เปิดตัวโครงการนำร่อง คัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยตนเองได้ที่บ้าน ผ่านไปรษณีย์

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดปัตตานี รุกแก้ปัญหา บริการตรวจคัดกรอง มะเร็งปากมดลูก นำร่องระบบไปรษณีย์ จัดบริการส่งชุดตรวจมะเร็งปากมดลูกด้วยตนเอง ไปบ้านผู้รับบริการ (Home-Based Model) ผ่านความร่วมมือของโรงพยาบาลปัตตานี ไปรษณีย์ไทย โครงการมัชชัน ลีปฟรอก วางแผนดูแลระบบออนไลน์ กระจายความรู้เรื่องโรค เพื่อขยายการเข้าถึงการคัดกรอง เตรียมเพื่อเรียนรู้และต่อยอดจังหวัดใกล้เคียง

หลังจากวันที่ 25 สิงหาคม 2566 ที่สำนักงานสาธารณสุข จังหวัดปัตตานี ได้จัดพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ (MOU) โครงการเพิ่มการเข้าถึงการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธี HPV DNA Self Collection ณ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดปัตตานี ล่าสุดมีผู้ลงทะเบียนเกือบ 300 ราย จากจำนวนสิทธิเปิดรับ 500 ราย นพ.อนุรักษ์ สารภาพ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดปัตตานี เป็นประธานในพิธี โดยมี นพ.อุดมเกียรติ พูลสวัสดิ์ นายแพทย์ชำนาญการด้านเวชกรรมป้องกัน กล่าวต้อนรับตัวแทนจากบริษัท ไปรษณีย์ไทย นายสาเหตอาแซ ซาฮาบุดดีน ผู้ช่วยหัวหน้าที่ทำการไปรษณีย์จังหวัดปัตตานี และตัวแทนที่ปรึกษาจากโครงการมิชชันลีปฟรอก มร.ฟาริด บิดโกลิ และดร.นเรศ ดำรงชัย ร่วมลงนาม และกล่าวรายงาน ณ สำนักงานสาธารณสุข จังหวัดปัตตานี

นพ.อุดมเกียรติ พูลสวัสดิ์ ผู้ชำนาญการด้านเวชกรรมป้องกัน กล่าวว่า สำนักงานสาธารณสุข จังหวัดปัตตานี และคณะทำงานมะเร็งปากมดลูกจังหวัดปัตตานี ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของการเข้าถึงบริการตรวจคัดกรอง มะเร็งปากมดลูก ของสตรี ในพื้นที่จังหวัด เนื่องจากเขตสุขภาพ 12 นั้น มีอัตราการตรวจมะเร็งปากมดลูกค่อนข้างต่ำมานานหลายปี จึงริเริ่มให้นำวิธีการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยตนเอง เอชพีวี ดีเอ็นเอ เซลฟ์ เทสต์ มาใช้ในจังหวัดภาคใต้ โดยการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก เป็นบริการที่รัฐบาลให้การสนับสนุน และสปสช. ให้ความสำคัญ บริการดังกล่าวเป็นหนึ่งในสิทธิประโยชน์ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ หรือบัตรทอง 30 บาท เพื่อดูแลหญิงไทยทุกคน

นอกจากปัญหาทั่วไปของการเข้าถึงในเขตพื้นที่อื่นๆ ที่พบ ไม่ว่าจะเป็นอายุ กลัวเจ็บ ไม่สะดวกลางาน ยังมีปัญหาเฉพาะในพื้นที่ของชาวไทยมุสลิม อาทิ ขาดช่องทางการให้ความรู้ ความเข้าใจหรือความเชื่อเรื่องศาสนาที่ไม่ถูกต้อง สามีไม่อนุญาต บริการขนส่งสาธารณะเข้าไม่ถึง เนื่องจากอยู่พื้นที่ห่างไกล ฯลฯ จากผลการดำเนินงานในปี 2565 ที่ผ่านมานั้น มะเร็งปากมดลูกเป็นมะเร็งที่พบบ่อยในผู้หญิงเป็นอันดับที่ 4 ของจังหวัดปัตตานี ซึ่งกลุ่มเป้าหมายได้รับการตรวจคัดกรอง มะเร็งปากมดลูก ณ สถานพยาบาลไปแล้วจำนวน 879 ราย พบผลบวกมีความเสี่ยงสูงจำนวนกว่า 50 ราย โดยมีอายุเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 35-40 ปี ยังถือว่าต่ำกว่าเป้าหมาย

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดปัตตานี มีแนวคิดในการทำโครงการนำร่อง ให้บริการแบบใหม่โดยใช้ระบบไปรษณีย์ จัดส่งชุดเก็บสิ่งส่งตรวจไปที่บ้านของผู้รับบริการ ซึ่งได้ติดต่อไปขอแรงสนับสนุนจากทีมโครงการมิชชัน ลีปฟรอก ในเรื่องการพัฒนาแอปพลิเคชันไลน์ (LINE) และสนับสนุนประสานงานการให้ความรู้ผ่านสื่อดิจิทัลเป็นหลัก โดยมิชชัน ลีปฟรอกเป็นโครงการที่เกิดขึ้นจากการรวมตัวของกลุ่มคนทักษะสูงในวงการต่างๆ ที่มีความมุ่งมั่นในการผลักดัน และสร้างความเปลี่ยนแปลงแบบก้าวกระโดดต่อระบบสุขภาพของประเทศไทย และเคยร่วมงานกันเมื่อปี 2564 ในโครงการ "ตุ๊กตุ๊ก โควิด" ช่วยจัดระบบการแพทย์ทางไกล ผ่านเครือข่ายคนขับรถสามล้อ สามารถกระจายวัคซีนและชุดตรวจได้อย่างมีประสิทธิภาพ

