'WFH ข้ามประเทศ' โอกาสคนไทย ในสถานการณ์โควิด-19
เมื่อ 20 กว่าปีก่อน เทคโนโลยีอินเทอร์เน็ตในยุคนั้น ได้เป็นจุดเริ่มต้นของความเจริญของประเทศอินเดียในยุคใหม่ ที่ที่รับงาน Outsource อย่างมหาศาลจากสหรัฐ เราจะสามารถเห็นพัฒนาการไปสู่การ WFH ข้ามประเทศได้หรือไม่ที่จะเป็นโอกาสที่สำคัญของคนไทยในยุคโควิด-19
นับเป็นข่าวดีสำหรับประเทศไทย ที่หลายวันมานี้ ไม่ได้มีการระบาดของโควิด-19 เพิ่มเติมในประเทศ ในขณะที่สถานการณ์ทั่วโลก ซึ่งรวมไปถึงประเทศที่มีความเจริญก้าวหน้าทางเศรษฐกิจแห่งโลกตะวันตก ก็ยังไม่มีความชัดเจนว่าจะไปถึงจุดสิ้นสุดได้อย่างไร หรือแม้แต่ในประเทศเพื่อนบ้าน ที่มีสมรรถภาพทางการแข่งขันสูงสุดในภูมิภาคเอเซียตะวันออกเฉียงใต้ อย่างเช่น สิงคโปร์ ก็ยังไม่สามารถควบคุมสถานการณ์ได้ดีเท่ากับประเทศไทย
จึงไม่ใช่เรื่องแปลก หากประเทศไทย จะเป็นดินแดนในฝันสำหรับผู้ที่สามารถจะเลือกได้หลายคน ที่จะอยากย้ายถิ่นฐานมาอยู่ ถึงอย่างน้อยก็เพียงชั่วขณะหนึ่ง จนกว่าสถานการณ์ของโควิด-19 จะเริ่มดีขึ้นทั่วโลก
ท้าวความจากบทความก่อนหน้า ที่ได้กล่าวถึงการที่โควิด-19 ได้เร่งเร้าการเปลี่ยนผ่านเข้าสู่ยุคดิจิทัล และลบเลือนความสำคัญของระยะทางที่เป็นพรมแดนของการทำธุรกิจ จนทำให้ผู้บริโภคยุคใหม่ สามารถเข้าถึงบริการดิจิทัลจากต่างประเทศ จนเกิดการรวมศูนย์ของธุรกิจดิจิทัลข้ามชาติ ที่ธุรกิจในประเทศไม่สามารถแข่งขันได้ด้วยการประหยัดของขนาด (Economy of Scale) และเหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยไม่มีการตั้งรับของธุรกิจในประเทศ
แต่บทความนี้ จะกล่าวถึงการทำงานจากที่บ้าน (Work from Home หรือ WFH) ซึ่งบางองค์กร ได้เข้าสู่เดือนที่สามแล้วซึ่งทุกฝ่าย กำลังเรียนรู้ไปด้วยกัน ในขณะที่บางองค์กร อาจได้ค้นพบแล้วว่า มีบางตำแหน่งของงานที่สามารถ WFH ได้โดยไม่ต้องสูญเสียผลิตภาพ (Productivity) และยังสามารถลดค่าใช้จ่ายให้กับองค์กรได้อีก
กรณีดังกล่าว ได้มีนักวิเคราะห์คาดคะเนว่า จะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงของโครงสร้างองค์กรในยุคหลังโควิด ซึ่งไม่เพียงแต่จะมีบางตำแหน่งที่จะสามารถทำงานจากที่บ้านได้เท่านั้น แต่ตำแหน่งเหล่านี้ อาจสามารถผันตัวไปสู่การเป็นผู้ประกอบอาชีพอิสระ (Freelance) มากขึ้น เพราะเทคโนโลยีดิจิทัล ทำให้สามารถทำงานรวมกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ แม้จะไม่ได้อยู่ในสถานที่เดียวกัน
