“เมื่อแสงสว่าง มาเยือน”

ประเทศไทยมาถึงวันนี้ได้อย่างไร ถามไปก็เท่านั้นมันก็แค่น้ำลดตอผุดอีกครั้ง ที่ใหญ่กว่าทุกครั้งที่ผ่านมา เพราะว่าโซเชี่ยลทรงพลัง น้ำจึงยังลดลงรวดเร็ว เห็นรากเห็นตอ จ่อออกมาจากตม สะท้านใจกันไปทั่ว

ช่วงนี้ คุณหมอวัย 86 ปี มีศักดิ์ศรีในสังคม ถูกกล่าวหาว่าโกงเงินเกือบหมื่นล้านบาท หลายคนถามว่าในวัยขนาดนี้ เขาจะเงินเอาไปทำอะไร แล้วถ้าติดคุก ชีวิตจะเป็นเช่นใด

จริงๆ เราก็เคยมีอดีต รมต. ติดคุก อดีต รมต. เสียชีวิตในคุก อดีตปลัดกระทรวง อธิบดี นักธุรกิจใหญ่ ฯลฯ ติดคุกกันหลายคนมาแล้ว น่าจะชินชานะ

แต่ผมว่าคนส่วนใหญ่ไม่ชินครับ เพราะไม่เข้าใจว่าคนระดับนี้ ทำไมจึงกล้าทำผิดจนติดคุก

มีผู้อาวุโส 2 คน อายุ 70- 80 ปี ติดคุกด้วยคดีการเงิน คนแรกเป็นฝรั่งระดับโลก คนที่สอง เป็นคนไทยระดับชาติ ผมจะเล่าให้ฟัง

ฝรั่งชื่อ Bernie Madoff นักธุรกิจ Wall Street ไม่มีใครไม่รู้จักเขาไปไหนก็ได้การต้อนรับอย่างมีเกียรติ เพราะเป็นถึงประธานกรรมการตลาดหลักทรัพย์ NASDAQ และประธานบริษัทจัดการการลงทุนชื่อดัง

คนมีสตางค์จากทั่วโลก ทั้งผู้กำกับภาพยนตร์ ดาราฮอลลีวู้ด นักกีฬาที่มีชื่อเสียง มหาวิทยาลัยระดับโลก กองทุน สถาบันการเงิน ฯลฯ ใช้บริการของเขาทั้งนั้น เพราะไว้ใจได้ และผลตอบแทนสูง

Steven Spielberg ก็เป็นลูกค้าคนดังของเขา มหาวิทยาลัยนิวยอร์ค (NYU) ก็ใช่ ที่โชคร้ายคือนายธนาคารฝรั่งเศสแห่งหนึ่ง นำเงินของเพื่อนฝูงมาร่วมลงทุนด้วย ในที่สุดสูญไป 1.5 พันล้านเหรียญ จนต้องฆ่าตัวตาย

เพราะว่าเงินที่ให้ Bernie ไปบริหารนั้น กลายเป็นการลงทุนในแชร์ลูกโซ่ระดับมหากาฬ และศาลตัดสินเมื่อปี 2009 สั่งจำคุก 150 ปี ตอนเข้าคุก Bernie อายุ 71 ปีแล้ว เขาจะอยู่ในห้องขังได้นานแค่ไหนกันเชียว ปรากฏว่าอยู่ได้ 12 ปี ก็เสียชีวิตในคุกเมื่ออายุ 83 ปี

นอกจากตายในคุกแล้ว ชีวิตส่วนตัวก็พังทลาย เมีย ซึ่งไม่มีส่วนทำความผิด ก็ถูกยึดทรัพย์ และเคยพยายามฆ่าตัวตายบุตรชายสองคนซึ่งก็ไม่รู้เห็นในเรื่องราวทั้งหลาย คนโตรู้สึกอับอายในการกระทำของพ่อ ตัดสินใจฆ่าตัวตายในสองปีต่อมา

อีก 4ปีต่อมา บุตรชายอีกคน เครียดจากการเสื่อมเสียเกียรติยศของวงศ์ตระกูล เสียชีวิตด้วยโรคมะเร็ง จากนั้นหลานๆทุกคน ก็ได้รับผลกระทบทางจิตใจกันทั้งนั้น

อีกคน… เป็นชายไทยอาวุโสวัย 80 ปี ศาสตราจารย์ ดร. ของมหาวิทยาลัยชั้นนำที่มีชื่อเสียงของประเทศ เป็นประธานสหกรณ์ออมทรัพย์ของมหาวิทยาลัย และเป็นกูรูด้านนี้โดยเฉพาะ

ครูบาอาจารย์ที่สถาบันแห่งนั้น ต่างไว้วางใจ นำเงินออมไปฝากไว้กับสหกรณ์ เพื่อให้ได้ผลตอบแแทนที่ดี แต่พอรู้อีกทีก็เสียหายไปมากมายแล้ว

