่า คุณหรือผมเก่งแค่ไหน มันคือการพัฒนาความสามารถของผู้นำในการดึงพลัง ทั้งของตัวเองและของทีมให้ทำในสิ่งที่‘ไม่ต้องทำก็ได้’ ให้สำเร็จ มันเป็นโอกาสในการทำภาวะที่เป็นอยู่ในดีขึ้น Leadership is the art of harnessing human energy to creating a better future

มีวัตถุประสงค์หลักๆอยู่สองด้านของหลักสูตรนี้ 1. ผู้เรียนเห็นภาพกลยุทธ์องค์กรอย่างชัดเจนร่วมกัน และสามารถรวมพลังผลักดันตามหน้าที่ของตนเพื่อสร้างผลลัพธ์อันยั่งยืน และ 2. ผู้เรียนสามารถลงมือปฏิบัติงานอย่างมี Purpose and Commitment เพื่อผลงานอันเป็นเลิศ 

ทว่าผมไม่สามารถสอนสองสิ่งนี้ให้กับคุณได้ และผมอยากจะพูดว่าไม่มีใครสอนได้ มันเป็นสิ่งที่คุณต้องเรียนรู้เอง Leadership cannot be taught; but it can be learned

ความรู้สึกอึดอัด หงุดหงิด คลุมเครือ หรือกระทั่งโกรธ ที่ผมหวังว่าทุกๆคนกำลังมีในตอนนี้ นั่นแหละครับ คือสิ่งที่ทำให้หลักสูตรนี้เป็นหลักสูตร Leadership

คำถามคือ คุณจะรับมือกับมันอย่างไร?

จะชี้นิ้วโทษว่า ทำไมคนอื่นๆไม่เป็นไม่ทำอย่างที่คุณคิด หรือคุณจะฮึดสู้ แล้วใช้ทักษะทั้งหมดที่มีในการทำผลงานให้สำเร็จ ในวิถีของคุณเอง

ผมจะรอดูผลงานในวันสุดท้ายของหลักสูตรครับ

ลงชื่อ ธัญ ธำรงนาวาสวัสดิ์ 

ปล. เผื่อใครสงสัย หลักสูตร10 วันที่ผมเล่านั้น ปัจจุบันนี้ก็ยังมีอยู่ครับ

เล่าสิ่งที่ตัวเองเขียนแล้ว ก็ได้เตือนสติตัวเองไปด้วย เป็นกำลังใจให้ทุกท่านนะครับ

สู้ๆ ผู้นำทั้งหลาย