Human Soft Skills สำคัญอย่างไร ในองค์กร "ยุคดิสรัปชั่น"

การเปลี่ยนแปลงด้านดิจิทัลในช่วงหลายปีที่ผ่านมา รวมถึงวิกฤติโควิด-19 ในวันนี้ไม่เพียงส่งผลต่อเศรษฐกิจโลก แต่ยังส่งผลต่อองค์กรธุรกิจหลายองค์กรทั้งในปัจจุบัน และอนาคตที่จะมาถึง 

 

ดังนั้น หลายธุรกิจและคนต้องเร่งปรับตัว สร้างขีดความสามารถใหม่ ทั้งผู้นำและคนทำงานทุกระดับจำเป็นต้องมีชุดทักษะการทำงาน ที่ช่วยสร้างคุณค่าและต่อยอดโอกาสในการใช้ชีวิตและทุกมิติในยุคนี้ การอัพสกีล รีสกีล คนในองค์กร จะนำไปสู่ผลลัพธ์ที่ดียิ่งขึ้น 

 

วันนี้ (29 มี.ค.65) "อริญญา เถลิงศรี" Chief Capability Officer and Managing Director, SEAC กล่าวใน งานเสวนาออนไลน์ THESKILLSVERSE: 2022’S HOTTEST HUMAN SOFT SKILLS เสริมแกร่งศักยภาพคนและองค์กร ด้วย 2022’s HOTTEST HUMAN SOFT SKILLS โดย SEAC (ซีแอค) โดยระบุว่า เราได้ยินคำว่า Human Soft Skills มานาน ทั้งนี้ หากย้อนมองถึงจุดเริ่มต้น พบว่า ภาพที่เห็นชัดในทุกวันนี้ คือ

 

• 1 ใน 3 ของงานในโลก ภายในปี 2030 จะต้องมีการสอดแทรกเรื่องของเทคโนโลยี
• กว่า 28 ล้านงาน อาจจะไม่มีในปี 2028
• จากการเก็บข้อมูลองค์กรชั้นนำระดับโลก พบว่า 64% คนที่ดูแลการพัฒนาคนในองค์กรมองว่า จำเป็นอย่างยิ่ง ต้องเติม Skills Gap ซึ่งมีการพูดถึงมากขึ้น
• 63% เริ่มรู้แล้วว่าไม่ใช่แค่เทรนด์ แต่เป็นเรื่องที่เห็นกับตา จับต้องได้ว่าวันนี้เราจะอยู่ตรงไหน ทำงานอะไร 
• 87% ของคนจ้างงาน ที่กำลังมองหาคนเข้ามาทำงาน เจอความยากลำบากที่จะเจอคนที่ใช่ แม้จะเป็นเด็กเพิ่งจบใหม่ก็ตาม
• 46% ของคนทำงาน บอกว่า เริ่มรู้แล้วว่าทักษะที่มีอยู่ในตอนนี้ ในปี 2024 หรืออีก 2 ปี จะไม่สามารถใช้ทักษะเดิมได้
• พนักงานรู้สึกว่าองค์กรซัพพอร์ตการอัพสกีลรีสกีลเพียง 34% คนเริ่มมองหาองค์กรที่จะมาซัพพอร์ตตนเอง

• 82% ของพนักงานมองว่าคำว่า อัพสกีล รีสกีล ไม่เหมือนเทรนนิ่ง แต่อย่างน้อยต้อง อัพสกีล หรือ รีสกีล ปีละ 1 ครั้ง
• 80% ของทักษะการทำงานในอนาคต คือ Human Soft Skills   

 

ทำไมต้อง Human Soft Skills   

 

อริญญา กล่าวต่อไปว่า ณ วันนี้ บริษัทหรือองค์กรใดก็ตาม ที่สามารถสร้าง Human Soft Skills ให้กับคนทำงานได้ จะสามารถเพิ่มความพึงพอใจให้กับประสบการณ์ลูกค้าได้อย่างชัดเจน หากลูกค้า ไม่ได้รับการบริการจากคนที่มี Human Soft Skills ลูกค้าจะเจอความไม่สะดวกในจุดใดจุดหนึ่ง และสิ่งที่น่าสนใจ คือ 

 

