จากรสมือยายถึง'แม่' อาหาร'ตำรับชาววัง' สมัยรัชกาลที่ 6

"สุกฤตา ชมธวัช" นั่งบนตั่งที่คุณยายเคย "ลงครัว" แล้วปรุงอาหารตำรับชาววังรสชาติคุ้นเคย 

วันแม่ “12สิงหาคม2564”  ปีนี้ หมูหวานขอนำเสนอ “อาหารตำรับชาววัง” ที่สืบสานมายาวนานถึง 3 รุ่น จากรสมือสมัยคุณยาย สืบทอดมาจนถึงหลานสาว ยังคงไว้ซึ่งรสชาติดั้งเดิมไม่เคยเปลี่ยนแปลง ก่อนอื่นเรามามาทำความรู้จักกับ “เรือนสุมณฑา” ที่บริหารโดยสองพี่น้อง สุกฤตา ชมธวัช และ พีรมณฑ์ ชมธวัช

คุณแม่ สุมณฑา, สุกฤตา และ พีรมณฑ์ ชมธวัช  

ทั้งสองต้องการนำชื่อของคุณแม่ สุมณฑา ชมธวัช มาตั้งเป็นชื่อของแบรนด์ อาหารไทยโบราณ ที่หารับประทานยาก เมนูอร่อยเด่นของครอบครัว อาทิเช่น เมี่ยงลาวก, ข้าวตังหน้าตั้ง, หมี่กรอบ และข่าวแช่ชาววัง ซึ่งเป็นสูตรดั้งเดิมของครอบครัวสืบทอดกันมายาวนานกว่า 120 ปี จากคุณทวด คุณหญิงศรีกฤดากร (นวม กุญชร ณ อยุธยา) สู่รุ่นคุณยายสุนทรี (กุญชร ณ อยุธยา) ชมธวัช  ซึ่งส่วนตัว คุณยายมีฝีมือเรื่องปรุงอาหารเป็นพื้นฐานจากการเรียนรู้ในวังหลวงสมัยเป็น ‘เด็กทรงเลี้ยง’ ของล้นเกล้ารัชกาลที่ 6

คุณทวด คุณหญิงศรีกฤดากร

คุณยาย "สุนทรี กุญชร ณ อยุธยา ชมธวัช"

"สุกฤตา ชมธวัช" และ คุณแม่ "สุมณฑา ชมธวัช"

เนื่องจากวันนี้ “12 สิงหาคม 2564” เป็น “วันแม่” หมูหวานจะขอเล่าเรื่องราวความเป็นมา ของ “อาหารตำรับชาววัง” เรือนสุมณฑา ที่ “สืบทอดจากรุ่นแม่สู่รุ่นลูก” ต่ออีกสักนิด เนื่องจากคุณยายปรุงอาหารเองบนตั่งไม้สักที่มีขนาดกว้างใหญ่ ซึ่งก็เป็นตั่งไม้ธรรมดาๆไม่ได้มีลวดลายวิจิตรตระการตาแต่อย่างใด

ทว่าเป็นตำนานแห่งความคลาสสิคมีคุณค่าดีต่อจิตใจของลูกหลาน สุกฤตา ชมธวัช เล่าให้ฟังว่า คนสมัยก่อน นำวัตถุดิบต่างๆ วางไว้บนตั่ง นั่งเด็ดผัก เตรียมเครื่องปรุง โขลกน้ำพริกบนนั้น แล้วให้บรรดาบริวารนำลงไปแกง ผัด บนเตาถ่าน คุณยายของเธอเองก็เช่นกันสมัยนั้นมีคนช่วยงานในบ้านเยอะ

"หมี่กรอบชาววัง" ของ "เรือนสุมณฑา"

ดังนั้นในครอบครัวจึงคุ้นเคยกับอาหารคาวหวานตำรับชาววังมาเนิ่นนาน คุณแม่ (สุมณฑา ชมธวัช )เล่าว่า สมัยเด็กๆ เป็นลูกมือช่วยคุณยายทำกับข้าว พร้อมกับพี่สาวคนอื่นๆ แต่คุณแม่มีโอกาสได้ทำอาหารไทยโบราณประเภทประดิดประดอยบ่อยกว่าพี่น้องคนอื่นๆ (มีพี่น้อง 10 คน คุณแม่เป็นลูกสาวคนเล็ก เป็นลูกคนที่ 9) เพราะว่าได้ทำอาหารเลี้ยงแขกบ่อยๆ ที่สถานทูตในต่างประเทศ

