"กลุ่ม 16" พรรคเล็ก เทียบ"ตำนาน" ย้อนผลงาน โบว์แดง-โบว์ดำ

จู่ๆ “เต้ มงคลกิตติ์” หัวหน้าพรรคไทยศรีวิไลย์ ก็ออกมาจุดพลุตั้ง “กลุ่ม 16” แบบไม่มีปี่ไม่มีขลุ่ย ซึ่งก็ถูกวิจารณ์หนัก เรื่องต้องการเพิ่มแรงต่อรองให้ “พรรคเล็ก” ที่กลับมามีความสำคัญ หลังเกิดความขัดแย้งภายในพรรคพลังประชารัฐ (พปชร.) จน “ผู้กองมนัส” ต้องทิ้งเก้าอี้เลขาธิการพรรคพลังประชารัฐ พร้อมกับหอบ 20 ส.ส. ออกไปสังกัดพรรคเศรษฐกิจไทย

“กลุ่ม 16” ของ “มงคลกิตติ์ สุขสินธารานนท์ ” มีชื่อของ “พิเชษฐ สถิรชวาล” ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคพลังประชารัฐ เป็นหัวหน้ากลุ่ม มีบรรดา ส.ส.พรรคเล็ก อยู่ในองค์ประกอบ รวมถึง 2 ส.ส.จากพรรคก้าวไกล

ทว่า ยังไม่ทันข้ามคืน “กลุ่ม 16” เวอร์ชั่นสะดวกซื้อ กลับต้องแยกวงกันไป ภายหลัง ส.ส.พรรคเล็ก และ 2 ส.ส.พรรคก้าวไกล ทยอยออกมาปฏิเสธ ไม่ร่วม “กลุ่ม 16” ทำให้ความฝันต่อรองขอ “กล้วย” ล็อตใหญ่ของใครบางคน ต้องมลายหายสิ้นภายในพริบตา

อย่างไรก็ตาม ตำนานของ “กลุ่ม 16” เวอร์ชั่นของแท้ ที่ได้รับการยอมรับ และโลดเล่นเป็นหน้ากระดานทางการเมืองมาจนถึงทุกวันนี้ อาจเป็นตัวอย่างเส้นทางการเมืองให้กับกลุ่ม 16 รุ่นใหม่ได้เรียนรู้ ถึงการต่อสู้ จนมีเครดิตการเมืองระดับสูง 

“กลุ่ม 16” ยุค 2535 เกิดขึ้นจากการรวมตัวกันของ “ส.ส.รุ่นใหม่” วัย 30 กว่า ใช้ชื่อจากวันก่อตั้ง " 16 พฤศจิกายน 2535 " โดยสมาชิกเริ่มต้นประกอบด้วย 3 พรรคหลัก ได้แก่

- พรรคชาติพัฒนา

• สมพงษ์ อมรวิวัฒน์ ส.ส.เชียงใหม่ ซึ่งอาวุโสกว่าใคร เป็นหัวหน้ากลุ่ม
• ว่าที่ ร.ต.ไพโรจน์ สุวรรณฉวี ส.ส.นครราชสีมา (เสียชีวิตแล้ว)
• จำลอง ครุฑขุนทด ส.ส.นครราชสีมา
• ประวัฒน์ อุตตะโมต ส.ส.จันทบุรี

- พรรคชาติไทย

• เนวิน ชิดชอบ ส.ส.บุรีรัมย์
• สุชาติ ตันเจริญ ส.ส.ฉะเชิงเทรา
• สนธยา คุณปลื้ม ส.ส.ชลบุรี
• วิทยา คุณปลื้ม ส.ส. ชลบุรี
• ธานี ยี่สาร ส.ส. เพชรบุรี
• สรอรรถ กลิ่นประทุม ส.ส.ราชบุรี
• ชูชาติ หาญสวัสดิ์ ส.ส.ปทุมธานี
• วราเทพ รัตนากร ส.ส.กำแพงเพชร
• ยงยศ อรุณเวสสะเศรษฐ ส.ส. ระยอง (เสียชีวิตแล้ว)
• ทรงศักดิ์ ทองศรี ส.ส.บุรีรัมย์
• เกษม รุ่งธนเกียรติ ส.ส.สุรินทร์ 

- พรรคพลังธรรม

• อุดมเดช รัตนเสถียร ส.ส. นนทบุรี

และภายหลังมี อิทธิ ศิริลัทธยากร ส.ส.ฉะเชิงเทรา พรรคชาติพัฒนา แม้ต่อมาจะมีสมาชิกอีกหลายคนเข้ามาร่วม แต่ก็ยังใช้ชื่อ “กลุ่ม 16” เหมือนเดิม

ผลงานชิ้นโบว์แดงที่สร้างชื่อให้ “กลุ่ม 16” เป็นที่รู้จัก คือการอภิปรายไม่ไว้วางใจ “รัฐบาลชวน หลักภัย” เมื่อปี 2535 กรณีที่ดินสปก.4-01 จนทำให้ “สุเทพ เทือกสุบรรณ” รมว.เกษตรและสหกรณ์ในขณะนั้น ต้องลาออกจากตำแหน่ง

