รัฐบาลพร้อมแค่ไหน กับโรงไฟฟ้านิวเคลียร์
โรงไฟฟ้านิวเคลียร์เป็นตัวเลือกที่ถูกยกขึ้นมาหารือถึงการเป็นแหล่งพลังงานใหม่ของประเทศไทยมาไม่น้อยกว่า 40 ปี โดยคณะรัฐมนตรี (ครม.) เคยมีมติให้เป็นนโยบายของรัฐบาลที่จะให้ดำเนินการโครงการโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.)
และให้ความเห็นชอบงบลงทุนประจำปี 2520 เพื่อการสำรวจและเตรียมการก่อสร้างโรงไฟฟ้าพลังงานปรมาณูหรือโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ของ กฟผ. ซึ่งทุกครั้งจะมีการตั้งงบประมาณเพื่อศึกษาแต่ไม่สามารถดำเนินการได้
โรงไฟฟ้าที่ใช้เทคโนโลยี Small Modular Reactors (SMR) เป็นเทคโนโลยีใหม่ที่มีการใช้ในหลายประเทศ ถูกนำมาเป็นตัวเลือกใหม่สำหรับการนำพลังงานนิวเคลียร์มาใช้ โดยถูกกำหนดไว้ในร่างแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย (PDP) 2024 ซึ่งเป็นแผนฉบับใหม่ที่อยู่ในขั้นตอนการเตรียมประกาศใช้ ซึ่งในช่วงปลายแผน PDP ได้มีบรรจุโรงไฟฟ้าพลังงานนิวเคลียร์ขนาดเล็ก หรือ SMR ขนาด 600 เมกะวัตต์ เข้ามาเป็นทางเลือก
ในยุคที่ยังไม่มีการจัดตั้งกระทรวงพลังงานนั้น หน่วยงานที่เกี่ยวข้องด้านพลังงานกระจายไปอยู่หลายกระทรวง รวมถึงกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ที่มีการศึกษาวิจัยด้านพลังงาน รวมถึงการศึกษาความเป็นไปได้ของการก่อสร้างโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ในประเทศไทย แต่ได้รับแรงคัดค้านจากประชาชนที่มีความกังวลการใช้พลังงานนิวเคลียร์ ซึ่งแรงต้านอาจจะมีมากกว่าการก่อสร้างโรงไฟฟ้าถ่านหินที่ถูกประท้วงจนโรงไฟฟ้าถ่านหินบางแห่งก่อสร้างไม่ได้
รัฐบาลในอดีตเคยสำรวจความเห็นของประชาชน โดยกระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สำรวจเมื่อปี 2550 เกี่ยวกับการสร้างโรงไฟฟ้านิวเคลียร์เพื่อผลิตไฟฟ้าแทนโรงไฟฟ้าที่ใช้น้ำมันเป็นเชื้อเพลิง ซึ่งประชาชนที่ตอบความเห็น 41.3% ระบุว่าเห็นด้วย และมีเพียง 22.7% ที่ไม่เห็นด้วย และถ้าจะรัฐบาลจะดำเนินการคงจะต้องเปิดเวทีสาธารณะ เพื่อสร้างกระบวนการรับรู้เทคโนโลยีใหม่ รวมถึงการสร้างหลักประกันด้านความปลอดภัยที่เป็นข้อกังวลหลักของประชาชน
ที่ผ่านมามีการบรรจุพลังงานนิวเคลียร์อยู่ในแผนพลังงานของประเทศ แต่เมื่อถึงกำหนดที่จะต้องดำเนินการจะถูกเลื่อนออกไป โดยที่ผ่านมา และจะมอบหมายให้สำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน (สนพ.) นำกลับไปศึกษาวิเคราะห์อีกครั้งเพื่อปรับปรุงการเตรียมความพร้อมและสร้างความรู้ความเข้าใจให้ประชาชนอย่างต่อเนื่องในส่วนที่เกี่ยวข้องต่อไป ซึ่งรัฐบาลต้องกล้าตัดสินใจว่าประเทศไทยควรจะมีโรงไฟฟ้านิวเคลียร์หรือไม่ เพื่อลดปัญหาเชื้อเพลิงการผลิตไฟฟ้าที่ส่วนใหญ่เป็นก๊าซธรรมชาติ