ความเสมอภาคทางเพศ: ทำด้วยกัน…ทำได้มากกว่า

*บทความโดย ตีแยรี มาตู เอกอัครราชทูตฝรั่งเศส, โมฮัมหมัด นาซีรี ผู้อำนวยการองค์การเพื่อการส่งเสริมความเสมอภาคระหว่างเพศ และเพิ่มพลังของผู้หญิงแห่งสหประชาชาติ ประจำภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก, แบร์นาร์โด กอร์โดบา เตโย เอกอัครราชทูตเม็กซิโก

 

เมื่อวันที่ 8 มีนาคม คุณสิรินยา “ซินดี้” บิชอพ นางแบบชั้นนำและทูตสันถวไมตรีประจำภูมิภาคเอเชียขององค์การเพื่อการส่งเสริมความเสมอภาคระหว่างเพศและเพิ่มพลังของผู้หญิงแห่งสหประชาชาติ (UN Women) ร่วมงานสัมมนาเพื่อเปลี่ยนแปลงบรรทัดฐานทางสังคมเพื่อโลกที่เท่าเทียมกันเนื่องในโอกาสวันสตรีสากล ณ สมาคมฝรั่งเศสกรุงเทพ โดยเน้นย้ำกับหญิงวัยรุ่นไทยที่เข้าร่วมสัมมนาว่า “ผู้หญิงไม่จำเป็นต้องเข้มแข็งมากไปกว่านี้ โลกต่างหากที่ต้องมองความเข้มแข็งของผู้หญิงเสียใหม่”

คุณซินดี้กล่าวได้ถูกต้องว่า ผู้หญิงในประเทศไทยเข้มแข็ง มุ่งมั่น ขยันและตั้งใจทำงานในหน้าที่ พวกเธอประสบความสำเร็จอย่างมาก โดยปัจจุบันผู้หญิงที่ดำรงตำแหน่งสูงๆ ในองค์กรมีอัตราส่วนมากกว่าเกณฑ์เฉลี่ยทั้งในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิคและในระดับสากล ในประเทศไทยมีผู้หญิงที่ดำรงตำแหน่งซีอีโอหรือกรรมการผู้จัดการถึงร้อยละ 24 ในขณะที่ในระดับสากลมีร้อยละ 20 และมีเพียงร้อยละ 13 ในเอเชียแปซิฟิค  

ในปี 2558 ประเทศไทยบังคับใช้พระราชบัญญัติความเท่าเทียมระหว่างเพศเพื่อเดินหน้านโยบายทางกฎหมายต่างๆ และเพื่อขจัดการเลือกปฏิบัติทางเพศ – ก่อนหน้าที่จะมีการบัญญัติหลักการความเสมอภาคระหว่างเพศไว้ในรัฐธรรมนูญปี 2560 ที่ระบุไว้ชัดเจนว่า “ชายและหญิงมีสิทธิเท่าเทียมกัน”

แต่อย่างไรก็ดี ตัวชี้วัดเหล่านี้ไม่อาจซ่อนความจริงที่ว่าประเทศไทยและเช่นเดียวกับประเทศอื่นๆ ทั่วโลก ผู้หญิงยังคงเป็นกลุ่มที่ได้รับผลกระทบมากที่สุดจากความยากจน การเลือกปฏิบัติและการถูกเอารัดเอาเปรียบ ไร้ซึ่งความมั่นคงและตกเป็นผู้เปราะบางในการทำงานนอกระบบโดยเฉพาะอย่างยิ่งในเขตพื้นที่ชนบท ความเท่าเทียมทางเพศและการเพิ่มขีดความสามารถของผู้หญิงยังคงมีความท้าทายโดยเฉพาะในกลุ่มผู้หญิงที่เป็นชนกลุ่มน้อย ชุมชนอพยพและในพื้นที่ความขัดแย้ง

