‘ภาวะผู้นำ’ มหัศจรรย์วัคซีนของขวัญ

เมื่อภูฏานได้รับวัคซีนป้องกันโควิด-19 ซึ่งอินเดียมอบให้เป็นของขวัญใน ม.ค.2564 แทนที่จะเร่งฉีดวัคซีนให้กับประชากรทั้งหมด 800,000 คน ราชอาณาจักรแห่งนี้ได้ตัดสินใจที่ไม่ธรรมดา โดยรัฐบาลได้ขอคำแนะนำจากหน่วยงานคณะสงฆ์ส่วนกลางของศาสนาพุทธ (Zhung Dratshang) ซึ่งเห็นว่าขณะนั้นดวงดาวโคจรอยู่ในตำแหน่งไม่เป็นสิริมงคลแก่บ้านเมือง ถ้าจะให้ดีควรรอเวลาอีก 2 เดือน เพื่อความเหมาะสมของฤกษ์ยามและการบริหารจัดการฉีดวัคซีนเข็มแรกให้แก่ผู้หญิงที่เกิดปีวอก

หลังพิธีเจริญพุทธมนต์และจุดเทียน Butter Lamp ที่โรงเรียนมัธยมแห่งหนึ่งในเมืองหลวงทิมพูเมื่อ 27 มี.ค.2564 เวลา 09.30 น. วัคซีนเข็มแรกจึงได้ฤกษ์ฉีดให้แก่ Ninda Dema อายุ 30 ปี โดยไม่มีการรีรอ จากนั้นภายในระยะเวลาหนึ่งสัปดาห์ ร้อยละ 85 ของประชากรผู้ใหญ่ในภูฏานก็ได้รับการฉีดวัคซีนเข็มแรก ถือเป็นสถิติโลกรองจากสองประเทศคือ อิสราเอลและเซเชลส์เท่านั้นที่ประชากรได้รับวัคซีนในสัดส่วนที่สูงกว่า (เล็กน้อย) แต่ทั้งสองประเทศใช้เวลาหลายเดือนในการฉีดวัคซีน

ความสำเร็จในการกระจายวัคซีนดังกล่าวไม่เพียงต้องให้เครดิตกับโหราจารย์ของภูฏาน แต่ยังรวมถึงผู้นำทางการเมืองด้วย คือ สมเด็จพระราชาธิบดีจิกมี เคซาร์ นัมเกล วังชุก หรือ “ราชามังกร” ผู้ก่อตั้ง Guardians of Peace หน่วยงานอาสาสมัครพลเมืองชุดสีส้ม (DeSuup) ซึ่งช่วยเหลือเจ้าหน้าที่และจัดตั้งสถานีวัคซีนกว่า 1,200 แห่งทั่วประเทศ รวมทั้งนายกรัฐมนตรี Lotay Tshering ซึ่งเป็นแพทย์และ Dechen Wangmo รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ผู้สำเร็จการศึกษาด้านโรคหัวใจและระบาดวิทยาจากมหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียงในสหรัฐ

ภูฏานจัดการเลือกตั้งครั้งหลังสุดในปี 2561 ด้วยแพลตฟอร์มที่เน้นเรื่องสาธารณสุข ทำให้รัฐบาลตอบสนองการแพร่ระบาดของโควิด-19 อย่างจริงจังและดำเนินมาตรการกักกันเข้มงวด ใน มี.ค.2564 “ราชามังกร” กักตัวเองเป็นเวลาหนึ่งสัปดาห์ในทิมพูหลังเสด็จประพาสจังหวัดทางภาคใต้ ส่วนนายกรัฐมนตรีได้กักตัวเองเป็นเวลา 21 วันหลังเดินทางไปเยือนบังกลาเทศอย่างเป็นทางการ

นายกรัฐมนตรี Tshering ซึ่งใช้เฟซบุ๊คแจ้งข่าวสารให้สาธารณชนทราบเกี่ยวกับโควิด-19 อธิบายว่าเนื่องจากความซับซ้อนในการจัดเก็บและขนส่งวัคซีน รวมทั้งบางคนอาจได้รับผลข้างเคียง การรีบเร่งฉีดวัคซีนต้องดำเนินการอย่างเหมาะสม เพื่อให้ประชาชนยอมรับการฉีดวัคซีน การรณรงค์จึงกลายเป็นงานระดับชาติที่มีชีวิตชีวา ตารางงานที่แน่นก็เป็นเรื่องสมเหตุสมผล

อินเดียเป็นผู้มีพระคุณดั้งเดิมของภูฏาน ไม่ได้มอบวัคซีนทั้งหมดให้แก่พันธมิตรขนาดเล็กในคราวเดียว การรอคอยให้ได้รับวัคซีนในปริมาณเพียงพอก่อน ทำให้ชาวภูฏานไม่ต้องปันส่วนวัคซีน การฉีดวัคซีนให้ประชาชนทุกคนอย่างรวดเร็วของภูฏานสร้างแรงกดดันเล็กน้อยต่ออินเดีย ซึ่งกำลังเผชิญปัญหาอุปทานวัคซีนของตนซึ่งจะต้องเร่งการส่งมอบในเร็วๆ นี้

แม้มีผู้เสียชีวิตจากโรคโควิด-19 เพียงรายเดียว แต่ภูฏานก็ไม่ได้ปลอดจากปัญหาแต่อย่างใด อัตราการว่างงานสูงถึงร้อยละ 5 ราคาพริกเขียวซึ่งเป็นส่วนผสมหลัก (พร้อมกับชีสจามรี) ใน “ema datshi” อาหารหลักของภูฏานมีราคาสูงถึงกิโลกรัมละ 700 ngultrum (เกือบ 10 ดอลลาร์) เมื่อเร็วๆ นี้รัฐมนตรีกระทรวงมหาดไทยต้องลาออก เนื่องจากถูกกล่าวหาว่าเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนอันเป็นเท็จเกี่ยวกับรถยนต์ เรื่องอื้อฉาวอื่นๆ เกี่ยวข้องกับเจ้าหน้าที่ในกองทัพและผู้พิพากษาวางแผนยึดอำนาจ ฟังดูคุ้นๆ มั้ยครับ