กรมวิทย์ปัดการันตี "ข้าว10 ปี" แต่เปิดผลตรวจแล็บข้าวส่งจากพาณิชย์

เมื่อวันที่ 20 พ.ค.2567 ที่กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ มีการแถลงข่าว ผลการตรวจข้าวที่ได้รับจากกระทรวงพาณิชย์ ทางด้านสารเคมีตกค้าง การปนเปื้อนสารพิษจากเชื้อรา และคุณภาพของข้าวด้านสารอาหารและอื่นๆ ด้วยระบบคุณภาพมาตรฐาน ISO/IEC 17025

นพ.ยงยศ ธรรมวุฒิ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวว่า  กรมได้รับตัวอย่างข้าวจำนวน 2 ตัวอย่าง ถุงที่ 1 จำนวน 3 กิโลกรัม และถุงที่ 2 จำนวน 5 กิโลกรัม เมื่อวันที่ 9 พ.ค.2567 ทั้งนี้ มีการนำตัวอย่างข้าวสารควบคุมที่สุ่มซื้อจากร้านค้ารอบกระทรวงสาธารณสุข มาตรวจสอบเพื่อเปรียบเทียบด้วยเป็นตัวอย่างควบคุม 1 และตัวอย่างควบคุม 2 โดยดำเนินการตรวจใน 3 ด้าน ผลตรวจสอบพบว่า

1.ด้านทางกายภาพและสิ่งแปลกปลอม

ตัวอย่างที่ 1 เมล็ดข้าวทั้งเมล็ดสีเหลือง มีกลิ่นอับ พบมอดมีชีวิตและชิ้นส่วนแมลง  ตัวอย่างที่ 2 เมล็ดข้าวทั้งเมล็ดสีเหลือง มีกลิ่นอับ พบมอดมีชีวิตและชิ้นส่วนแมลง  ส่วนตัวอย่างควบคุม1 ไม่พบสิ่งแปลกปลอม ตัวอย่างควบคุม 2 พบมอดมีชีวิต หนอนมอดมีชีวิตและชิ้นส่วนแมลง   

ทั้งนี้ข้อกำหนดตามมาตรฐานสินค้าเกษตร ข้าวหอมมะลิไทยระบุ ปราศจากแมลงและไรที่มีชีวิต  ดังนั้น ถ้าเอามาตรฐานสินค้าเกษตรมาเทียบ ก็จะไม่ผ่าน 3 ตัวอย่าง คือ ข้าวจากกระทรวงพาณิชย์ 2 ตัวอย่าง และข้าวเก่าในร้านค้า

2. ด้านความปลอดภัย

• ตรวจเชื้อรา ตัวอย่างที่ 1 ตัวอย่างที่ 2 จากกระทรวงพาณิชย์ และตัวอย่างควบคุม 2 ไม่พบเชื้อราอะฟลาทอกซิน แต่ตัวอย่างควบคุม 1 พบ  เมื่อตรวจซ้ำปรากฏผลเช่นเดิม นอกจากนี้ มีการตรวจเชื้อราอีก 7 ชนิด คือ  Deoxynivalenol, Fumonisins (B1+B2) , Ochratoxin A, Citrinin, Trichothecenes HT-2 toxin, Trichothecenes T-2 toxin และ Zearalenone ทุกตัวอย่างไม่พบ ยกเว้น Zearalenone พบในตัวอย่างควบคุม 1  โดยตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 414 พ.ศ.2563 กำหนดเชื้อราอะฟลาทอกซินไม่เกิน 20 ไมโครกรัมต่อกิโลกรัม  ส่วน Zearalenone 100 ไมโครกรัมต่อกิโลกรัม
• ตรวจสารรม ทุกตัวอย่างไม่พบ
• ตรวจสารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืช 250 ชนิด ไม่พบในทุกตัวอย่าง 
• ตรวจโลหะหนักปนเปื้อน  ทุกตัวอย่างพบตะกั่ว น้อยกว่า 0.009 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ขณะที่ประกาสสธ.กำหนดที่ 0.2มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม   แคดเมียม ดีบุก ไม่พบในทุกตัวอย่าง ปรอทพบในตัวอย่างที่1จากกระทรวงพาณิชย์ 2 และตัวอย่างควบคุม 2  น้อยกว่า  0.01 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม โดยประกาศสธ.กำหนด 0.02 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม สารหนู พบทุกตัวอย่าง แต่ไม่เกินค่าในประกาศสธ.ที่กำหนดไว้ที่ ไม่เกิน 0.20 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม
  