 จากดัชนีความไม่เท่าเทียมทางเพศของโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (United Nations Development Programme) ประเทศไทยจัดอยู่ในลำดับที่ 79 จากจำนวน 189 ประเทศ ในฐานะประเทศที่มีรายได้ปานกลางระดับบน ประเทศไทยอยู่ในจุดที่มีโอกาสที่ดีในการพัฒนาสถานะของสตรีและปรับปรุงกรอบกฎหมายให้ทันสมัยเพื่อส่งเสริมความเสมอภาคทางเพศ  มีข้อมูลแสดงให้เห็นว่าเพศกับความยากจนมีความเชื่อมโยงกันอย่างชัดเจน รวมถึงประเด็นปัญหาอื่นๆ เช่นการเข้าไม่ถึงพลังงาน น้ำ อาหาร และการคุ้มครองทางสังคมที่เกิดขึ้นในหลายภูมิภาค 

 

ผู้หญิงและเด็กหญิงหลายล้านคนได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 และผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมอย่างไม่เป็นธรรม ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงอุปสรรคเชิงโครงสร้างในเรื่องความเสมอภาคระหว่างเพศทั่วโลก หากความไม่เท่าเทียมนี้ไม่ได้รับการแก้ไขก็จะทำให้ปัญหาฝังลึกยิ่งขึ้น ซึ่งถึงเวลาแล้วที่เราต้องจัดการกับประเด็นปัญหาเหล่านี้อย่างเปิดเผย 

 

ประเด็นที่กล่าวมาข้างต้นนับเป็นวัตถุประสงค์ของการจัดการประชุม Generation Equality Forum ซึ่งเป็นการพบปะพูดคุยเกี่ยวกับความเสมอภาคทางเพศ ที่จะจัดขึ้นในกรุงเม็กซิโก ซิตี้ ระหว่างวันที่ 29-31 มีนาคม และไปต่อที่กรุงปารีสระหว่างวันที่ 30 มิถุนายน ถึง 2 กรกฏาคม เพื่อส่งเสริมและรณรงค์ให้เกิดเจตนารมณ์ที่ชัดเจน จริงจังและเป็นรูปธรรมในเรื่องความเสมอภาคทางเพศ

                                                                                                                                                   

ในประเทศไทย สถานเอกอัครราชทูตฝรั่งเศส สถานเอกอัครราชทูตเม็กซิโก ประจำประเทศไทย และ UN Women สำนักงานภาคพื้นเอเชียและแปซิฟิก จับมือกับนักเคลื่อนไหวสตรีที่มีความโดดเด่นจัดกิจกรรมต่างๆ มากมายในระหว่างเดือนมกราคม-มิถุนายน 2564 เพื่อส่งเสริมบรรทัดฐานทางสังคมเพื่อโลกที่เท่าเทียม (Generation Equality Forum) และเพื่อสร้างความตระหนักและลงมือดำเนินการเพื่อความเสมอภาคทางเพศ

 

การประชุม Generation Equality Forum ที่กำลังจะเกิดขึ้นถือเป็นโอกาสพิเศษในการผลักดันความพยายามในการดำเนินการตามปฏิญญาปักกิ่ง (Beijing Declaration and Platform for Action) ปี ค.ศ. 1995 ซึ่งได้รับความเห็นชอบในที่ประชุมโลกว่าด้วยสตรี (World Conference on Women) ครั้งที่ 4 เมื่อ 26 ปีที่แล้ว โดยการประชุมส่วนใหญ่จะจัดผ่านช่องทางออนไลน์เพื่อรวบรวมพันธมิตรและสร้างสรรค์วิธีการใหม่ๆ ให้บรรลุวัตถุประสงค์ความเสมอภาคทางเพศร่วมกัน โดยผู้มีส่วนได้ส่วนเสียและผู้สนับสนุนรายต่างๆ รวมถึงภาครัฐ ภาคประชาสังคม กลุ่มเคลื่อนไหวสตรี ภาคเอกชนและสถาบันการศึกษา จะร่วมกันหารือเพื่อหาแนวทางในการทำงานร่วมกัน

 

