ตัวอยู่ แต่ใจลาออกไปแล้ว | บวร ปภัสราทร
ลูกพี่ใหญ่ที่ชอบตัดสินใจทุกเรื่องโดยไม่แคร์ความคิดความเชื่อของลูกน้อง ให้ระวังให้ดีว่าทีมที่เคยเชื่อมั่นว่าเหนียวแน่น เพราะเคยร่วมกันฝ่าฟันสารพัดศึกมาด้วยกัน จะกลายเป็นทีมเช้าชามเย็นชาม
ทีมที่สมาชิกรุ่นใหม่นำ้ท่วมปาก จะไปไหนก็ไปไม่ได้ด้วยข้อจำกัดนานาประการ ตัวอยู่แต่ใจลาออกจากทีมเรียบร้อยแล้วนั้น กว่าพี่ใหญ่จะรู้ตัว ก็ถึงจุดหนึ่งที่สภาพแวดล้อมอำนวยให้ตัวลาออกตามใจ วันนั้นพี่ใหญ่จะโดดเดี่ยวอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน
พี่ใหญ่วัยดึกคิดว่าเดินหน้าไปในทางที่ถูกต้องแล้ว ในขณะที่ลูกน้องหนุ่มสาวเชื่อว่าถ้าไปทางนั้นมีหวังพังแน่ ๆ ถ้าพี่ใหญ่ดึงดันเดินหน้าไปตามที่ตนเองคิด โดยไม่พยายามทำให้ลูกน้องเข้าใจตรรกที่ใช้ในการตัดสินใจเดินหน้าท่ามกลางความเสี่ยงนั้น
ผลที่ตามมาคือความรู้สึกเป็นเจ้าของทีมร่วมกันจะสูญสลายแทบทั้งหมด แม้พี่ใหญ่อาจมองว่าอนาคตในหน้าที่การงานของตนยังอีกยาวไกล แต่ลูกน้องหนุ่มสาวมองว่าอนาคตของเขายาวไกลกว่าพี่ใหญ่มากมายนัก พี่ใหญ่พลาดอาจเจ็บปวดเป็นปี แต่ลูกน้องอาจเจ็บปวดต่อเนื่องกันไปเป็นทศวรรษ
ดังนั้นเรื่องใดก็ตามที่กระทบอนาคตของคนในทีม จะอาวุโสแค่ไหนก็ให้ฟังหนุ่มสาวในทีมไว้ด้วย ทีมไปต่อไม่ได้ถ้าสมาชิกหนุ่มสาวคิดว่าอนาคตที่ยาวไกลของพวกเขาถูกคนที่มีอนาคตเหลืออยู่สั้นกว่าพวกเขาทำลายไปเสียแล้ว จะตัดสินใจสำคัญในเรื่องใด ดูแลใจของสมาชิกในทีมให้ดีไว้ด้วย
ถ้ามีความขัดแย้งทางความคิดเกิดขึ้นในทีม ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเก่าหรือเรื่องใหม่ ไม่ว่าจะดูเป็นเรื่องเล็กแค่ไหนก็ตาม ให้พี่ใหญ่ในวัยอาวุโสทั้งหลายอย่ามองข้ามเด็ดขาด
เราไม่รู้ว่าความขัดแย้งทางความคิดในเรื่องเล็ก ๆจะบานปลายกลายเป็นความแตกต่างทางความเชื่อ หรือมีค่านิยมที่แตกต่างกันไปโดยสิ้นเชิงขึ้นเมื่อใด ซึ่งหากไปถึงระดับนั้นแล้ว หนทางที่จะรักษาทีมต่างวัยไว้ให้ได้นั้นยากเย็นเต็มที ตัวไปไหนไม่ได้ แต่ใจไม่อยู่ในทีมเดียวกันแน่ ๆ
ทีมที่มีแต่ตัว ไม่มีใจนั้นไม่มีทางจะฝ่าวิกฤติใด ๆไปได้ วิกฤติมีแต่จะกระตุ้นให้ทีมแตกเร็วขึ้นเท่านั้น
