ทำรูปอนิเมะ ระวังละเมิดลิขสิทธิ์ | พิเศษ เสตเสถียร

ทำรูปอนิเมะ ระวังละเมิดลิขสิทธิ์ | พิเศษ เสตเสถียร

ในช่วงนี้เราจะเห็นการแปลงรูปถ่ายให้กลายเป็นรูปอนิเมะแบบการ์ตูนญี่ปุ่นกันอย่างแพร่หลาย ใครเห็นก็อยากเล่น เปลี่ยนภาพตัวเองเป็นภาพอนิเมะน่ารักๆ แอป (App) ที่ใช้เปลี่ยนภาพดังกล่าวคือ Loopsie แอปนี้กำลังเป็นกระแสมาก เพราะมีการดาวน์โหลดไปใช้แล้วกว่า 5 ล้านดาวน์โหลด

แปลกแต่จริงคือ Loopsie เป็นผลงานการคิดค้นของวิศวกรคอมพิวเตอร์ชาวอิตาลี 3 คน และบริษัทซึ่งเป็นเจ้าของ Loopsie ก็คือบริษัท Kernel Sistemi S.r.l. มิใช่บริษัทญี่ปุ่นแต่ประการใด ความจริงก็มีแอปอื่นๆ ที่ทำงานคล้ายๆ กัน อีกเช่น Stable Diffusion ของบริษัท Stability AI สัญชาติอังกฤษ เป็นต้น 

Getty Images บริษัทแพลตฟอร์มรูปภาพที่รู้จักกันดีก็กำลังฟ้องร้อง Stability AI ผู้สร้างเครื่องมือศิลปะ AI อย่าง Stable Diffusion ในข้อหาละเมิดลิขสิทธิ์

ในแถลงการณ์ของ Getty Images บอกว่า บริษัทเชื่อว่า Stability AI “คัดลอกและประมวลผลภาพหลายล้านภาพที่ได้รับการคุ้มครองโดยลิขสิทธิ์อย่างผิดกฎหมาย” เพื่อฝึกอบรมซอฟต์แวร์ของตน และ Getty Images ได้ดำเนินการทางกฎหมายในศาล High Court ในลอนดอนกับบริษัทแล้ว การทำงานของระบบปัญญาประดิษฐ์ หรือ Artificial Intelligence (เอไอ)

ถ้าจะกล่าวอย่างง่ายๆ คือระบบการเรียนรู้ของเครื่องคอมพิวเตอร์ ความรู้ของระบบ AI ไม่ได้เกิดจากตัวของมันเอง แต่เกิดจากการที่มันได้เรียนรู้สิ่งต่างๆ ที่มีอยู่แล้วนำมาประมวลผล เช่น สมมติว่าถ้าจะให้ AI บอกความแตกต่างของผลไม้ เช่น กล้วยกับส้ม

AI ก็จะต้องศึกษาภาพของกล้วยและส้มที่มีอยู่เป็นแสนเป็นล้านภาพในโลก แล้วนำมาประมวลกัน AI จึงจะสามารถบอกความแตกต่างของกล้วยและส้มได้ มิใช่ว่า AI สามารถรู้ได้เองว่ากล้วยกับส้มต่างกันอย่างไร

ดังนั้น แอปทางศิลปะ AI เช่น Stable Diffusion ก็ต้องอาศัยภาพที่มนุษย์สร้างขึ้นสำหรับเป็นข้อมูลในการเรียนรู้ ซึ่งบริษัทต่างๆ ก็จะดึงข้อมูลมาจากเว็บ โดยมักจะไม่ได้รับความรู้เห็นหรือความยินยอมจากผู้สร้าง 

บริษัท AI มักจะอ้างว่าแนวทางปฏิบัตินี้ได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายโดยหลักเรื่องการ fair use หรือ fair dealingในกฎหมายลิขสิทธิ์ แต่เจ้าของลิขสิทธิ์จำนวนมากไม่เห็นด้วยและกล่าวว่าการกระทำดังกล่าวถือเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ 

ก่อนหน้านั้นก็มีศิลปินสามคนได้ยื่นฟ้องบริษัท Stability AI ผู้สร้างแอปศิลปะ AI Stable Diffusion บริษัท Midjourney เจ้าของแอป Midjourney และแพลตฟอร์ม DeviantArt เจ้าของแอปศิลปะ AI ที่ชื่อ DreamUp ในข้อหาละเมิดลิขสิทธิ์จากการนำภาพของศิลปิน 3 คนดังกล่าวไปใช้โดยแอป

ทางด้านแอป Loopsie ก็เช่นกัน สำนักข่าวสปริงนิวส์รายงานว่า Loopsie นำภาพต้นฉบับของผู้ใช้ไปแปลงเป็นภาพการ์ตูนด้วย AI แต่ Loopsie ได้ใช้ Stable Diffusion ซึ่งเป็นโมเดล AI ที่เทรนจากฐานข้อมูล LAION เต็มไปด้วยรูปลิขสิทธิ์ที่ได้มาโดยไม่ได้รับการยินยอม

ขณะนี้ศิลปินและนักวาดภาพต่างๆ ได้ออกมาเรียกร้องถึงค่าลิขสิทธิ์ต่างๆ กับ Loopsie ทำให้หลากหลายแบรนด์ดังที่ได้นำภาพ AI โพสต์ตามโซเชียลต่างๆ แห่ลบออกเนื่องจากกังวลถึงปัญหาเกี่ยวกับลิขสิทธิ์ภาพ.