'ทางหลวง' เล็งพีพีพีบริหารมอเตอร์เวย์บางขุนเทียน 1.5 หมื่นล้านบาท
กรมทางหลวงเตรียมเปิด PPP ต้นปี 2567 ดึงเอกชนจัดเก็บค่าผ่านทาง มอเตอร์เวย์ 82 สายบางขุนเทียน - บ้านแพ้ว วงเงินกว่า 1.5 หมื่นล้านบาท มั่นใจคืนทุนปีที่ 17 คาดรถยนต์ใช้บริการแน่นกว่า 1,500 ล้านคัน
นายสราวุธ ทรงศิวิไล อธิบดีกรมทางหลวง (ทล.) เปิดเผยภายหลังการลงนามในข้อตกลงคุณธรรม โครงการทางหลวงพิเศษหมายเลข 82 สายทางยกระดับบางขุนเทียน-บ้านแพ้ว สำหรับการให้เอกชนร่วมลงทุนในการดำเนินงานและบำรุงรักษา (O&M) โดยระบุว่า ปัจจุบันการก่อสร้างงานโยธามอเตอร์เวย์สายดังกล่าวเป็นไปตามแผน ซึ่ง ทล.มีเป้าหมายเปิดให้บริการเต็มรูปแบบในปลายปี 2569 อีกทั้งต้องการสนับสนุนให้เอกชนร่วมลงทุนโครงการรัฐ (PPP) จึงเตรียมเปิดประมูลการดำเนินงานและบำรุงรักษา (O&M)
สำหรับกรอบการดำเนินงาน ปัจจุบันกรมฯ จัดทำร่างเอกสารประกวดราคา RFP เรียบร้อยแล้ว โดยจะมีการออกประกาศเชิญชวนเอกชนร่วมลงทุนและจำหน่ายเอกสาร RFP ในช่วงไตรมาสที่ 1/2567 ก่อนจะเปิดให้เอกชนยื่นซอง้อเสนอฯ ในช่วงไตรมาสที่ 3/2567 และสรุปผลการคัดเลือกเอกชน ในช่วงไตรมาสที่ 4/2567 ก่อนเสนอให้ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เห็นชอบ และลงนามในสัญญาร่วมกับเอกชน ได้ในช่วงไตรมาสที่ 1/2568
โดยการเปิดให้เอกชนร่วมลงทุนงานและบำรุงรักษา (O&M) เบื้องต้นประเมินมูลค่ารวม 15,724 ล้านบาท แบ่งเป็น ค่าดำเนินการ 14,687 ล้านบาท และออกแบบ 1,037 ล้านบาท โดยจะเปิดให้เอกชนร่วมทุนในรูปแบบ PPP Gross Cost เป็นระยะเวลาไม่เกิน 32 ปี แบ่งเป็น ออกแบบก่อสร้างไม่เกิน 2 ปี และระยะเวลาในการบำรุงรักษาไม่เกิน 30 ปี ซึ่งจะทำให้ ทล.สามารถลดต้นทุนการบริหารจัดการ ต้นทุนด้านบุคลากร ได้รับค่าผ่านทางและจ่ายเงินค่าตอบแทนจากการให้บริการแก่เอกชนตามสัญญากำหนดไว้
ทั้งนี้ ทล.คาดการณ์ปริมาณจราจรปีเปิดให้บริการ 64,203 คันต่อวัน ปริมาณจราจรปีที่ 30 อยู่ที่ 226,190 คันต่อวัน รวมปริมาณจราจรเข้าระบบ 30 ปีตลอดอายุสัญญา มากกว่า 1,500 ล้านคัน ขณะที่การคาดการณ์รายได้ค่าธรรมเนียมผ่านทาง คาดรายได้ปีเปิดบริการ 1,272 ล้านบาทต่อปี และรายได้ปีที่ 30 อยู่ที่ 7,299 ล้านบทต่อปี รวมรายได้ค่าผ่านทาง 30 ปี ตลอดอายุสัญญา กว่า 1.1 แสนล้านบาท สำหรับอัตราค่าผ่านทาง กำหนดรถยนต์ 4 ล้อ ค่าแรกเข้า 10 บาท เพิ่มขึ้น 2 บาทต่อกิโลเมตร ส่วนรถยนต์ 6 ล้อ ค่าแรกเข้า 16 บาท และปรับเพิ่มขึ้น 3.2 บาทต่อกิโลเมตร และรถยนต์มากกว่า 6 ล้อ ค่าแรกเข้า 23 บาท ปรับเพิ่มขึ้น 4.6 บาทต่อกิโลเมตร
ขณะเดียวกัน ยังประมาณการปรับขึ้นอัตราค่าธรรมเนียมผ่านทางทุก 5 ปี ในอัตรา 2.5% ต่อปี โดยโครงการการดำเนินงานและบำรุงรักษา (O&M) ผลการศึกษาผลตอบแทนด้านเศรษฐกิจและการเงิน ยังพบว่าโครการมีความเหมาะสมต่อการลงทุน เนื่องจากให้อัตราผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ (EIRR) มากกว่า 12% รวมทั้งมีระยะเวลาคืนทุนของโครงการ อยู่ในปีที่ 17 ซึ่งถือว่าจูงใจเอกชนเข้าร่วมลงทุน และ ทล.คาดการณ์ว่าจะมีเอกชนสนใจตอบรับจำนวนมาก