จุดเริ่มต้นเรื่องดังกล่าวเกิดขึ้นเมื่อ “ชวน” ดำเนินนโยบาย "ปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม" เพื่อมอบให้เกษตรกร และได้มอบหมายให้ “สุเทพ” เป็นผู้ดูแลนโยบาย ซึ่งการมอบที่ดินที่ จ.ภูเก็ตเกิดปัญหาขึ้น มีหลายชื่อที่สังคมมองว่าไม่เหมาะสม หนึ่งในนั้นคือ “ทศพร เทพบุตร” สามีของ "อัญชลี วานิชเทพบุตร" เลขานุการของ สุเทพ 

ส่งผลทำให้เกิดการวิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขว้าง ที่ฝ่ายรัฐบาลทำผิดเจตนารมณ์ของนโยบาย ถูกครหาว่าเป็นผลประโยชน์ทับซ้อนหรือไม่ ทำให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มีคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการตรวจสอบเอกสารสิทธิ์ สปก. 4-01 การสรุปผลการตรวจสอบการออกเอกสารสิทธิ สปก. 4-01 จ.ภูเก็ต 

โดยผลสอบพบว่ามีปัญหา 2 ประการ 1.พื้นที่บางจุดเป็นป่าค่อนข้างสมบูรณ์ 2.พบปัญหาในการพิจารณาการปฏิบัติ ตามระเบียบคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ว่าด้วยหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการคัดเลือกเกษตรกรซึ่งจะมีสิทธิได้รับที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ.2535

ทำให้ “พรรคร่วมฝ่ายค้าน” ที่มีพรรคชาติไทยเป็นแกนนำ ส.ส.กลุ่ม 16 โดย “เนวิน ชิดชอบ” ยื่นญัตติขอเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐมนตรีเป็นรายบุคคล ประกอบด้วย “นิพนธ์ พร้อมพันธุ์” รม.เกษตรและสหกรณ์ และ “สุเทพ” รมช.

การอภิปรายไม่ไว้วาใจเป็นไปอย่างดุเดือด มีหลักฐานการมอบสิทธิ์ที่ดิน สปก.4-01 ไม่ถูกต้อง จนเป็นเหตุให้ “สุเทพ” ลาออกจากตำแหน่งรมช.เกษตรและสหกรณ์ ในเดือนธันวาคม 2537 และ “นิพนธ์” ลาออกจากตำแหน่งรมว.เกษตรและสหกรณ์ ในช่วงเวลาเดียวกันเช่นกัน พร้อมยอมรับข้อผิดพลาดที่เกิดขึ้น

โดยเหตุการณ์ดังกล่าว ส่งผลถึงความมั่นคงของ “พรรคร่วมรัฐบาล” ในขณะนั้น ต้องสั่นคลอนอย่างหนัก จนสุดท้าย “ชวน หลีกภัย” ต้องตัดสินใจยุบสภา ก่อนที่จะมีการลงมติอภิปรายไม่ไว้วางใจ และจัดให้มีการเลือกตั้งทั่วไปปี 2538

อย่างไรก็ตาม “กลุ่ม 16” ก็มีจุดด่างพร้อยเช่นกัน เมื่อภายหลังมีส่วนพัวพันกับการกู้ยืมเงินจากธนาคารกรุงเทพฯพาณิชย์การ จำกัด (มหาชน) หรือ บีบีซี เพื่อนำไปซื้อหุ้นในบริษัทต่างๆ ในตลาดหลักทรัพย์ 

โดยกรณีดังกล่าว “ธนาคารกรุงเทพฯ” ปล่อยสินเชื่อให้ “สมาชิกกลุ่ม 16" เพื่อเข้าเทกโอเวอร์บริษัทต่างๆ ในตลาดหลักทรัพย์ โดยมีกำไรจากการซื้อมา-ขายไป จนเกิดหนี้เสียมหาศาลกับธนาคาร กลายเป็น 1 ใน สาเหตุสำคัญของวิกฤตเศรษฐกิจปี 2540 หรือที่รู้จักในนาม "วิกฤติต้มยำกุ้ง"

มีการใช้เทคนิคทำให้ราคาหุ้นสูงขึ้นจากราคาหุ้นละ 3-4 บาท เพิ่มเป็นหุ้นละ 16 บาทเมื่อเทขายทำให้เกิดส่วนต่างเป็น "กำไร" ถึงกว่า 300 ล้านบาท ทั้งที่เพิ่งซื้อมาไม่ถึงปี โดยมี “ราเกซ สักเสนา” นักการเงินเชื้อสายอินเดีย ในฐานะที่ปรึกษากรรมการผู้จัดการใหญ่ธนาคาร คอยบอกใบ้ชื่อบริษัทที่ควรจะเข้าไปเทกโอเวอร์

ในปี 2539 “สมาชิกกลุ่ม 16” โดยเฉพาะ “สุชาติ ตันเจริญ” ถูกอภิปรายไม่ไว้วางใจ กรณีบริษัทในครอบครัวนำที่ดินใน จ. หนองคาย ไปค้ำประกันเงินกู้จากธนาคารกรุงเทพฯ แต่ปรากฏว่าที่ดินดังกล่าวถูกพบว่าออกเอกสารสิทธิ น.ส.3 ก มาโดยมิชอบ ทำให้เกิดหนี้เสียมหาศาลแก่ธนาคาร

ทั้งหมดคือ “วีรกรรม” ของ “กลุ่ม 16” ในตำนาน ซึ่งเป็นนักการเมืองเจเนอเรชั่นที่ยังมีอิทธิพลในหน้ากระดานการเมืองไทย แตกต่างจาก “กลุ่ม 16” ของ “มงคลกิตติ์” ที่ไม่ทันข้ามวันก็ล่มสลายแล้ว