"มาลาเรียโนวไซ" ปี 65 พบเพิ่มขึ้น 50 เท่า
สธ.พบจังหวัดประกาศปลอดโรคไข้มาลาเรียไปแล้วกลับมาแพร่เชื้อใหม่ ปัจจุบันพบผู้ป่วยเพิ่มมากขึ้นในพื้นที่ตามแนวชายแดนไทย-เมียนมาร์ ไทย-กัมพูชา และไทย-มาเลเซีย ส่วนโนวไซช่วง 5 ปีพบเพิ่มขึ้น 50 เท่า ยังเป็นจากสัตว์สู่คน
เมื่อวันที่ 6 มิ.ย.2565 ที่สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข จ.นนทบุรี นพ.เกียรติภูมิ วงศ์รจิต ปลัดกระทรวงสาธารณสุข เป็นประธานการประชุมคณะกรรมการบริหารกำจัดโรคไข้มาลาเรียแห่งชาติ ครั้งที่ 1/2565 เพื่อติดตามความก้าวหน้าการดำเนินงานขับเคลื่อนการกำจัดโรคไข้มาลาเรีย การป้องกันการกลับมาแพร่เชื้อใหม่ รวมทั้งพิจารณามาตรการควบคุมป้องกันโรคไข้มาลาเรียในพื้นที่ตามแนวชายแดน
นพ.เกียรติภูมิ กล่าวว่า โรคไข้มาลาเรียยังเป็นปัญหาสาธารณสุขในประเทศไทย จากการดำเนินโครงการกำจัดโรคไข้มาลาเรียอย่างต่อเนื่องในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา พบว่าจำนวนผู้ป่วยมีแนวโน้มลดลง จาก 14,948 ราย ในปีงบประมาณ 2560 เป็น 2,725 ราย ในครึ่งแรกของปีงบประมาณ 2565 ส่วนผู้เสียชีวิตลดลงจาก 15 ราย เป็น 1 ราย, จังหวัดที่พบผู้ป่วยโรคไข้มาลาเรียสูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ ตาก 1,553 ราย, แม่ฮ่องสอน 439 ราย และกาญจนบุรี 214 ราย
สำหรับสถานการณ์โรคไข้มาลาเรียชนิดโนวไซ ในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา พบผู้ป่วยเพิ่มขึ้น จาก 2 ราย เป็น 105 ราย ในปีประมาณ 2565 จังหวัดที่พบผู้ป่วยมาก 3 อันดับแรก ได้แก่ ระนอง 42 ราย, สงขลา 18 ราย, และตราด 12 ราย ซึ่งปัจจุบันพบผู้ป่วยเพิ่มมากขึ้นในพื้นที่ตามแนวชายแดนไทย-เมียนมาร์ ไทย-กัมพูชา และไทย-มาเลเซีย และมีจังหวัดที่ประกาศปลอดโรคไข้มาลาเรียไปแล้ว
กลับมาแพร่เชื้อใหม่
ด้านนพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า โรคไข้มาลาเรียชนิดโนวไซ ติดต่อจากลิงสู่คนโดยมียุงก้นปล่องเป็นพาหะนำเชื้อ พบมากในประเทศมาเลเซียและอินโดนีเซีย วงรอบของเชื้อในเม็ดเลือดแดงมีระยะสั้นเพียง 24 ชั่วโมง จึงทำให้เกิดอาการรุนแรงได้อย่างรวดเร็ว การตรวจยืนยันชนิดของเชื้อต้องใช้เทคนิค PCR (Polymerase Chain Reaction) ซึ่งกลุ่มเสี่ยงที่จะติดโรค คือ ประชาชนที่ไปพักค้างคืนในป่า หรืออาศัยอยู่ใกล้ชายป่า เจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานในป่าไม้ อุทยาน รวมทั้งทหารและตำรวจตระเวณชายแดน อย่างไรก็ตาม โรคไข้มาลาเรียชนิดโนวไซ ยังนับว่าเป็นโรคติดต่อจากสัตว์สู่คน
ทั้งนี้ ที่ประชุมเห็นชอบให้ใช้กลไกของคณะกรรมการโรคติดต่อแห่งชาติ ภายใต้ พรบ.โรคติดต่อ พ.ศ. 2558 มอบหมายให้ประธานคณะกรรมการโรคติดต่อจังหวัด เร่งรัด กำกับติดตามการป้องกันควบคุมโรคไข้มาลาเรียในพื้นที่ชายแดนและพื้นที่กลับมาแพร่เชื้อใหม่ นอกจากนี้ ยังมีมติให้ กระทรวงศึกษาธิการ ผลักดันโครงการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร (กพด.) นำไปสู่การปลอดไข้มาลาเรียในกลุ่มเด็ก, กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติฯ ประยุกต์ใช้แนวทาง One Health ในการป้องกันควบคุมโรคไข้มาลาเรียชนิดโนวไซ, กระทรวงกลาโหม กระทรวงมหาดไทยและกองบัญชาการตำรวจตระเวนชายแดน ร่วมกันบูรณาการควบคุมป้องกันมาลาเรียในพื้นที่บริเวณชายแดน ตามมาตรการควบคุมแหล่งแพร่โรคและมาตรการเชิงรุกป้องกันการระบาด ทั้งนี้ หากประชาชนที่เป็นกลุ่มเสี่ยงหรือเข้าไปพื้นที่ระบาดแล้วมีอาการไข้ หนาว สั่น ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ ขอให้รีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาเชื้อมาลาเรียทันที พร้อมแจ้งประวัติการเข้าป่าหรืออยู่ในพื้นที่ที่มีการแพร่ระบาดของโรคไข้มาลาเรียให้ทราบ หรือหากมีข้อสงสัย สอบถามเพิ่มเติมได้ที่สายด่วน กรมควบคุมโรค โทร.1422
