‘ญี่ปุ่น’ ขยับสู้โควิด จัดนิทรรศการศิลปะแนว มีเดีย อาร์ต ใน ‘สนามบิน’
“ญี่ปุ่น” สร้างประตูวัฒนธรรมเปิดเข้าประเทศ เชิญ 2 ครีเอเตอร์สร้างงานมีเดียอาร์ตจัดแสดงใน “สนามบิน” หวังคนทั่วโลกจะตื่นตาและเพลิดเพลินไปกับการได้เห็นวัฒนธรรมญี่ปุ่นที่นำเสนอในรูปแบบใหม่ หลังจากถูกปิดกั้นโดยโควิด
ญี่ปุ่น ไม่เคยยอมจำนนต่อโชคชะตาและความสูญเสีย ไม่ว่าจากสงคราม พิษเศรษฐกิจ ภัยพิบัติทางธรรมชาติอันใหญ่หลวง ล่าสุดแม้แต่โรคระบาด โควิด-19 ที่ทั้งคร่าชีวิตและต้องปิดประเทศ สร้างความเสียหายอย่างหนักทางเศรษฐกิจและการใช้ชีวิตของคนญี่ปุ่นทั่วประเทศ โดยเฉพาะการเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก 2020 ที่ไม่สามารถจัดได้ตามกำหนด
ในระหว่างการรับมือโรคระบาด ญี่ปุ่นพยายามฟื้นประเทศให้อยู่ในการรับรู้ของโลกอีกครั้งด้วยงาน "วัฒนธรรม"
ทบวงวัฒนธรรมญี่ปุ่น นำเสนอ "CULTURE GATE to JAPAN"
เมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ 2564 ทบวงวัฒนธรรมญี่ปุ่น (Agency for Cultural Affairs) เปิดตัวนิทรรศการศิลปะแห่งใหม่ที่ สนามบินนาฮะ (Naha Airport) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของโครงการ CULTURE GATE to JAPAN โดยได้ ฮิกะ ซาโตรุ (Higa Satoru) ศิลปินด้านวิชวลอาร์ตและโปรแกรมเมอร์ รวมถึง nuQ (นูคิว) ผู้สร้างแอนิเมชันและนักวาดภาพประกอบ มาสร้างสรรค์ผลงานที่ได้รับแรงบันดาลใจมาจาก อาณาจักรริวกิว (Ryukyu Kingdom)
ผลงานเหล่านี้จัดแสดงขึ้นภายในพื้นที่สนามบินและบนเว็บไซต์ โดยมีจุดประสงค์เพื่อส่งเสริมเสน่ห์ของวัฒนธรรมญี่ปุ่น และเผยแพร่ผลงานสู่สายตาของผู้ชมทั่วโลก
ผ้าย้อมบิงกาตะ หนึ่งในหัตถกรรมที่เป็นที่รู้จักมากที่สุดของอาณาจักรริวกิว
งานศิลปะสไตล์ "มีเดีย อาร์ต" โดย nuQ (ซ้าย) และ ฮิกะ ซาโตรุ (ขวา) ภายในสนามบินนาฮะ จังหวัดโอกินาวะ
รายละเอียดนิทรรศการภายในสนามบินนาฮะ
สนามบินนาฮะ ตั้งอยู่ในพื้นที่เขตกึ่งโซนร้อนของญี่ปุ่นอย่างจังหวัด โอกินาวะ (Okinawa) โดยธีมหลักของนิทรรศการที่สนามบินแห่งนี้คือ ความทรงจำ (Memory) โดยศิลปินทั้งสองคนได้สร้างสรรค์ผลงานภาพอันน่าทึ่ง เพื่อเชื่อมความทรงจำของอาณาจักรริวกิวอันเก่าแก่ของเกาะโอกินาวะที่เต็มไปด้วย แสงแดดและ สีสัน เข้ากับโลกสมัยใหม่
ตลอดระยะเวลา 450 ปีในระหว่างพ.ศ. 1972-2422 ประเทศซึ่งเป็นที่รู้จักในชื่อ “อาณาจักรริวกิว” ได้สร้างวัฒนธรรมที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ผ่านการมีปฏิสัมพันธ์กับจีน ญี่ปุ่น เกาหลี และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อย่างกว้างขวาง
