เจ ณัฐพล เจ้าของธุรกิจเทปเพลง(มือสอง)ในยุคที่ถูกลืมไปแล้ว แต่ทำไมขายได้

ใช่เลย...เรากำลังพูดถึง เครื่องเล่นเทปและเทปคาสเซ็ท ในยุค(ดิจิทัล)ที่คนส่วนใหญ่โยนทิ้งหรือขายราคาถูก แต่ยังมีคนอีกกลุ่มหลงรัก แม้จะเป็นคนกลุ่มเล็กๆ แต่ก็ยืนยันว่า เทปเพลงไม่ได้ตายสนิท มีีคุณค่าทางจิตใจ เฉกเช่นการเล่นแผ่นเสียง 

เพราะโลกมีสองด้านเสมอ...มีคนโยนทิ้งและคนเก็บ มีคนหลงรักและคนไม่ใยดี โอกาสจึงมีสำหรับคนที่คิดต่างและสร้างสรรค์ เจ-ณัฐพล สว่างตระกูล เจ้าของ Cassette Shop สะพานควาย สร้างทางเลือกให้คนหลงรักการฟังเพลง โดยเอาเครื่องเล่นเทปคาสเซ็ทกลับมาสู่โลกดิจิทัล

แม้จะเป็นธุรกิจเล็กๆ ก็ต้องออกแบบความคิดและสร้างสรรค์สิ่งใหม่ นั่นคือสิ่งที่เจ อดีตโปรดักส์ ดีไซเนอร์ พาซาญ่า และเจ้าของแบรนด์เสื้อผ้า  Smokin X Sinner ที่ขยายสาขาจนมีร้านที่จตุจักร 5 ห้อง และแพลตนินั่ม 2 ห้อง สร้างรายได้มากมายมานานกว่า 10 ปี จนในที่สุดต้องเลิกลา เนื่องจากมีเงินเยอะ ก็ใช้เยอะ จึงมีหนี้สิน และหันมาทำงานเป็นผู้จัดการร้านอาหาร

 

เจ ณัฐพงศ์ สว่างตระกูล เจ้าของร้าน Cassette Shop เทปเพลงและเครื่องเล่นเทปมือสอง

 

กระทั่ง 5 ปีที่แล้วลงตัวกับธุรกิจเครื่องเล่นเทป และตลับเทปคาสเซ็ทมือสอง รวมถึงผลิตเทปเพลงศิลปินไทยในปริมาณที่เรียกได้ว่า ไม่ได้ทำให้ร่ำรวย

และนี่คือ บทสนทนากับ“กรุงเทพธุรกิจ” ในร้านที่เต็มไปด้วยเทปคาสเซ็ท  

• อยากให้เล่าถึงการขายเทปคาสเซ็ทและเครื่องเล่นเทปมือสองสักนิด ? 

ผมฟังเพลงเยอะ มีช่วงหนึ่งฟังจากหูฟัง(Headphone) ผมวุ่นวายอยากให้เสียงออกมาดี วนอยู่กับเรื่องนี้เป็นปีๆ  จนมาเจอช่างที่จูนเสียงได้ ว่างๆ ก็ไปถามเขา ปกติคนจะจ่ายเงินซื้อหูฟังดีๆ บางทีห้าพันกว่าบาท แต่ผมพยายามใช้เงินแค่พันกว่าบาทใช้อุปกรณ์จูนเสียงให้ดีขึ้น 

ผมเคยถามคนที่เล่นหูฟังว่า ปลายทางของเสียงที่ดีที่สุดคืออะไร เขาบอกว่าต้องปรับจูนเสียงใกล้เคียงกับอนาล็อก ก็หมายถึงเสียงจากเทปและแผ่นเสียง เป็นเสียงที่คนฟังชอบ 

• ในยุคที่คนส่วนใหญ่โยนเครื่องเล่นเทปคาสเซ็ททิ้ง คุณซื้อมาให้ช่างซ่อมเพื่อขายต่อ? 

