ด้อยค่าตัวเองด้วยการเปรียบเทียบกับคนอื่นมากไป

แต่ที่แย่คือเมื่อเทียบแล้วไม่พบความแตกต่างแล้ว แทนที่จะพอใจกับผลการเปรียบเทียบนั้น กลับเทียบแล้วเทียบอีกเพิ่มเติมไปเรื่อย เทียบไปจนกระทั่งเจอว่าเราแย่กว่าถึงจะหยุด  

เงินหมื่นจะกลายเป็นเรื่องเล็กเมื่อได้รู้ว่ามีคนอื่นมีเงินล้านจากงานเดียวกัน  ไล่ล่าหาคู่เทียบจนกระทั่งเจอว่าเราแย่กว่า แล้วก็มีทุกข์ร้อนกับผลการเปรียบเทียบนั้น โดยลำเอียงไม่ดูว่าบริบทของเรากับเขาแตกต่างกันมากมายนัก

เราเป็นแค่คนรอรับปันผล แต่เขาเป็นคนบริหารงาน ซึ่งเป็นธรรมดาที่ต้องมีผลตอบแทนที่แตกต่างกัน ดังนั้น อย่าพยายามไล่เปรียบเทียบไปโดยไม่กำหนดขอบเขตที่สอดคล้องกับบริบทของตัวเรา

เพราะการเปรียบเทียบนั้นไม่ได้ให้ประโยชน์ใด ๆ  เป็นเพียงพฤติกรรมหนึ่งในการตอบสนองสำนึกว่าเราต้องด้อยกว่าคนอื่นเท่านั้น

หลายคนไม่คิดว่าจะมีใครที่สำนึกอยู่ตลอดว่าตนเองด้อยกว่าคนอื่น  ใครที่คิดเช่นนั้นให้เฝ้าดูพฤติกรรมของตนเองว่าในแต่ละวันนั้น ท่านเปรียบเทียบตนเองกับใครต่อใครในเรื่องใดบ้าง ได้คำตอบจากการเปรียบเทียบแต่ละเรื่องแล้วหยุด หรือยัง

สรรหาคู่เทียบต่อไปจนกระทั่งพบว่าแย่กว่าแล้วถึงหยุด หรือหาเรื่องเทียบอื่น ๆต่อไปจนกระทั่งทุกข์ร้อนจากผลการเปรียบเทียบที่ด้อยกว่าในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง  ถ้าพบว่าเป็นเช่นนี้

ตัวท่านเป็นหนึ่งในคนที่โชคร้ายจากการที่เติบโตมาในสภาพแวดล้อมที่สร้างสำนึกแห่งความตำ่ต้อยฝั่งไว้ในจิตใจโดยไม่รู้ตัว สำนึกว่าเราด้อยกว่าคนอื่นที่ฝั่งอยู่ในตัว ทำให้พยายามแสวงหาการเปรียบเทียบที่ผลการเปรียบเทียบต้องเป็นความพ่ายแพ้ ไม่ว่าการงานจะดีแค่ไหน

หากไล่เปรียบเทียบไปเรื่อย งานดีก็จะเป็นงานแย่จนได้  ลูกเก่งแค่ไหนก็ตาม หากไล่เปรียบเทียบไปในสารพัดเรื่อง ก็จะทุกข์ร้อนเมื่อเจอจนได้ว่าลูกเก่งกลายเป็นลูกด้อยในสักเรื่องที่เปรียบเทียบไปไม่ยอมยุติ

ถ้าไม่อยากให้ดีกลายเป็นแย่ อย่าเทียบกับใครในเรื่องที่แตกต่างกันมาก ๆ ถ้าเป็นคนทำมาหากินเงินเดือน อย่าไปเทียบกับคนที่เป็นนักลงทุน   อย่าเป็นหนึ่งเดียวที่แตกต่างจากกลุ่มที่ใช้เปรียบเทียบ ทั้งกลุ่มที่เทียบเป็นฝรั่งหมด ฉันไทยอยู่คนเดียว จะเจอเรื่องที่รู้สึกว่าด้อยกว่าได้ง่ายกว่าการเปรียบเทียบกับกลุ่มที่คล้ายคลึงกัน

คนจำนวนไม่น้อยที่มองแต่เรื่องเด่นๆ จากกลุ่มที่บริบทแตกต่างไปจากตนมาก ๆ แล้วพยายามเปรียบเทียบเรื่องราวของตนเองกับเรื่องเด่น ๆของคนกลุ่มนั้น

ผลการเปรียบเทียบแน่นอนว่าอย่างไรก็แย่กว่า ซึ่งไม่ใช่ความแย่ที่เป็นจริง เป็นความแย่ที่เรากระทำตนเองด้วยการเปรียบเทียบที่ไม่เหมาะสม เรื่องดีในบริบทหนึ่ง ในกลุ่มหนึ่งอาจกลายเป็นเรื่องแย่ในอีกเรื่องอีกกลุ่มได้เสมอ

ถ้าหาเหตุผลที่มีตรรกะไม่ได้ว่าทำไมเราควรเปรียบเทียบเรื่องใดกับคนกลุ่มใด อย่าไปเปรียบเทียบเด็ดขาด

งานที่ยังไม่เสร็จไม่ใช่เรื่องที่ต้องรีบร้อนไปเทียบกับคนอื่น ซึ่งคนเรามีความลำเอียงที่จะจดจำการงานที่ยังไม่เสร็จได้ดีกว่างานที่ทำสำเร็จไปแล้ว พอนึกถึงแต่งานที่กำลังทำอยู่ ก็มักเอาผลงานของงานที่ทำยังไม่เสร็จไปเทียบกับงานของคนอื่นที่ทำเสร็จไปแล้ว เทียบไปก็มีโอกาสสูงที่จะพบว่าผลงานแย่กว่าเขา

ซึ่งถ้ายังมีสติไตร่ตรองให้รอบคอบก็จะระลึกได้ว่างานยังไม่เสร็จ จะไปเทียบกับงานที่เสร็จแล้วไม่ได้ แต่มักเป็นไปในทางตรงข้ามคือตกอกตกใจว่างานดี ๆที่ฉันหมายมั่นทำไมย่ำแย่เมื่อไปเทียบกับคนอื่น

ดังนั้น ก่อนจะเอางานเราไปเทียบกับงานใคร ให้มั่นใจก่อนว่างานนั้นทำเสร็จแล้ว อย่าไปเทียบงานที่นึกได้ตอนนั้น กับงานคนอื่นที่เขาทำเสร็จแล้ว

งานดีกลายเป็นงานแย่จนได้ ถ้าเปรียบเทียบไปอย่างพรำ่เพรือ โดยไม่รู้ว่าจะเทียบไปเพื่ออะไรกันแน่.