สัญญาณ โรคหลอดเลือดสมอง ฉีดยาให้ทันใน 4.5 ชั่วโมง รถโมบายสถาบันประสาทวิทยา
การมี “รถตรวจวินิจฉัยโรคหลอดเลือดสมองเคลื่อนที่(Mobile Stroke Unit)”ของสถาบันประสาทวิทยา เป็นการออกไปให้บริการนอกสถานที่ ทำให้ผู้ป่วยได้รับยาและการรักษาเร็วที่สุด เพราะคนไข้ต้องได้ยาภาายใน 4.5 ชั่วโมง
“เวลาทอง” สำหรับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง หรือ Stroke เป็นสิ่งสำคัญ ต้องได้รับยาละลายลิ่มเลือดภายใน 4 ชั่วโมง ครึ่ง แต่สภาพเมืองกรุงที่รถติด กว่าผู้ป่วยจะฝ่าจราจรถึงรพ.อาจช้าเกินไป สถาบันประสาทวิทยา กรมการแพทย์ จึงนำรถโมบายมาออกให้บริการผู้ป่วย เพื่อให้สามารถเข้าถึงการตรวจ วินิจฉัย และรักษาเบื้องต้นได้โดยเร็วที่สุด
อุบัติการณ์โรคหลอดเลือดสมอง
ข้อมูลจากสมาคมประสาทวิทยาแห่งประเทศไทย ระบุอุบัติการณ์โรคหลอดเลือดสมอง ปี 2560-2563
- ปี 2560 จำนวน 278.49 ต่อแสนประชากร
- ปี 2561 จำนวน 303.20 ต่อแสนประชากร
- ปี 2562 จำนวน 318.89 ต่อแสนประชากร
- ปี 2563 จำนวน 328.00 ต่อแสนประชากร
ทั้งนี้ เป็นโรคที่เป็นสาเหตุการเสียชีวิตมากเป็นอันดับ 2 ของประเทศไทย
เมื่อวันที่ 28 พ.ย.2565 สถาบันประสาทวิทยา จัดกิจกรรม NIT OPEN HOUSE เยี่ยมชมการให้บริการของสถาบันประสาทวิทยา ซึ่งมีวิสัยทัศน์ที่จะเป็นสถาบันการแพทย์แห่งชาติระดับคุณภาพสากล ทันสมัย เชี่ยวชาญขั้นสูง ด้านโรคสมอง ไขสันหลัง และระบบประสาท เป็นที่ยอมรับ เชื่อมั่นในระดับประเทศและนานาชาติ ภายในงานมีการเปิดตัว “รถตรวจวินิจฉัยโรคหลอดเลือดสมองเคลื่อนที่(Mobile Stroke Unit)”
ข่าวที่เกี่ยวข้อง :
โรคหลอดเลือดสมองต้องให้ยาใน 4.5ชั่วโมง
พญ.กฤติมา อัศววีระเดช อายุรแพทย์เฉพาะทางระบบประสาทและสมอง สถาบันประสาทวิทยา กล่าวว่า รถตรวจวินิจฉัยโรคหลอดเลือดสมองเคลื่อนที่ (Mobile Stroke Unit) มีประโยชน์ในแง่ที่ช่วยประหยัดเวลาคนไข้ ในการเข้าถึงสถานพยาบาล เพราะการรักษาโรคหลอดเลือดสมองตีบ อุดตัน ต้องให้ยาละลายลิ่มเลือด ภายใน 4.5 ชั่วโมงหลังเริ่มมีอาการ
แต่มีข้อขำกัดบางพื้นที่คนไข้ไม่สามารถเข้าถึงรพ.ได้ทันเวลา ซึ่งการมีรถนี้จึงเป็นการช่วยประหยัดเวลา โดยรถจะไปเจอกับรถพยาบาลฉุกเฉิน 1669 แบบบครึ่งทาง เพื่อที่จะได้เอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง ให้ยาละลายลิ่มเลือดบนรถได้เลย
“ยิ่งปล่อยให้คนไข้สมองขาดเลือดไปนาน ผลเสียคือเนื้อสมองตาย จะไม่สามารถกลับมาฟื้นฟูได้แล้ว คนไข้อาจจะพิการไปตลอดชีวิต หรืออ่อนแรงไปเลย แต่ถ้าสามารถให้ยาละลายลิ่มเลือดคนไข้ได้เร็ว จะรักษาเนื้อสมองส่วนที่ตายได้ดีมากขึ้น คนไข้บางคนจากที่อ่อนแรง เดินไม่ได้ก็กลับมาเดินได้”พญ.กฤติมากล่าว