ผมชอบเดินตลาดมือสอง 6 ปีที่แล้วเจอเครื่องเล่นเทปเก่าๆ ซื้อมาสองพันบาท ส่วนพวกเทปคาสเซ็ทผมซื้อเก็บมานานแล้ว กระทั่งได้มาฟังเพลงจากเครื่องเล่นเทป ฟังเพลงชรัส เฟื่องอารมย์ ก็รู้สึกฮีลใจ 

จากเคยใช้แค่ไอพอด ไอโฟน พอมาฟังเทปคาสเซ็ทรู้สึกแปลกๆ เหมือนการตามหาความรู้สึกในวัยเด็ก  จากนั้นผมก็เสาะหาเครื่องเล่นเทปเอามาให้ช่างซ่อม จึงไม่ได้ขายเทปอย่างเดียว มีเครื่องเล่นเทปมือสองที่รับประกันแล้ว ผมฟอร์มทีมช่างของผมเอง 

• นอกจากเทปเพลงที่สะสม ยังตามซื้อเทปคาสเซ็ท แล้วมั่นใจได้อย่างไรว่าขายได้

เมื่อไม่ได้ทำร้านอาหาร ผมเริ่มเป็นลูกมือร้านแผ่นเสียง เรียนรู้ทั้งหมดเกี่ยวกับตัวเลขและวงการเทป รวมถึงวิธีการผลิตเทปคาสเซ็ท ประกอบกับมีไอเดียของเราเอง ผมเคยทำงาน Botanique เอเจนซี่ที่ทำแบรนดิ้งให้ลูกค้า คิดโครงสร้างให้ลูกค้า เพื่อทำให้สินค้ามีมูลค่ามากขึ้น  

ถ้าจะทำเทปเพลงม้วนละ 10-30 บาทให้มีมูลค่า 200 กว่าบาท ก็ต้องมีเรื่องราว สมัยก่อนไม่เล่นโซเชียลมีเดีย ก็ศึกษาเพื่อทำธุรกิจ ผมชอบอ่าน ฟังเพลงก็มีเรื่องเล่า ทำโซเชียลมีเดียแค่ 3-4 เดือนก็มียอดคนติดตาม ไม่ต้องจ่ายเงินโฆษณา เพราะผมมีเพื่อนที่เป็นศิลปินและดาราเยอะ ก็ไลฟ์สดเล่นกีตาร์กัน คุยกัน

 

• จนเป็นที่มาของ"Cassette Shop" ? 

ตอนนั้นคนส่วนใหญ่ไม่รู้จะเก็บเครื่องเล่นเทปไว้ทำไม ก็โยนทิ้ง บางเครื่องผมซื้อมา 500 บาท ซ่อมแซมให้ดีขายได้หลักหมื่น เป็นเครื่องเสียงระดับไฮเอนที่ได้มาจากตลาดมือสอง

อาศัยว่า ผมมีทีมช่างก็จะรู้ว่าเสียงดีหรือไม่ดี บางทีซื้อมา 700 บาทเอามาซ่อมแซมให้ดี ขายไปประมาณ 3,000 กว่าบาท ร้านผมไม่ได้แค่เอาเทปมาขาย แต่ใช้เทปเป็นแก่นหลักในการเล่าเรื่อง หลักๆ เลยผมขายเครื่องเล่นเทปมือสองที่ซ่อมแซมแล้ว เพราะไม่มีการผลิตขึ้นมาใหม่

• ฟังเพลงจากเครื่องเล่นเทปมาเยอะ ก็เลยรู้ว่า เครื่องเล่นเทปดีๆ เป็นอย่างไร

กว่าจะทำเป็นธุรกิจ มีรายได้รายเดือนก็ใช้เวลา 8-9 เดือน ธุรกิจนี้ีมีการตัดราคา ผมจะขายแพงสุด ทั้งเทปคาสเซ็ทและเครื่องเล่นเทป เพราะคัดสรรมาอย่างดี ตอนนี้มีเครื่องเล่นเทปในร้านประมาณ 10 กว่าเครื่อง ถ้าไม่ดีผมกล้าคืนเงินให้ลูกค้า ผมกลัวมาก ถ้ามีคนบอกว่า เล่นเทปแล้วโดนโกง 

• สะสมเทปเพลงไว้เยอะ เคยคิดไหมว่าจะมีมูลค่ามากขึ้น? 

