“สลัด” ชนิดดีหรือชนิดร้ายต่อสุขภาพ

 ผักใบเขียวหลากชนิด เมื่อรับประทานพร้อมกัน ก็เป็นเมนูสลัดพื้นฐานที่ดีได้ แม้สลัดคล้ายจะเป็นเมนูดี ๆ เพื่อสุขภาพ แต่ก็มีสลัดอยู่หลายเมนูที่อัดแน่นไปด้วยวัตถุดิบที่มีแคลอรี่สูง

หากเอ่ยถึงสลัด เราก็มักจะนึกภาพผักใบเขียวแซมด้วยผักหลากสีสันต่าง ๆ ทั้งแครอทสีส้ม หอมหัวใหญ่สีม่วง มะเขือเทศแดงปลั่งและพริกหยวกเหลืองที่จัดเสิร์ฟรวมกันในชามใบสวย สลัดแบบนี้เป็นตัวอย่างเมนูเพื่อสุขภาพ อย่างไรก็ตาม ยังมีบางมุมเกี่ยวกับสลัดที่ไม่ได้ดีต่อสุขภาพไปเสียหมด เราใช้คำว่าสลัดกันอย่างพร่ำเพรื่อจนแทบจะเรียกทุกอย่างที่ผสมรวมกันในชามว่าสลัด เพียงเพราะว่ามีน้ำสลัดราด ชูรส หรือคลุกเคล้าส่วนผสมเหล่านั้นเข้าด้วยกัน   

ร้านอาหารบางร้านมีเมนูสลัดขายโดยไม่มีผักปรากฏให้เห็นเลย เสิร์ฟแต่เนื้อสัตว์ล้นจาน แล้วไหนจะชีสและน้ำสลัดที่ราดมาแบบจัดหนักจัดเต็มอีกล่ะ หรือสลัดบางจานก็เริ่มต้นด้วยอะไรที่ดูดี มีผักใบเขียวและผักอื่น ๆ อีกหลายชนิดผสมกัน แต่เราก็ได้รู้ว่าสลัดเหล่านั้นกลับเต็มไปด้วยขนมปังกรุบกรอบ ชิ้นไก่ทอด ชีส หรือเบคอน และหากคุณแวะไปรับประทานที่ร้านอาหารสุดโปรดที่มีบุฟเฟ่ต์สลัดบาร์ ก็เป็นไปได้ว่าคุณจะได้น้ำสลัดแบบทั่วไปที่อร่อย แต่รสชาติค่อนไปทางหวานมากกว่า   

เชื่อไหมว่า...สลัดสามารถมีปริมาณแคลอรี่และไขมันมากกว่าชีสเบอร์เกอร์ได้ ปัญหาของเมนูสลัดหลายเมนูก็คือไขมันที่อัดแน่น เราจึงควรรู้ว่าไขมันเหล่านั้นมีที่มาจากไหน ซูซาน โบเวอร์แมน ผู้อำนวยการด้านการศึกษาและฝึกอบรมโภชนาการระดับโลกของเฮอร์บาไลฟ์ นิวทริชั่น ได้แบ่งปันเคล็ดลับดี ๆ ในการเลือกรับประทานสลัดที่ทั้งอร่อยและเต็มไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ ดังนี้ 

•บอกลาโปรตีนที่อุดมไปด้วยไขมัน เวลาคุณเห็นคำว่า “กรุบกรอบ” เช่น ไก่กรอบ นั่นเป็นแค่การเลี่ยงคำว่า “ทอด” และทำให้ฟังดูดีขึ้นเท่านั้น ดังนั้น หากคุณคิดอยากรับประทานสลัดที่มีโปรตีนด้วยล่ะก็ ให้เลือกเมนูสลัดที่มีเนื้อไก่ กุ้ง หรือปลาที่ย่างแทนที่จะทอด และระวังอาหารจำพวกโปรตีนที่มีแคลอรี่สูง เช่น ไส้กรอกหรือพวกโคลด์คัทที่มีไขมันเยอะ ๆ ที่มักผสมมาในเมนูสลัดด้วย  

•หลีกเลี่ยงเครื่องเคียงที่มีไขมันสูง สลัดในร้านอาหารหลายแห่งมักเต็มไปด้วยเครื่องเคียงมากมายที่ชวนให้ปริมาณแคลอรี่พุ่งสูง ตัวการของแคลอรี่ไขมันสูงได้แก่ ชีส เบคอน แผ่นแป้งตอติญ่าทอดกรอบ หมี่กรอบ หัวหอมทอด ซาวครีม และขนมปังกรอบมันๆ

