“วันไตโลก ปี 65” สปสช. ร่วมรณรงค์ “สร้างเสริมภูมิความรู้ควบคู่การดูแลไต”

นพ.จเด็จ ธรรมธัชอารี เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) กล่าวว่า  องค์การอนามัยโลก หรือ WHO กำหนดให้วันพฤหัสบดีที่สองของเดือนมีนาคมของทุกปีเป็น ‘วันไตโลก’ หรือ ‘World Kidney Day’

โดยปีนี้ตรงกับวันที่ 10 มีนาคม ภายใต้คำขวัญ ”สร้างเสริมภูมิความรู้ ควบคู่การดูแลไต” เพื่อให้คนทั่วโลกตระหนักและลดพฤติกรรมเสี่ยงที่ก่อให้เกิดโรคและชะลอการเข้าสู่ภาวะไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ต้องบำบัดโดยการล้างไตไปตลอดชีวิต

ในอดีตมีผู้ป่วยจำนวนมากต้องเสียชีวิตลง เพราะด้วยค่าใช้จ่ายสูงจนเป็นอุปสรรคในการการรักษาและได้ขึ้นชื่อว่าเป็นโรคที่ทำให้ผู้ป่วยและครอบครัวตกอยู่ในภาวะล้มละลาย

จากสถานการณ์ดังกล่าว สปสช. ได้บรรจุให้การดูแลผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายเป็นสิทธิประโยชน์ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ หรือบัตรทอง โดยเริ่มในปี 2551 ด้วยขณะนั้นยังมีข้อจำกัดทั้งในด้านงบประมาณ หน่วยบริการล้างไตด้วยเครื่องฟอกไตเทียม และบุคลากรทางการแพทย์ที่ดูแล

 

• ผู้มีสิทธิบัตรทองเลือกฟอกไตในแบบที่ใช่

ดังนั้นระยะแรกจึงเป็นการดำเนินการนโยบาย “ล้างไตผ่านช่องท้องเป็นทางเลือกแรก” (CAPD First Policy) ซึ่งการล้างไตวิธีนี้ผู้ป่วยสามารถทำเองที่บ้านได้ มีความสะดวก ไม่ต้องเดินทางไปรับบริการที่หน่วยบริการ

โดยดูแลควบคู่กับผู้ป่วยที่จำเป็นต้องฟอกไตและการผ่าตัดปลูกถ่ายไต ทำให้ผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายทั่วประเทศได้เข้าถึงการรักษาได้อย่างทั่วถึง 

นพ.จเด็จ กล่าวว่า ในช่วง 14 ปีที่ผ่านมา สปสช.ได้พัฒนาสิทธิประโยชน์เพื่อดูแลผู้ป่วยไตวายเรื้อรังมาอย่างต่อเนื่อง นอกจากให้การดูแลครอบคลุมบริการที่จำเป็นแล้ว เช่น การจัดส่งน้ำยาล้างไตให้ผู้ป่วยที่บ้าน บริการยากระตุ้นเม็ดเลือดแดง (EPO) เป็นต้น

ยังได้ยกระดับบริการโดยนำร่องบริการล้างไตด้วยเครื่องอัตโนมัติ (APD) ที่ช่วยให้ผู้ป่วยล้างไตขณะหลับช่วงเวลากลางคืนได้ และสามารถทำงานหรือเรียนเป็นปกติในช่วงกลางวันได้    

สำหรับในปีนี้ เมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมา สปสช. ได้เริ่มดำเนินการนโยบายตามมติ บอร์ด สปสช. ที่เปิดให้ “ผู้มีสิทธิบัตรทองเลือกฟอกไตในแบบที่ใช่” เพื่อเปิดทางเลือกให้ผู้ป่วยไม่ประสงค์จะล้างไตทางหน้าท้องแต่ต้องการบำบัดทดแทนไตด้วยวิธีการฟอกเลือด

สามารถร่วมตัดสินใจเลือกวิธีการล้างไตร่วมกับแพทย์ได้ โดยแพทย์จะให้ข้อมูลที่ถูกต้องรอบด้านให้ผู้ป่วยเข้าใจและตัดสินใจได้ใช้วิธีที่ถูกต้องในการรักษา เป็นการเคารพสิทธิการตัดสินใจของผู้ป่วย และลดภาระค่ารักษาให้กับผู้ป่วยและครอบครัว ช่วยให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

 

• เน้นป้องกัน ชะลอภาวะเสื่อมของไต

ทั้งนี้ตั้งแต่วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2565 จนถึงปัจจุบันนี้ มีผู้ป่วยที่เปลี่ยนจากล้างไตทางช่องท้องมาเป็นฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม จำนวน 5,282 คน

ปัจจุบันระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ดูแลผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย 63,694 ราย แยกเป็นผู้ป่วยล้างไตผ่านช่องท้อง 32,892 ราย ผู้ป่วยฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม 24,256 รายและผู้ป่วยฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมที่รับเฉพาะยา EPO 6,546 ราย

จะเห็นได้ว่าภาวะโรคที่คุกคามสุขภาพประชาชน ในแต่ละปียังมีผู้ป่วยไตวายเรื้อรังฯ เพิ่มขึ้นทุกปี ในปี 2565 นี้ สปสช.จัดสรรงบประมาณหลักประกันสุขภาพแห่งชาติจำนวน 9,731.3395 ล้านบาท เพื่อให้ผู้ป่วยไตวายเรื้อรังฯ เข้าถึงการรักษาอย่างครอบคลุมและทั่วถึง

“วันไตโลกในปีนี้ เป็นการรณรงค์มุ่งเน้นการป้องกัน ชะลอภาวะเสื่อมของไตที่นำไปสู่โรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย ซึ่งภายใต้บัตรทองมีประโยชน์การบริการควบคุม ป้องกัน และรักษาโรคเรื้อรัง ทั้งโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ทีเป็นการดูแลสุขภาพประชาชน และนำไปสู่การลดจำนวนผู้ป่วยเรื้อรังไตวายระยะสุดท้าย” เลขาธิการ สปสช. กล่าว

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ 1330 ตลอด 24 ชม. หรือ คลิก https://lin.ee/zzn3pU6 เพิ่มเพื่อนไลน์กับ สปสช. @nhso