ผมซื้อจากแผงเทปหน้าปากซอย ตอนเรียนหนังสือก็ซื้อจากทาวเวอร์ เรคคอร์ด (Tower Records) แถวสยาม ร้านน้องท่าพระจันทร์ พวกเทปผีผมก็ซื้อ เพราะบางหมวดเฮฟวีเมทัลไม่มีลิขสิทธิ์ในเมืองไทย

ส่วนใหญ่ผมซื้อเทปเพลงของแท้ ถ้าคนชอบฟังเพลงจริงๆ จะรู้ว่า เทปผียุค 80 ของพีค็อกเสียงดีมาก เสียงบางแต่ชัด ถ้าเทียบเทปผียุค 80 กับเทปลิขสิทธิ์ยุค 90 ปลายเสียงพอๆ กัน

 

• คุณฟังเทปคาสเซ็ทพวกนี้ทุกแนว แล้วมีจุดอิ่มตัวไหม

เรื่องเทปเพลงมีทั้งคนทิ้ง และคนเห็นคุณค่า เหมือนแผ่นเสียง เป็นวัฎจักร ถ้าคนที่ไม่เห็นค่า แม้จะบอกว่า เทปม้วนนี้มีมูลค่าพันบาทก็ไม่เก็บ ผมเองก็ไล่ฟังเทปไปเรื่อยๆ จนรู้ว่า เป็นเพลงยุคไหน

ในยุคหนึ่งผมชอบร็อก อย่าง วงเบลอ  (Blur อัลเทอร์เนทีฟร็อกจากอังกฤษ ก่อตั้งวงที่ลอนดอนในปี 1989 ) โอเอซีส (Oasis วงดนตรีร็อกจากแมนเชสเตอร์ ในปี 1991)

และเนอร์วานา(Nirvana วงกรันจ์ และอัลเทอร์เนทีฟ ร็อก อเมริกา ก่อตั้งขึ้นโดยมือกีตาร์และร้องนำ เคิร์ต โคเบน) เราโตมากับเพลงยุค 90 

นอกจากร็อก ผมยังฟังดนตรีอิเล็กทรอนิกส์แดนซ์ ช่วงหลังพอมาทำเรื่องเทป ไม่อยากฟังร็อกละ เบื่อมาก หันมาฟังอีซีลีเซ็นนิง(easy listening) ฟังชรัส เฟื่องอารมย์ มาลีวัลย์

ก็มีคนแบบผมที่ฟังร็อกมาทั้งชีวิต หันมาฟังเพลงช้าๆ ตอนแรกๆ ก็มองว่า เพลงชรัสดูเชยๆ แต่ฟังไปฟังมา เมโลดี้ไพเราะ 

การฟังเพลงเหมือนการเปิดอีโก้ พอปลดอีโก้ออก ฟังเพลงอื่นๆ บ้าง ก็มีความไพเราะ ไล่ฟังเพลงสุนทราภรณ์ เยื่อไม้ อ.ดนู ฮันตระกูล และตะลุง เทมโป้  

• ใช้เวลาตอนไหนฟังเพลง

เวลาทำงานก็ฟัง เมื่อชอบก็เสาะหา ผมเองก็ชอบถามคนอื่นว่า ตอนนี้ฟังเพลงอะไร ก็อยากรู้ บางบ้านเอาเทปมาขาย เหมือนผมซื้อเพลย์ลิสต์ของคนนั้นมาเลย ถ้าบ้านไหนฟังเพลงดีๆ ผมก็ได้ของดี บางคนให้ฟรี อย่างคนที่ให้เทปผมมา ผมจะไม่ค่อยขาย มักจะเก็บไว้

ตอนนี้ในร้านผมมีเทปประมาณ 4,000-5,000 ม้วน ก่อนหน้านี้ผมทำร้านอยู่แถวสะพานควาย จากนั้นมาตั้งแถวซอยอารีทำคู่กับบาร์ จนมาอยู่เจริญนคร 35 ทำคู่กับร้านอาหาร Analog Playground  ปิดตัวไปแล้ว จากนั้นย้ายกลับมาตั้งที่บ้านแถวสะพานควาย 19

• เปิดร้านเทปคาสเซ็ทมือสอง ในยุคที่คนไม่เล่นเทปแล้ว ธุรกิจเล็กๆ ของคุณอยู่ได้อย่างไร