•เลือกน้ำสลัดให้ดีและไม่ต้องใช้เยอะมาก น้ำสลัดเป็นหนึ่งในวิธีที่รวดเร็วที่สุดที่จะทำลายคุณค่าทางโภชนาการของสลัดเพื่อสุขภาพเลยทีเดียว น้ำสลัดแบบครีมเยิ้ม ๆ หรือมีส่วนผสมของชีสเยอะ ๆ ให้ปริมาณแคลอรี่สูงถึง 75 แคลอรี่ต่อช้อนโต๊ะ และร้านอาหารหลายแห่งเสิร์ฟเมนูสลัดที่ให้แคลอรี่สูงเป็น 8 เท่าของปริมาณแคลอรี่ดังกล่าว และเพราะนั่นคือปริมาณแคลอรี่ที่เราได้รับมา หลายคนจึงสรุปเอาว่ามันคือขนาดรับประทานปกติ แต่ความจริงแล้ว บางคนสามารถหรือควรบริโภคแคลอรี่และไขมันเพิ่มได้แค่เพียงครึ่งถ้วยของน้ำสลัดแบบครีมที่ใส่มาในสลัดเท่านั้น ดังนั้นเราควรสั่งน้ำสลัดแยกมาต่างหาก และเลือกน้ำสลัดประเภทวินนะเกรท (Vinaigrette) แบบเบา ๆ แทนที่จะเป็นครีมสลัด ลองใช้วิธี “ส้อมจุ่ม” ดู ด้วยการเอาส้อมจุ่มในน้ำสลัดแล้วจิ้มผักสลัดรับประทานต่อ ทำแบบนี้ซ้ำ ๆ กัน คุณก็จะได้รสชาติน้ำสลัดทุกครั้งที่รับประทาน แล้วคุณจะประหลาดใจว่าจริง ๆ แล้วได้รับประทานน้ำสลัดไปน้อยมาก 

เลือกเมนูสลัดอย่างชาญฉลาด ซูซานแนะนำว่าเวลาที่เราเลือกสลัดสักจาน ควรระวังพวกวัตถุดิบที่มีไขมันสูงและดูส่วนผสมให้เหมาะสม หลายต่อหลายครั้ง เราอาจเพียงขอให้ทางร้านเอาส่วนผสมบางอย่างหรือสองอย่างออกก็ได้ และเปลี่ยนจากน้ำครีมสลัดเป็นซอสวินนะเกรทที่มีน้ำมันเบา ๆ โดยสั่งน้ำสลัดแยกมาต่างหาก ลองทำวิธีง่าย ๆ แค่นี้ก็จะได้ผลลัพธ์ที่แตกต่างมากมาย

เมนูสลัดที่มีผักกาดหอม ไก่ย่าง ถั่วดำสองสามช้อน กัวคาโมเล (Guacamole) เล็กน้อย และซอสซัลซ่าอีกสักหน่อยก็เป็นอีกหนึ่งเมนูเฮลท์ตี้ได้ไม่ยากและให้ปริมาณแคลอรี่แค่เพียง 400 แคลอรี่เท่านั้น แต่ถ้าคุณเลือกสลัดที่ล้นไปด้วยครีมสลัดอัดแน่นและเสิร์ฟมาในแป้งตอติญ่าห่อแบบทอด ปริมาณแคลอรี่ก็จะเพิ่มสูงถึงสามเท่าเป็นมากกว่า 1,200 แคลอรี่เลยทีเดียว เช่นเดียวกัน เมนูสลัดไก่อาจฟังดูดีต่อสุขภาพเพราะมักมีแค่เพียงผักใบเขียวและเนื้ออกไก่ ทว่าปริมาณครีมสลัดจำนวนมากจะทำให้ปริมาณไขมันและแคลอรี่พุ่งสูงขึ้น ดังนั้น พยายามใส่น้ำสลัดแค่เพียงหนึ่งช้อนโต๊ะเท่านั้น และคุณก็จะได้ปริมาณแคลอรี่ที่เหมาะสมต่อร่างกาย ยกตัวอย่างเช่น ซีซาร์สลัดหนึ่งที่จะมีเบคอน ชีส และขนมปังกรอบ เราก็ควรสังเกตปริมาณแคลอรี่ด้วย หากคุณรับประทานสลัดแบบที่ร้านเสิร์ฟมาให้ คุณอาจจะได้รับปริมาณแคลอรี่มากกว่า 1,000 แคลอรี่ได้ ซึ่งเป็นปริมาณไขมันจะเท่ากับชีสเค้กชิ้นโตหนึ่งชิ้นและเฟรนช์ฟรายส์กล่องใหญ่  

“เวลาที่ต้องเลือกเมนูสลัด สิ่งที่ต้องจำให้ขึ้นใจก็คือ แค่เพียงอาหารจานนั้นเรียกว่าสลัด ไม่ได้แปลว่ามันจะดีต่อสุขภาพเสมอไป ดังนั้น อย่าให้คำว่า “สลัด” มาทำให้คุณไขว้เขว ขอให้เลือกรับประทานด้วยการใส่ใจให้มากขึ้นว่ามีส่วนผสมอะไรอยู่ในสลัดจานนี้บ้าง มากกว่าแค่เพียงเพราะมันเรียกว่าสลัดเท่านั้น” ซูซาน สรุป