ผลสอบ PISA ล่าสุด เด็กไทยคะแนนต่ำลงทุกทักษะ ส่วนเด็กสิงคโปร์คว้าอันดับ 1

ไม่ใช่แค่ “วิกฤติเศรษฐกิจ” เท่านั้นที่ประเทศไทยกำลังเผชิญ แต่ยังอาจจะรวมถึง “วิกฤติการศึกษา” ด้วย เมื่อรายงานชิ้นใหม่ล่าสุดจาก องค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ (OECD) ได้เผยแพร่ผลการทดสอบ PISA ของเด็กไทยครั้งล่าสุดคือปี 2565 พบว่า คะแนนผลสอบของเยาวชนไทยลดต่ำลงทุกทักษะเมื่อเทียบกับการสอบครั้งก่อนหน้าในปี 2561 และน่าตกใจว่าผลการทดสอบของเด็กไทยต่ำลงมาต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2555 แล้ว 

ทั้งนี้ การทดสอบวัดผล PISA : The Programme for International Student Assessment หรือ โปรแกรมประเมินสมรรถนะนักเรียนมาตรฐานสากลนั้น จะทำการทดสอบกับกลุ่มเป้าหมายคือ “เยาวชนอายุ 15 ปี” ของประเทศและเขตแดนที่เข้าร่วมเป็นสมาชิก OECD ซึ่งมีการจัดทดสอบขึ้นทุกๆ 3 ปี ใน 3 ทักษะ คือ คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และการอ่าน (ประเทศไทยเข้าร่วมตั้งแต่ปี 2544 เป็นต้นมา) 

 

• ประสิทธิภาพการเรียนรู้ของเด็กไทย (อายุ 15 ปี) ต่ำกว่าเกณฑ์ทั้ง 3 ทักษะ สอบได้คะแนนต่ำกว่าระดับพื้นฐานมากขึ้น

ข้อมูลในรายงาน OECD ชี้ชัดว่า ประสิทธิภาพการเรียนรู้ในทั้ง 3 ทักษะวิชาดังกล่าวของเด็กไทย (ช่วงอายุ 15 ปี) ต่ำกว่าเกณฑ์การประเมิน โดยพบคะแนนเฉลี่ยลดลง เมื่อเทียบผลการสอบครั้งก่อนหน้านี้ในปี 2561 กับผลทดสอบครั้งล่าสุดคือ ปี 2565 โดยคะแนนสอบลดลงทุกทักษะวิชาได้แก่ 

- คะแนนคณิตศาสตร์ ปี 2561 ได้ 419 คะแนน ปี 2565 ได้ 394 คะแนน ลดลง 25 คะแนน 
- คะแนนวิทยาศาสตร์ ปี 2561 ได้ 426 คะแนน ปี 2565 ได้ 409 คะแนน ลดลง 17 คะแนน 
- คะแนนการอ่าน ปี 2561 ได้ 393 คะแนน ปี 2565 ได้ 379 คะแนน ลดลง 14 คะแนน 

ทั้งนี้ ระดับคะแนนที่ลดลงดังกล่าว ไม่ใช่การลดลงครั้งแรกแต่ลดลงต่อเนื่องมาตั้งแต่การประเมินวัดผลครั้งก่อนๆ ในช่วงปี 2555-2558 แล้ว กล่าวคือ ผลคะแนนการทดสอบในทักษะคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ลดลงประมาณ 30 คะแนน และผลคะแนนในทักษะการอ่านลดลงประมาณ 60 คะแนน 

โดยเฉพาะในทักษะ "วิชาคณิตศาสตร์" พบว่าเด็กไทยที่ได้คะแนนสูงสุด (10% ของกลุ่มเป้าหมาย) เริ่มมีจำนวนลดลงเรื่อยๆ ในขณะที่เด็กไทยในกลุ่มที่ได้คะแนนต่ำสุด (10% ของกลุ่มเป้าหมาย) เริ่มมีจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งทั้งสองกลุ่มนี้สวนทางกันจนเห็นได้ชัด ทำให้สรุปได้ว่า นักเรียนไทยเกือบทั้งหมดมีทักษะทางคณิตศาสตร์ที่อ่อนแอลง ส่วนทักษะการอ่านและวิทยาศาสตร์ไม่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญ

