กกต.รอดูหน้างานปมศาล รธน.นัดชี้ขาด 4 มาตรา กม. ยันสอบทุกจังหวัดปมฮั้ว

เมื่อวันที่ 13 มิ.ย. 2567 ที่สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) นายปกรณ์ มหรรณพ กรรมการการเลือกตั้ง ดร.ฐิติเชฏฐ์ นุชนาฏ กรรมการการเลือกตั้ง และนายแสวง บุญมี เลขาธิการ กกต. พบปะพูดคุยกับสื่อมวลชน แถลงถึงความภาพรวมในการเลือก สว.หลังผ่านพ้นการเลือกระดับอำเภอไปแล้วเมื่อ 9 มิ.ย.ที่ผ่านมา

โดยนายแสวง ตอบคำถามสื่อมวลชนถึงกรณีมีการทักท้วงผู้สมัคร สว.หลายคน ทำไมบางที่เปิดให้แนะนำตัวได้ บางที่ก็ไม่มี ในรอบนี้ได้ทำความเข้าใจหรือยัง ว่า ในส่วนการเลือก สว.ระดับจังหวัด วานนี้ (12 มิ.ย.) ก็ได้มีการซักซ้อมกับ ผอ.กกต.ประจำจังหวัด ทั้งเรื่องความเรียบร้อย ความเป็นมาตรฐานเดียวกัน และความเสมอภาคของผู้ปฏิบัติ ตอนนี้มี 77 แห่ง เราได้นำข้อสังเกตจาก กกต.ที่ลงไปตรวจหน่วยว่า มีการปฏิบัติซึ่งอาจจะต่างกัน บางทีต่างกันไม่ได้บอกว่าต่างเพราะกฎหมาย อีกอย่างคือข้อสังเกตจากสังคม ทั้งองค์กรเอกชน ภาคประชาชน ถ้าดี เราก็เอามาปรับ เอามาซักซ้อม แต่ถึงระดับจังหวัดเรื่องพวกนี้ไม่มีแล้ว เพราะผู้สมัครทะลุมาทุกสายแล้ว จำนวน 20,000 กว่าคน จะไม่มีปัญหาแบบระดับอำเภอ เมื่อได้ซักซ้อม ไม่มีประเด็นปัญหากังวลใจอะไร

เมื่อถามว่า ในการเลือก สว.ระดับจังหวัด จะเปิดให้ผู้สมัคร สว.แนะนำตัวอีกหรือไม่ นายแสวง กล่าวว่า มีความเห็นหลายอย่างที่ได้มีการส่งมา สำนักงาน กกต.ได้พิจารณาแล้วเห็นว่า เพื่อให้เกิดความเรียบร้อยในสถานที่เลือก เราได้จัดกลุ่มรอบเช้า จัดสายในรอบบ่าย ให้นั่งเป็นระเบียบ อาจคุยกันได้ปกติ แต่ไม่ใช่ลุกเดินขวั่กไขว่ เราเน้นเป็นระเบียบด้วยเมื่ออยู่ในสถานที่

นายแสวง กล่าวว่า พอพูดเรื่องนี้น่าเป็นประเด็น โดยฐานความผิดตามกฎหมายเลือก สว. มี 5 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มแรก การรับสมัครมี 3-4 เรื่องคือ ไม่มีสิทธิมาสมัคร รับรองเอกสารเท็จ รับจ้างสมัคร จ้างคนสมัคร กลุ่มสอง กระบวนการ ในที่เลือก เป็นความผิดเรื่องลงคะแนน นับคะแนน วันนี้ก็มีคำร้องมา 8 เรื่อง เฉพาะระดับอำเภอ มีคำร้องลักษณะนี้ กกต.ต้องพิจารณาให้เสร็จโดยเร็ว กลุ่มสาม เลือกไม่สุจริตและเที่ยงธรรม นักการเมืองช่วยหาเสียง การซื้อเสียง เป็นเหมือนการเลือกตั้ง สส.คือการให้เงิน ทรัพย์สิน กลุ่มสี่ การร้องเท็จ กลั่นแกล้งผู้สมัคร เรียกรับเพื่อเลือก หรือไม่เลือก และกลุ่มห้า การฝ่าฝืนการแนะนำตัว ที่ กกต.ออกระเบียบ และศาลปกครองเพิกถอนเป็นบางส่วน

“นี่คือตัวกลุ่มกฎหมายที่ใช้เป็นกรอบในการทำงาน สิ่งที่เราทำครั้งแรกคือขั้นตอนการสมัคร คนมาสมัครเป็นกลุ่ม ใส่เสื้อเดียวกัน หมู่บ้านเดียวกัน อะไรก็แล้วแต่ เราได้ตรวจสอบข้อเท็จจริง ไม่ใช่สอบปากคำ ผู้มาสมัครคงมีเจตนาบริสุทธิ์ที่จะมาเป็น สว. แต่เมื่อสังคมต้องการคำตอบเรื่องพวกนี้ สำนักงาน กกต.ได้สอบในวันที่มาสมัครว่า มีคนจ้างมาสมัครหรือไม่ ได้รับจ้างมาหรือไม่ นั่นคือกลุ่มแรกในวันที่สมัคร สำนักงาน ได้ทำไปแล้วกำลังประมวลผลว่าเป็นอย่างไร ส่วนขั้นตอนดำเนินการ หรือลงคะแนน มีเรื่องร้องเรียนมา 8 เรื่อง กกต.ได้พิจารณาแล้วบางส่วน” นายแสวง กล่าว