ร่องรอยของอาณาจักรประวัติศาสตร์แห่งนี้ ยังคงหลงเหลืออยู่จนถึงปัจจุบัน สังเกตเห็นได้จากสถานที่ทางประวัติศาสตร์ของโอกินาวะ และสะท้อนให้เห็นถึงมุมมองอันโดดเด่นเกี่ยวกับ ธรรมชาติ และงานหัตถกรรมหลากสี เช่น ผ้าย้อมบิงกาตะ (Bingata dyed cloth) ซึ่งเป็นหนึ่งในหัตถกรรมที่เป็นที่รู้จักมากที่สุด
ศิลปะจัดวางสื่อวิดีโอ Portrait, Landscape ผ่านแบบจำลอง 3 มิติของปราสาทชูริ สัญลักษณ์ของประวัติศาสตร์ริวกิว
หนึ่งในศิลปินที่ร่วมแสดงผลงานในนิทรรศการนี้ คือศิลปินด้านวิชวลอาร์ตจากโอกินาวะอย่าง มร.ฮิกะ ซาโตรุ ซึ่งใช้เทคนิคการเขียนโปรแกรมซับซ้อนอย่างเชี่ยวชาญ นำเสนอผลงานที่เขาให้ชื่อว่า Portrait, Landscape (ภาพและทิวทัศน์) บนแพลตฟอร์มดิจิทัล
ฮิกะนำเสนอประวัติศาสตร์และจิตวิญญาณของ ‘อาณาจักรริวกิว’ บนแพลตฟอร์มดิจิทัลในลักษณะ ศิลปะจัดวางสื่อวิดีโอ ผ่านแบบจำลอง 3 มิติของปราสาทชูริ (Shurijo) ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของประวัติศาสตร์ริวกิวที่ถูกไฟไหม้จนได้รับความเสียหายอย่างหนักเมื่อปีพ.ศ.2562
ผลงาน Portrait, Landscape เริ่มจากฉากของทะเลกับท้องฟ้าที่เชื่อมโยงกับทิวทัศน์ซึ่งมองเห็นได้จากหน้าต่างของสนามบินนาฮะ จากนั้นก็ย้ายไปสู่ตำหนักหลักของปราสาทชูริ สุดท้ายก็จะไปถึงสถานที่ที่แสดงให้เห็นโลกแห่งจิตวิญญาณนิไรคาไน ซึ่งกล่าวกันว่ามีเทพต่างๆ ของริวกิวมาอาศัยอยู่
วิดีโอจะเล่นอยู่ตำแหน่งศีรษะของผู้ที่มาสัมผัสประสบการณ์ จึงจะให้ประสบการณ์เสมือนจริงที่เหมือนถูกดูดเข้าไปในเหตุการณ์
ปราสาทชูริ (Shurijo) หนึ่งในสัญลักษณ์อาณาจักรริวกิว ต้นแบบงานมีเดียอาร์ตในสนามบินนาฮะ
แม้ปราสาทชูริ สัญลักษณ์ของอาณาจักรริวกิว จะถูกเผาทำลายไปเป็นส่วนใหญ่ เพราะเกิดไฟไหม้ในปี 2562 แต่ผลงานชิ้นนี้ใช้โมเดล 3D ของปราสาทชูริเพื่อแสดงสภาพในอดีตขึ้นมาบนสถานที่แห่งดิจิตัลผลงานนี้เป็นทั้งทิวทัศน์เสมือนจริงและเป็นภาพเกี่ยวกับเอกลักษณ์ของริวกิวที่ฉายผ่านจอภาพ 3 จอที่เรียงกันอยู่เหมือนเป็นหน้าต่าง
รูปแบบงานมีเดียอาร์ต 'Past and Present Chanpuru Hospitality' โดย nuQ
ขณะที่ศิลปินอีกท่านได้แก่ nuQ ผู้สร้างแอนิเมชันที่มีชื่อเสียงด้านสีสันแบบป๊อปอาร์ตและสุนทรียศาสตร์แบบย้อนยุค เธอได้สร้างผลงานชื่อ Past and Present Chanpuru Hospitality (วัฒนธรรมจัมปูรู การต้อนรับจากใจโดยผสมผสานอดีตกับปัจจุบัน) ในลักษณะของ ภาพจิตรกรรมฝาผนัง ที่ผนวกรวมประวัติศาสตร์ของอาณาจักรริวกิวเข้ากับบทบาทสมัยใหม่ของโอกินาวะในฐานะสถานที่ท่องเที่ยว