หากเปรียบเทียบระหว่างการประเมินผลในช่วงปี 2555-2558 และ การประเมินของในช่วงปี 2561-2565 พบว่ามีสัดส่วนของนักเรียนไทยที่ทำคะแนนได้ “ต่ำกว่า” ระดับความสามารถพื้นฐาน (ระดับ 2) มีจำนวนเพิ่มขึ้น 19% ในทักษะคณิตศาสตร์, เพิ่มขึ้น 32% ในทักษะการอ่าน และ เพิ่มขึ้น 19% ในทักษะวิทยาศาสตร์ หมายความว่า ในทั้ง 3 ทักษะ เด็กไทยมีประสิทธิภาพทักษะการเรียนรู้ลดลงจากเดิม
*หมายเหตุ: เกณฑ์ประเมินผลทดสอบระดับยอดเยี่ยม คือ ระดับ 5-6

 

• ทักษะคณิตศาสตร์ เด็กไทยคะแนนต่ำลงจนเห็นได้ชัด ขณะที่เด็กสิงคโปร์มีทักษะสูงอันดับ 1 

นอกจากนี้ รายงานสรุปของ OECD ยังแสดงข้อมูลเชิงเปรียบเทียบให้เห็นภาพชัดเจนมากขึ้นว่า เด็กไทย 32% มีความรู้คณิตศาสตร์อยู่ใน “ระดับ 2” เป็นอย่างน้อย ซึ่งน้อยกว่าค่าเฉลี่ยตามเกณฑ์ของประเทศต่างๆ อย่างมีนัยสำคัญ (ค่าเฉลี่ย OECD: 69%)

ในขณะที่ 85% ของเยาวชนในหลายประเทศแถบเอเชียอย่าง สิงคโปร์ มาเก๊า ญี่ปุ่น ฮ่องกง จีนไทเป และเอสโตเนีย (ตามลำดับจากมากไปน้อย) ได้แสดงให้เห็นถึงผลทดสอบในระดับสูงกว่า ซึ่งวัดทักษะได้ในระดับ 5-6 โดยเฉพาะ 6 ประเทศอันดับต้นๆ ที่พบว่าเยาวชนมีทักษะคณิตศาสตร์สอบวัดผลได้คะแนนสูงสุด ได้แก่ สิงคโปร์ (41%), จีนไทเป (32%), มาเก๊า (29%), ฮ่องกง  (27%), ญี่ปุ่น ( 23%) และเกาหลีใต้ (23%)

มาดูทักษะด้านการอ่านกันบ้าง ในรายงานระบุว่า ประมาณ 35% ของจำนวนเด็กไทยอายุ 15 ปีทั้งหมด วัดผลการอ่านได้ในระดับ 2 ขึ้นไป (ค่าเฉลี่ย OECD: 74%) ส่วนเด็กสิงคโปร์มีทักษะในระดับเดียวกันนี้จำนวนมากถึง 89% ด้านเด็กกัมพูชามีทักษะในระดับเดียวกันนี้ จำนวนประมาณ 8% แต่แทบไม่มีนักเรียนไทยคนใดที่ได้คะแนนการอ่านตั้งแต่ระดับ 5 ขึ้นไป (ค่าเฉลี่ย OECD: 7%) แปลว่าเด็กไทยอายุ 15 ปีทั้งหมดมีทักษะการอ่านอยู่ในระดับ 2-4 เท่านั้น

ในขณะที่ทักษะด้านวิทยาศาสตร์พบว่า ประมาณ 47% ของเด็กไทยกลุ่มเป้าหมายทั้งหมด มีทักษะวิทยาศาสตร์ในระดับ 2 หรือสูงกว่า (ค่าเฉลี่ย OECD: 76%) และมีเด็กไทยจำนวน 1% ที่มีทักษะวิทยาศาสตร์สูงในขั้นเชี่ยวชาญในระดับ 5 -6 (ค่าเฉลี่ย OECD: 7%)

 

• ส.ส. พรรคก้าวไกล ชี้ เรื่องนี้ส่งสัญญาณ "วิกฤติการศึกษาไทย"

อย่างที่กล่าวไปข้างต้นว่า การที่ผลทดสอบวัดระดับทักษะการเรียนรู้ของเด็กไทยทั้ง 3 ทักษะลดต่ำลงอย่างต่อเนื่อง อาจนำไปสู่ “วิกฤติทางการศึกษาไทย” ที่หลายฝ่ายต้องเข้ามารับรู้รับทราบและหาทางแก้ไขร่วมกัน โดยหนึ่งในผู้ที่ออกมาแสดงความเห็นต่อประเด็นนี้อย่างรวดเร็วทันควันก็คือ “นายพริษฐ์ วัชรสินธุ” ส.ส.บัญชีรายชื่อพรรคก้าวไกล ที่ได้โพสต์ข้อความผ่านเพจส่วนตัว “Parit Wacharasindhu” ในประเด็นผลการทดสอบ PISA 2022 ของเด็กไทย ใจความว่า 