นายแสวง กล่าวถึงการตรวจสอบความไม่สุจริตหรือการฮั้วในการเลือก สว.ครั้งนี้ ว่า สำนักงาน กกต.มี gครื่องมือคือระเบียบ และกฎหมาย คำว่าฮั้วในกฎหมายไม่ได้เขียนไว้ ถ้ากฎหมายใกล้เคียงสุดคือ เสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ เราจะเอาจากคำนี้ แต่กฎหมายเลือกตั้งตรวจสอบแล้วไม่มี แต่ความรู้สึกคนคือการฮั้ว ไม่สุจริต แข่งขันไม่เป็นธรรม อย่างไรก็แล้วแต่ เราทำงานต้องมีกฎหมายรองรับ โดยระเบียบ ที่อยู่ในนิยาม ให้แนะนำตัว ถ้าเกินนั้นไม่ได้ ศาลฎีกา ได้วางแนวไว้แล้ว เมื่อระเบียบถูกยกเลิกไป เราเอากฎหมายมาจับอย่างเดียว ครั้งแรก มาตรา 77 และมาตรา 36 แห่ง พ.ร.ป.ว่าด้วยการได้มาซึ่ง สว. แต่ตอนนี้ต้องใช้มาตรา 77 ประเด็นต้องให้ทรัพย์สิน หรือประโยชน์อื่นใด ถึงเข้าเงื่อนไขตามกฎหมายอย่างเดียว ถ้าดูพฤติการณ์ที่ผ่านมา ใส่เสื้อสีเดียว บริษัทเดียว หมู่บ้านเดียวกันชักชวนมา แนะนำตัวให้เขาเลือก แบบนี้ทำได้แล้ว เพราะการแนะนำตัว นิยามตามมาตรา 36 เราถูกเพิกถอนแล้ว ที่เหลือต้องดูว่าเข้าข่าย มาตรา 77 หรือไม่ 

ส่วนเมื่อปรากฎในชั้นอำเภอ มีการออกเสียงลงคะแนนที่บางคนได้ 0 คะแนนนั้น นายแสวง กล่าวว่า เราก็ตรวจสอบ แล้วให้จังหวัดรายงาน ตามหลักกฎหมายเขาให้เลือกคนอื่น แต่จะเลือกตัวเองก็ได้ เพียงแต่สังคมสงสัย สำนักงาน กกต.ไม่ได้นิ่งนอนใจ ได้สั่งตรวจสอบว่า เราทำได้แค่ไหน ต้องเคารพเสียงเขาด้วย ตอนนี้รอรับรายงานอยู่ อยากให้สังคมสบายใจ ถ้าเห็นว่าทำผิดกฎหมายตาม มาตรา 77 มีการให้ทรัพย์สิน เงินทอง ประโยชน์อื่นใด ขอให้ช่วยเป็นหูเป็นตา เรามีทั้งหน่วยเคลื่อนที่ หน่วยข่าว ผู้ตรวจการเลือกทุกพื้นที่ กกต.ไม่ได้นิ่งนอนใจ ให้ความสำคัญกับการเลือกที่เป็นไปโดยสุจริต และเที่ยงธรรม

เมื่อถามว่า มีความพยายามผู้สมัคร สว.บางคน เดินสายร้องเรียนเรื่องอื่น ๆ ผ่านสื่อ หวังประชาสัมพันธ์ให้ตัวเอง ต้องระมัดระวังหรือไม่ นายแสวง กล่าวว่า การแนะนำตัวที่ไม่ผิดตามระเบียบ ทั้งตัวกฎหมาย และตัวระเบียบ เขาสามารถทำได้ 

เมื่อถามถึงกรณีศาลรัฐธรรมนูญนัดฟังคำวินิจฉัย 4 มาตราใน พ.ร.ป.ว่าด้วยการได้มาซึ่ง สว.นั้น กกต.ได้เตรียมความพร้อมอะไรหรือไม่ นายแสวง กล่าวว่า รอศาล เราเตรียมรับมือ ทุกอย่างขึ้นกับหน้างาน แผนรองรับยังไม่มี ต้องรอดู

เมื่อถามว่า มีผลให้การเลือก สว.ต้องชะงักลงหรือไม่ นายแสวง กล่าวว่า ให้รอดูวันที่ศาลมีคำพิพากษา ไหน ๆ ก็รอมาแล้ว ให้รออีก 7 วัน

เมื่อถามว่า กกต.ยังมั่นใจใช่หรือไม่ ว่าจะได้สว. 200 คน เพราะมีการวิเคราะห์สถานการณ์ขณะนี้ว่าจะมี 3 ล้มกระดาน คือล้มพรรคก้าวไกล ล้มนายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี และล้มการเลือก สว.นายฐิติเชฏฐ์  กล่าวว่า อันนั้นเป็นการคาดเดา แต่เรามีแผนไว้แล้วว่าได้ สว. 200 คนไว้แล้ว เราจะดำเนินการอย่างไร เราจะดำเนินการให้เป็นไปตามกฎหมายทุกประการ ไม่ต้องกลัว