อาณาจักรริวกิวอยู่ในโอกินาวะตั้งแต่ศตวรรษที่ 15 ถึง 19 ได้พัฒนา “วัฒนธรรม” ที่มีเอกลักษณ์ของตนมากมาย ผ่านทางการค้าขายกับประเทศต่างๆ
วัฒนธรรมริวกิวที่พัฒนาโดยรับวัฒนธรรมของประเทศอื่นเข้ามาอย่างยืดหยุ่นและหลอมรวมสิ่งเหล่านั้นเข้าด้วยกันนี้ เรียกกันอีกอย่างว่า วัฒนธรรมจัมปูรู ซึ่งคล้ายกับ จัมปูรู (Chanpuru) อันเป็นอาหารริวกิวที่ผัดโดยการผสมวัตถุดิบอาหารหลากหลายเข้าด้วยกัน
ต้อนรับสู่โอกินาวะ : อารมณ์ป๊อปแบบขำขัน สีที่แปลกประหลาด การเคลื่อนไหวแบบไดนามิก รวมอยู่ในภาพจิตรกรรมฝาผนังของ nuQ
nuQ ได้ไอเดียจาก จิตวิญญาณการต้อนรับจากใจ และ วัฒนธรรมจัมปูรู ที่ฝังรากลึกอยู่ในริวกิว และรังสรรค์จิตรกรรมฝาผนังโดยผสมผสานประวัติศาสตร์ของอาณาจักรริวกิวเข้ากับโอกินาว่าในปัจจุบันที่เป็นสถานที่ท่องเที่ยว
เป็นการ “จัมปูรู (Chanpuru แปลว่า ‘ผสมผสาน’)” ระหว่างแรงบันดาลใจเชิงประวัติศาสตร์ของริวกิวอย่าง ปราสาทชูริ (Shurijo) และ คาราเต้แบบริวกิว กับแรงบันดาลใจในฐานะสถานที่ท่องเที่ยวอย่างนักท่องเที่ยวยุคปัจจุบัน หรือ ‘บานาน่าโบ๊ต’ จะทำให้เกิดการเชื่อมโยงสภาพของอาณาจักรในสมัยก่อนเข้ากับปัจจุบัน
พื้นที่จัดแสดงนิทรรศการในสนามบินนาฮะ
ผลงาน Portrait, Landscape ของ มร.ฮิกะ ซาโตรุ จัดแสดงบริเวณอาคารผู้โดยสารระหว่างประเทศ ฟุคุกิฮอลล์ ชั้น 3
ขณะที่ผลงาน Past and Present Chanpuru Hospitality ของ NuQ จัดแสดง ณ อาคารผู้โดยสารภายในประเทศ จุดตรวจค้นผู้โดยสารขาออก C ชั้น 2 ระหว่างวันที่ 13 กุมภาพันธ์-9 มีนาคม 2564
จากนั้นในวันที่ 13 มีนาคม ผลงานจะได้รับการย้ายไปที่ ล็อบบีอาคารผู้โดยสารขาออกระหว่างประเทศ (ชั้น 2) เปิดให้ชมฟรี
ฮิกะ ซาโตรุ ศิลปินด้านวิชวลอาร์ตและโปรแกรมเมอร์
ฮิกะ ซาโตรุ ศิลปินด้านวิชวลอาร์ตและโปรแกรมเมอร์
ฮิกะ ซาโตรุ เกิดที่จังหวัดโอกินาวะเมื่อปีพ.ศ.2526 เขาเป็นศิลปินด้านวิชวลอาร์ตและโปรแกรมเมอร์ ที่ใช้คอมพิวเตอร์เป็นเครื่องมือในการสร้างรูปแบบการแสดงออกแบบใหม่ ๆ ใช้เทคนิคการเขียนโปรแกรมที่ซับซ้อน เช่น กราฟิก 3 มิติแบบเรียลไทม์ และคอมพิวเตอร์วิทัศน์ ไปจนถึงประสบการณ์ที่เขาได้สั่งสมมาจากโครงการต่าง ๆ
เขามีส่วนร่วมในกิจกรรมสร้างสรรค์ที่หลากหลาย ซึ่งรวมถึงการแสดงผลงานศิลปะ การกำกับการแสดง การเป็น VJ การแสดงสด และผลิตภัณฑ์เสมือนจริง และหลังจากก่อตั้ง Backspace Productions Inc. ในปี 2562 และเพิ่งได้กำกับวิดีโอคอนเสิร์ตแบบ 3 มิติให้กับวงดนตรี Millennium Parade รวมถึงฟุตเทจสำหรับคอนเสิร์ตล่าสุดของ PUNPEE อย่าง "Sofa Kingdomcome"