• องค์กร เจอคนเก่งขนาดไหน แต่หากทีมนวัตกรรมขาดเรื่องของ ทักษะ Human Soft Skills จะลดประสิทธิผลถึง 66% แปลว่าเงินที่เสียไปกับนวัตกรรมต่างๆ จะไปติดอยู่ที่คนไม่มี Human Soft Skills 
• อีกส่วนที่สำคัญ คือ ต่อให้มีประสบการณ์แค่ไหน แต่หากไม่ได้ถูกเปลี่ยนทักษะใหม่ๆ ในการดูแลคน ประสิทธิภาพในการดูแลทีม ดูแลลูกน้องลดลงไปกว่า 42% 
• สุดท้าย หากไม่เริ่มพัฒนา Human Soft Skills เราจะรู้สึกว่าเด็กใหม่ๆ กว่า 89% เข้ามาแล้วทำไมทำงานไม่ได้ นั่นคือจุดที่คนบ่นมากมาย ว่ามันเกิดอะไรขึ้น

 

ณ วันนี้ มีสถิติ เก็บข้อมูลออกมา 3 ประเด็นว่า หากคนได้ฝึก พัฒนา Human Soft Skills มี 3 มิติที่ต้องเข้าใจ คือ

 

1. คำว่าคนทำงานได้อย่างดี กับ คนทำงานไม่เกิดผลในยุคนี้ ต่างกันที่ Human Soft Skills เปรียบเทียบคนที่มีความสามารถทักษะด้านเทคนิค (Technical skills) แต่อีกคนหนึ่งอาจจะ ทักษะด้านเทคนิคน้อยกว่าเล็กน้อย แต่มี Human Soft Skills เยอะกว่า สามารถทำงานได้ประสิทธิผลสูงกว่า

 

2. สิ่งที่เกิดขึ้นในวันนี้ชัดเจนมากๆ ว่า การทำงานในวันนี้ มีการเปรียบเทียบว่า องค์กรที่มีคนที่มี Human Soft Skills มากกว่า สิ่งที่จะได้ คือ Production / Productivity จะสูงกว่าองค์กรที่มีเฉพาะ Hard Skills เท่านั้น 

3. ในสิ่งสำคัญ ที่ต้องเข้าใจ คือ Soft Skills ยิ่งทำให้คนที่มี Hard Skills ที่แข็งแรง ที่รับมาในช่วงแรก แต่หากไม่มี Soft Skills วันหนึ่งจะทำให้คนเหล่านั้นรู้สึกว่าเกิดอะไรขึ้น ไม่เห็นเก่งเหมือนเดิม เพราะ Hard Skills เพียงอย่างเดียว ไม่สามารถทำให้เข้าอยู่ได้อย่างยั่งยืน 

 

ดังนั้น สิ่งสำคัญในช่วง 5 ปีที่เก็บข้อมูลมา พบว่า Hard Skills คือ Soft Skills และ Soft Skills คือ Hard Skills เพราะยากที่จะสร้าง และหากไม่เริ่มทำตอนนี้ จะยิ่งทำให้องค์กรมีช่องว่างมากขึ้น แต่ขณะที่ Hard Skills ที่เคยเก่งมาใน 2 ปีที่แล้ว ไม่ว่าจะด้านใด จะเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ทำให้ในวันนี้ Hard Skills ค่อยๆ Soft ลง ในมิติที่ SEAC รวบรวมออกมา อยากให้เห็นภาพ คือ ต้องมานั่งมองกันว่า อยากสร้างคนไปเพื่ออะไร 

 

"มิติเร่งด่วน อย่ามองว่ามันคือ เทรนด์ แต่อยากให้เริ่มต้นจากการทำความเข้าใจว่ามันคืออะไร และให้ประโยชน์อย่างไรได้บ้าง แนวโน้ม คือ เราอยู่กับความไม่แน่นอน เราไม่รู้ว่าวันข้างหน้า ภาพของเราจะเป็นอย่างไร สิ่งสำคัญ ที่สุด คือ วันนี้เราจะมีหลากหลายทักษะอย่างไร ที่จะทำให้เราอยู่รอดได้กับความไม่แน่นอน" 

 

3 ทักษะ Soft Skills ที่สำคัญ 

 

ด้าน "วสุธร หาญนภาชีวิน" ผู้ร่วมก่อตั้ง Career Visa Thailand กล่าวเพิ่มเติมว่า หลายครั้ง เราเผลอคิดไปว่า เทคโนโลยีเข้ามาทดแทนการทำงานของเราแล้ว ดังนั้น เราจะอัพสกีลไปทำไม ใช้เทคโนโลยก็ได้ แต่จริงๆ แล้ว เทคโนโลยีกำลังแสดงให้เห็นว่าคุณค่าที่แท้จริงของมนุษย์คืออะไร นั่นคือ Human Soft Skills

 

