นายูง-น้ำโสม ป่าเดียวแห่งอุดรฯ

ทั้ง อำเภอนายูง และ อำเภอน้ำโสม ของจังหวัดอุดรธานี ถือเป็นอำเภอเล็กๆ ยิ่งอำเภอนายูงด้วยแล้วเหมือนหมู่บ้านเสียละมากกว่า แต่ที่เขาต้องแยกออกมาเป็นอำเภอเพราะมันอยู่ห่างจากตัวจังหวัดอุดรเป็นร้อยๆ กิโลเมตร ห่างจาก อ.บ้านผือก็ใกล้เคียงกัน ชาวบ้านไปติดต่อราชการอะไรก็ลำบากเขาก็เลยแยกออกมาเพื่อความสะดวกของชาวบ้าน แล้วย่านนายูง น้ำโสมนี้ถือเป็นป่าผืนเดียวของจังหวัดอุดรธานี ที่เป็น อุทยานแห่งชาติ นอกเหนือจากภูฝอยลมที่เป็นคล้ายส่วนวิจัย หรือน้ำตกธารงามที่เป็นป่าสงวน ซึ่งพอบอกเป็นอุทยานแห่งชาตินั่นก็หมายความว่า ท่านผู้อ่านไปพักแรม “กางเต็นท์” ได้อย่างปลอดภัย ตามมาตรฐานของอุทยานแห่งชาติทั่วประเทศ ที่กำลังได้รับความนิยมอย่างมากในหมู่คนชอบพักแรมและชื่นชอบธรรมชาติ

อุทยานแห่งชาตินายูง-น้ำโสม นั้นไปง่ายมากครับ ท่านผู้อ่านจะเริ่มที่อำเภอบ้านผือ ก็ให้ใช้เส้นทางหมายเลข 2348 ไปถึงบ้านสามเหลี่ยมก็เลี้ยวขวา จะผ่านทางเข้าอุทยานฯที่มีป้ายบอกใหญ่โต หรือถ้ามาจากทางอำเภอสังคมของจังหวัดหนองคาย ก็ใช้เส้นทางหมายเลข 2376 ก็จะผ่านหน้าทางเข้าอุทยานฯเหมือนกัน

แหล่งท่องเที่ยวกับที่ใกล้กับที่ทำการ “อุทยานแห่งชาตินายูง-น้ำโสม” คือ วัดป่าภูก้อน ซึ่งคงไม่ต้องบรรยายอะไรมากสำหรับที่นี่ วัดป่านาคำน้อย ของหลวงพ่ออินทร์ถวาย จุดชมวิววัดผาตากเสื้อ น้ำตกธารทิพย์ น้ำตกธารทอง ถ้ำดินเพียง ไกลออกไปนิดก็ ภูพระบาท ที่มีหอนางอุษา เหล่านี้อยู่ใกล้เคียงกับที่ทำการอุทยานฯทั้งหมด แต่อยู่นอกเขตอุทยานฯ ผมถึงบอกว่ามาเที่ยวที่นี่ใช้อุทยานแห่งชาตินายูง-น้ำโสม เป็นจุดพักแล้วออกท่องเที่ยวใกล้เคียงได้