จุดประสงค์หลักประการหนึ่งของการประชุม GEF คือการสนับสนุนการเคลื่อนไหวของกลุ่มสิทธิสตรีและองค์กรต่างๆ ที่มีกลุ่มเป้าหมายหลักเป็นเยาวชน โดย GEF ดำเนินงานในรูปแบบของการสร้างพันธมิตรผู้มีส่วนได้ส่วนเสียให้ร่วมกันทำงานอย่างสร้างสรรค์ในระดับโลกโดยมีเป้าหมายสำคัญหกประการเพื่อ: ขจัดความรุนแรงที่เกิดจากเหตุแห่งเพศ ส่งเสริมสิทธิและความเท่าเทียมทางเศรษฐกิจ การมีสิทธิในร่างกายสุขภาพทางเพศและอนามัยเจริญพันธ์ของตน การทำงานของกลุ่มสิทธิสตรีเพื่อลดโลกร้อนอย่างเป็นธรรม สนับสนุนการเคลื่อนไหวของกลุ่มสิทธิสตรีและความเป็นผู้นำ รวมถึงเพิ่มการใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมเพื่อความเสมอภาคทางเพศ ข้อมูลที่มีทำให้เห็นอย่างชัดเจนว่าประเด็นต่างๆ ที่กล่าวมานี้เชื่อมโยงกันอย่างแยกไม่ออก

 

การประชุม GEF เป็นช่วงเวลาสำคัญในการรวมพลังจากทุกมุมโลกและอาจเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญในเรื่องความเท่าเทียมทางเพศ เนื่องจากเป็นเวทีที่รวมตัวแทนจากภาครัฐ องค์กรต่างๆ ภาคประชาสังคม และผู้มีอำนาจในการสร้างความเปลี่ยนแปลงจากทั่วโลกไว้ด้วยกันเพื่อกำหนดและประกาศนโยบายการลงทุนต่างๆ ที่อาจกระตุ้นให้เกิดเคลื่อนไหวด้านความเท่าเทียมได้อย่างถาวร ตลอดจนสร้างโอกาสในการเป็นผู้นำและเปิดโอกาสอื่นๆ ให้แก่ผู้หญิงและเด็กผู้หญิงทั่วโลก

 

เหล่าสตรีและผู้นำใน GEF ต่างร่วมกันทำงานเพื่อเสริมสร้างขีดความสามารถของสถาบันทางการเมืองให้บูรณาการความต้องการเหล่านี้เข้าไปในการดำเนินการต่างๆ เพื่อให้เกิดความเท่าเทียมด้านสิทธิและเสรีภาพ

 

ไม่ว่าใครก็สามารถมีส่วนร่วมในการประชุม GEF ผ่านช่องทางออนไลน์ได้ ทั้งจากที่บ้าน ที่ทำงาน หรือจากกลุ่มเพื่อนรวมถึงช่องทางโซเชียลมีเดียต่างๆ ย่างก้าวเล็กๆ ทุกย่างก้าวสู่ความเท่าเทียมทางเพศล้วนมีความหมาย ด้วยความร่วมมือร่วมใจและความมุ่งมั่นทางการเมืองและสังคมที่เพียงพอ เราสามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงที่กล้าหาญได้อย่างที่ไม่เคยมีมาก่อนเพื่อสร้างความเสมอภาคทางเพศอันจะเป็นประโยชน์แก่คนรุ่นนี้และรุ่นต่อๆ ไป มาช่วยกันลงมือทำตั้งแต่วันนี้. 

มีส่วนร่วมในการหารือเวทีสาธารณะได้ทาง: https://gef-public-platform.in.howspace.com/welcome

ติดตามการประชุม Generation Equality Forum ได้ทาง: https://forum.generationequality.org/ 

ข้อมูลการประชุม GEF ในเม็กซิโก (มีนาคม): https://forogeneracionigualdad.mx/faqs/?lang=en 

ข้อมูลการประชุม GEF ในฝรั่งเศส (มิถุนายน): https://forum.generationequality.org/fr