มีการศึกษาหลากหลายที่พบว่า คนกลัวหุ่นยนต์จะมาแย่งงาน แต่หากเราพัฒนา Soft Skills ได้เท่าไหร่ โอกาสเสียงานให้หุ่นยนต์จะยิ่งน้อยลง ดังนั้น หลายองค์กรพยายามพัฒนา Soft Skills ให้พนักงานได้พัฒนาและมีงานทำต่อไป เป็นการพัฒนาที่ติดตัวและปรับใช้ในสถานการณ์อื่นๆ ในชีวิตประจำวันได้

 

ขณะเดียวกัน โควิด-19 หลายองค์กรหันมาสนใจเรื่อง Soft Skills มากขึ้น ดังนั้น Soft Skills ที่สำคัญ

• อันดับแรก คือ ความอยากรู้อยากเห็น คิด จินตนาการ
• ถัดมา คือ ทำงานร่วมกันเพื่อนร่วมงานได้ รวมถึงทำงานร่วมกับคนนอกองค์กรได้
• ความกล้าเสี่ยงในปริมาณที่เหมาะสม รู้จักบาลานซ์ ไม่ใช่ทำงานเหมือนเดิมทุกวัน เป็น 3 ทักษะ ที่น่าจะตอบโจทย์ ในปีนี้

 

องค์กร และ พนักงาน ต้องพัฒนาไปพร้อมกัน

 

ทั้งนี้ การพัฒนา ต้องเป็นระหว่างพนักงานและองค์กร ในยุคนี้ เราคงไม่สามารถบังคับใครให้เรียนอะไรได้ ดังนั้น ต้องเป็นความรับผิดชอบร่วมกันทั้งสองฝ่าย องค์กรต้องให้ทิศทางที่ชัดเจนกับพนักงาน ขณะที่ พนักงานต้องมีความรู้สึกร่วมในการรับผิดชอบอนาคตตัวเอง และบริษัท 

 

Human Soft Skills ทักษะที่ AI เลียนแบบไม่ได้

 

นิติภัทร หาญตระการพงษ์ Head of People Team, Sea Thailand ผู้นำในการให้บริการอินเทอร์เนตแพลตฟอร์ม กลุ่มบริษัทในเครือ Seaได้แก่ Garena Shopee และ SeaMoney กล่าวว่า หากบริษัทให้ความสำคัญผิดจุด ให้ความสำคัญทักษะใด ทักษะหนึ่งอย่างเดียว อาจทำให้การทำงานสะดุดได้

 

ขณะเดียวกัน ปัญญาประดิษฐ์  (AI) มีส่วนที่ไม่สามารถลอกเลียนได้ คือ Human Soft Skills ซึ่งเป็นการเรียนรู้แต่ละบุคคล แตกต่างกัน เพราะฉะนั้น หากบุคคลนั้นสามารถสร้างความเด่นชัด พัฒนา Human Soft Skills ให้เด่นชัดออกมาได้ มองว่าจะมีโอกาสเติบโต ไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าคนมี Technical skills ด้านบริษัทเองต้องบาลานซ์ ทั้ง Technical skills ควบคู่กับ Soft Skills

 

กับดักและความท้าทาย

 

นิติภัทร กล่าวต่อไปว่า องค์กร นวัตกรรมในปัจจุบันพัฒนาเร็ว และองค์กรไปโฟกัสที่ Hard Skills/Technical skills ฝ่ายเดียว ท้ายที่สุด หากไม่สามารถทำงานเป็นทีม ไม่ได้เปิดใจยอมรับ สร้างกำแพง ไม่ปรับตัว ปัญหาที่เกิดขึ้น คือ ปัญหาเรื่องคน ซึ่งการแก้ปัญหาเรื่องคนต้องใช้เวลา และงบประมาณ ดังนั้น บริษัทต้องให้ความสำคัญทั้งสองฝั่ง เพื่อไม่ให้งบประมาณที่ลงทุนไปกับเทคโนโลยีสูญเปล่า

 

ขณะที่ พนักงาน การสร้าง Soft Skills ไม่ได้เกิดขึ้นทันที แต่เกิดจากการสั่งสมประสบการณ์ มีการคิดวิเคราะห์ เป็น Soft Skills หากบุคคลใดที่ความพยายามไม่เพียงพอ สร้างกำแพง เป็นไปไม่ได้เลยที่จะสร้าง Soft Skills ได้ และละทิ้งไป สิ่งนี้เป็นกับดักของบริษัทและพนักงาน ดังนั้น ต้องมีการทำงานสอดประสานกันระหว่างองค์กรและพนักงาน เพื่อให้การทำงานราบรื่นและสำเร็จ

 

เอาชนะความท้าทาย

 