โครงการนำร่องนี้จึงเกิดขึ้นภายใต้การนำของสาธารณสุขจังหวัดปัตตานีผ่านความร่วมมือของโรงพยาบาลปัตตานี บริษัทไปรษณีย์ไทย โครงการมิชชัน ลีปฟรอก รวมทั้งการสนับสนุนจากลอรีอัล ประเทศไทย

หากสนใจ "คัดกรองมะเร็งปากมดลูกได้เองที่บ้าน ผ่านไปรษณีย์" สำหรับสตรีไทยอายุ 30-60 ปี จะต้องอยู่ในเขตพื้นที่นำร่อง ได้แก่ อ.เมือง อ.โคกโพธิ์ และอ.สายบุรี สามารถขอรับชุดตรวจผ่านไลน์โอเอ และส่งชุดตรวจกลับมายังโรงพยาบาลปัตตานี เพื่อตรวจวิเคราะห์ ผ่านบริการจัดส่งด่วน EMS ของบริษัท ไปรษณีย์ไทย โดยไม่เสียค่าบริการใดๆ รอรับผลทางไลน์ภายใน 7-14 วัน และหากเก็บตัวอย่างและส่งกลับได้อย่างถูกต้องจะได้รับของสมนาคุณจากลอรีอัลทางไปรษณีย์ ภายใน 30 วัน ซึ่งโครงการนี้ใช้ช่องทางประชาสัมพันธ์และสื่อให้ความรู้เกี่ยวกับโครงการ ขั้นตอนการดำเนินการและการเก็บสิ่งส่งตรวจด้วยตนเองผ่านสื่อดิจิทัลเป็นสื่อหลัก

สำหรับขั้นตอนในการรับ ชุดตรวจมะเร็งปากมดลูก HPV DNA Self Collection นั้น ประชาชนที่มีสมาร์ทโฟนสามารถลงทะเบียนเพื่อขอรับชุดตรวจนี้ได้ผ่านแอปพลิเคชันไลน์ และรอรับชุดตรวจได้ที่บ้านผ่าน ไปรษณีย์ไทย ซึ่งเป็นบัญชีไลน์ของสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดปัตตานี สำหรับลงทะเบียนเข้าสู่ระบบบริการ และรับผลของการตรวจคัดกรองวิธี HPV DNA Self Collection รวมถึงให้ความรู้ต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง จะมีเจ้าหน้าที่ติดต่อไปให้คำแนะนำวิธีการเก็บสิ่งตรวจและยืนยันสิทธิ์ พร้อมทั้งมีคู่มือวิธีการเก็บ ส่งไปให้ในกล่องไปรษณีย์ด้วย มีคิวอาร์โค้ดที่สแกนดูวิดีโอที่อธิบายเข้าใจได้ง่าย และสามารถแจ้งบุรุษไปรษณีย์เข้ามารับชุดตรวจได้ที่บ้านในวันถัดไป หรือจะนำไปส่งที่ไปรษณีย์เองก็ได้เช่นกัน โดยทาง ไปรษณีย์ไทย ได้ให้ความอนุเคราะห์ ไม่คิดค่าบริการสำหรับ 500 คนที่เข้าร่วม จัดส่งแบบ EMS ได้ทั้งไปและกลับ ถือเป็นระบบการขนส่งที่รองรับได้ดี แก้ไขปัญหาได้ตรงจุด และกระจายการเข้าถึงได้มากขึ้น

กรณีผลของการตรวจคัดกรองฯ เป็นบวก จะมีการแนะนำและประสานส่งต่อเพื่อเข้ารับบริการที่หน่วยบริการตามสิทธิเพื่อรับการรักษาโดยเร็ว เพิ่มโอกาสในการรักษาและลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคมะเร็งปากมดลูกในพื้นที่ ซึ่งทั้งหมดจะเป็นการให้บริการที่ครบวงจร

"สาธารณสุขจังหวัดปัตตานี หวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะผลักดันโครงการ ด้านงานคัดกรอง มะเร็งปากมดลูก ในจังหวัดปัตตานีให้ประสบความสำเร็จเป็นอย่างดี และมีการถอดบทเรียนนำไปเป็นกระบวนการขยายผลในเขตตัวเมืองอื่นๆ เพื่อให้ผู้หญิงไทยสามารถเข้าถึงการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกได้อย่างครอบคลุมทั่วประเทศ ส่งผลให้ผู้หญิงไทยห่างไกลจากโรคนี้เพื่อประโยชน์ของตนเองและคนในครอบครัว" นพ.อุดมเกียรติ กล่าวเสริม

สามารถเข้าร่วมโครงการนำร่อง ขอรับ ชุดตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก ได้ ที่นี่ ตั้งแต่วันนี้ จนกว่าจำนวนผู้รับบริการจะครบ 500 คน