โควิดวันนี้ ยอดผู้ติดเชื้อรอบสัปดาห์ ล่าสุดเฉลี่ย 56 ราย/วัน เสียชีวิต 1 ราย
โควิดวันนี้ ยอดผู้ติดเชื้อโควิด-19 รอบสัปดาห์ พบยอดผู้ติดเชื้อโควิดเพิ่ม 390 ราย เฉลี่ย 56 ราย/วัน เสียชีวิต 1 ราย ด้านศูนย์จีโนม รพ.รามา เผยวิวัฒนาการกลายพันธุ์อย่างรวดเร็วของโอมิครอน BA.2.86 ไปเป็นโอมิครอนรุ่นลูก JN.1 ภายใต้แรงกดดันทางภูมิคุ้มกันอย่างหนัก
เมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายน 2566 กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข รายงาน โควิดวันนี้ ระบุ ยอดผู้ติดเชื้อโควิด-19 รายสัปดาห์ ระหว่างวันที่ 12 - 18 พฤศจิกายน 2566
โดยมี ผู้ป่วยรักษาตัวในโรงพยาบาล (รายสัปดาห์) จำนวน 390 ราย : เฉลี่ยรายวัน จำนวน 56 ราย/วัน ผู้ป่วยสะสม 35,188 ราย (ตั้งแต่ 1 มกราคม 2566)
ผู้เสียชีวิตโควิด-19 (รายสัปดาห์) จำนวน 1 ราย เฉลี่ยรายวัน จำนวน 1 ราย/วัน เสียชีวิตสะสม 821 ราย (ตั้งแต่ 1 มกราคม 2566)
ส่วน ผู้ป่วยปอดอักเสบ 83 ราย ผู้ป่วยใส่ท่อช่วยหายใจ 40 ราย
ด้าน ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดีโพสต์เฟซบุ๊ก Center for Medical Genomics ระบุถึง สถานการณ์โควิด-19 ว่า
- ศูนย์นวัตกรรมบุกเบิกทางชีวการแพทย์ (BIOPIC) ของมหาวิทยาลัยปักกิ่ง และทีมวิจัย ได้ทำการทดลองแสดงให้เห็นว่า
- โอมิครอนสายพันธุ์ BA.2.86 มีการกลายพันธุ์โดยเฉพาะบริเวณหนามที่ใช้ยึดเกาะกับเซลล์ไปอย่างมากกว่า 30 ตำแหน่ง (major change) เมื่อเทียบกับโอมิครอน XBB.1.5 ทำให้จับกับผิวเซลล์บริเวณ “ACE2” ได้ดีขึ้น อย่างไรก็ตามการกลายพันธุ์ส่วนหนามในลักษณะนี้ส่งผลเสียกับไวรัสในด้านการหลบเลี่ยงภูมิคุ้มลดลง(การเข้าจับของแอนติบอดีที่ร่างกายสร้างขึ้นกับส่วนหนามเพื่อทำลายไวรัส) เมื่อเทียบกับโอมิครอนสายพันธุ์ก่อนหน้า XBB.1.5
- ภายใต้แรงกดดันทางภูมิคุ้มกันอย่างหนักทำให้ BA.2.86 ต้องมีการกลายพันธุ์เกิดเป็นสายพันธุ์ย่อยใหม่ JN.1 (BA.2.86.1.1) ซึ่งมีการกลายพันธุ์บริเวณหนามเพิ่มขึ้นอีกหนึ่งตำแหน่ง L455S เมื่อเปรียบเทียบกับ BA.2.86 เพื่อปรับให้ประสิทธิภาพการหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันดีขึ้น ซึ่งขณะนี้พบ JN.1 ระบาดเพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัดในยุโรปและอเมริกาเหนือ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในฝรั่งเศส
- การกลายพันธุ์ L455S ของ JN.1 ช่วยเพิ่มความสามารถในการหลบหลีกภูมิคุ้มกันอย่างมีนัยสำคัญ แม้จะสูญเสียความสามารถในการจับกับผิวเซลล์บริเวณ ACE2 ลงบ้าง ทำให้สามารถเอาชนะโอมิครอน BA.2.86 รุ่นพ่อแม่และโอมิครอนสายพันธุ์หลักอย่าง HV.1 ซึ่งเป็นลูกหลานของโอมิครอน XBB.1.5 ที่มีการกลายพันธุ์คู่-พลิกขั้ว (XBB.1.5+L452R+F456L) และโอมิครอน JD.1.1 ลูกหลานของโอมิครอน XBB.1.5 ที่มีการกลายพันธุ์คู่-พลิกขั้ว ร่วมกับการกลายพันธุ์ที่ A475V อีกหนึ่งตำแหน่ง (XBB.1.5+L455F+F456L+A475V) ในแง่ของการหลีกเลี่ยงภูมิคุ้มกันของร่างกาย
- วิวัฒนาการกลายพันธุ์โดยเฉพาะส่วนหนามอย่างรวดเร็วจากโอมิครอน BA.2.86 ไปเป็นโอมิครอน JN.1 คล้ายคลึงกับการเปลี่ยนผ่านก่อนหน้านี้จากโอมิครอน BA.2.75 ไปเป็นโอมิครอน CH.1.1 ทำให้มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ รพ. รามาธิบดีต้องถอดรหัสพันธุกรรมโควิด-19 ทั้งจีโนมเพื่อติดตามสายพันธุ์ของโควิด-19 อย่างใกล้ชิดทั้งในส่วนการหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันและการเข้าจับกับผิวเซลล์
สรุปได้ว่า โควิด-19 จะเน้นการกลายพันธุ์ในส่วนหนามที่ช่วยเพิ่มการหลบหนีของภูมิคุ้มกันในระหว่างการแพร่เชื้อ ซึ่งมักจะต้องแลกมาด้วยคุณสมบัติของความสามารถในการจับกับผิวเซลล์ที่ลดลง
