‘กรมที่ดิน’ ฉุด ‘เขากระโดง’ นับหนึ่ง บทพิสูจน์ ‘การเมือง’ เหนือ ‘ยุติธรรม’

“กรมที่ดิน” กำลังกลายเป็น “ตำบลกระสุนตก” อย่างแท้จริง เนื่องจากยังไม่สามารถ “สะสาง” ข้อพิพาทสำคัญที่ลากยาวมาหลายสิบปีอย่างกรณี “ที่ดินเขากระโดง” ลงได้ 

แม้ว่าข้อเท็จจริงตามคำพิพากษาศาลฎีกา และศาลอื่นที่เกี่ยวข้อง จะแสดง “หลักฐานเชิงประจักษ์” ยืนยันตรงกันว่า ที่ดินกว่า 5,083 ไร่บริเวณเขากระโดง ในจำนวนนี้มีอย่างน้อย 12 แปลง 288 ไร่ อยู่ในชื่อคนตระกูล “ชิดชอบ” ทั้งในนามบุคคล-นิติบุคคล เป็นของการรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.)ก็ตาม

ล่าสุด กรมที่ดิน ออกเอกสารชี้แจงอย่างเป็นทางการ นับเป็น “ฉบับที่ 3” เข้าไปแล้ว อ้างว่า คณะกรรมการสอบสวนตามมาตรา 61 แห่งประมวลกฎหมายที่ดินฯ มีมติเอกฉันท์ “ไม่เพิกถอน” หนังสือแสดงสิทธิที่ดินบริเวณเขากระโดงนั้น ทุกอย่างดำเนินการถูกต้องตามข้อกฎหมาย โดยอ้างว่าให้ รฟท.ไปพิสูจน์สิทธิในกระบวนการยุติธรรมทางศาลอีกครั้ง

ทั้งที่ก่อนหน้านี้ผู้ว่า รฟท.เคยทำหนังสือขอ “อุทธรณ์” มติดังกล่าวไป โดยยกข้อกฎหมายว่าการตั้งคณะกรรมการสอบสวนฯของกรมที่ดินดังกล่าว “ส่อโมฆะ” เนื่องจากตามมาตรา 61 แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน ต้องแต่งตั้งประธานและกรรมการอย่างน้อย 5 คน แต่คำสั่งอธิบดีกรมที่ดิน เมื่อ 12 พ.ค.2566 กลับแต่งตั้งเพียงแค่ 4 คน ดังนั้นคณะกรรมการสอบสวนฯ เรื่องดังกล่าว จึงไม่อาจพิจารณา หรือมีมติใดๆ ได้ และมติหรือความเห็นใดๆ ที่ออกมาจึงไม่มีผลผูกพัน และไม่อาจบังคับใช้ได้เช่นกัน 

นอกจากนี้ ยังเดินเรื่องฟ้องศาลปกครองอีกรอบ เพื่อสะสางปัญหานี้ให้ได้ข้อยุติโดยเร็ว

สำหรับสาระสำคัญในหนังสือของ “กรมที่ดิน” ฉบับที่ 3 ระบุว่า การดำเนินการตามคำพิพากษาศาลฎีกา และศาลอุทธรณ์ภาค 3 นั้น กรมที่ดินได้ดำเนินการครบถ้วนแล้ว ซึ่งคำพิพากษาหรือคำสั่งใด ๆ ให้ถือว่าผูกพันเฉพาะคู่ความในคดีของศาลที่มีคำพิพากษาหรือคำสั่งนั้น ตามนัยมาตรา 145 แห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง โดยกรมที่ดินไม่ได้เข้าไปเป็นคู่ความในคดีดังกล่าวแต่อย่างใด

ส่วนกรณีคำพิพากษาศาลปกครองนั้น กรมที่ดินได้แต่งตั้งคณะกรรมการสอบสวนตามความในมาตรา 61 แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน เพื่อดำเนินการตามคำพิพากษาศาลปกครองกลางดังกล่าวแล้ว โดยคณะกรรมการฯชุดดังกล่าว ได้มีมติเอกฉันท์ “ไม่เพิกถอน” ที่ดินเขากระโดง