3.ด้านคุณค่าโภชนาการ

ที่มีการตรวจทั้งคาร์โบไฮเดรต โปรตีน ไขมัน ความชื้น เถ้า น้ำตาล วิตามินบี 1 วิตามินบี 2 แคลเซียม เหล็ก แมกนีเซียม แมงกานีส  โพแทสเซียม สังกะสี โซเดียม ซีลีเนียม นพ.ยงยศ กล่าวว่า   2 ตัวอย่างที่ กระทรวงพาณิชย์ส่งมา และ 2 ตัวอย่างที่ซื้อมาจากรอบสธ.มีคุณค่าทางโภชนการไม่แตกต่างกัน

“ยืนยันว่าการตรวจในครั้งนี้เป็นผลตรวจอย่างตรงไปตรงมา โดยบุคลากรที่เชียวชาญและมีความเป็นอิสระ โดยตนในฐานะอธิบดีไม่เคยไปบอก หรือสั่งให้มีการตรวจ หรือกดดันแต่อย่างใด พร้อมได้ยืนยันกับผู้บริหารของกรมวิทย์ ว่าการแถลงข่าวจะต้องเป็นไปตามที่นักวิทยาศาสตร์ในห้องแล็บส่งผลมา จะไม่มีการแถลงที่บิดพลิ้วจากผลตรวจแม้แต่รายการเดียว”นพ.ยงยศกล่าว 

 ปัดการันตีข้าว 10 ปี 

 ผู้สื่อข่าวถามว่า ในการตรวจสามารถระบุอายุของข้าวที่ตรวจสอบได้หรือไม่ นพ.ยงยศ กล่าวว่า  เป็นคำถามที่ตนสอบถามจากเจ้าหน้าที่เช่นกันว่ามีเทคโนโลยีอะไรในการตรวจหรือไม่ ตรวจดีเอ็นเอได้หรือไม่ ตรวจค่าไอโซโทปของคาร์บอนที่อยู่ในเม็ดข้าวได้หรือไม่ ซึ่งจนถึงวันนี้ยังหาไม่เจอว่าจะตรวจได้อย่างไร ยังหาวิธีตรวจไม่ได้ เพราะว่าข้าวส่วนใหญ่เก็บไว้อายุสั้นๆไม่กี่ปีแล้วบริโภค

ถามต่อว่ากรมวิทยาศาสตร์การแพทย์การันตีข้าว 10 ปีรับประทานได้ไม่อันตราย นพ.ยงยศ กล่าวว่า ไม่ใช่ข้าว 10 ปี ต้องบอกว่าข้าวที่กรมได้รับการส่งมาจากกระทรวงพาณิชย์ มีคุณค่าทางโภชนาการ คาร์โบไฮเดรต  ไขมัน แร่ธาตุ วิตามิน ไม่แตกต่างจากข้าวที่จำหน่ายและบริโภคอยู่ในท้องตลาดในปัจจุบัน แต่ข้าวที่กระทรวงพาณิชย์ส่งมานั้นผิดมาตรฐานสินค้าเกษตรในเรื่องของสิ่งปลอมปน เกี่ยวกับเศษซากแมลงและมอดมีชีวิตที่ไม่ควรมีแต่มี