ต้องมีวิธีคิดและมายเซ็ทของเราเอง บางเรื่องต้องใจเย็น เพราะเป็นตลาดเฉพาะ ไม่ได้ตามกระแส เวลามีเด็กวัยรุ่นเข้ามาดู ผมจะบอกว่าใจเย็นๆ น้อง ซื้อเยอะๆ ไม่อยากให้เจ็บตัว ส่วนใหญ่จะซื้อผ่านออนไลน์

• แม้เทปคาสเซ็ทราคาจะไม่สูงมาก แล้วสูงที่สุดเท่าที่เคยขายราคาเท่าไร

ผลงานเพลงของอิ้งค์ วรันธร เปานิล ศิลปินยุคใหม่ ตอนเทปออกมาราคา 700 บาท ผมก็เก็บไว้ พอราคาขึ้น สูงที่สุดที่ผมเคยขาย 4 พันบาท ราคายังไปอีก 

ส่วนเทปที่คนชอบเก็บมีอีกหลายชุด อย่างวงพราว แนวออลเทอร์นาทิฟร็อก ,ซิลลี่ ฟูลส์ วงดนตรีร็อก,บอดี้สแลมแจ้ -ดนุพล แก้วกาญจน์  บางทีกระแสโซเชียลมีเดียมา อย่างแพท พาวเวอร์แพท ก็ขายได้ดี

เครื่องเล่นเทปเพลงมือสองในโลกดิจิทัล ยังมีคนกลุ่มหนึ่งหลงรัก

 

• 3-4 ปีที่แล้ว คุณหันมาร่วมงานกับศิลปิน เพื่อออกเทปคาสเซ็ท เจออุปสรรคไหม

หล้งจากทำร้านขายเทปมาเกือบปี เมื่อเห็นว่า วงการแผ่นเสียงยังมีการผลิตใหม่ ผมเองมีเพื่อนศิลปินทำวงดนตรีหลายวง ผมก็เรียนรู้ว่า เขาขายยังไง ไม่ว่าซีดีหรือสตรีมมิ่ง เงินที่กลับมาที่ศิลปินไม่ดีนัก ผมอยากแก้ปัญหาพวกนี้

จึงทำโปรเจคเทป มาพัฒนา Fotmat ทำให้มูลค่าสินค้าประเภทดนตรีดีขึ้น และส่วนนี้เองทำให้ศิลปินเริ่มเห็นว่าสามารถมีรายได้จากส่วนนี้ เลยมาออกเทปกัน

อาศัยความสามารถเรื่องดีไซน์ของผม เวลาทำออกมาจะไม่เหมือนเทปยุคเก่า ศิลปินยุคใหม่เห็นแล้วก็ตื่นเต้น งานชิ้นแรกที่ผมทำออกมาม้วนละ 650-700 บาท ตอนนั้นทำกับทวนทอง นิยมชาติ วงเดย์ทริปเปอร์ และเล็ก สุรชัย กิจเกษมสิน วงพราว

ผมจัดคอนเสิร์ตเล็กๆ ในบ้าน พี่ทวนและพี่เล็กมาร่วมเล่นคอนเสิร์ต ขายบัตรเป็นเทปคาสเซ็ทเวอร์ชั่นพิเศษ  คนไม่ได้เยอะรู้ว่า เจ๊งแน่นอน เพราะใช้เงินเยอะ คนก็งงว่าผลิตเทปออกมาทำไม เราทำงานออกแบบก็รู้ดี ถ้าจะประสบความสำเร็จคงอีกนาน 

จากนั้นเอาเทปชุดนั้นไปคุยกับรัสมี เวระนะ(Rasmee Isan Soul) ศิลปินอีสานโซล เขาเห็นว่าเทปสวย ก็สนใจผลิตออกมา 300 ม้วน จนมาเปิดพรีออเดอร์วงอภิรมย์ เป็นจุดพีคในชุดนี้  ตอนนั้นวงกำลังได้รับความนิยม ก็เลยมีคนถามถึง หลายคนก็อยากซื้อเทป และเริ่มมีเทปวงอื่นๆ มีนายทุนหลายคนร่วมลงทุน ผลิตออกมาปริมาณไม่เยอะ

