ก่อนพลิกโฉมองค์กร รู้ตัวให้ดีก่อน | บวร ปภัสราทร
ใครขึ้นมาบริหารต้องพูดเรื่อง การพลิกโฉมองค์กรทางด้านดิจิทัล หรือ Digital Transformation มากบ้างน้อยบ้าง จะแจกเงินก็อ้างกันว่าวิธีที่จะใช้แจกเงินที่ตนเองคิดขึ้นมานั้น จะพลิกโฉมทางดิจิทัลขนานใหญ่
แต่ถ้าหลับหูหลับตาพลิกโฉมองค์กร ระวังให้ดีไว้ด้วยว่าพลิกโฉมไปแล้วจะเสียโฉม คือแทนที่องค์กรจะมีหน้าตามที่ดูดีขึ้น กลายเป็นเหมือนการผ่าตัดเสริมสวยที่ประสบความล้มเหลว
ผ่าตัดเสริมสวยโดยไม่ดูพื้นฐานหน้าตา รูปร่างดั่งเดิมของตนเอง อยากได้จมูก ได้ตา ได้อกเหมือนฝรั่ง แต่รูปร่างไม่ใช่ฝรั่ง หน้ากับตัวเลยไปคนละทาง
เรื่องสำคัญที่ต้องรู้ให้ดีมาก ๆ ก่อนที่จะคิดแปลงโฉมองค์กร คือรู้ตัวตนขององค์กรให้ดีจริง ๆ กันเสียก่อน
พูดกันในบ้านเราว่าจะพลิกโฉมมหาวิทยาลัยบ้าง จะ Reinvent มหาวิทยาลัยบ้าง คนพูดเป็นคนที่ถือเงินถือทอง บอกให้ทำอะไร ก็มีคนพยายามทำตาม พลิกไปพลิกมา กลายเป็นเหมือนคนในประเทศยากจน แต่ใส่เสื้อผ้า เหมือนคนในประเทศรำ่รวย กินอยู่เหมือนคนรำ่รวย อยู่เมืองร้อนแต่เปิดเทอมเหมือนเมืองหนาว
ต้นเหตุของอาการแปลก ๆเหล่านี้ ล้วนมาจาการที่คนที่เป็นหัวคิดในการพลิกโฉมรู้จักตัวตนขององค์กรที่จะพลิกโฉมน้อยไป
ก่อนคิดพลิกโฉม ให้ดูแน่ ๆก่อนว่า ผลิตภัณฑ์ และบริการหลัก ๆที่กำลังทำอยู่จริง ๆนั้นมีอะไรบ้าง อย่าแค่ดูตามตำราว่า องค์กรแบบนี้ต้องมีอย่างนั้น อย่างนี้ ดูจริง ๆว่าวันนี้เรามีอะไรที่เสนอให้คนที่มาใช้บริการบ้าง
เป็นร้านอาหารดูให้ชัดเจนไปเลยว่ามีอาหารแบบไหนบ้างที่เราทำได้จริง ๆ ทำแล้วมีคนมากินจริง ๆ อย่าแค่บอกว่าเป็นร้านอาหารตามสั่ง จะได้รู้ตัวเบื้องต้นเลยว่าสมควรต้องพลิกโฉมกันหรือยัง
ถ้ามองดูต้นไม้ที่ปลูกไว้ในวันนี้ ถ้ารู้ว่าเป็นต้นไม้อะไร พอจะเดาได้ว่าวันหน้าต้นไม้โตขึ้นแล้วจะเป็นอย่างไร ปลูกไว้ใกล้บ้าน วันหน้าต้นไม้จะโตมาคลุมหลังคามากน้อยแค่ไหน ปลูกต้นไม้ ในใจรู้แล้วว่าวันหน้าอยากให้เป็นอย่างไร
องค์กรในวันหน้าอยากให้เป็นอย่างไรก็ต้องมีความชัดเจนเช่นกัน ไม่เห็นอนาคต อย่าเร่งรัดพลิกโฉม อนาคตขององค์กรมักกำหนดไว้เป็นวิสัยทัศน์ แต่อย่าแค่รู้ข้อความวิสัยทัศน์ ให้รู้จริงด้วยว่าที่เขียนไว้นั้น ความหมายเป็นอย่างไร
และต้องเป็นความหมายที่ชี้นำไปสู่อนาคต ไม่ใช่ความหมายสำหรับวันนี้ เราจะได้รู้ว่าถ้าจะได้อนาคตตามที่หวังไว้นั้น มีความจำเป็นแค่ไหนที่จะต้องพลิกโฉม และพลิกโฉมไปทางไหน อยากเป็นแชมป์โลกกรีฑา กับอยากเป็นนางสาวจักรวาล การพลิกโฉมตนเองไม่เหมือนกันแน่ ๆ
องค์กรเดินหน้ามาได้เพราะมีคนทำงาน ดูให้แน่ ๆก่อนว่าคนที่เรามีอยู่ในวันนี้ ขีดความสามารถที่จะรองรับการพลิกโฉมมีมากแค่ไหน
เพื่อนบ้านทางใต้ที่กลายเป็นประเทศพัฒนาไปแล้วมานานปี เลือกพลิกโฉมมหาวิทยาลัยไปสู่ระดับโลก โดยไม่แคร์ผู้คนที่มีอยู่ดั่งเดิม โละคนไปกว่าครึ่งเพื่อการพลิกโฉมในครั้งนั้น
ในขณะที่เพื่อนบ้านทางใต้ที่กำลังจะเป็นประเทศพัฒนาในเร็ววันนี้ พลิกโฉมโดยยังเก็บคนเก่าไว้ เลยไต่อันดับโลกได้ไม่รวดเร็วเท่า รู้ขีดความสามารถของผู้คนที่อยู่กับเรา จะรู้ทันทีว่าเราพลิกโฉมองค์กรได้แค่ไหน ซึ่งคงตอบได้ว่าทำไมรัฐบาลเอสโตเนีย จึงพลิกโฉมทางดิจิทัลได้ไกลและเร็วกว่าบ้านเราหลายเท่า
คนรับบริการ หรือที่เรียกกันทั่วไปว่าลูกค้า สำคัญมากสำหรับการพิจารณาพลิกโฉม อยากพลิกโฉมเป็นประเทศดิจิทัล แต่คุณตาคุณยายยังต้องวิ่งหาคุณลูกคุณหลานในยามที่จะลงแอปใหม่ ๆ แค่จะลงแอปบัตรประชาชนให้คุณปู่คุณย่า
ลูกหลานก็วุ่นวายกับการอธิบายกันพักใหญ่ ถ้าคุณปู่ออกรถใหม่ จะจองเลขทะเบียนถูกใจจากบริการอิเล็กทรอนิกส์ ลูกหลานต้องนั่งกำกับทุกขั้นตอนกว่าจะเสร็จ จะพลิกโฉมไปแค่ไหน ลูกค้าเป็นคนบอกว่าไปได้แค่นั้น
อย่าเพิ่งคุยเรื่องพลิกโฉม ถ้าวันนี้ไม่รู้โฉมหน้าของตนเอง