เปิดลิสต์ของใช้ที่มี ‘นิกเกิล’ผสม คนแพ้ต้องเลี่ยง ไม่ใช่แค่เครื่องประดับ

      นิกเกิลเป็นโลหะมีสีขาวเงิน มีความคล้ายคลึงกับเหล็กด้านความแข็งแรงและมีความต้านทานการกัดกร่อนที่ดีคล้ายทอง

      มีการคิดค้นวิธีการสกัดโลหะนิกเกิลจากแร่เป็นครั้งแรกเมื่อประมาณ 250 ปี ที่ผ่านมา นิกเกิลเป็นธาตุที่เชื่อว่ามีปริมาณมากบริเวณใจกลางของโลก เนื่องจากผลวิเคราะห์ของสะเก็ดดาวที่มีแหล่งกําเนิดไม่ต่างกับโลก พบว่า มีนิกเกิลในปริมาณสูง

   อย่างไรก็ตาม นิกเกิล มักมีผสมอยู่ในโลหะอื่นทั่วไปในการทำอุตสาหกรรมและของใช้ต่างๆ ทั้งนี้พบว่า มีคนที่แพ้ “นิกเกิล” ในอัตราที่มากกว่าการแพ้โลหะชนิดอื่นๆ

อาการผื่นแพ้โลหะนิกเกิล

    นพ.ไพโรจน์ สุรัตนวนิช รองอธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่า  ผื่นแพ้สัมผัสจากการแพ้โลหะนิกเกิล มีลักษณะเป็นผื่นนูน แดง คัน อาจมีน้ำเหลืองร่วมด้วย
         ตำแหน่งที่พบบ่อย ได้แก่ ใบหู หน้าท้อง มือ ซึ่งจะตรงกับบริเวณที่สัมผัสกับโลหะ เช่น ต่างหู หัวเข็มขัด เหรียญ

   ปัจจัยเสี่ยงของการเกิดผื่นแพ้สัมผัสจาก นิกเกิล คือ การเจาะหู บางครั้งอาจเกิดการกระจายของผื่นไปยังตำแหน่งอื่นที่ไม่ได้สัมผัสโลหะโดยตรงได้ ผู้ป่วยบางราย โลหะชนิดอื่นร่วมด้วย ได้แก่ โคบอลท์ โครเมียม เนี่องจากวัตถุที่มีโลหะหลายชนิดอยู่ด้วยกัน

         การวินิจฉัย ทำได้โดยการทำทดสอบโดยใช้แผ่นแปะผิวหนัง หรือ patch test หากต้องการทราบว่าโลหะ มีนิกเกิลบนหรือไม่ สามารถทำได้โดยใช้น้ำยา Dimethyliyayosine IDMG บาท บนเป็นชมพู แสดงว่าการทดสอบให้ผลบวก

 แพ้นิกเกิลอาหารต้องระวัง
      ขณะที่ พญ.ไพลิน พวงเพชร แพทย์สถาบันโรคผิวหนัง กรมการแพทย์  กล่าวว่า   การปฏิบัติตัว แนะนำหลีกเลี่ยงการสัมผัสโลหะที่มีนิกเกิลโดยตรง
        ผู้ป่วยที่ทดสอบ patch test แล้วพบว่าแพ้โลหะนิกเกิล หากผื่นมีลักษณะเป็นตุ่มใสที่มือสองข้าง ควรสังเกตว่าการรับประทานอาหารต่อไปนี้ ในปริมาณมาก ทำให้ผื่นเห่อหรือไม่ ได้แก่ โฮลวีท ข้าวโอ๊ต ถั่วลิสง ถั่วเหลือง โกโก้ กุ้ง หอย งา เมล็ดทานตะวัน

        หากอาหารชนิดใดทำให้ผื่นเห่อ ควรเลี่ยงอาหารชนิดนั้น และไม่ควรรับประทานวิตามินที่มีนิกเกิลเป็นส่วนประกอบ

     “ แม้ว่าผื่นคันจากนิกเกิลจะไม่ใช่อาการที่ร้ายแรงก็ตาม แต่ถือว่าเป็นภัยสุขภาพอย่างหนึ่งที่ควรหลีกเลี่ยง เนื่องจากการคันจากผื่นแพ้นั้นสร้างความรำคาญใจแก่ผู้ป่วย ดังนั้นถ้าไม่แน่ใจ หากมีอาการผื่นผิวหนังจากการแพ้นิกเกิลขึ้นหรือมีอาการคันร่วมด้วย แนะนำว่าควรรีบปรึกษาแพทย์ผู้เชียวชาญทันที”พญไพลินกล่าว 

ของใช้ที่อาจมีนิกเกิลผสม

     นอกจากนี้  สถาบันโรคผิวหนัง เคยรายงานด้วยว่าผู้ที่มีผื่นจากการแพ้นิกเกิลไม่เฉพาะที่ผสมในเครื่องประกับเท่านั้น  แต่ยังแพ้จากในโทรศัพท์มือถือ และหัวเข็มขัด

•      เครื่องประดับที่อาจมีนิกเกิลผสม เช่น สร้อยคอ กำไลข้อมือ สายนาฬิกาที่เป็นโลหะ ต่างหู กล่องใส่ลิปสติกโลหะ ตลับแป้งที่เป็นโลหะ กรอบแว่นตาโลหะ เข็มกลัดติดเสื้อ
•     เครื่องใช้อื่นๆ เช่น  กิ๊บติดผม ที่ดัดขนตา เครื่องมือทำฟัน กรรไกร เหรีญเงิน  ลูกบิดประตู เข็ม ด้ามร่มที่เป็นโลหะ เข็มหลัดซ่อนปลาย
•    วัสดุที่ใช้กับเครื่องนุ่งห่ม กระดุมกางเกงยีน กระดูมโลหะ หัวเข็มกลัด ซิปติดเสื้อผ้า
•     อาชีพและอุตสาหกรรม ช่างโลหะ ช่างแบตเตอรี่ ช่างชุลโลหะ น้ำมันเครื่อง โลหะครอบฟันหรือทำฟันปลอม แผ่นเหล็กยึดกระดูก

    วิธีการหลีกเลี่ยง

•      ลูกบิดประตูควรใช้เทป แลกเกอร์พ่นทับหรือใช้ผ้าหุ้ม
• เหรียญเงินไม่ควรเก็บไว้ในกระเป๋าเสื้อหรือกระเป๋ากางเกงหรือกำไว้ในมือนานๆ ควรใส่ในกระเป๋าพลาสติกเล็กๆ ก่อนใส่ในกระเป๋ากางเกง
• โลหะที่มีนิกเกิล เช่น ต่างหู ให้ทำความสะอาดด้วยอะซิโดนแล้วเคลือบด้วยยาทาเล็บแบบใส
• ใช้ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากโลหะอื่นแทน
• ใส่ถุงมือยาง เมื่อจำเป็นต้องสัมผัสโลหะในงานอาชีพ
• กรณีที่ต้องทำงานเกี่ยวข้องกับของเหลวในอุตสาหกรรมที่มีนิกเกิลใช้ถุงมือไวนิลอย่างหนา
  
  อ้างอิง : สถาบันโรคผิวหนัง , กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่