วิจัยเผยใช้ "กัญชา" บ่อยเป็นเวลานาน เสี่ยง IQ ลดลงเมื่อเทียบกับคนไม่ใช้

หลังการประกาศ "ปลดล็อกกัญชา" ผ่านไปยังไม่ถึงสัปดาห์ กลับพบปัญหาการบริโภค "กัญชา" ของคนไทยในหลากหลายมิติ โดยเฉพาะกรณีชายอายุ 51 ปี ที่เกิดอาการแน่นหน้าอกหลังเสพกัญชา ส่งให้หัวใจล้มเหลวและเสียชีวิต และยังมีอีก 3 รายที่ใช้กัญชาแล้วมีอาการผิดปกติจนต้องเข้าโรงพยาบาล เหตุการณ์นี้ทำให้เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์ถึงข้อกังวลต่อการใช้กัญชาอย่างกว้างขวาง

นอกจากนี้ยังมีผลวิจัยในต่างประเทศชี้ว่า หากมีการใช้หรือบริโภคกัญชาบ่อยๆ และใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน (โดยเฉพาะเริ่มใช้ตั้งแต่อายุน้อย) มีความเสี่ยงต่อ IQ หรือระดับสติปัญญาลดต่ำลงอีกด้วย

กรุงเทพธุรกิจออนไลน์ ชวนเจาะลึกผลวิจัยเกี่ยวกับการใช้ "กัญชา" ที่อาจส่งผลต่อระดับสติปัญญาลดต่ำลง เรื่องนี้ร้ายแรงแค่ไหน? เรารวบรวมข้อมูลที่น่าสนใจมาให้รู้กันดังนี้ 

 

1. ใช้ "กัญชา" เป็นประจำ เสี่ยงไอคิวต่ำลงกว่าผู้ที่ไม่ใช้ 8 เท่า

American Psychiatric Association ฉบับเดือน พ.ค. 2565 รายงานถึงการศึกษาวิจัยแบบ Cohort Study ระยะยาว (คือ การศึกษาในกลุ่มคนที่สัมพันธ์กับการเกิดโรค) เกี่ยวกับผลกระทบจากการใช้กัญชาเป็นระยะเวลานาน ซึ่งติดตามผู้ที่เข้าร่วมการศึกษา 1,037 ราย โดยแบ่งผู้เข้าร่วมออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ 

• Cannabis Non-users (ไม่มีการใช้กัญชา)
• Long-term cannabis users (ใช้กัญชาอย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง ต่อเนื่องกันอย่างน้อย 1 ปี)
• Long-term tobacco users (ผู้ใช้ยาสูบ) และ Long-term alcohol users (ผู้ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์) 
• Midlife recreational cannabis users (ใช้กัญชา 6 - 51 วันต่อปี) และ Cannabis Quitters (ผู้เลิกเสพกัญชา)

โดยทีมผู้วิจัยได้วัดระดับสติปัญญาของกลุ่มผู้ร้วมทดลอง ณ ช่วงอายุ 45 ปี ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มที่ได้รับกัญชาเป็นประจำ ต่อเนื่องเป็นเวลานาน มีการลดลงของสติปัญญามากกว่ากลุ่มที่ไม่ได้รับถึง 8 เท่า (คะแนน IQ ลดลง 5.5 คะแนนในกลุ่ม Long-term Cannabis user เทียบกับ 0.67 คะแนนในกลุ่ม Cannabis Non-users)

นอกจากนี้ยังพบว่า Hippocampal Volume (ระดับความทรงจำระยะยาวในสมองส่วนฮิปโปแคมปัส) ของผู้ที่ใช้กัญชามีขนาดลดลง รวมถึงมีปัญหาด้านความจำมากขึ้น โดยวัดจาก Informant-reported memory ซึ่งเป็นแบบสอบถามที่คะแนนบ่งบอกถึงปัญหาการจดจำ

 

2. ยิ่งเริ่มใช้ "กัญชา" เร็วเท่าไร ก็ยิ่งทำให้ IQ ลดลงมากเท่านั้น

ไม่ใช่แค่ผลการศึกษาข้างต้นเท่านั้น แต่ยังพบการศึกษาวิจัยอีกชิ้นที่ตีพิมพ์ในวารสาร Psychological Medicine เมื่อช่วงเดือนมกราคม 2564 ที่ผ่านมา ระบุว่า มีการศึกษาวิจัยในหัวข้อ "ผลของการใช้กัญชาต่อ IQ ของผู้ใช้กัญชาในกลุ่มวัยรุ่น" ผลที่ออกมาพบว่า ยิ่งวัยรุ่นเริ่มใช้กัญชาเร็วเท่าไหร่ และใช้ต่อเนื่องมากขึ้นเท่าไหร่ ยิ่งเพิ่มโอกาสที่จะทำให้ IQ ของคนคนนั้นลดลงไปด้วย