คำพิพากษาระบุว่า ในระยะหลัง ศ.ดร. ได้ไปมีสัมพันธ์เชิงชู้สาวกับเด็กวัยลูก บางข่าวว่าติดการพนันด้วย ในที่สุดก็เลยต้องหาเงินนอกรูปแบบจาก ศ.ดร. กลายเป็นจำเลย และถูกพิพากษาให้เข้าคุก ในวัย 80 ปี

 

ศาลชั้นต้นสั่งเมื่อ 31 มกราคม 2562 ว่าเป็นการกระทำความผิดฐานฟอกเงิน และในขณะทำความผิด มีหน้าที่ผู้จัดการสถาบันการเงินด้วย จึงระวางโทษ 2 เท่า ให้จำคุก 10 กระทงๆ ละ 8 ปี รวม 80 ปี สารภาพ ลดให้เหลือ 60 ปี เมื่อรวมทุกกระทงแล้ว ให้จำคุกสูงสุด 20 ปี

ศาลอุทธรณ์ สั่งเมื่อวันที่ 25 สิงหาคม 2563 เพิ่มโทษให้เป็นจำคุกสูงสุด 54 ปี เจ้าตัวน่ะอยู่ในเรือนจำแล้ว แต่ขณะนี้ผมยังหาข้อมูลไม่พบว่าคดีนี้ถึงศาลฏีกา หรือยัง

สำหรับข่าวดังสัปดาห์นี้ ก็คือหมอวัย 86 ปี ที่ทำสัญญากู้เงินมากมายเขาเอาเงินไปทำโครงการจริงหรือไม่ และมันจบลงแบบนี้ได้อย่างไร ตอนนี้ยังตามข่าวกันอยู่

อีกไม่กี่วัน น้ำตรงนี้ก็จะเริ่มลดลง พร้อมกับตอคงผุดที่นั่นที่นี่อีก เราจะมีโอกาสเห็นตอที่ไหน ผุดเพิ่มขึ้นหลายแห่งหรือไม่ ต้องรอเจ้าหน้าที่เขาทำคดีครับ

คนมีตำแหน่งและมีความสำเร็จในชีวิต คงไม่มีใครต้องการติดคุก แต่ก็มีอยู่เรื่อยๆ ถ้าเขารู้ว่ามันจะจบลงเช่นนี้ คงไม่มีใครกล้าทำ ใช่ไหม?

ผมตั้งคำถามในห้องเรียนมานับสิบปีแล้ว ให้ลูกศิษย์นักบริหารช่วยกันตอบว่า“ถ้าคุณมีตำแหน่ง และมีอำนาจ แล้วคุณเห็นโอกาส หรือมีคนสั่งให้ทำ หรือขอให้ทำในสิ่งที่ผิด เพื่อประโยชน์ส่วนตัวของคุณด้วย อะไรจะเป็น“เกราะป้องกัน”ไม่ให้คุณก้าวล้ำไปสู่จุดนั้น?”

เจอคำถามนี้ทีไร บรรยาศในห้องเรียน มักจะเงียบไปชั่วขณะ เหมือนกับว่าคนเรียนยังคิดคำตอบไม่ออก และตอบไม่ได้ในทันที

จนผมต้องแซวว่า ถ้าคุณคิดคำตอบไม่ได้ แสดงว่าเกราะป้องกันตัวยังไม่มี หรือไม่แข็งแรงพอ อาจติดคุกกันทั้งหมด ก็ได้นะ…! 

อยากรู้คำตอบ คงต้องไปฟังการอภิปรายในห้องเรียนด้วยกันกับผมครับแต่ถ้าเอาแบบสั้นๆ ผมมักแนะให้กลับไปถามตนเองก่อนที่จะตัดสินใจทำ

คือตอนที่ตัดสินใจทำ คนเหล่านี้คงรู้สึกว่ากำลังอยู่ในที่สลัวๆหรือในความมืด ทำอะไรไปก็ไม่มีใครเห็นเพราะไม่มีแสงสว่างเพียงพอ

แต่ควรต้องถามตัวเองว่า “เมื่อวันที่แสงสว่างมาเยือน เราจะตอบสังคมได้ไหมว่า ที่ทำไปเพราะเหตุใด”

ถ้ามั่นใจว่า สิ่งที่จะทำนั้น แม้เมื่อแสงสว่างมาเยือน เราก็ตอบได้อย่างสบายใจ ก็ทำได้เลยครับ แต่ถ้าไม่มั่นใจ ก็อย่าทำ….

เมืองไทยวันนี้ พื้นที่สังคมที่กว้างขวาง มันขมุกขมัวมานาน และกำลังมีแสงสว่างมาเยือนครั้งใหญ่ และสาดส่องขยายวงไปเรื่อยๆ จนทำให้ชาวบ้านรู้สึก “ช้อค” ว่าทำไมตอและรากในบ้านเรา มันจึงมากมายเช่นนี้

แต่ดูเหมือนว่า ทุกกรณี ที่น้ำกำลังลดลงฮวบฮาบในขณะนี้ คนเกี่ยวข้องออกมาตอบอะไร ก็มีอาการตะกุกตะกัก เหมือนกันไปหมดเลยนะครับ