น้ำตกสามเทพ

น้ำตกโปงทอง

แต่พื้นที่ของ “อุทยานแห่งชาตินายูง-น้ำโสม” นั้น เป็นพื้นที่ป่าธรรมชาติและภูเขา คนที่ชื่นชอบการพักแรมในบรรยากาศป่าเขา ฟังเสียงนก เดินป่าเล่นน้ำตก ก็มาที่นี่เลย และเป็นที่เดียวในจังหวัดอุดรธานี ที่เป็นอุทยานแห่งชาติ ที่ขึ้นชื่อลือนามของที่นี่ก็คือ น้ำตกยูงทอง ซึ่งเป็นน้ำตกขนาดใหญ่ ไม่ต้องบรรยายมากดูรูปเอาก็แล้วกัน เดินทางที่ทำการอุทยานฯไปเพียง 500 เมตร เท่านั้น เพียงแต่น้ำตกยูงทองนี้จะมีน้ำในช่วงฤดูฝน แต่ไม่ใช่ว่าไม่มีน้ำ เพียงแต่น้ำจะไหลลอดแผ่นหินลงไป ไม่ไหลผ่านหน้าผาน้ำตก แล้วน้ำจะไปโผล่อีกทีใกล้ที่ทำการอุทยานฯ แต่ถ้าเดินเลยน้ำตกยูงทางไปราว 500 เมตร ก็จะเจอน้ำตกตาดน้อย ซึ่งที่นี่จะมีน้ำมากกว่า คือ ถ้าน้ำน้อย น้ำจะไหลจากน้ำตกตาดน้อย แล้วไหลลอดหินไม่ไปหน้าน้ำตกยูงทอง ดังนั้นน้ำตกยูงทอง สวย สูงใหญ่ก็จริง แต่ต้องรอน้ำมากๆ

แต่ก็อย่าเพิ่งหมดใจว่าจะไม่มีแหล่งท่องเที่ยวใกล้อุทยานฯ เพราะทางด้านหลังที่ทำการอุทยานแห่งชาติ เขามีเส้นทางเดินขึ้นไปยังจุดชมวิวผาแดงซึ่ง ในฤดูฝนและต้นฤดูหนาว จะมีทะเลหมอกเต็มพื้นเบื้องล่างอย่างสวยงาม ซึ่งลักษณะยอดเขาดูทะเลหมอกนี้ เขายังมีภูหมอกบ่วายอีกที่หนึ่ง แต่ที่นี่ภูหมอกบ่วายมา “กางเต็นท์” พักแรมได้ ใครที่เอาเคล็ดว่าปีใหม่ในการรับแสงแรกจะต้องสดใส สวยงาม ผมว่ามาที่นี่เลยครับ น่าจะถูกใจอย่างมาก

แล้วอย่างที่ผมบอกว่าที่นี่เขามีพื้นที่เป็นป่า เป็นสองผืนใหญ่ๆ เรียวยาวในทิศเหนือ-ใต้ ผืนทางขวาคือที่ตั้งของที่ทำการอุทยานแห่งชาติ น้ำตกยูงทอง น้ำตกตาดน้อย และผาแดงที่ว่า เขายังมีน้ำตกสามเทพอยู่ด้วย ซึ่งน้ำตกสามเทพนี้ให้เข้าทางบ้านนาเก็น ซึ่งเลยบ้านสามเหลี่ยมมาตามถนนที่จะไปที่ทำการอุทยานแห่งชาตินั่นแหละ เลยไป 6 กิโลเมตร ถึงบ้านนาเก็น เลี้ยวเข้าไปในหมู่บ้านแล้วไปจอดรถที่วัดพุทธนิมิต แล้วเดินเท้าไปตามทางขึ้นเขาไปเรื่อยๆ ราว 1.8 กิโลเมตร จะมีบันไดปูนตัดลงห้วยแล้วไปตามห้วยอีกไม่ถึง 100 เมตรก็จะเจอน้ำตก น้ำตกนี้ใหญ่อยู่ครับ ทั้งกว้าง ทั้งสูงพอควร ด้านล่างเป็นแอ่งน้ำกว้าง ร่มรื่นน่าเล่นน้ำ

ที่โด่งดังไปแล้วคือกิจกรรมท่องเที่ยวชุมชนบ้านคีรีวงกต ท่านผู้อ่านลองเสิร์ชหาดูได้ จะมีการนั่งรถ “อีซิ่ง” เป็นรถไถขนาดเล็ก เขาจะต่อเป็นชานออกมาทั้งหน้าและหลัง สำหรับบรรทุกพืชไร่ แต่ปรับมาให้นักท่องเที่ยวนั่งเข้าไปเที่ยวน้ำตกห้วยช้างพลายในอุทยานแห่งชาตินายูง-น้ำโสม สนุกตอนที่เขาจะเอารถแล่นเข้าไปในลำห้วยราง บรรยากาศก็จะมันๆ หน่อย