ภาพกราฟิก nuQ ผู้สร้างแอนิเมชันและนักวาดภาพประกอบ
nuQ ผู้สร้างแอนิเมชันและนักวาดภาพประกอบ
nuQ เป็นผู้สร้างแอนิเมชันที่สร้างการแสดงออกแบบใหม่ๆ พร้อมอารมณ์ป๊อปแบบขำขัน เธอเชี่ยวชาญในรูปแบบสีที่แปลกประหลาดและการเคลื่อนไหวแบบไดนามิก ตลอดจนมีส่วนร่วมในสื่อหลากหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นโฆษณาทางโทรทัศน์ มิวสิควิดีโอ ภาพประกอบ และอีกมากมาย
นูคิวคว้ารางวัลมาแล้วมากมาย ไม่ว่าจะเป็นรางวัล Grand Prize จากการประกวด Campus Genius Contest ครั้งที่ 18 และรางวัล Jury Selection สาขาแอนิเมชันในงาน Japan Media Arts Festival ครั้งที่ 16 จากผลงาน New Tokyo Ondo รวมถึงรางวัล Jury Selection สาขาแอนิเมชันในงาน Japan Media Arts Festival ครั้งที่ 23 จากผลงาน The Last Episode
ผลงานในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ได้แก่ มิวสิกวิดีโอ "Three Mystic Apes" ของ Wednesday Campanella และนิทรรศการ HIBERNATION 1: Healing Spring A Film & Moving Image Festival The Latest in Independent Animation ณ ศูนย์ศิลปะโทวาดะ
หนึ่งในผลงาน CULTURE GATE to JAPAN โครงการส่งเสริมวัฒนธรรมของ "ทบวงวัฒนธรรม" ญี่ปุ่น
เกี่ยวกับโครงการ CULTURE GATE to JAPAN
ทบวงวัฒนธรรม ในสังกัดรัฐบาลญี่ปุ่น กำหนดเปิดตัวโครงการส่งเสริมวัฒนธรรมในชื่อ CULTURE GATE to JAPAN เริ่มตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2564 ซึ่งเปิดโอกาสให้ศิลปินและครีเอเตอร์ในแวดวงศิลปะแบบ มีเดียอาร์ต เข้ามาจัดแสดงงานศิลป์ของตนเองตามสนามบิน 7 แห่งทั่วญี่ปุ่น รวมถึง Tokyo International Cruise Terminal
ผลงานดังกล่าวต้องได้รับแรงบันดาลใจจาก วัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์ของพื้นที่แต่ละแห่ง โดยมีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมให้วัฒนธรรมญี่ปุ่นน่าดึงดูดใจมากขึ้น
การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ทั่วโลกทำให้การพบปะคนใหม่ ๆ และสัมผัสวัฒนธรรมใหม่ๆ ด้วยตนเองได้ยากขึ้น อย่างไรก็ดี สิ่งนี้ไม่ควรเข้ามาขวางกั้นการแลกเปลี่ยนศิลปะ ไอเดีย และวัฒนธรรม “ทบวงวัฒนธรรม” จึงหวังว่าโครงการดังกล่าวจะยังคงทำให้ผู้คนทั่วโลกรู้สึกตื่นตาและเพลิดเพลินไปกับการได้เห็นวัฒนธรรมใหม่เหมือนเดิม
* * * * *
เรื่องที่คุณอาจสนใจ
