ยูเครน ศิลปินหญิงกรีดลายเส้นสะท้อนชีวิตในภัยสงคราม เมืองสูญ วิญญาณอยู่
ศิลปินหญิงชาวยูเครน ร่วมกันบันทึกจิตวิญญาณเมืองและการสูญเสียจากภัยสงครามกองทหารรัสเซียบุกโจมตี ผ่านผลงานศิลปะแนวอิลลัสเตรชั่น
หลังจากกองกำลังทหารรัสเซียเปิดฉากทำสงครามบุกโจมตียูเครนด้วยอาวุธหนัก "ซานา ชาห์มูราโดวา" (Sana Shahmuradova) เป็นศิลปินคนหนึ่งที่ต้องอพยพหนีภัยสงครามไปอยู่ย่านที่ห่างไกลจากตัวเมือง ระยะแรกเธอยอมรับว่าไม่สามารถทำใจให้สร้างงานศิลปะ
“สมองของฉันเหมือนหยุดชะงักไปเฉยๆ” ซานา ให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าว NPR (National Public Radio) “ตั้งแต่ได้ยินเสียงระเบิดครั้งแรก ก็ใช้เวลาเป็นสัปดาห์หรือมากกว่านั้นกว่าฉันจะกลับมาวาดรูปได้”
ด้วยอุปกรณ์ศิลปะที่ติดตัวมา ซานาเริ่มต้นทำงานศิลปะด้วยการวาดลายเส้นบนเศษกระดาษติดกำแพงด้วยดินสอถ่านของน้องชายและสีน้ำผสมกาว ใช้แม้กระทั่งหัวผัก beets ต้ม เพื่อให้ได้สีมาวาดภาพ
“ฉันจินตนาการว่ามี แม่คนหนึ่ง -แม่ที่เป็นต้นแบบ หรือแค่แม่ปกติทั่วไป- กำลังป้อนนมลูกของเธอ ขณะเดียวกันก็มีฝูงชนห้อมล้อมเพื่อปกป้องชีวิตใหม่ คนรุ่นใหม่” ซานา กล่าวถึงผลงาน อิลลัสเตรชั่น (illustration) ของเธอที่พูดถึงชีวิตในยูเครนที่ได้รับผลกระทบจากภัยสงคราม
หลังจากถูกปลุกให้ตื่นด้วยเสียงระเบิดในเวลาตีห้าของวันที่กองกำลังทหารรัสเซียเปิดฉากโจมตี "ไอรีนา เบเบนโก" (Iryna Babenko)" โพสต์ภาพแนว "อิลลัสเตรชั่น" เล่าเป็นซีรีส์ถึงสภาพชีวิตผู้คนซึ่งติดอยู่ใจกลางสงคราม และต้องปรับตัวเพื่อให้มีชีวิตรอดอยู่ให้ได้
หนึ่งในภาพอิลลัสเตรชั่นเหล่านั้นมี ภาพลายเส้นกลุ่มต้นดอกทานตะวัน –ดอกไม้ประจำชาติยูเครน- ที่งอกงามขึ้นจากหัวกะโหลกติดป้ายระบุชื่อทหารรัสเซียและระบายเป็นสีธงชาติรัสเซียที่ถูกฝังอยู่ใต้พื้นดิน
ภาพนี้ไอรีนาวาดขึ้นเพื่อแสดงความคารวะสตรีชาวยูเครนคนหนึ่งที่หาญกล้าก้าวไปเผชิญหน้านายทหารรัสเซียแล้วถามต่อหน้าว่า “ทำไมคุณมายังแผ่นดินของฉันและฆ่าคนของเรา คุณกล้าดียังไง” แล้วยื่นเมล็ดดอกทานตะวันให้นายทหารผู้นั้นพร้อมกล่าวว่า “คุณควรเก็บเมล็ดดอกทานตะวันไว้ในกระเป๋าของคุณ เพื่อที่ดอกทานตะวันจะเติบโตขึ้นในแผ่นดินยูเครนหลังจากที่คุณตายแล้ว คุณจะได้มีประโยชน์สำหรับแผ่นดินของฉัน” ซึ่งคลิปนี้กลายเป็นคลิปวิดีโอไวรัล
งานศิลปะโดย Yuliana
