สพศท.เผย ’ชุดตรวจATK’ 4 ตัว WHO รับรอง ไม่มีที่ให้ประชาชนตรวจเอง

จากกรณีที่มีการเผยแพร่เกี่ยวกับข้อสั่งการนายกรัฐมนตรี ในเรื่องการจัดหาชุดตรวจคัดกรองโควิด 19หรือAntigen Test  Kitหรือ ATK โดยระบุให้จัดหาที่ผ่านองค์การอนามัยโลก(WHO)รับรอง หลังจากที่องค์การเภสัชกรรม(อภ.)ได้มีการประกาศบริษัทที่ผ่านการคัดเลือกในกหารจัดซื้อATK 8.5 ล้านชุดตามโครงการพิเศษของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ(สปสช.)ที่ต้องการนำมาแจกให้ประชาชนเพื่อใช้ในการคัดกรองโควิด19ด้วยตนเอง

ต่อมาชมรมแพทย์ชนบทมีข้อกังขาเกี่ยวกับคุณภาพของบริษัทที่ผ่านการคัดเลือกจากอภ.  ซึ่งบริษัทที่ผ่านคัดเลือกนั้นผ่านการรับรองจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา(อย.)ไทย แต่ยังไม่ผ่านการรับรองจากWHO นั้น 

ล่าสุด ผู้สื่อข่าวรายงานว่า สมาพันธ์แพทย์โรงพยาบาลศูนย์/ทั่วไป(สพศท.)ได้เผยแพร่ข้อมูลในเวบไซต์ของสมาพันธ์ฯ โดยระบุว่า นายกรัฐมนตรีสั่งการให้ซื้อของที่ยังไม่มีจริง "ATK(self/home use) ที่ WHO รับรอง"  สรุปมติคณะรัฐมนตรี (ครม.) ประจำวันที่ 17 สิงหาคม 2564วันอังคาร ที่ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2564 เรื่อง สรุปผลการประชุมคณะกรรมการบริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด - 19) (ศบค.) ครั้งที่ 12/2564       

ข้อสั่งการนายกรัฐมนตรี 6) การเร่งดำเนินการจัดหาชุดตรวจหาเชื้อโควิด - 19 แบบแอนติเจน (Antigen Test Kit: ATK) ที่ผ่านการรับรองจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) มีจำหน่ายในไทย มีคุณภาพตามมาตรฐานสากล ได้รับการรับรองจากองค์การอนามัยโลก (WHO) รวมทั้งต้องมีความแม่นยำในการตรวจ เพื่อนำไปสู่การรักษาที่ทันท่วงที และพร้อมจัดส่งให้ได้ภายในเวลาที่กำหนด

สพศท. ระบุอีกว่า การตรวจวินิจฉัยโรคโควิด 19 ให้ได้ผลลัพธ์อย่างรวดเร็ว ที่เรียกว่า Rapid test มี 2 ลักษณะ คือ แบบที่ต้องให้บุคลากรทางการแพทย์เป็นผู้ตรวจ กับแบบที่ให้ประชาชนตรวจเองที่บ้านเลย ซึ่งจะแตกต่างกัน 

โครงการพิเศษของสำนักงานหลักประกันสุชภาพแห่งชาติ(สปสช.)ที่ให้องค์การเภสัชจัดซื้อ Antigen Rapid Test Kit เพื่อให้ประชาชนได้ตรวจด้วยตัวเอง ไม่ได้เป็น Rapid Test สำหรับให้บุคลากรทางการแพทย์เป็นผู้ตรวจแต่อย่างใด

ซึ่งองค์การอนามัยโลก(WHO)ประกาศรับรองAntigen test ให้ใช้ในภาวะฉุกเฉิน(Emergency Use Listing) เพียง 4 ชนิด (ข้อมูลล่าสุด 14 ก.ค. 2564) ทั้งหมดเป็นแบบที่ใช้ในสถานพยาบาลโดยบุคลากรทางการแพทย์

องค์การอนามัยโลกยังไม่เคยรับรอง Antigen test kit แบบที่ให้ประชาชนไปตรวจกันเอง(Self or Home Use)แล้วนายกรัฐมนตรี จะให้องค์การเภสัชกรรม(อภ.)ไปหาซึ้อจากใครที่ไหนได้ (ยกเว้นจะซื้อแบบสำหรับบุคลากรทางการแพทย์ แล้วเอาไปให้ประชาชนใช้)

ผู้สื่อข่าวรายงาน สพศท.ยังระบุด้วยว่า ชุดตรวจAntigen Test ที่องค์การอนามัยโลกรับรองนั้น มี 4 ตัว เป็นสำหรับบุคลากรทางการแพทย์และห้องแลบเท่านั้น Rapid Antigen tests for in vitra diagnostics  คือ

1.STANDARD Q COVID-19 Ag Test(Nasal) ของ SD Biosensor,Z  เป็นการใช้โดยผู้ทำงานด้านดูแลสุขภาพ และแลบเท่านั้น(This test is for administration by healthcare worker and labs only.)

2.Panbio COVID-19 Ag Rapid (Nasopharyngeal) ของ Abbott Rapid Diagnostics jena GmbH เป็นการใช้โดยผู้เชี่ยวชาญ(For professional use only.)

3.Panbio COVID-19 Ag Rapid (Nasal) ของ Abbott Rapid Diagnostics jena GmbH เป็นการใช้โดยผู้เชี่ยวชาญ(Intended For professional use only.)

และ 4.Sure Status COVID-19 Antigen Card Test ของ Premier Medical Corporation Private Limited เป็นการใช้โดยผู้ให้บริการด้านดูแลสุขภาพ (by healthcare provider) 

แหล่งข่าวในสพศท. เปิดเผยว่า  ชุดตรวจ ATK แบบสำหรับบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข(professional use) กับแบบประชาชนใช้ได้เอง (Self or Home Use) นั้นในส่วนของน้ำยาตรวจจะไม่ค่อยแตกต่างกัน แต่จะแตกต่างกันตรงที่ไม้ที่ใช้ในการเก็บตัวอย่างในโพรงจมูกเพื่อตรวจ ซึ่งหากเป็นแบบบุคลากรฯใช้นั้นไม้จะมีความยาวกว่า เพราะต้องการเก็บตัวอย่างจากบริเวณโพรงจมูกด้านหลังลึกเข้าไปราว6-7เซนติเมตร แต่หากเป็นแบบประชาชนใช้ได้เอง ไม้เก็บตัวอย่างจะสั้นว่าโดยจะเป็นการเก็บตัวอย่าในโพรงจมูกที่ลึกเข้าไปราว 2 เซนติเมตร

“หากนำแบบสำหรับบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุขมาให้ประชาชนทั่วไปที่ไม่ได้ผ่านการฝึกการเก็บตัวอย่างจากโพรงจมูกด้านหลังมาก่อน มีข้อน่ากังวลในกลัวอันตราย  เพราะเป็นการใช้ไม้แยงเข้าไปลึก หากดำเนินการไม่ถูกต้องแล้วไม้หักจะมีปัญหาเกิดอันตราย แบบที่เป็น professional use จึงควรใช้โดยผู้ที่ผ่านการฝึกหรือหัดหรือเรียนรู้มาแล้ว เพราะหากใช้โดยผู้ที่ไม่ผ่านการฝึกมาก่อนนั้น จะเกิดผลใน 2 ส่วน คือ ถ้าทำไม่ถูกวิธี ก็ไม่ได้ผลที่ดี  และอาจจะเป็นอันตรายได้ ถ้าทำไม่ถูก ไม่เป็น” แหล่งข่าวกล่าว