พี่ใหญ่อย่าผูกขาดการสื่อสารไว้แค่ทางเดียว ฉันบอก แกฟัง วันนี้มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่พี่ใหญ่ต้องเก่งในการสื่อสารกับทีมงานต่างวัย ซึ่งวัยต่างกันแต่อยู่ในทีมเดียวกันแปลว่าทุกคนมีความคิดความเห็นได้เท่าๆ กัน พี่ใหญ่บอกอะไรไปแล้วก็ตั้งใจฟังการสื่อสารที่ย้อนกลับมาบ้าง
ฟังแล้วอย่าวินิจฉัยด้วยความลำเอียงเข้าข้างตนเอง อย่าทรนงว่ารู้ดีกว่าเด็กเมื่อวานซืน เขามาอยู่ในทีมเดียวกับพี่ใหญ่ได้ แปลว่าเขาต้องมีอะไรบางอย่างที่ไม่ด้อยกว่า หรืออาจจะเหนือกว่าพี่ใหญ่ก็เป็นได้ สื่อสารกันแบบอัศวินโต๊ะกลม อย่าสื่อสารกันแบบโปเดียมกับเก้าอี้ห้องประชุม
ทีมงานหนุ่มสาวอาจจะด้อยประสบการณ์ แต่เขามีวิธีทำงานในแบบที่เขาถนัด พี่ใหญ่ที่ชอบบังคับบัญชาไปทุกเรื่องที่ทำนั้น นอกจากจะทำให้ไม่ได้ใจลูกน้องในทีมแล้ว ยังทำลายพัฒนาการของทีมอีกด้วย
ได้ตัวร่วมทีม แต่ไม่มีใจที่จะช่วยคิด ช่วยทุ่มเทให้การงานเดินหน้าไปได้ด้วยดี ไม่ต่างไปจากคอมพิวเตอร์นับร้อย แต่มีเพียงตัวเดียวที่มีโปรแกรมทำงานได้ ที่เหลือเป็นแค่แป้นพิมพ์กับหน้าจอเท่านั้น
ถ้าการงานนั้นท่าทางจะไปได้ไม่ไกล กำลังเป็นการงานที่กำลังอัสดง สมัยที่พี่ใหญ่มาร่วมทีมงาน อาจเป็นช่วงเวลาที่การงานกำลังรุ่งโรจน์ ความทรงจำที่ดีเกี่ยวกับความรุ่งโรจน์นั้น ทำให้พี่ใหญ่ใส่ใจกับการแสวงหาโอกาสใหม่ ๆ น้อยกว่าลูกน้องที่ก้าวเข้ามาในยามที่รุ่งโรจน์กำลังจะกลายเป็นร่วงโรย
ถ้าอยากต่อชีวิตทีมงานให้ยืนยาว ต้องช่วยกันทุกรุ่นทุกวัยสร้างอนาคตใหม่ ๆให้ปรากฏขึ้น อัสดงเรื่องนี้ให้หาเรื่องอื่นที่กำลังรุ่งอรุณให้จงได้ ที่สำคัญไม่น้อยไปกว่าการแสวงหารุ่งอรุณใหม่ ๆ ของการงาน
พี่ใหญ่ต้องไม่รากงอก ไม่ยอมไปไหนสักที ลูกน้องที่ตามมาเลยไม่มีหนทางก้าวหน้า พี่ใหญ่รากงอกเมื่อใด ลูกน้องที่หมดหนทางก้าวหน้าก็เหลือแต่ตัวที่ยังอยู่ ใจลาออกไปแสวงหาที่อื่นที่มีอนาคตสำหรับตนเองไปหมดแล้ว
คอลัมน์ ก้าวไกลวิสัยทัศน์
รศ.บวร ปภัสราทร
นักวิจัย Digital Transformation
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
email. [email protected]