ทำให้ต้องหวนคิดกลับไปถึงยุคแรกของอินเทอร์เน็ตเมื่อ 20 กว่าปีก่อน ที่เทคโนโลยีอินเทอร์เน็ตในยุคนั้น ทำให้สามารถจัดจ้างบริษัทภายนอก (Outsource) ให้ดำเนินบางฟังก์ชั่นของบริษัทได้อย่างมีประสิทธิภาพ และเป็นจุดเริ่มต้นของความเจริญของประเทศอินเดียในยุคใหม่ ที่รับงาน Outsource อย่างมหาศาลจากสหรัฐอเมริกา จนนำไปสู่พัฒนาการครั้งใหญ่ของประเทศ ที่เงินของสหรัฐได้พรั่งพรูเข้ามาในระบบเศรษฐกิจ จนกระทั่งในปัจจุบัน ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร (CEO) ของหลายธุรกิจยักษ์ใหญ่ในสหรัฐ เป็นผู้ที่เติบโตมาจากอินเดีย
ในยุคนั้นเป็นการ Outsource ข้ามประเทศ แต่ในยุคปัจจุบัน ด้วยเทคโนโลยีที่ล้ำหน้ากว่าเดิม เราจะสามารถเห็นพัฒนาการไปสู่การ WFH ข้ามประเทศได้หรือไม่ เพราะการ WFH ข้ามประเทศ อาจเป็นโอกาสที่สำคัญของคนไทยในช่วงสถานการณ์โควิด-19
อันดับที่หนึ่ง คนไทยที่เก่ง ก็จะสามารถทำงานได้ทั่วโลก โดยที่ยังอาศัยอยู่ในประเทศไทย ดินแดนที่สามารถควบคุมการระบาดของโควิด-19 ได้ และประเทศที่น่าอยู่อันดับต้นๆ ของโลก
อันดับที่สอง คนต่างชาติที่เก่ง ก็จะอยากย้ายมาอยู่ประเทศไทย เพื่อหลบหนีการระบาดของโควิด-19 และเพื่ออาศัยอยู่ในสถานที่ท่องเที่ยวอันดับต้นๆ ของโลก
แน่นอน คนไทยที่เก่ง ก็ต้องมีทักษะที่เป็นที่ต้องการของต่างประเทศ และมีความสามารถในการสื่อสารในภาษาสากลได้ ซึ่งคนเหล่านี้ ย่อมต้องมีอยู่จำนวนไม่น้อยในประเทศ และต่อไป จะสามารถนำเงินเข้าประเทศไทย โดยที่ไม่ต้องอาศัยแต่เพียงตลาดงานที่มีอยู่ในประเทศ
และคนต่างชาติที่เก่ง เมื่อเข้ามาอยู่ในประเทศไทย ก็จะนำเงินเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจของประเทศ รวมทั้งมีการถ่ายทอดทักษะ ให้กับคนไทยในประเทศ
ในทางกลับกัน ประเทศเพื่อนบ้านก็มีจำนวนของคนเก่งที่ไม่น้อยเช่นกัน ซึ่งในด้านลบ บริษัทในประเทศก็ยังสามารถจ้างงานคนเหล่านี้ และให้เขา WFH อีกเช่นกัน
แต่โอกาสของคนไทยในยุคนี้ คือ การที่เราสามารถควบคุมการระบาดของโควิด-19 ได้ก่อนประเทศอื่น ซึ่งหากวางแผนได้ดี เมื่อผนวกกับการเปลี่ยนผ่านเข้าสู่ยุคดิจิทัลอย่างรวดเร็ว อาจเป็นจังหวะที่สำคัญของประเทศที่จะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้นในยุคต่อไปก็เป็นได้
มีนักวิเคราะห์จำนวนไม่น้อย ที่คาดคะเนว่า โควิด-19 กำลังจะทำให้เกิด การจัดลำดับของประเทศในโลกขึ้นมาใหม่โดยประเทศที่ฟื้นตัวเร็วจาก โควิด-19 จะเป็นผู้ได้เปรียบ