Urban Rewilding:ป่า - เมือง - ชีวิต” บ่มเพาะเยาวชนหัวใจสิ่งแวดล้อม

โดยปีนี้ จัดขึ้นภายใต้แนวคิด “Urban Rewilding: ป่า - เมือง - ชีวิต” พาเยาวชนหัวใจสิ่งแวดล้อมเรียนรู้ “ป่าในเมือง” เชื่อมโยงความหลากหลายทางชีวภาพเข้ากับวิถีชีวิตเมือง

เมื่อปัจจุบันโลกของเราได้สิ้นสุด ‘ยุคโลกร้อน’ (Global Warming) และกำลังเข้าสู่ ‘ยุคโลกเดือด’ (Global Boiling) ด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่น่ากลัว อุณหภูมิที่เพิ่มสูงจนทำให้ปีนี้อากาศร้อนแบบสุดๆ และสถานการณไฟป่า ไฟเมืองรุนแรงมากขึ้น นั่นทำให้มนุษย์ตกที่นั่งลำบาก

“ค่ายเยาวชนวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม(Power Green Camp)” ได้จัดขึ้นมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2549 ตลอดระยะเวลา 19 ปีที่ผ่านมา บ้านปูและมหิดลได้ช่วยสร้างแกนนำและเครือข่ายเยาวชนด้านสิ่งแวดล้อมมากกว่า 1,000 คนทั่วประเทศ ปีนี้เป็นปีแรกที่ได้จัดค่ายในช่วงปิดเทอมใหญ่ ทำให้มีเด็กและเยาวชนสมัครเข้าร่วมโครงการกว่า 600 คน ก่อนจะผ่านการคัดเลือกเพียง 50 คน จาก จาก 48 โรงเรียน 32 จังหวัดได้เข้าร่วมกิจกรรมทั้งภาคทฤษฎีและการฝึกปฏิบัติด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้และฟื้นคืนความหลากหลายทางชีวภาพของป่าในเมืองอย่างเป็นระบบ

ข่าวที่เกี่ยวข้อง:

'นวัตกรรมสีเขียว' เพื่อการออกแบบ ทางเลือก สู่สังคมคาร์บอนต่ำ

CPF ชูเศรษฐกิจหมุนเวียน ลดการสูญเสียอาหารและขยะอาหาร ตลอดห่วงโซ่คุณค่า

เรียนรู้ ตระหนัก ปลูกฝังคนรุ่นใหม่

"รัฐพล สุคันธี” ผู้อำนวยการสายอาวุโส - สื่อสารองค์กร บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) เล่าว่าเด็กรุ่นใหม่ พวกเขาให้ความสำคัญในการดูแลสิ่งแวดล้อมมากขึ้น ค่ายแนวคิด “ป่าในเมือง” ส่งเสริมสภาพแวดล้อมที่ดีในเขตเมือง เพื่อช่วยให้คนที่อยู่ในเขตเมืองมีสุขภาวะที่ดี เช่น ช่วยดูดซับมลภาวะ ลดอุณหภูมิ เป็นแหล่งพักผ่อนหย่อนใจและขับเคลื่อนกิจกรรมทางสังคม ฟื้นฟูความหลากหลายทางชีวภาพ และฟื้นฟูแก้โลกร้อน ซึ่งหลายๆ ประเทศในเอเชียก็ส่งเสริมเรื่องป่าในเมืองอย่างจริงจังเช่น สิงคโปร์ ญี่ปุ่น มาเลเซีย

ค่ายเพาเวอร์กรีน มองว่าอุตสาหกรรมที่ดี ต้องควบคู่กับความรับผิดชอบต่อสังคม เราให้ความสำคัญเรื่องความยั่งยืนและ ESG มาตั้งแต่ต้น เด็กทุกสายสามารถเข้ามาเรียนรู้ได้ เพราะเป็นค่ายบ่มเพาะให้พวกเขามีความรู้ด้านสิ่งแวดล้อม ตระหนัก และหวงแหน ให้เด็กได้มีความรู้ที่แท้จริง สร้างเครือข่ายสิ่งแวดล้อม ปลูกฝังคนรุ่นใหม่