รถโมบายโรคหลอดเลือดสมอง
การให้บริการของรถนี้ เนื่องจากสถาบันประสาทวิทยา ให้บริการครอบคลุมพื้นที่กรุงเทพฯฝั่งเหนือติดกับฝั่งตะวันตก คือ จ.นนทบุรี โดยรถจะประสานกับหน่วยบริการการแพทย์ฉุกเฉิน 1669 ไว้ เมื่อมีกรณีคนไข้โทรเข้าสายด่วนฉุกเฉิน 1669 รถพยาบาลฉุกเฉินก็จะไปรับคนไข้ โดยระหว่างนั้นก็จะประเมินอาการคนไข้ และติดต่อประสานรถนี้มาที่สถาบันประสาทด้วย รถก็จะออกไปภายใน 10 นาทีหลังได้รับการประสาน ก็จะไปเจอกันครึ่งทางตรงจุดนัดพบ
ภายในรถสามารถที่จะเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง ซึ่งการสแกนก็จะทำให้รู้เบื้องต้นว่าเส้นเลือดสมองตีบหรือแตก หากไม่มีเลือดออกในสมองเท่ากับเส้นเลือดสมองตีบอุดตัน ก็สามารถให้ยาละลายลิ่มเลือดบนรถโมบายกับคนไข้ได้เลย
นอกจากนี้ กรณีที่สงสัยคนไข้หลอดเลือดแดงใหญ่ตีบ สามารถสแกนดูหลอดเลือดแดงใหญ่ได้ ถ้ามีตีบอุดตัน ก็จะประสานรพ.เพื่อเตรียมใส่สายสวนรากเอาลิ่มเลือดออก อีกทั้ง หากมีความจำเป็นต้องใส่ท่อช่วยหายใจก็สามารถดำเนินการได้ อีกทั้ง ภายในรภยังมีกล้องวงจรและวิทยุสื่อสารที่สามารถประสานงานกับแผนกฉุกเฉินของสถาบันได้ตลอดเวลา
“เรียกได้ว่าสามารถประหยัดเวลาของคนไข้ในการมารพ.ไปครึ่งหนึ่ง หรือช่วยให้คนไข้เข้าถึงบริการได้เร็วขึ้น เพราะแทนที่จะต้องรอเข้ามาถึงรพ. แต่รถนี้จะออกไปให้บริการเพื่อเจอกันครึ่งทางกับรถพยาบาลฉุกเฉินที่ไปรับคนไข้มาส่ง”พญ.กฤติมากล่าว
สัญญาณบ่งบอกโรคหลอดเลือดสมอง
อุบัติการณ์ของโรคหลอดเลือดสมองเป็นโรคที่เป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับ 2 ของประเทศไทย พญ.กฤติมา บอกว่า ยิ่งเป็นกลุ่มโรคหลอดเลือดสมองตีบอุดตันจะยิ่งสูงประมาณ 70-80 % โดยอาการของโรคนี้จะเกิดขึ้นแบบทันที
- จะมีแขนขาอ่อนแรงครึ่งซีก ยกไม่ขึ้น
- หรือมีปากเบี้ยวพูดไม่ชัด หรือบางคนพูดไม่ออก
- หรืออาจจะมีเดินเซกระทันหัน
- หรือตาเห็นภาพดับไป
- หรือเวียนหัวขึ้นมาแบบทันที
- โดยจำง่ายๆว่าพูดลำบาก ปากตก ยกไม่ขึ้น
ถ้ามีอาการเหล่านี้สงสัยโรคหลอดเลือดสมองให้รีบไปรพ.ทันทีหรือโทรสายด่วนการแพทย์ฉุกเฉิน 1669
สำหรับการให้บริการของสถาบันประสาทวิทยา ยังมีศูนย์ความเป็นเลิศได้โรคระบบประสาทและสมองอื่นๆด้วย ได้แก่ ศูนย์ความเป็นเลิศโรคหลอดเลือดสมอง ศูนย์ความเป็นเลิศโรคเนื้องอกระบบประสาท ศูนย์ความเป็นเลิศโรคระบบประสาทไขสันหลัง ศูนย์ความเป็นเลิศโรคระบบประสาทภูมิคุ้มกัน และศูนย์ความเป็นเลิศโรคลมชัก
อนึ่ง สามารถร่วมบริจาคสมทบทุนเพื่อการพัฒนาและสนับสนุนสถาบันประสาทวิทยา ได้ที่ ธนาคารกรุงไทย ชื่อบัญชี มูลนิธิสนับสนุนสถาบันประสาทวิทยา เลขที่บัญชี 020-1-33312-0