กว่าจะถึงมหาวิทยาลัยก็สายไปแล้ว | บวร ปภัสราทร
โลกเราดูเหมือนมีความไม่แน่นอนมากขึ้น แค่เรื่องวิกฤติไต้หวันที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต ก็ส่งความกังวลต่อวงการเซมิคอนดักเตอร์ทั่วโลกว่าถ้ามีอะไรเกิดขึ้นกับไต้หวันแล้ว ไมโครชิปครึ่งหนึ่งที่ส่งให้ตลาดโลกอาจหายไป สารพัดอุปกรณ์ดิจิทัลคงมีหวังขาดแคลนกันแน่ ๆ
ในทำนองเดียวกับที่เคยเกิดขึ้น จากการที่โรงงานฮารด์ดิสก์ในบ้านเราประสบอุทกภัยใหญ่เมื่อสิบกว่าปีก่อน จนทำให้เครื่องคอมพิวเตอร์ผลิตได้ไม่ทันส่งมอบตามคำสั่งซื้อ เพราะฮาร์ดดิสก์ส่งไปถึงล่าช้า หลายบ้านเมืองก็เล็งจะเป็นแหล่งผลิตไมโครชิปทดแทนไต้หวัน
หากเกิดวิกฤติขึ้นมา ซึ่งแน่นอนว่าถ้าจะสร้างอุตสาหกรรมไมโครชิปขึ้นมาใหม่ ย่อมต้องการคนทำงานที่มีความพร้อมสำหรับการนี้ ถ้าทำแบบ Quick Win ก็ต้องไปเร่งที่ปลายทางคือไปเร่งสร้างคนที่เรียนมหาวิทยาลัยให้มีความรู้และทักษะในด้านนี้
โดยที่คนเหล่านั้นตอนเริ่มต้นเรียนมหาวิทยาลัยไม่เคยสนใจเรื่องไมโครชิปอะไรเลย แต่พอมีโครงการเร่งรัดทำนองนี้ขึ้นมา มีโอกาสให้ได้ฝึกงานในต่างประเทศ ก็เข้าร่วมโครงการโดยที่เป็นงานที่ตัวเองก็ไม่เคยสนใจมาก่อนเลย
ฝึกกันไปสิบคนอาจเหลือที่สนใจทำงานจริง ๆไม่กี่คน เพราะงานการส่วนใหญ่นั้นไม่ใช่แค่มีความรู้ มีทักษะการทำงานแล้วจะทำงานนั้นได้ดี ยังต้องมีความสนใจ มีแรงบันดาลใจเป็นเบื้องหลังอยู่ด้วย
ลองนึกถึงใครสักคนที่เรียนพยาบาล โดยที่ตัวตนจริงเกลียดการให้บริการ ไม่ว่าจะรู้แค่ไหน คนนั้นก็ไม่อาจเป็นพยาบาลที่ดีได้
การตระเตรียมสร้างความสนใจ และคุณลักษณะที่จำเป็นสำหรับอาชีพการงานนั้นไว้ล่วงหน้าจึงเป็นเรื่องสำคัญ ซึ่งอาจจะสำคัญกว่าความรู้และทักษะทางเทคนิคที่เร่งรัดสร้างสรรค์ขึ้นมาเสียอีก
ความรู้และทักษะต้องมาควบคู่กับการที่คนนั้นมีคุณลักษณะ ที่สอดคล้องกับธรรมชาติในการทำงานนั้น ถ้าอยากทำงานไมโครชิบแต่ไม่ชอบทำงานละเอียด ไม่ชอบงานซ้ำซาก ไม่ชอบการงานที่จุกจิก อบรมความรู้และทักษะกันจนท่วมหัว ก็ทำงานให้ดีไม่ได้ เพราะเบื่อที่จะทำ
สหรัฐอเมริกาแข่งขันทางการค้ากับจีน โดยที่ต่างฝ่ายต่างกีดกันทางการค้าระหว่างกัน อเมริกาต้องย้อนกลับไปฟื้นฟูอุตสาหกรรมไมโครชิปขึ้นมาใหม่ มีการออกกฏหมายส่งเสริมเรื่องนี้เป็นการเฉพาะ เพื่อให้สามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างจริงจัง