จุดชมวิวหมอกบ่วาย

รถอีซิ่งท่องเที่ยวบ้านคีรีวงกต

นอกจากนั้นจะมีน้ำตกธรรมชาติที่อยากแนะนำอีกคือน้ำตกตาดขามป้อมและผองเพื่อน เพราะจะมีน้ำตกรวมกัน 4 น้ำตกในลำห้วยเดียวกัน ทิ้งระยะ 200-300 เมตรในแต่ละแห่ง นับตั้งแต่ล่างสุดคือน้ำตกตาดขามป้อม ตาดป่ากล้วย ตาดสองพี่น้องและบนสุดตาดลำเงือก ไปก็ไม่ได้ยากเย็นอะไรเลย ท่านผู้อ่านใช้ทางหลวงหมายเลข 2348 มาจากทางอำเภอนายูง ก็จะมาบรรจบกับทางสายนี้ ซึ่งทางสายนี้จะไปบรรจบกับทางหมายเลข 211 เลียบแม่น้ำโขงที่จะไปเชียงคานนั่นเอง ทางจะไปบรรจบกันตรงบ้านปากมั่ง ของตำบลหาดคัมภีร์ ทางไปน้ำตกอยู่หลังโรงเรียนบ้านนาแค ไปจนสุดทางแล้วเดนไป 400 เมตร ตามลำห้วย ก็ถึงน้ำตกตาดขามป้อมแล้ว ที่นี่ น้ำใส สะอาด มีหาดหินด้านล่าง มีแอ่งน้ำที่เหมาะเล่นน้ำมาก พักแรมก็น่าจะดี บรรยากาศเงียบสงบ เป็นธรรมชาติมาก

แต่ถ้าชอบโหดกว่านี้อีกหน่อย ผมแนะนำให้ไปน้ำตกคอกม้า ก็ใช้ทางเดียวกับที่มาน้ำตกตาดขามป้อมนี่แหละ แต่ข้ามเขาไปเข้าเขตจังหวัดเลย จนถึงบ้านนาโม้ (อีก 6 กิโลเมตร จะถึงถนนเลียบแม่น้ำโขงแล้ว) เข้าไปตามทางจนสุดทาง แล้วเดินตามลำห้วยที่เป็นลานทรายและหาดหินเป็นระยะๆไปราว 1.7 กิโลเมตร จะถึงน้ำตกคอกม้า ท่ามกลางป่าที่อุดมสมบูรณ์ ที่นี่สำหรับคนที่ชอบ “ตั้งแคมป์” นอนในป่า เล่นน้ำตกที่เดินไม่ไกลนักน่าจะชอบใจ น้ำใสไหลเย็น ร่มรื่นสุดๆ

นอกจากนี้เขายังมีน้ำตกตาดโตน น้ำตกโปงทอง น้ำตกห้วยหมากขี่ ซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นสายน้ำที่เกิดจากป่าที่อุดมสมบูรณ์ ที่ทางอุทยานแห่งชาติเขารักษาไว้ได้และฟูมฟักจนป่าย้อนคืนสู่การเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารอีกครั้ง เมื่อป่าทำหน้าที่ของป่า ในการเป็นแหล่งน้ำ แหล่งชีวิต แล้วคนละ มองเห็นคุณค่าของแหล่งชีวิตหรือยัง

“อุทยานแห่งชาติ” เขามีเพื่อรักษาแหล่งชีวิตไว้ให้สังคม เจ้าหน้าที่ของอุทยานแห่งชาติเขาได้ที่สักแปลง เขาก็เก็บไว้ให้ประเทศชาติและประชาชนนี่เอง

มีป่าจึงมีน้ำ มีน้ำจึงมีชีวิต...