เตรียมแผนกันไว้หรือยัง คนจีนอยู่อาศัยยาวในไทย

อย่าไปหวังว่าระบบแบบไทย ๆ ที่ผสมกลมกลืนคนต่างด้าวให้กลายเป็นไทยที่ประสบความสำเร็จในอดีตนั้นจะเวิร์คในสมัยนี้  เพราะคนจีนใหม่ที่มานั้นเขาไม่ได้ต้องการหนีร้อนมาพึ่งเย็นเหมือนในอดีต  

ขณะที่จีนเก่าสร้างตัวในไทยแล้วยากที่จะโยกย้ายทรัพย์สินไปที่อื่น เขาก็ต้องช่วยลงทุนและพัฒนาสังคมไทยให้เจริญจนถึงปัจจุบัน  คนรุ่นต่อๆ มาก็สำนึกว่าเป็นคนไทยจนแม้แต่ภาษาเดิมยังแทบพูดไม่ได้  

แต่การเข้ามาของจีนใหม่ที่มีทุนและความรู้  ตลอดจนแบ็คอัพจากประเทศแม่ที่สูงกว่า  เข้ามาดำเนินการกับไทย  โดยไม่ต้องมีสำนึกความอยากจะเป็นคนไทยหรือแคร์ระบบวัฒนธรรมวิถีไทย  เกิดความไม่เข้ากันกับคนท้องถิ่นจนเกิดปัญหาในหลายเรื่อง

 เราจะแก้ไขเรื่องนี้อย่างไร  เรื่องนี้ไม่ใช่แค่เรื่องชั่วคราว  เพราะคนจีนจำนวนมหาศาลจะมาอยู่ยาวในไทยอย่างแน่นอน  และจะนำระบบที่เอื้อประโยชน์สูงสุดแก่พวกเขามาใช้ในประเทศของเราด้วย  

 เหตุผลที่ประเทศไทยดึงดูดใจคนจีนมากกว่าประเทศอื่นนั้นมีเยอะมาก ไทยเป็นประเทศระดับดีที่ใกล้จีนมากที่สุด  คนจำนวนไม่น้อยจีนรู้ว่าหากย้ายมาอยู่ที่นี่จะมีความสุขมากกว่าอยู่ในประเทศของเขาที่ปกครองแบบเข้มงวดกว่า  

ยิ่งยุคนี้ที่การแข่งขันในจีนสูงทั้งด้านการงาน การศึกษา หรือการทำธุรกิจ การตรวจสอบหลายอย่างจริงจัง  การย้ายไปอยู่ต่างประเทศจึงเป็นสิ่งที่คนจีนจำนวนมากต้องการ แต่ในยุคที่มีเงินก็ใช่ว่าจะไปอยู่ในประเทศอันดับต้น ๆ ของโลกได้อย่างมีความสุข

หลายภูมิภาคในโลกคนจีนเข้ากับคนท้องถิ่นได้ยาก  กฎระเบียบของประเทศพัฒนาแล้วที่ดูเหมือนจะมีไว้เพื่อจัดการคนอย่างเท่าเทียมกันนั้น อาจไม่เป็นที่ถูกใจของคนจีน  

เพราะพวกเขาอาจต้องการระเบียบที่ย่อหย่อนบ้าง เพื่อเอื้อให้เขาเติบโตในธุรกิจได้รวดเร็ว มีสิทธิพิเศษกว่าใคร  กระนั้นก็ตาม เขาก็ไม่ต้องการอยู่ในประเทศที่ลำบากจนเกินไป  ซึ่งประเทศไทยตอบโจทย์เหล่านี้ให้พวกเขาได้เกือบหมด

    แรก ๆ คนจีนก็บอกต่อ ๆ กันให้เข้ามาหาช่องทางทำธุรกิจในไทย  เพียงไม่นานก็คุมตลาดแทบทั้งหมด ตั้งแต่ยุคพ่อค้าคนกลางคุมล้งผลไม้ส่งออก บางอย่างก็ออกเทา ๆ เช่น ทัวร์ศูนย์เหรียญครบวงจร  จนถึงปัจจุบันไม่ต้องเหนียม ลงทุนเป็นเจ้าของธุรกิจเองในไทย  ยกขบวนกันมาตามแนวทางที่ไทยอยากได้ได้รับการลงทุนจากจีนจนเอื้อประโยชน์ให้หลายประการ

