'กลืนลำบาก' ฟื้นฟูได้ รพ.เวชชารักษ์ใช้กระแสไฟฟ้ากระตุ้นกล้ามเนื้อช่วย

ผู้ป่วยที่มีปัญหาด้านการกลืน เช่น ภาวะกลืนลำบาก กลืนแล้วสำลัก และผู้ป่วยที่ต้องใส่สายให้อาหารทางจมูกหรือหน้าท้อง ปัญหาเหล่านี้มักพบในผู้ป่วยจากกลุ่มโรคต่าง ๆ เช่น ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง ผู้ที่ได้รับบาดเจ็บที่สมองหรือกระดูกสันหลังบริเวณคอ ผู้ป่วยหลังผ่าตัดเนื้องอกบริเวณก้านสมอง ผู้ป่วยมะเร็งบริเวณศีรษะและคอ และ กลุ่มผู้สูงอายุ

โรงพยาบาลเวชชารักษ์ ลำปาง สังกัดกรมการแพทย์ เป็นศูนย์ความเชี่ยวชาญด้านการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์พร้อมให้บริการด้านการฟื้นฟูสมรรถภาพด้านการกลืน  เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถกลับมารับประทานอาหารได้อย่างปลอดภัย และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น  ด้วยทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและอุปกรณ์ที่ทันสมัย

นพ.ธนินทร์ เวชชาภินันท์ รองอธิบดีกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า อาการกลืนลำบากเป็นหนึ่งในภาวะแทรกซ้อนด้านสุขภาพที่สำคัญ พบได้บ่อยในผู้ป่วยที่มีพยาธิสภาพในสมอง โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง  ซึ่งเป็นโรคทางระบบประสาทที่พบบ่อย และมีภาวะกลืนลำบากร่วมด้วยมากกว่า 50% ส่งผลกระทบต่อสุขภาพตามมาในหลาย ๆ ด้าน เช่น ปอดอักเสบติดเชื้อจากการสำลักอาหาร ร่างกายมีภาวะขาดน้ำและสารอาหาร ภาวะทุพโภชนาการ
การฟื้นฟูสมรรถภาพด้านการกลืนจึงมีความสำคัญเป็นอย่างยิ่งในการลดภาวะแทรกซ้อนด้านต่างๆ  และส่งเสริมคุณภาพชีวิตให้กับผู้ป่วยที่มีภาวะกลืนลำบากร่วม กรมการแพทย์ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการดูแล รักษา และ ฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์ จึงส่งเสริมให้โรงพยาบาลต่าง ๆ ในสังกัดมีการศึกษาและวิจัยบทบาทของการนำเทคโนโลยีทางการแพทย์มาช่วยเสริมประสิทธิภาพในการฝึกกลืน เพื่อให้ผู้ป่วยฟื้นตัวได้เร็วขึ้น และลดภาวะแทรกซ้อนระหว่างการฝึกกลืน สอดคล้องตามนโยบายกระทรวงสาธารณสุข   พ.ศ. 2568 ด้านการยกระดับการสาธารณสุขไทย โดยการใช้เทคโนโลยีด้านสุขภาพ

พญ.รัตนา จันทร์แจ่ม ผู้อำนวยการโรงพยาบาลเวชชารักษ์ ลำปาง กรมการแพทย์ กล่าวว่า ปัจจุบันโรงพยาบาลเวชชารักษ์ ลำปาง ซึ่งเป็นโรงพยาบาลเฉพาะทางด้านการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์ เปิดให้บริการคลินิกฝึกการกลืนสำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะกลืนลำบาก โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองระยะฟื้นฟูสมรรถภาพ รวมทั้ง ให้คำปรึกษา แนะนำ สำหรับผู้ป่วยและผู้ดูแลผู้ป่วยเพื่อเป็นการเพิ่มทักษะในการฟื้นฟูสมรรถภาพการกลืนโดยทีมสหวิชาชีพ ซึ่งประกอบด้วยแพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู นักกิจกรรมบำบัด นักกายภาพบำบัด เภสัชกร และพยาบาลฟื้นฟูสภาพ

รูปแบบการให้บริการฟื้นฟูสมรรถภาพการกลืนประกอบด้วย วิธีการฟื้นฟูด้านการกลืนแบบมาตรฐานควบคู่กับการใช้เครื่องมือที่ทันสมัย โดยการใช้กระแสไฟฟ้ากระตุ้นกล้ามเนื้อที่ช่วยในการกลืน และการแปลสัญญาณทางสรีรวิทยาการกลืนออกมาเป็นภาพและเสียง เพื่อเพิ่มความแข็งแรงและเสริมกลไกการเรียนรู้ใหม่ของกล้ามเนื้อ ส่งผลให้ผู้ป่วยสามารถเรียนรู้และปรับเปลี่ยนจังหวะในการกลืนได้อย่างถูกต้อง

นอกจากนี้ ทางโรงพยาบาลเวชชารักษ์ ลำปางยังมีความมุ่งมั่นอย่างต่อเนื่อง   ในการพัฒนางานด้านบริการและวิชาการ สู่การเป็นศูนย์มาตรฐานและความเชี่ยวชาญเพื่อเป็นต้นแบบสำหรับจัดบริการคลินิกฟื้นฟูสมรรถภาพการกลืนสำหรับผู้ที่มีภาวะกลืนลำบากในภาคเหนือ