มิติเร่งด่วน คือ แผนก HR ต้องเป็นจุดแรกขององค์กร เพราะเป็นทีมแรกที่กำหนดแนวทางในการพัฒนาบุคลากรในองค์กร ดังนั้น หาก HR ติดในกับดักเดิมๆ จะทำให้ HR มองข้าม การสร้าง Human Soft Skills

 

"Human Soft Skills ควรเข้าไปอยู่ในแผนประจำปี ดังนั้น ต้องเข้าใจว่า Human Soft Skills ไม่สามารถเกิดขึ้นเองได้ ต้องได้รับการสนับสนุน HR ต้องเรียนรู้ และไม่ยึดติดจากความสำเร็จเดิมๆ ต้องให้ความสำคัญกับเรื่องนี้" นิติภัทร กล่าว  

 

Soft Skills ต้องฝึกฝนต่อเนื่อง

 

บุญชัย พงศ์รุ่งทรัพย์ Product Director, SEAC ได้กล่าวถึงแนวทางการเริ่มต้นยกระดับศักยภาพคนและองค์กรด้วย Human Soft Skills โดยอาศัย 3 องค์ประกอบสำคัญ คือ การเรียนรู้แบบผสมผสานระหว่างการเรียนรู้แบบดั้งเดิม การเรียนรู้ในรูปแบบดิจิทัล และการเรียนรู้สมัยใหม่อย่างการโค้ชจำเป็นอย่างมากในการพัฒนาทักษะให้แก่พนักงาน

 

"การฝึกปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง เพราะ Soft Skills จำเป็นต้องฝึกฝน พัฒนา และนำไปใช้อย่างต่อเนื่อง เพื่อไม่ให้เกิดการถดถอย และการพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยอาศัยการเรียนรู้ที่ยืดหยุ่น สั้นๆ และไม่จบภายในครั้งเดียว"

 

5 Hot Soft Skills

 

จากผลสำรวจบนบริบทของประเทศไทย ซีแอคแนะนำ 5 Hot Soft Skills ชุดทักษะสำคัญแห่งปี ที่ HR ควรเร่งพัฒนา เสริมแกร่ง สร้างภูมิให้คนองค์กรพร้อมเผชิญความท้าทาย และรู้เท่าทันโลกในยุคอนาคต ซึ่งประกอบไปด้วย

 

1. Thinking กลุ่มทักษะทางด้านความคิดและความสามารถ -เพื่อสร้างไอเดียใหม่ ๆ ในการขับเคลื่อนความสำเร็จทั้งในเรื่องการใช้ชีวิตและการทำงานซึ่งประกอบด้วยชุดทักษะ 6 อย่างที่เชื่อมโยงกัน คือ การคิดวิเคราะห์,ความยืดหยุ่นทางความคิด, การตัดสินใจ, การแก้ปัญหา,ความคล่องตัว ปรับตัวได้เร็ว และการวางแผนการทำงาน

 

2. Innovation กลุ่มทักษะที่เสริมสร้างนวัตกรรม - เพื่อการขับเคลื่อนสู่ความสำเร็จ ประกอบด้วย การสื่อสาร, การเล่าเรื่อง,ความคิดสร้างสรรค์ และความเป็นผู้ประกอบการ

 

3. Team กลุ่มทักษะความสัมพันธ์ในการทำงานร่วมกัน - เพื่อยกระดับประสิทธิภาพการทำงาน ประกอบด้วย การพัฒนาความสัมพันธ์กับผู้อื่น, การทำงานเป็นทีมที่มีประสิทธิภาพ,การทำงานร่วมกัน, การโน้มน้าวใจ, ความฉลาดทางอารมณ์ และความเป็นผู้นำ

 

4. Productivity กลุ่มทักษะการเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน -เพื่อปรับปรุงและพัฒนากระบวนการทำงานให้ดีและก้าวหน้าขึ้น ยกระดับผลิตภาพ และผลงานของปัจเจกบุคคล ประกอบด้วย การตระหนักรู้ในตนเองและรู้จักจัดการตนเอง,ความรับผิดชอบ, การพัฒนาตนเอง และการจัดการความเครียด

 

5. Virtual Work กลุ่มทักษะที่เพิ่มผลลัพธ์จากการทำงานระยะไกล – เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานของคนในองค์กรที่ไม่ได้นั่งอยู่ข้าง ๆ หรือพบกันตัวต่อตัว ประกอบด้วย การนำคน นำองค์กรแบบ Hybrid และ การพัฒนากระบวนการทำงานใหม่ ๆ ในโลกที่ขับเคลื่อนด้วยเทคโนโลยี