 ทุกวันนี้ช่องทางขายออนไลน์เป็นของจีนแทบทั้งหมด  โรงงานไทยผลิตของแข่งไม่ได้  ผู้บริโภคชาวไทยต้องพึ่งพาของถูกจากจีน  วัฒนธรรมจีนใหม่หลายอย่างเข้าสู่คนรุ่นใหม่ เช่น หมาล่า ภาษาแมนดาริน หรือซีรีย์หนัง  ที่ตามมาพร้อมกันก็คือคนมหาศาล

จีนเป็นหนึ่งในไม่กี่ชาติที่มีขีดความสามารถในการเปลี่ยนสัดส่วนประชากรของพื้นที่ได้  เพราะมีจำนวนมากและชาตินิยม  ด้วยการร่วมมือกันของหลายฝ่ายพวกเขาก็อาจเปลี่ยนเมืองให้กลายเป็นเมืองนิยมจีนน้อย ๆ ได้ในเวลาไม่นาน

ที่น่าห่วงคือระบบใหม่ที่พวกเขาเอามาด้วย ไม่ว่าจะเป็น การจ้างงานคนจีนด้วยกัน  การช่วยเหลือธุรกิจพวกเดียวกัน  หรือหนักไปกว่านั้นคือเรื่องของน้ำร้อนน้ำชา  หรือการทำทุกอย่างโดยไม่เลือกวิธีให้เป็นผู้ชนะในการแข่งขันช่วงชิงต่าง ๆ  น่าจะสร้างความอึดอัดให้แก่คนท้องถิ่นที่ทำอย่างไรก็สู้เขาไม่ได้  แถมบางกรณีผู้ควบคุมกติกายังอาจเข้าข้างคนมีเงินเสียอีกด้วย

 ในยุคที่เศรษฐกิจแย่ ที่อยู่อาศัยมีราคาสูงขึ้นและธนาคารไม่ค่อยไว้ใจลูกค้าเงินผ่อนว่าจะมีเงินชำระคืนหรือไม่หากปล่อยกู้ไปซื้อบ้านแล้ว   การขายบ้านให้ผู้ที่มีเงินแน่ ๆ จึงเป็นสิ่งที่ปลอดภัยมั่นคงกว่า  ธุรกิจบ้านจัดสรรคอนโดจึงเต็มไปด้วยคนจีน

 ไม่เพียงแต่ราคาบ้านสัมพัทธ์สำหรับคนไทยจะสูงขึ้น หลายอย่างอาจลำบากขึ้นสำหรับคนไทยในยุคหน้า เช่น ที่นั่งในมหาวิทยาลัย  งานทุกอาชีพระดับชั้น  ร้านอาหารและบริการต่าง ๆ  

การไม่สงวนแต้มต่อไว้ให้คนไทยเหมือนที่ชาติต่าง ๆ กำลังทำอยู่กับการทะลักเข้ามาของจีนอาจสร้างปัญหาในอนาคต  นี่ยังไม่รวมถึงการเล็ดรอดเข้ามาของอาชญากรรมทั้งต่อคนจีนด้วยกันและต่อคนไทยที่จะเพิ่มมากขึ้นตามไป

ยังมีสิ่งที่ต้องมีการเรียนรู้สร้างความเข้าใจใหม่ให้แก่คนจีน เช่น ระเบียบบนท้องถนน  การใช้เสียงในชุมชน  การเปิดกว้างทางความคิดทางการเมืองที่บางทีขัดกับที่คนจีนถูกขัดเกลามาจากแผ่นดินใหญ่ เป็นต้น

 ขณะเดียวกันก็ต้องสร้างความเข้าใจใหม่แก่คนไทยด้วยว่าจะอยู่ร่วมกับคนเข้ามาใหม่อย่างไร  ช่องว่างของความแตกต่างกันทั้งวัฒนธรรม โอกาสและรายได้อาจนำไปสู่ความแตกร้าวในชุมชนเหมือนที่กำลังเกิดขึ้นในหลายประเทศได้  

ที่น่าเป็นห่วงที่สุดคือ เราต้องควบคุมพวกแสวงประโยชน์โดยมิชอบจากสถานการณ์ เช่น พวกเอื้อประโยชน์ให้จีนมากเกินไป  หรือการขูดรีดกลั่นแกล้งพวกเขาในรูปแบบต่าง ๆ  บางทีการปลูกสร้างแนวทางชาตินิยมก้าวหน้าอาจเป็นทางออก.