"ส้มซ่า" เป็นส่วนประกอบที่ขาดไม่ได้ในเมนู "หมี่กรอบ"

เนื่องจากคุณยาย ม.ล บุปผา (กุญชรฯ) นิมมานเหมินทร์ (นามปากกา ดอกไม้สด) และคุณตาสุกิจ นิมมานเหมินทร์ ได้มาขอแม่ไปเป็นบุตรบุญธรรม และแม่จึงได้ตามคุณตาสุกิจ ซึ่งรับตำแหน่งเอกอัครราชทูต ไปประจำที่ อินเดีย และสหรัฐอเมริกา ในฐานะลูกสาว(บุญธรรม) และไปเรียนหนังสือด้วย

"ข้าวตังเมี่ยงลาว" สูตรเด็ดจากรุ่นคุณทวด-คุณยาย-คุณแม่ มาถึงรุ่นคุณลูก 

คุณแม่ยังคงทำอาหารโบราณอยู่เรื่อยๆ ด้วยรสชาติที่คงความดั้งเดิมตามต้นตำรับ ทำให้มีเสียงเรียกร้องจากญาติพี่น้องและคนใกล้ชิดให้ทำให้รับประทานบ่อยมาก ซึ่งในอดีตแม่ก็ทำแจกบ้าง จำหน่ายบ้าง ยิ่งกว่านั้นยังมีโอกาสได้ทำถวายเจ้านายบางพระองค์บ้าง

"ข้าวตังเมี่ยงลาว" พร้อมทั้ง ข้าวตังหน้าตั้ง และ หมี่กรอบชาววัง พร้อมส่งถึงมือลูกค้า 

วันนี้..เพื่อการสืบทอดสูตรดั้งเดิมของบรรพสตรีในตระกูล และอนุรักษ์อาหารไทยโบราณให้คงอยู่ในยุคสมัยที่เริ่มหารับประทานได้ยากขึ้น ทายาทรุ่นปัจจุบัน สุกฤตา ชมธวัช และ พีรมณฑ์ ชมธวัช จึงนำ “อาหารตำรับชาววัง” กลับมารังสรรค์ ในนามของ เรือนสุมณฑา

วันแม่ 12 สิงหาคม 2564 นี้ หมูหวานขอแนะนำอาหารรสมือแม่ ที่สืบทอด “อาหารตำรับชาววัง” มายาวนานตั้งแต่สมัยคุณทวด คุณยาย คุณแม่ สืบทอดจากรุ่นแม่สู่รุ่นลูก ในนามของ “เรือนสุมณฑา”

“การสอนของคนสมัยก่อน ไม่ได้มานั่งจับมือสอน ลูกหลานคนไหนสนใจมาช่วยลงครัวก็มาแล้วจำสูตรเอาเอง เป็นวิชาติดตัวไป เราเองที่ผ่านมาไม่ได้สนใจทำอาหาร แต่ได้ชิมรสมือของคุณยาย และคุณแม่มาตลอดไม่เคยไปทานที่ไหน รสชาติที่เราคุ้นเคยมาตั้งแต่เด็ก ก็เลยประทับอยู่ที่ลิ้น จึงแม่นในรสชาติ วันนี้มาทำ ข้าวตังเมี่ยงลาว ซึ่งเป็นเมนูที่คุณแม่ชอบ เราเองก็ชอบมาก วิธีทำไม่ยากเพียงแต่มีเคล็ดลับ เช่นการเดาะมะนาว หรือเมนูหมี่กรอบต้องมีส้มซ่า  ข้าวแช่ ต้องหุงข้าว ดงข้าว ล้างให้ใสแล้วเอามานึ่งอีกครั้ง เก็บดอกมะลิสดที่ปลูกเองมาอบน้ำข้าวแช่ ลูกกะปิสูตรคุณทวด ต้องมีรสเค็ม หวานน้ำตาลปี๊บ มันจากกะทิ  ทุกวันนี้คุณแม่ (สุมณฑา ชมธวัช) อายุ 76 ปียังแข็งแรงและช่วยห่อเมี่ยงลาวอย่างมีความสุข”