มีข้อมูลว่ากลุ่มผู้ใช้กัญชามักเริ่มใช้ในช่วงวัยรุ่น ยิ่งเริ่มใช้เร็วขึ้นเท่าไหร่ยิ่งมีโอกาสติดกัญชามากยิ่งขึ้น โดย 1 ใน 3 ของวัยรุ่นที่ใช้กัญชาความถี่มากกว่าหนึ่งสัปดาห์ต่อครั้ง การใช้กัญชาในช่วงวัยรุ่นถือเป็นปัญหาทางการแพทย์ที่สำคัญ เนื่องจากช่วงเวลาดังกล่าวเป็นช่วงที่มีการพัฒนาของร่างกายและระบบประสาท ทำให้สารในกัญชาไปลดทอนการเจริญเติบโตของระบบประสาทได้

ส่วนหนึ่งของการศึกษาวิจัยพบว่า เมื่อวัดระดับสติปัญญาของกลุ่มทดลองที่ติดกัญชาเมื่อเข้าสู่ช่วงอายุ 18 ปี มีค่า IQ ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยเฉพาะ IQ ทางด้านภาษา (verbal IQ) 

อีกทั้ง การศึกษาผู้ใช้กัญชาแบบต่อเนื่องจากนิวซีแลนด์ พบว่า การใช้กัญชาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่วัยรุ่นจนถึงวัยกลางคน สัมพันธ์กับ IQ เฉลี่ยลดลงถึง 8 คะแนน และเมื่อใช้เครื่อง MRI ตรวจวัดและเปรียบเทียบสมองของผู้ใช้กัญชาและผู้ไม่ใช้กัญชาก็พบว่า ผู้ใช้กัญชามีปริมาตรของสมองลดลงมากกว่าผู้ที่ไม่ใช้อีกด้วย

 
3. แม้หยุดใช้กัญชาแล้ว สมองก็ไม่ฟื้นตัวได้เหมือนเดิม

ในทำนองเดียวกัน อ.นพ.ธีรยุทธ รุ่งนิรันดร รพ.จุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ได้อธิบายถึงผลกระทบจากการใช้กัญชาเป็นประจำ เอาไว้ในบทความวิชาการ ระบุว่า 

จากการศึกษาพบว่า ผู้ที่ใช้กัญชาเป็นประจำโดยเฉพาะในวัยรุ่น จะมีสติปัญญาหรือ ไอคิวต่ำกว่าเมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ได้ใช้กัญชา โดยผลกระทบที่เกิดขึ้นเมื่อใช้เป็นประจำ ได้แก่ 

• ระดับสติปัญญาลดต่ำกว่าคนที่ไม่ได้สูบอย่างชัดเจน
• ยิ่งสูบบ่อย ยิ่งสูบหนักมากเท่าไหร่ ระดับสติปัญญาจะยิ่งลดต่ำลงมากขึ้นเท่านั้น
• ในผู้ที่สูบเป็นประจำในช่วงวัยรุ่น การหยุดสูบเมื่อเป็นผู้ใหญ่ ไม่ช่วยให้ความสามารถของสมองกลับมาฟื้นตัวได้อย่างที่ควรจะเป็น

ดังนั้น แพทย์จึงไม่แนะนำให้สูบกัญชาเป็นประจำ เพราะอาจส่งผลต่อความสามารถของสมองและสติปัญญา ทั้งในระยะสั้นและระยะยาวเมื่อเข้าสู่วัยผู้ใหญ่

จากข้อมูลทั้ง 3 แหล่งข้างต้น คงทำให้หลายคนได้คำตอบแล้วว่า ทำไมถึงมีการห้ามจำหน่ายกัญชาให้เด็กที่อายุต่ำกว่า 20 ปี อีกทั้งช่วงนี้มีรายงานข่าวว่ามีประชาชนเกิดอาการแพ้อาหารที่ใส่กัญชาจำนวนมาก ทางที่ดีรัฐควรเร่งออกกฎหมายควบคุมการใช้กัญชาออกมาบังคับใช้ให้เร็วที่สุด

--------------------------------------

อ้างอิง : psychiatryonline.org, cambridge.org, doctortonclinic, ศูนย์ศึกษาปัญหาการเสพติด, chulalongkornhospital