ถ้าเขาทำสำเร็จตามที่ออกกฏหมายเอาไว้ เขาจะมีอุตสาหกรรมไมโครชิปที่ไม่ต้องพึ่งพาบ้านเมืองอื่นอีกต่อไป โดยที่ยังมีอุปสรรคสำคัญคือจำนวนบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมไมโครชิปจะขาดแคลนเกือบเจ็ดหมื่นอัตรา ในอีกห้าหกปีข้างหน้า
แต่แทนที่จะไปเร่งรัดการผลิตที่ปลายทางกันขนานใหญ่ เขาย้อนกลับลงมาที่ระดับมัธยม โดยสร้างความเข้าใจให้กับครูอาจารย์เกี่ยวกับอุตสาหกรรมไมโครชิป คนสอนต้องตระหนักรู้ก่อนว่าสาระสำคัญของเรื่องนี้คืออะไร
พร้อม ๆกับตระเตรียมหลักสูตร และสื่อการเรียนการสอนให้พร้อมที่จะใช้สร้างความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับไมโครชิปให้กับนักเรียนในระดับมัธยม พร้อมกับเหนี่ยวนำให้สนใจที่จะทำการงานในด้านนี้ ให้รู้ตัวล่วงหน้าว่าการงานด้านนี้มีอะไรบ้างที่ท้าทาย อะไรบ้างที่น่าเบื่อหน่าย
ซึ่งไม่ใช่แค่ให้อ่านตำรา ดูสไลด์ประกอบการสอน แต่ให้โอกาสได้พบเจอคนที่ทำงานในวงการนี้เพื่อให้ได้ทราบจากคนที่มีประสบการณ์จริง นักเรียนบางส่วนอาจจะสนใจที่จะเดินหน้าเรื่องนี้ ทำให้เขาได้คนทำงานที่มีความเข้าใจบริบทของการงานในวงการไมโครชิป
และเขาจะได้คนที่รู้ตัวเองว่าตนเองพอใจที่จะเข้าสู่วงการนี้ ไม่ใช่เลือกเรียนหลักสูตรที่ใครต่อใครกล่าวถึง แล้วมารู้ตัวทีหลังว่างานทำนองนี้ไม่ใช่ตัวตนของฉัน
บางท่านอาจเคยพบเจอบัณฑิตหลักสูตรฮาร์ดดิสก์ที่บ้านเราส่งเสริมกันยกใหญ่ในยุคเฟื่องฟูของอุตสาหกรรมนี้ ไปทำงานอื่นที่ห่างไกลวงการฮาร์ดดิสก์มากมาย และที่สำคัญคือวันนี้เราไม่มีบัณฑิตใหม่ในสาขานี้ที่มีคนใหญ่คนโต เคยไปบอกมหาวิทยาลัยว่านี่แหละคืออาชีพสำคัญแห่งอนาคตของบ้านเราเมื่อยี่สิบกว่าปีก่อน
ถ้าเรียนไปโดยไม่ใช่ตัวตนของตนเอง ถึงเรียนจบก็ทนทำงานที่ไม่ใช่ตัวตนของตนเองไปได้ไม่นาน
พ่อแม่ที่ชอบอาชีพการงานใหม่ ชอบอาชีพตามกระแส แล้วไปผลักดันให้ลูกเล่าเรียนไปตามกระแสด้วย ให้ระวังจะกลายเป็นคนที่รังแกลูกของตนเองโดยไม่ได้ตั้งใจ
คอลัมน์ ก้าวไกลวิสัยทัศน์
รศ.บวร ปภัสราทร
นักวิจัย Digital Transformation
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
email. [email protected]