• ในยุคที่คนไม่เล่นเทปแล้ว เคยผลิตมากที่สุดเท่าไร

เพลงบอดี้สแลม ผลิตออกมา 2,000 กว่าม้วน ขายหมด ตอนนั้นขายม้วนละ 700 บาท สมัยก่อนเทปพวกนี้ผลิตหลักแสน แต่ตอนนี้ผลิตหลักร้อย การผลิตเทปใหม่จำนวนแค่นี้ ไม่ได้ทำให้ผมรวย แต่ต้องมีเทปใหม่ออกมาให้คนรุ่นใหม่เล่น

• คนที่หันมาเล่นเทปคาสเซ็ทเป็นคนกลุ่มไหน

คนรุ่นใหม่ ตอนนี้เป็นตลาดขาลง ซึ่งเป็นเรื่องปกติ ตอนนี้ผมขยาย  Cassette Shop ไปในร้านอาหารหรือคาเฟ่ที่ อ.ศรีราชา จ.ชลบุรี และอ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์

ผมต้องการขยายวัฒนธรรมการฟังเทป และยังมุ่งมั่นผลิตเทปใหม่ แม้จะมีรายได้ไม่มาก ปีหนึ่งก็หลักล้าน บางวันขายเครื่องเล่นเทปได้สิบกว่าตัว

ถ้าถามว่า คนซื้อไม่เห็นของ ทำไมกล้าซื้อ เพราะผมรับประกัน บางชิ้นขาดทุนเราก็ยอม เพราะเป็นตลาดเฉพาะ แม้จะมีคู่แข่ง แต่เราเปิดเผยทั้งหมด

• ตลาดเทปคาสเซ็ทในต่างประเทศเป็นอย่างไรบ้าง

ยังมีความต้องการ ในยุโรป แคนาดา มีการออกเทปตลอด อย่างผมจองเทปทางออนไลน์ มีเวลาจองแค่ 15 นาที ซื้อมาราคาชุดละ 800 บาท ขายในเมืองไทย 1,500 -1,800 บาท หลายคนก็ถามผมว่าจองได้ยังไง บางคนก็ให้สั่งจองเทปของศิลปินคนนั้นคนนี้  

อีกเรื่องที่ผมอยากทำก็คือ ค่ายเพลง อยากทำให้เป็นเหมือนจักรวาลของเรามากกว่าแบรนด์ เพราะผมทำโปรดักส์ออกแบบเองได้ มันอาจจะยาก ผมต้องมีสูตรหลายแบบ

• ย้อนไปถึงเรื่องชีวิต คุณเคยมีหนี้สิน จึงต้องปรับตัวและออกแบบชีวิตตัวเองใหม่ ? 

ผมก็เหมือนวัยรุ่นทั่วไป ตอนมีรายได้เยอะ ไม่เก็บเงิน ตอนที่ยังไม่ทำเรื่องเทป ผมกับเพื่อนสองคนมีธุรกิจเสื้อผ้า ก็จะใช้ข้ออ้างนี้ไปเที่ยวเพื่อหาไอเดีย เวลาไปทะเล เสื้อผ้าที่ออกแบบก็จะมีโทนสีน้ำทะเล เราเต็มที่ทุกอย่างกับชีวิต 

แต่ปัญหาคือใช้แต่เงิน ไม่เก็บเลย  ทำแบรนด์ตัวเอง10 กว่าปี ระบบบริหารเริ่มไม่ดี เพราะเที่ยวเยอะ จากที่มีเงินเยอะๆ กลายเป็นหนี้

จากนั้นผมหันมาเป็นผู้จัดการร้านอาหาร เพราะบอบช้ำกับการใช้หนี้ไม่กี่ล้านบาท ตอนออกแบบเสื้อผ้าขาย ผมไม่เคยจัดการเรื่องการเงิน ออกแบบอย่างเดียว ทำให้ผมจัดการเรื่องเงินไม่เป็นเลย

ผมมาเรียนรู้เรื่องการจัดการเรื่องการเงินในร้านอาหาร ตอนนั้นผมเอานักดนตรีมาเล่น เพราะผมเป็นคนที่ชอบฟังเพลงตั้งแต่เด็ก และฟังแบบบ้าคลั่ง

ผมเอาความชอบทั้งหมดมาจัดการดูแลร้านอาหาร ก็ประสบความสำเร็จ จนหันมาทำร้านเทปคาสเซ็ทเหมือนที่ผมเล่าให้ฟัง