ยืนยันตัวอย่างข้าวเก็บจากโกดังรับจำนำข้าว 

นายวัฒนศักดิ์ เสือเอี่ยม อธิบดีกรมการค้าภายใน กระทรวงพาณิชย์ กล่าวว่า  ข้าวในสต็อคของรัฐบาลจากโครงการรับจำนำข้าว เหลืออยู่ทั้งหมด 2 คลัง จำนวน 15,013.24 ตัน คิดเป็น 145,590 กระสอบ อยู่ใน 2โกดัง คือ คลังกิตติชัย จำนวน 11,665.65 ตัน 112,711 กระสอบ  และคลังพูนผล จำนวน 3,356.59 ตัว  คิดเป็น 32,879 กระสอบ จ.สุรินทร์ ซึ่งเป็นล็อตสุดท้ายแล้ว 

ในการสุ่มตัวอย่างข้าวมาตรวจได้มีการว่าจ้างบริษัทเซอเวเยอร์กลางที่มีการขึ้นทะเบียนไว้กับกรมการค้าต่างประเทศ  ซึ่งเป็นบริษัทที่มีสำนักงานใหญ่ที่ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ และมีการตรวจสอบคุณภาพมาตรฐานในหลายประเทศทั้งยุโรป  อมเริกา เอเชีย และแอฟริกา โดยในการเก็บตัวอย่างมีการผ่ากองลงไปถึง 15 ชั้นในทุกกองที่มีอยู่ 9 กอง เพื่อให้ได้ตัวอย่างที่ใกล้เคียงที่สุดและเป็นมาตรฐาน เพื่อให้เกิดความมั่นใจ 

“ขอให้มั่นใจได้ว่ามีกระบวนการที่โปร่งใส และดำเนินการโดยที่ให้เกิดความมั่นใจ และใช้เซอเวเยอร์กลางที่มีมาตรฐานมีการขึ้นทะเบียน ขอให้ประชาชนมั่นใจว่าข้าวไทยคงต้องไปต่อ”นายวัฒนศักดิ์กล่าว 

ประกาศจำหน่ายข้าว 10 ปี ภายในสิ้นพ.ค.นี้

ผู้สื่อข่าวถามถึงขั้นตอนในการประกาศขายข้าวในสต็อคนี้เมื่อไหร่  นายกฤษณรักษ์ ใจดี รักษาการผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้า(อคส.) กล่าวว่า  ขณะนี้อยู่ในกระบวนการของคณะกรรมการตรวจสอบ  และดำเนินการเรื่องของ TOR การประกาศจำหน่าย คาดว่าไม่เกินสิ้นเดือนพ.ต.2567 ทางอคส.จะประกาศจำหน่ายข้าวจำนวนนี้เป็นการทั่วไป  ซึ่งต้องทำอย่างรอบคอบที่สุด

ถามย้ำว่ายืนยันได้หรือไม่ว่าตัวอย่างข้าวที่ส่งให้กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ตรวจเป็นข้าวจากโกดังที่รมว.พาณิชย์ไปตรวจ และระบุว่าเป็นข้าว 10 ปี  นายกฤษณรักษ์ กล่าวว่า ข้าวตัวอย่างที่อคส. กระทรวงพาณิชย์ ส่งมาตรวจที่กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์เป็นข้าวตัวอย่างวันที่รมว.พาณิชย์ลงไปตรวจเมื่อวันที่ 6 พ.ค.2567 หลังจากที่มีการหุงพิสูจน์แล้ว ก็ได้นำตัวอย่างข้าวกลับมาที่อคส.และส่งมาให้กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ตรวจ

ผู้สื่อข่าวถามว่า มีข้อเรียกร้องจากผู้บริโภคว่าหากข้าวล็อตนี้มีการวางจำหน่ายในประเทศไทย ขอให้มีการระบุในฉลากถุงข้าวว่าเป็นข้าวโครงการรับจำนำข้าวเก็บไว้ 10 ปี  นายวัฒนศักดิ์ กล่าวว่า  ไม่เข้าใจคำถาม และค่อยไปดูในรายละเอียด