..เมื่อวานนี้ ทาง OECD ได้มีการเผยแพร่ผลสอบ PISA 2022 ซึ่งเป็นการรายงานผลการทดสอบทักษะชิ้นล่าสุด พบว่า คะแนนของเด็กไทยลดลงมาอยู่ในจุดที่ต่ำสุดในรอบ 20 ปี ในทักษะทั้ง 3 ด้าน โดยมีอันดับอยู่ในครึ่งล่างของตารางทั้งในระดับโลกและระดับภูมิภาคอาเซียน

1. คณิตศาสตร์: คะแนนลดลง 6% (อันดับ 58 จาก 81 ประเทศ-พื้นที่ที่เข้าร่วม)
2. การอ่าน: คะแนนลดลง 4% (อันดับ 64 จาก 81 ประเทศ-พื้นที่ที่เข้าร่วม)
3. วิทยาศาสตร์: คะแนนลดลง 4% (อันดับ 58 จาก 81 ประเทศ-พื้นที่ที่เข้าร่วม)

ผลลัพธ์นี้เป็นสิ่งที่หลายคนคาดการณ์ได้เนื่องจากคุณภาพของระบบการศึกษาไทยมีแนวโน้มถดถอยมาอย่างต่อเนื่องตลอด 10-20 ปีที่ผ่านมา แต่ตนหวังว่าผลลัพธ์นี้จะเป็นอีก “สัญญาณเตือนภัย” ที่ทำให้ทุกภาคส่วนเห็นชัดว่าการศึกษาไทยกำลังอยู่ในขั้น “วิกฤติ”.. 

“เด็กไทยเรียนหนักเป็นอันดับต้นๆ ของโลก แต่กลับมีทักษะที่ตามหลังหลายประเทศ สะท้อนให้เห็นชัดว่าปัญหาของการศึกษาไทย ไม่ใช่เพราะเด็กไทยไม่ “ขยัน” แต่เป็นเพราะ “ระบบการศึกษา” ไม่สามารถแปรชั่วโมงเรียนให้ออกมาเป็นทักษะได้อย่างมีประสิทธิภาพเท่ากับระบบการศึกษาของประเทศอื่น”  นายพริษฐ์ กล่าวย้ำ

 

• ทั่วโลกต่างจับตาคะแนน PISA ของเยาวชนในประเทศของตน พบทักษะต่างๆ ลดลงเช่นกัน

ไม่ใช่แค่ไทยเท่านั้นที่ต้องติดตามและนำข้อมูลดังกล่าวมาวิเคราะห์เพื่อนำไปปรับปรุงและพัฒนาทักษะให้เยาวชนของชาติ แต่พบว่ามีสื่อต่างประเทศหลายๆ สำนัก ต่างก็รายงานเรื่องนี้เช่นกัน เนื่องจากประเด็นการศึกษาของเยาวชนนั้นถือเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่ง เพราะพวกเขาคือฟันเฟืองที่จะสานต่อและพัฒนาประเทศในอนาคต

ยกตัวอย่างเช่น The Washington Post รายงานว่า คะแนนคณิตศาสตร์ของนักเรียนสหรัฐฯ ลดลงสู่ระดับต่ำสุดเป็นประวัติการณ์ในการทดสอบวัดผล PISA โดยในการประเมินผลรอบนี้ (ปี 2565) เด็กชาวอเมริกันวัย 15 ปี ได้คะแนนวิชาคณิตศาสตร์เฉลี่ยอยู่ที่ 465 คะแนน ซึ่งลดลงจำนวน 13 คะแนน เมื่อเทียบกับการทดสอบรอบที่แล้ว (ปี 2561) ที่เคยทำได้อยู่ที่ 478 คะแนน 

ในขณะที่ BBC ก็รายงานว่า จากการทดสอบวัดระดับของ PISA เด็กนักเรียนใน “เวลส์” ประเทศหนึ่งในสหราชอาณาจักร มีทักษะในวิชาคณิตศาสตร์ การอ่าน และการทดสอบวิทยาศาสตร์ลดลงสู่ระดับต่ำสุดเท่าที่เคยมีมา โดยเฉพาะวิชาคณิตศาสตร์ ประเทศอื่นๆ ในสหราชอาณาจักรมีคะแนนตกต่ำลง แต่เวลส์เป็นประเทศที่มีทักษะคณิตศาสตร์ลดต่ำลงที่สุด คือ ได้คะแนนเฉลี่ยอยู่ที่ 466 คะแนนในปี 2565 ซึ่งลดลงจากปี 2561 ที่เคยทำได้ 487 คะแนน เป็นต้น