เรียนรู้แบบ 3Rs ดูแลป่าในเมือง

น้องๆทั้ง 50 คนจะเรียนรู้ผ่านการปฎิบัติ สัมผัสจริงแบบ 3Rs ได้แก่

• Reconnect: เชื่อมโยงชีวิตคนเมืองให้ใกล้ชิด “ป่า” โดยมีกิจกรรมการเรียนรู้สำคัญ เช่น “การถอดรหัสพยากรณ์จากต้นไม้” สังเกต และเก็บข้อมูลพฤติกรรมของต้นไม้ เพื่อเข้าใจศาสตร์การพยากรณ์ฤดูกาลจากต้นไม้ในเบื้องต้น เป็นต้น
• Restore: เรียนรู้แนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ การฟื้นฟูความหลากหลายทางชีวภาพของป่าในเมือง ผ่านกิจกรรม “การกักเก็บคาร์บอนและประโยชน์ของป่าในเมือง (Urban Forest)” ศึกษาแนวทางการจัดสรรทรัพยากรธรรมชาติในเขตเมืองสู่เป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืน เรียนรู้ “บทบาทหน้าที่ของรุกขกร (Arborist) นักศัลยกรรมต้นไม้ ดูแลรักษาต้นไม้ ที่ช่วยปกป้องความหลากหลายชีวภาพป่าในเมือง เป็นต้น
• Redesign: ศึกษาการออกแบบเมืองสีเขียวอย่างเป็นระบบ ผ่านการบรรยาย “Benchakitti Forest Park สวนเบญจกิติ ป่าในเมืองสู่สถาปัตยกรรมระดับโลก” ความพิเศษของสวนเบญจกิติที่ได้รับการออกแบบอย่างเป็นระบบ โดยเน้นให้เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำขนาดใหญ่สำหรับสร้างระบบนิเวศเลียนแบบธรรมชาติที่สมบูรณ์ เป็นต้น

รศ. ดร. ธรรมรัตน์ พุทธไทย อาจารย์ประจำคณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ในฐานะประธานโครงการค่ายเพาเวอร์กรีน ครั้งที่ 19 เล่าว่าหากพิจารณาผลสำรวจในเขตกรุงเทพมหานคร โดยสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (World Health Organization: WHO) พบว่า ปี 2566 อัตราพื้นที่สีเขียวต่อจำนวนประชากรในกทม. คือ 7.49 ตารางเมตรต่อคน แต่หากนับรวมประชากรแฝง คาดว่ามีประมาณ 10 ล้านคน อัตราส่วนพื้นที่สีเขียวต่อประชากรจะอยู่ที่ 3.54 ตารางเมตรต่อคนเท่านั้น ถือว่าไม่ถึงเกณฑ์มาตรฐานของWHO กำหนดไว้ที่ 9 ตารางเมตรต่อคน

“ปี 2500 ไทยมีป่า 50 % ของพื้นที่ประเทศแต่ด้วยจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้นทั้งที่ทรัพยากรเท่าเดิม คนใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างเต็มที่ จนทำให้ตอนนี้ป่าหายไปจำนวนมาก พื้นที่เขียวน้อยลง ขณะนี้มีความตื่นในการเพิ่มพื้นที่สีเขียว แต่เมื่อดูจากอุณหภูมิที่สูงขึ้น อากาศร้อนขึ้น การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ทำให้เกิดการสูญพันธ์ของสิ่งมีชีวิตมากมาย ฉะนั้น ป่าในเมือง จึงเป็นพื้นที่ที่สำคัญ เพราะป่ากับชีวิตของผู้คนขาดกันไม่ได้ หากต้องการให้คุณภาพชีวิตของคนดีขึ้น คุณภาพชีวิตของสัตว์ป่า และความหลากหลายทางชีวภาพต้องอยู่ควบคู่กันไปด้วย” รศ.ดร.ธรรมรัตน์ กล่าว

เมื่อสิ่งแวดล้อมดี ชีวิตคนก็จะดีขึ้น ประเทศไทยมีการบริหารจัดการพื้นที่สีเขียวในเขตเมืองมากกว่าอดีต เริ่มมีระบบรุกขกร ในการตกแต่งต้นไม่ตามหลักวิชาการ กลุ่มธุรกิจ อสังหาริมทรัพย์ เริ่มออกแบบที่อยู่อาศัยให้กลมกลืนกับพื้นที่สีเขียว และเทรนต์คนรุ่นใหม่ให้ความสนใจกับพื้นที่สีเขียวพอๆ กับการใช้ชีวิตของพวกเขา ค่ายเยาวชนวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม จะดำเนินการอย่างต่อเนื่องเพื่อบ่มเพาะคนรุ่นใหม่ช่วยขับเคลื่อนสิ่งแวดล้อมที่ดี

เยาวชนหัวใจสิ่งแวดล้อม

น้องคุกกี้-มนพัทธ์ คงน้อย นักเรียนโรงเรียนสตรีนนทบุรี หนึ่งในเยาวชนที่เข้าร่วมค่าย Power Green Camp เป็นครั้งแรกบอกว่ามีประโยชน์อย่างมาก ได้ความรู้ใหม่ๆ มากมาย ได้รู้จักสมุนไพรไทย กิจกรรมอาบป่า ได้สัมผัสรูป รส กลิ่น เสียง และสัมผัสเชื่อมต่อกับธรรมชาติ รวมถึงได้เรียนรู้การเป็นนักรุกขกร นักศัลยกรรมต้นไม้ ที่ทุกคนสามารถร่วมดูแลรักษ์ป่า สิ่งแวดล้อม ฟื้นฟูความหลากหลายชีวภาพ และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของตนเองให้มีส่วนร่วมในการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมด้วยวิธีง่ายๆ เช่น การใช้ถุงผ้า การแยกขยะ การปลูกต้นไม้ภายในบ้าน เพราะสิ่งแวดล้อมเป็นเรื่องใกล้ตัวของทุกคน