'ทฤษฎีแห่งความสุข : สุข…อภิรมย์' โดย ธันย่า - ธันยลักษณ์ พรหมมณี
คอลัมน์ "ทฤษฎีแห่งความสุข" ทุกวันจันทร์ที่สองของเดือน สำหรับ เมษายน 2567 นี้ นำเสนอเรื่อง "สุข…อภิรมย์" เขียนโดย "ธันย่า - ธันยลักษณ์ พรหมมณี"
เมษายน..อุณหภูมิร้อนระอุ ที่ผ่อนคลายด้วยวัฒนธรรมการกินและวัฒนธรรมการละเล่น
สงกรานต์ จึงเป็นสุดยอดภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของบรรพบุรุษไทยที่ร่วมกันสร้างสรรค์กิจกรรมการละเล่นที่เหมาะสมกับสภาพอากาศ
สงกรานต์เมืองไทย ชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก "ยูเนสโก" ประกาศขึ้นทะเบียน "ประเพณีสงกรานต์" ของไทยเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ ร่วมกันอนุรักษ์สืบสานประเพณีอันดีงามเหล่านี้ให้คงอยู่ต่อไปตราบนานเท่านาน สมกับเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมอันทรงคุณค่าคู่โลก
ในวันนี้ "ธันย่า" พาทุกคนไปสดชื่นรื่นรมย์ใจ กับเมนูคลายร้อนโบราณภูมิปัญญาอันชาญฉลาดที่ช่วยดับร้อนและลดอุณหภูมิร่างกาย
เริ่มกันด้วยเมนูโบราณ "ข้าวแช่" เปรียบเสมือนสัญญาณว่าฤดูร้อนมาถึงแล้ว เนื่องจากคนไทยส่วนใหญ่นิยมกินข้าวแช่เพื่อเพิ่มความผ่อนคลายในวันที่อุณหภูมิร้อนระอุ เชื่อกันว่ามีต้นกำเนิดจากชาวมอญ เดิมทีเรียกว่า เปิงด้าจก์ นิยมทำเพื่อถวายเทพยดาและพระภิกษุสงฆ์ในช่วงสงกรานต์
เมนูดังกล่าวได้ขยายอิทธิพลเข้ามายังประเทศไทยผ่านเจ้าจอมมารดาซ่อนกลิ่น ผู้มีเชื้อสายมอญที่ได้เดินทางติดตามพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ไปราชการที่เพชรบุรี ก่อนจะมาถ่ายทอดให้เหล่าข้าราชบริพารในวัง เป็นที่มาของ "ข้าวแช่เพชรบุรี" หรือ "ข้าวแช่ชาววัง" จนกระทั่งสูตรและวิธีทำแพร่กระจายสู่สาธารณชนจนเป็นที่รู้จักในวงกว้าง
วิธีทานข้าวแช่แบบถูกวิธีคือ ให้ตักเครื่องเคียงเข้าปากก่อน แล้วค่อยตามด้วยข้าวและน้ำลอยดอกไม้ ไม่ควรตักเครื่องเคียงมาวางลงในชามข้าวสวย เพราะข้าวจะแฉะไปด้วยน้ำ แล้วจะทานไม่อร่อย
หน้าร้อนยังเป็นฤดูกาลของมะม่วงสุก ข้าวเหนียวมะม่วง เป็นอาหารหวานที่คนไทยชื่นชอบและเป็น Soft Heart Smart Power การสื่อสารศิลปวัฒนธรรมอย่างละมุนของไทยด้านอาหารที่สร้างชื่อเสียงและเป็นที่นิยมอย่างมากในหมู่นักท่องเที่ยวต่างชาติ เมื่อมีโอกาสได้มาเมืองไทย ได้ลิ้มรสข้าวเหนียวมูนนุ่มๆ ราดด้วยกะทิหอมๆ โปะด้วยมะม่วงน้ำดอกไม้ หรือมะม่วงอกร่อง เนื้อเยอะหวานฉ่ำ
ปลาแห้งแตงโม เมนูดับร้อนแบบโบราณหาทานยาก ทำจากเนื้อปลาช่อนแห้งโขลกละเอียด แล้วนำไปคั่วจนเหลืองหอม ผสมกับหอมแดงเจียว น้ำตาล เกลือ คลุกเคล้าให้เข้ากันแล้วนำมาโรยบนเนื้อแตงโมเย็นๆ หวานฉ่ำ ช่วยดับร้อน ลดอุณหภูมิร่างกาย เป็นของว่างเรียกน้ำย่อย ธันย่าชอบนำแตงโมไปแช่เย็น ตัวปลาแห้งหลังจากปรุงเสร็จจะปล่อยให้เย็นลง ก่อนนำมาโรยบนแตงโม อร่อยสดชื่นมาก
ขนมจีนซาวน้ำ เป็นอีกหนึ่งเมนูที่เหมาะสำหรับทานในช่วงหน้าร้อน มีรสชาติหวานอมเปรี้ยวจากมะนาวและสับปะรด ทานแล้วเย็นชื่นใจ เมนูนี้ประกอบไปด้วย ตัวขนมจีน กะทิ สับปะรดแช่เย็น ขิง กระเทียม มะนาว พริก น้ำตาล กุ้งแห้ง และน้ำปลา เสิร์ฟพร้อมไข่ต้มเป็นเครื่องเคียง
ม้าฮ่อ เป็นหนึ่งในเมนูของว่างชาววังหาทานยาก นิยมทานช่วงหน้าร้อน ทำให้ร่างกายสดชื่นคลายร้อน เพราะส่วนประกอบหลักคือ ผลไม้รสเปรี้ยว เช่น สับปะรด ส้มเขียวหวาน ส้มโอ ส้มเช้ง ปอกเปลือกแบ่งเป็นชิ้นพอดีคำ ให้รสเปรี้ยวหวานสดชื่น และมีส่วนของไส้ที่ทำจากหมูสับนำไปผัดกับกระเทียม ถั่วป่น หอมแดง รากผักชี น้ำตาลปี๊บ น้ำปลา ผัดให้แห้งและเหนียว แล้วปั้นเป็นก้อนกลม วางลงบนชิ้นผลไม้ ตกแต่งด้วยใบผักชีและพริกชี้ฟ้าแดง ธันย่าขอแนะนำให้แช่ผลไม้ให้เย็นจัด ก่อนนำไส้มาวางแล้วเสิร์ฟ จะเพิ่มดีกรีความอร่อยสดชื่นขึ้นไปอีก
วัฒนธรรมสัมพันธ์กับวิถีชีวิต มีความสัมพันธ์ระหว่างโภชนาการกับสุขภาพที่สมบูรณ์ทั้งทางกาย ใจ จิตวิญญาณ การเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศ แล้วพบกับ ธันย่า และ ทฤษฎีแห่งความสุข ได้ใหม่ ทุกวันจันทร์ที่สองของเดือนทาง กรุงเทพธุรกิจ ฉบับตีพิมพ์และออนไลน์