ขณะที่การรับฟังพยานหลักฐานของคณะกรรมการสอบสวนฯ และกรมที่ดินพิจารณายุติเรื่องการสอบสวนของคณะกรรมการสอบสวนฯ นั้น รฟท.ร่วมกับคณะกรรมการสอบสวนฯ ทำการตรวจสอบแนวเขตที่ดินบริเวณเขากระโดง เพื่อหาแนวเขตที่ดิน ที่เป็นของการรถไฟฯ ตามคำพิพากษาศาลฎีกาและศาลอุทธรณ์ ภาค 3 แต่คณะกรรมการสอบสวนฯ ไม่สามารถร่วมกับการรถไฟฯ เพื่อตรวจสอบแนวเขตรถไฟตามข้อสังเกตของศาลปกครองกลางได้ เนื่องจากเป็นการร่วมกับคู่กรณีในการพิจารณาทางปกครอง ทำให้สูญเสียความเป็นกลางและมีผลทำให้ความเห็นหรือมติของคณะกรรมการสอบสวนฯ ไม่ชอบด้วยกฎหมาย

อีกทั้งเมื่อพิจารณาเกี่ยวกับประเด็นการออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินแล้วเห็นว่า เป็นการดำเนินการไปตามขั้นตอนและชอบด้วยกฎหมายแล้ว ประกอบกับเมื่อพิจารณาประเด็นคำคัดค้านพยานหลักฐานของผู้มีส่วนได้เสียแล้วเห็นว่า รับฟังได้ คณะกรรมการสอบสวนฯจึงมีมติยืนยันความเห็นว่าไม่สมควรที่จะเพิกถอนหรือแก้ไขหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินด้วยมติเป็นเอกฉันท์ จนกว่าจะได้มีพยานหลักฐานที่สามารถใช้พิสูจน์ข้อเท็จจริงให้เป็นที่ยุติได้ รวมถึงเอกสารหลักฐานทางกฎหมายที่สามารถพิสูจน์กรรมสิทธิ์ที่ดินของ รฟท.

อธิบดีกรมที่ดิน จึงได้เห็นชอบตามที่คณะกรรมการฯ เสนอยุติเรื่องในกรณีนี้ ตามความเห็นของคณะกรรมการฯ ที่ได้เสนอมา ว่ายังไม่มีพยานหลักฐานปรากฏชัดแจ้งเพียงพอให้รับฟังได้ว่า ได้มีการออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองการทำประโยชน์ไปโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย ที่อธิบดีหรือผู้ซึ่งอธิบดีมอบหมายจะพิจารณาเพิกถอนหรือแก้ไข ตามนัยข้อ 12 ของกฎกระทรวงกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการในการสอบสวน และการพิจารณาเพิกถอนหรือแก้ไขการออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองการทำประโยชน์การจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม หรือการจดแจ้งเอกสารรายการจดทะเบียนโดยคลาดเคลื่อนหรือไม่ชอบด้วยกฎหมาย พ.ศ.2553 พร้อมทั้งแจ้งให้ รฟท.ทราบว่า หาก รฟท.เห็นว่าตนมีสิทธิในที่ดินดีกว่าก็เป็นเรื่องที่ผู้มีสิทธิในที่ดินจะต้องไปดำเนินการเพื่อพิสูจน์สิทธิในกระบวนการยุติธรรมทางศาลต่อไป

หากพิจารณาจากเอกสารชี้แจงของ “กรมที่ดิน” ฉบับล่าสุด จะเห็นได้ว่า ต้องการให้กระบวนการเพิกถอนที่ดิน “เขากระโดง” ดังกล่าวย้อนกลับไป “นับหนึ่ง” ใหม่ ทั้งที่ผ่านคำพิพากษาศาลอันถึงที่สุดมาแล้วหลายครั้งก็ตาม

น่าสนใจ “กรมที่ดิน” ยุคปัจจุบันอยู่ภายใต้บังเหียนของ “มท.1” ที่ชื่อ “อนุทิน ชาญวีรกูล” รองนายกฯ และ รมว.มหาดไทย สวมหมวกอีกใบคือ “หัวหน้าพรรคภูมิใจไทย” ที่มี “ครูใหญ่” ชื่อ “เนวิน ชิดชอบ” จะกล้าดำเนินการทำเรื่องให้ถูกต้องตามครรลอง และเป็นไปตามหลัก “นิติธรรม” หรือไม่ ต้องติดตาม