กองทุนประกันสังคม หลักประกันของแรงงาน

ขณะนี้ประเทศไทยเข้าสู่ยุคสังคมผู้สูงวัย แรงงานที่จะเข้าสู่ระบบการทำงานจะลดน้อยลง โดยจากการคำนวณทางคณิตศาสตร์ คาดว่าอีก 30 ปีข้างหน้า กองทุนประกันสังคมจะเหลือเท่ากับศูนย์ จึงเป็นหน้าที่ของสำนักงานประกันสังคม (สปส.) จะทำอย่างไร ให้กองทุนอยู่ได้นานที่สุด หรือ เป็นอินฟินิตี้ เป็นจึงต้องหาวิธีที่หลากหลาย เพื่อเตรียมป้องกัน ก่อนที่ปัญหาจะเกิด

ณ ปี 2567 จำนวนผู้ประกันตนมาตรา 33,39 ,40 ที่ส่งเงินสมทบเข้ากองทุนประกันสังคม มีอยู่ราว 24.82 ล้านคน เป็นผู้ประกันตนไทย 23.32 ล้านคน ผู้ประกันตนต่างชาติ 1.5 ล้านคน เงินกองทุนประมาณ 2.6 ล้านล้านบาท แต่ด้วยโครงสร้างประชากรที่เป็นสังคมสูงวัยโดยจำนวนผู้สูงอายุจะเพิ่มมากขึ้น อัตราการเกิดน้อย ส่งผลให้กำลังแรงงานลดลง การสมทบเงินเข้าสู่กองทุนประกันสังคมจะลดลงด้วย นักเศรษฐศาสตร์คาดการณ์ว่า หากไม่มีมาตรการปรับเปลี่ยนเกี่ยวกับกองทุนประกันสังคมจากที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ในปี 2585 จะเป็นปีที่มีเงินกองทุนประกันสังคมมากที่สุดประมาณ 6 ล้านล้านบาท จากนั้นจะลดลงเรื่อยๆจนกระทั่งปี 2597 เงินจะกลายเป็น 0 บาท

ดังนั้นวิธีการสร้างความยั่งยืนให้กับกองทุนประกันสังคม (SSO Sustainable for All) จะต้องเพิ่มคนทำงานเข้ามาอยู่ในกองทุนประกันสังคมอีกประมาณ 16 ล้านคน โดยดึงซึ่งเป็นกลุ่มแรงงานอิสระ แรงงานนอกระบบ เช่น คนขับแท็กซี่ เกษตรกร และรับงานไปทำที่บ้าน จะทำให้จำนวนคนในกองทุนฯเพิ่มจาก 24 ล้านคนเป็น 40 ล้านคน แต่การจะทำแบบนั้นได้ ประกันสังคมจะต้องขยายสิทธิประโยชน์ เพื่อสร้างคุณภาพชีวิตที่ดี ที่สำคัญต้องสามารถลบล้างคำถามว่าคนจ่ายเงินสมทบประกันสังคมมาตรา 33,มาตรา 39 แล้วได้สิทธิรักษาพยาบาลไม่ดีเท่าบัตรทอง 30 บาทนั้นไม่จริง

ในส่วนของการรักษาพยาบาลจะมีความเป็นไปได้มากน้อยแค่ไหน หากสำนักงานประกันสังคมจะขอแก้ไขพ.ร.บ.ประกันสังคม เพื่อนำเงินไปซื้อประกันสุขภาพกับบริษัทประกันเอกชน เป็นแบบเหมาจ่ายเพื่อให้มาดูแลผู้ประกันตน ซึ่งจะทำให้สามารถคำนวณต้นทุนเปรียบเทียบกับสวัสดิการรักษาพยาบาลที่ได้รับ หากทำได้จะทำให้ผู้ประกันตนมีความเชื่อมั่นในสวัสดิการและเป็นแรงจูงใจเข้าสู่ระบบประกันสังคมเพิ่มขึ้นได้ รวมทั้งการลงทุนของเงินกองทุนประกันสังคม ที่จะเพิ่มการลงทุนในต่างประเทศที่ให้ดอกผลดี เช่น เข้าไปซื้อกองทุนต่างๆในต่างประเทศ หากสามารถอธิบายเรื่องความยั่งยืนของกองทุนประกันสังคมได้ ก็จะสร้างความมั่นใจและเพิ่ม