ศิลปินและช่างภาพสตรีชาวยูเครน "อูเลียนา (Yuliana)" สร้างสรรค์ผลงานศิลปะจากคอนเซปต์ "จิตวิญญาณแห่งยูเครนซึ่งไม่สามารถทำลายได้" ด้วย ภาพถ่ายสตรีซึ่งสีขาวที่เคลือบเรือนร่างนั้นมีรอยแตก แต่ในรอยบิ่นและรอยแตกร้าวนั้น ปรากฏธงชาติยูเครนฉายออกมา
“ฉันต้องการแสดงให้เห็น ไม่ว่าจะถูกทำลายมากแค่ไหน แต่แผ่นดินของชาวยูเครนจะยืนหยัดและคงอยู่ ระเบิดและกระสุนปืนไม่สามารถทำลายความมุ่งมั่น ความแข็งแกร่ง และจิตวิญญาณชาวยูเครน สิ่งเหล่านี้จะเข้มแข็งจวบจนนิรันดร์และไม่ยอมจำนน” อูเลียนา กล่าว
ก่อนหน้านี้ศิลปินอิลลัสเตรชั่น "แวเลอริยา คาเมลโควา (Valeriya Kamelkova)" อินสตาแกรมของเธอเต็มไปด้วยความน่ารักของภาพตัวประหลาดสีสันบรรเจิด ไอศกรีม สุนัข มนุษย์หิมะ เป็นภาพลายเส้นสีสันสดใสแนวเทพนิยาย
แต่ภาพที่ "แวเลอริยา" โพสต์หลังจากเกิดสงครามแตกต่างจากเดิมอย่างสิ้นเชิง อาทิ เธอโพสต์ภาพวาดธงชาติรัสเซีย แต่สีแดงบนผืนธงกลับมีลักษณะคล้ายบ่อน้ำสีเลือด และมีมือของคนที่กำลังจมชูขึ้นเหมือนจะขอความช่วยเหลือ
สงครามแยกชาวยูเครนเป็นสองกลุ่ม "กลุ่มก่อนและกลุ่มหลัง" แต่บางคนไม่ว่าจะอยู่กลุ่มไหนก็จะไม่มีทางได้เห็นสิ่งที่จะเกิดขึ้นหลังจากสงครามครั้งนี้ แวเลอริยาเขียนไว้ในอินสตาแกรม
“เราเข้านอนพร้อมกับเสียงไซเรนและถูกปลุกให้ตื่นด้วยเสียงระเบิด คอยนับจำนวนญาติและมิตรที่รอดชีวิต และหวังว่าจะมีชีวิตอยู่ดูวันพรุ่งนี้” แวเลอริยา บอกกับสำนักข่าว NPR
งานอิลลัสเตรชั่นโดย Liliia Kovalyk
อีกหนึ่งศิลปินแนวอิลลัสเตรชั่น "ลิลีอา โควาลิก (Liliia Kovalyk)" สะท้อนภัยจากสงครามผ่านอินสตาแกรมด้วย ภาพวาดแม่คนหนึ่งยืนอยู่บนรถไฟ หยาดน้ำตาไหลรินลงมาตามร่องแก้ม ขมวดคิ้วด้วยความสิ้นหวัง เธอกำลังอุ้มลูกวัยแบเบาะที่ห่มคลุมด้วยธงชาติยูเครนไว้ในอ้อมอก พยายามเสาะหาสถานที่ปลอดภัยสักแห่งจากสงคราม ดวงตาเธอเพ่งตรงมาเบื้องหน้า...ราวกับสบตาเพื่อขอความช่วยเหลือจากผู้ชมภาพ
ข้างๆ ภาพนี้ "ลิลีอา" เขียนข้อความว่า “คุณได้ยินเสียงพวกเราบ้างหรือยังตอนนี้”
“ฉันหวังเหลือเกินว่าสงครามจะจบลงได้ในไม่ช้า และเราทุกคนจะอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติ” เป็นอีกหนึ่งข้อความของศิลปินหญิงแนวอิลลัสเตรชั่นชาวยูเครน
credit photo : Sana Shahmuradova, Iryna Babenko,Yuliana,Valeriya Kamelkova, Liliia Kovalyk,
อ้างอิง : National Public Radio