"หมี่กรอบชาววัง" สูตรนี้ไม่ได้ทอดหมี่ฟู ทว่าจะมีความแข็งกรอบ เสิร์ฟแยกหมี่และน้ำไปคลุกก่อนรับประทานนะจ๊ะ

หมี่กรอบชาววัง จะเสิร์ฟแบบ แยกหมี่กรอบ และน้ำ ลักษณะของหมี่กรอบจะไม่ทอดฟูมาก แต่กรอบ เวลาจะรับประทานต้องคลุกน้ำหมี่กรอบกับเส้นให้ทั่วถึง แล้วจึงใส่ถั่วงอก ใบกุยช่าย ผิวส้มซ่า และเดาะน้ำส้มซ่าลงไปเพิ่มเสน่ห์ของรสชาติ “ข้าวตังหน้าตั้ง” มีความหอมของน้ำตาลโตนด เคล็ดลับความอร่อยก็คือสูตรนี้ “เดาะมันกุ้ง” ลงไปด้วย ช่วยเพิ่มควมหอมมัน

"ข้าวตังหน้าตั้ง" ชิมแล้วจะรู้ว่าแตกต่างจากสูตรอื่นอย่างไร 

เธอได้ชิมอาหารรสมือคุณยาย  สุนทรี กุญชร ณ อยุธยา ชมธวัช  หลากหลายเมนูที่มีกล่าวถึงในกาพย์เห่เรือชมเครื่องคาวหวาน (บทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2) ซึ่งกล่าวถึงทั้งเมนู แกงมัสมั่น,ยำใหญ่,หมูแนม,แกงเทโพ,พล่าเนื้อ,หรุ่ม,ล่าเตียง,แสร้งว่า,ยำหัวปลี,ส้มฉุน ฯลฯ

“แกงบวน เป็นอีกเมนูที่หายไปแล้วไม่เห็นมีใครทำ ซึ่งเป็นแกงที่ทำยากมากต้องล้างไส้จนไม่มีกลิ่นคาว ต้องแช่ไส้ในน้ำปูนใส คุณยายทำอยู่หลายวันกว่าจะได้ทานกัน พอคุณยายสิ้นก็ไม่มีเมนูนี้อีก แล้วก็มี ต้มจิ๋วเนื้อ และ ข้าวบุหรี่ ก็คือข้าวหมก เครื่องเทศไม่แรง ไม่เหมือนของอิสลามที่เราทานกันในปัจจุบัน อาหารที่คุณยายทำมาทั้งหมด คุณแม่ก็ทำให้เราทานทุกอย่าง ยกเว้นแกงบวนนี่แหละ เมนูที่เอามาทำขายในวันนี้เป็นเมนูเด็ดที่อร่อยมากๆใครๆก็ติดใจฝีมือคุณแม่ ”

"ข้าวแช่ชาววัง" รอเสิร์ฟในฤดูกาลหน้า 

อ่านมาถึงตรงนี้แล้ว หากต้องการชิม “อาหารตำรับชาววัง” จาก “เรือนสุมณฑา” สั่งให้คุณแม่ ได้ลองลิ้มชิมรสอย่างมีความสุขใน “วันแม่” หรือนอกจาก 12สิงหาคม2564 “วันแม่แห่งชาติ” แล้ว เดือน “สิงหาคม” ยังเป็นเดือนแห่ง “วันแม่”  ฉลองได้ตลอดทั้งเดือน วันนี้  สุกฤตา ชมธวัช และ พีรมณฑ์ ชมธวัช  สืบสาน “อาหารตำรับชาววัง” เพื่อความสุขของคุณแม่ ถ้าใครอยากชิมสั่งกันได้นะคะ ข้าวตังเมี่ยงลาว เขาขายชุดละ 150  ข้าวตังหน้าตั้ง ชุดละ 90 หมี่กรอบโบราณ ชุดละ 120 (ค่าส่งตามระยะทาง จากนนทบุรี) ฤดูกาล “ข้าวแช่” หมูหวานจะชวนไปรีวิวอีกครั้ง เจาะลึกถึง“เรือนสุมณฑา” เลยทีเดียว

หากต้องการชิม กรุณาสั่งล่วงหน้าด้วยนะคะ ทาง “เรือนสุมณฑา” จะทำการจัดส่งเป็นรอบๆ ทุกวันอังคาร และวันศุกร์

โทร 0969595414 Line ID: @ruen_sumontha และ Instagram: ruen_sumontha