นายสราวุธ กล่าวด้วยว่า เพื่อให้การดำเนินงานครั้งนี้โปร่งใส ตรวจสอบได้ ทล.จึงได้ลงนามข้อตกลงคุณธรรม ตามข้อกำหนดภายใต้ประกาศสำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ เรื่อง แนวทางปฏิบัติสำหรับการนำข้อตกลงคุณธรรมมาใช้กับโครงการร่วมลงทุนที่ดำเนินการตามพระราชบัญญัติการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ.2562 และ พ.ศ.2564 เพื่อสร้างความร่วมมือในการป้องกันการทุจริตในโครงการร่วมลงทุน ส่งผลให้กระบวนการคัดเลือกเอกชนเป็นไปด้วยความสุจริต โปร่งใส และได้รับการยอมรับจากทุกภาคส่วน
ทั้งนี้ โครงการทางหลวงพิเศษหมายเลข 82 สายทางยกระดับบางขุนเทียน - บ้านแพ้ว จะเปิดให้เอกชนร่วมลงทุนในการดำเนินงานและบำรุงรักษา (O&M) ในรูปแบบ PPP Gross Cost เป็นระยะเวลาไม่เกิน 32 ปี แบ่งเป็น ออกแบบก่อสร้างไม่เกิน 2 ปี และระยะเวลาในการบำรุงรักษาไม่เกิน 30 ปี
โดยระยะที่ 1 เอกชนจะเป็นผู้ออกแบบ ก่อสร้าง และติดตั้งงานระบบและองค์ประกอบที่เกี่ยวข้องด้วยรูปแบบระบบจัดเก็บค่าธรรมเนียมผ่านทางอัตโนมัติแบบไม่มีไม้กั้น (ระบบ M-Flow) ทั้งโครงการ และต้องถ่ายโอนกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินที่ลงทุนให้ภาครัฐก่อนเริ่มดำเนินโครงการ
ระยะที่ 2 เอกชนจะเป็นผู้ดำเนินงานและบำรุงรักษาโครงการทั้งหมด ทั้งงานโยธาในส่วนที่รัฐเป็นผู้ลงทุน และงานระบบในส่วนที่เอกชนเป็นผู้ลงทุน ตลอดจนเป็นผู้รับผิดชอบในการสร้างและนำส่งข้อมูลร้ายการผ่านทาง (Transaction Generation) ทั้งหมดให้แก่ภาครัฐ รวมทั้งดำเนินงานอื่นที่เกี่ยวข้องตามขอบเขตงานเงื่อนไขที่กำหนด โดยเอกชนจะได้รับเงินค่าตอบแทนจากการให้บริการ ทล.มีเอกชนร่วมลงทุนให้แล้วเสร็จภายในปี 2567
สำหรับปัจจุบันความคืบหน้าโครงการก่อสร้างงานโยธาทางหลวงพิเศษหมายเลข 82 สายทางยกระดับบางขุนเทียน-บ้านแพ้ว ระยะทาง 24.7 กิโลเมตร โดยแบ่งเป็น 2 ช่วง ได้แก่
- ช่วงบางขุนเทียน-เอกชัย ระยะทาง 8.3 กิโลเมตร วงเงิน 10,477.386 ล้านบาท จำนวน 3 ตอน ผลงาน 86.454% แผนงาน 99.983% ช้ากว่าแผน 13.529% และระยะที่ 2
- ช่วงเอกชัย-บ้านแพ้ว ระยะทาง 16.4 กิโลเมตร วงเงิน 18,759 ล้านบาท แบ่งก่อสร้างจำนวน 10 ตอน ผลงาน 33.946% แผนงาน 34.375% ช้ากว่าแผน 0.429%
ทั้งนี้ ทล.คาดว่างานก่อสร้างระยะที่ 1 จะแล้วเสร็จกลางปี 2567 จากนั้นจะเปิดทดลองให้ประชาชนใช้บริการฟรีชั่วคราวก่อน เพื่ออำนวยความสะดวก และบรรเทาการจราจรบนถนนพระราม 2
ส่วนระยะที่ 2 ช่วงเอกชัย-บ้านแพ้ว คาดว่าอย่างเร็วแล้วเสร็จกลางปี 2568 หรืออย่างช้าปลายปี 2568 หลังจากนั้นจะเปิดทดลองให้ประชาชนใช้บริการฟรีเช่นเดียวกันกับเฟส 1 ซึ่งทำให้สามารถวิ่งได้ตลอด 24.7 กิโลเมตร ในระหว่างที่รองานระบบ O&M แล้วเสร็จภายในปี 2569 จากนั้นจะจัดเก็บค่าผ่านทางต่อไป
