สธ.ดัน“โรคNCDs”วาระแห่งชาติ ยอดป่วยพุ่ง สูญเสียต้นทุนเศรษฐกิจ 1.6 ล้านล้าน

นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข(รมว.สธ.) กล่าวว่า  คนไทยมีปัญหาสุขภาพที่รุมเร้า โดยเฉพาะจำนวนผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังหรือโรค NCDs ที่เพิ่มสูงขึ้น จากข้อมูลกระทรวงสาธารณสุข(สธ.) คาดการณ์ มีผู้ป่วย เบาหวาน 6.5 ล้านคน ความดัน 14 ล้านคน โรคไตทุกระยะ ประมาณ 1 ล้านคน มะเร็งรายใหม่ 1.4 แสนคนต่อปี และมีปัญหาสุขภาพจิต สูงถึง 10 ล้านคน

ปี 2562 มีงานวิจัยของสธ. ร่วมกับองค์การอนามัยโลก(WHO) บ่งชี้ว่า คนไทยเสียชีวิต เพราะ NCDs ปีละกว่า 400,000 ราย และสูญเสียต้นทุนทางเศรษฐกิจ กว่า 1.6 ล้านล้านบาทต่อปี แบ่งเป็น ค่ารักษาพยาบาลทางตรง จำนวน 139,000 ล้านบาท และความสูญเสียทางอ้อม จำนวน 1.5 ล้านล้านบาท

โรคNCDs ถือเป็นภาระหนักของงานสาธารณสุข เพราะงบประมาณจำนวน 127,651 ล้านบาท ของ สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ(สปสช.) ในปี 2560 เป็นค่าใช้จ่ายในการรักษา โรค NCDs สูงถึงกว่า 62,138 ล้านบาท ซึ่งเมื่อลองมองลึกขึ้น เช่น โรคไต โรคไตเรื้อรัง จากรายงานกรมควบคุมโรค พบว่า ในปี 2566 พบผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง 1,062,756 คน เพิ่มขึ้นจากปี 2565 มากถึง 85,064 คน หากดูงบ สปสช.ที่จัดสรรเฉพาะให้กับโรคไตย้อนหลัง 5 ปีนั้น พบว่า เพิ่มขึ้นเฉลี่ยปีงบละ 946 ล้านบาท จากปีงบประมาณ 64-68 เพิ่มสูงขึ้นถึง 38.96%

นายสมศักดิ์ กล่าวด้วยว่า  อนาคตของระบบสาธารณสุขไทยที่ยั่งยืน จึงผลักดันนโยบาย เช่น 1. โรงเรียนเบาหวานวิทยา นับคาร์บ ลดไขมัน เพิ่มโปรตีน 2. กระเป๋าอสม. กับการรณรงค์ ลดผู้ป่วย NCDs 3. การใช้สมุนไพรไทย กินเป็นไม่ป่วย 4. การฉีดวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก HPV ที่ดีขึ้น (4 เป็น 9 สายพันธุ์) 5. มีแนวคิดที่จะกำหนดให้ NCDs เป็นวาระแห่งชาติ 6. แคมเปญ สุขภาพดี ภาษีมีลด ซึ่งได้พูดคุยกับกระทรวงการคลังเบื้องต้นแล้ว

“จะมีการพิจารณานำเรื่องการแก้ปัญหาโรคNCDs เสนอเข้าครม.เพื่อพิจารณาเป็นวาระแห่งชาติ ซึ่งจะทำให้เกิดการขับเคลื่อนในมิติต่างๆ  ทำให้จำนวนคนป่วยรายใหม่ลดลง หรือไม่เพิ่มขึ้น เมื่อคนป่วยลดลง งบประมาณที่จะต้องนำมาเป็นค่าใช้จ่ายในการรักษาก็จะไม่เพิ่มขึ้น ซึ่งในการดูแลคนที่ป่วยโรคNCDsอยู่ในปัจจุบันนี้ต้องใช้งบประมาณเฉพาะค่ารักษาพยาบาลราว 1.5 แสนล้านบาทต่อปี  และอีก 20-30 ปี คนป่วยก็จะเสียชีวิตไปหมด ต่อไปก็จะไม่มีคนป่วย งบประมาณค่ารักษาก็ไม่เดือดร้อน”นายสมศักดิ์กล่าว

ถามถึงเรื่องสุขภาพดี ภาษีมีลด นายสมศักดิ์ กล่าวว่า ได้มีการหารือกระทรวงการคลังในเบื้องต้น และมอบหมายให้ทีมงานดำเนินการพิจารณา ซึ่งหลายประเทศไทยได้มีการนำร่องแล้ว ก็จะให้ไปพิจารณานำมาปรับให้เหมาะกับประเทศไทย หากทำดี ก็ลดภาษีให้ เพราะภาครัฐเป็นคนจ่ายค่ารักษาพยาบาลให้อยู่แล้ว เมื่อคนไม่ป่วย เงินก็เหลือ ภาครัฐก็ช่วยลดให้ แต่จะลดเท่าไหร่อย่างไรจะต้องหารือร่วมกันก่อน 

นอกจากนี้ สำนักงานพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ จะมาช่วยดูว่าจะประหยัดได้เท่าไหร่  คุณประโยชน์ที่เกิดขึ้นจากการทำงานของกระทรวงเท่าไหร่ อย่างไร เป็นข้อมูลที่สธ.ทำคุณประโยชน์ให้กับสังคมและประเทศซึ่งจะมีผลในเรื่องการปรับกฎหมายต่างๆ เช่น กฎหมายของสาธารณสุขที่ยังรออยู่ที่สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี(สลค.) ถามว่าปีหน้าจะประกาศเรื่องสุขภาพดี ภาษีมีลดได้เลยหรือไม่ นายสมศักดิ์ กล่าวว่า การหยุดคนป่วยไม่ใเข้ารพ.ได้ กว่าจะทำความเข้าใจได้ต้องใช้เวลา 1-2 ปี คาดว่าในปี 3 หลังจากมีการขับเคลื่อนเรื่อง ลดโรคNCDs อย่างจริงจัง จะเริ่มเห็นสถิติคนไม่ป่วยโรคNCDsเพิ่มขึ้น