ชื่อไทยต้องมา ชวนโหวตชื่อไทยให้ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ GJ 3470b
สถาบันวิจัยดาราศาสตร์ฯ เชิญชวนชาวไทยร่วมโหวตชื่อไทยที่ชื่นชอบให้ ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ GJ 3470b เสนอต่อสหพันธ์ดาราศาสตร์นานาชาติ ชูความเป็นไทยร่วมเป็นหนึ่งในเอกภพ ร่วมโหวตได้ตั้งแต่บัดนี้ - 2 ธันวาคม 2565
ตามที่ สดร. จัดกิจกรรม “ชวนเสนอชื่อไทยให้ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ” เปิดโอกาสให้คนไทยร่วมเสนอชื่อไทยให้ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ GJ 3470b ภายใต้กิจกรรม NameExoWorlds 2022 จัดโดยสหพันธ์ดาราศาสตร์นานาชาติ ซึ่ง สดร. เข้าร่วมเป็นสมาชิกในระดับประเทศ
GJ 3470b เป็นดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะดวงแรกที่นักดาราศาสตร์ไทยได้ศึกษาผ่านกล้องโทรทรรศน์แห่งชาติ ขนาด 2.4 เมตร ณ หอดูดาวแห่งชาติ บนดอยอินทนนท์ อ.จอมทอง จ.เชียงใหม่ กิจกรรมดังกล่าวยังจัดขึ้นเพื่อเฉลิมฉลองครบรอบ 10 ปี หอดูดาวแห่งชาติ ในปี 2566 ด้วย
ดร. ศุภชัย อาวิพันธ์ นักวิจัยชำนาญการ กลุ่มวิจัยดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะและชีวดาราศาสตร์ สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) กล่าวว่า สดร. ได้เชิญชวนประชาชนชาวไทยร่วมเสนอชื่อดาวเคราะห์นอกระบบ GJ 3470b และดาวฤกษ์แม่ GJ 3470 ผ่านช่องทางออนไลน์ในช่วงเดือนตุลาคม 2565
มีนักเรียน ครู และประชาชนทั่วไป ร่วมเสนอชื่อไทยกว่า 340 ชื่อ จากนั้นคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิได้พิจารณาคัดเลือกคู่ชื่อดาวฤกษ์แม่ - ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ ที่มีคุณสมบัติครบถ้วนตามเกณฑ์ที่กำหนด จำนวน 2 ชื่อ เพื่อให้ประชาชนไทยมีส่วนร่วมคัดเลือกชื่อไทยที่ชื่นชอบ
1) แก้วโกสินทร์ (Kaewkosin) - ไพลินสยาม (Phailinsiam)
แนวคิดการตั้งชื่อ : ในความเชื่อแต่โบราณ ดวงดาวที่ส่องแสงระยิบระยับบนท้องฟ้าคือแก้วรัตนชาติที่ประดับสรวงสวรรค์ บนสวรรค์มีพระอินทร์เป็นใหญ่ปกครองเหล่าเทวดาพร้อมด้วยแก้ววิเศษ
ดาวแม่จึงมีชื่อว่า “แก้วโกสินทร์” อีกนัยยะ คือ รัตนโกสินทร์ คือยุคที่ค้นพบดาวนี้ และมีดาวบริวารเป็นรัตนชาติสีฟ้า คือ “ไพลินสยาม” ที่มีชื่อคล้องจองกัน เป็น “แก้วโกสินทร์” และ “ไพลินสยาม”
2) ทับทิบไทย (Thabthimthai) - ไพลินล้อม (Phailinlom)
แนวคิดการตั้งชื่อ : ดวงดาวเปรียบเหมือนอัญมณีแห่งท้องฟ้า และ นพรัตน์ หรือ นพเก้า ก็เป็นอัญมณีมงคลคู่สังคมไทยมายาวนาน จึงอยากให้ชื่ออัญมณีไทยจารึกไว้บนท้องฟ้าเป็นชื่อของดาวทั้ง 2 ดวงในระบบนี้
ประกอบด้วย “ทับทิมไทย” มาจาก ทับทิมสยาม ราชาแห่งอัญมณีโบราณ มีสีแดงสื่อถึงดาวฤกษ์แม่ GJ 3470 ซึ่งเป็นดาวแคระแดง ส่วน “ไพลินล้อม” เป็นชื่อดาวเคราะห์ เนื่องจากไพลินมีสีน้ำเงินเช่นเดียวกับ GJ 3470 b และโคจร “ล้อม” รอบดาวฤกษ์แม่
จึงเชิญชวนประชาชนร่วมโหวตชื่อไทยให้ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ เพื่อเสนอไปยังสหพันธ์ดาราศาสตร์นานาชาติเห็นชอบ และประกาศใช้อย่างเป็นทางการต่อไป ร่วมโหวตชื่อได้ที่ https://bit.ly/NameExoWorldTH2022-Vote
พร้อมลุ้นรับตั๋วชมท้องฟ้าจำลองในกำกับของสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) จำนวน 10 รางวัล รางวัลละ 2 ที่นั่ง ตั้งแต่บัดนี้ - 2 ธันวาคม 2565