สภาการสื่อมวลชน พร้อมภาคีสมาชิกสื่อ 11 ฉบับ KICK OFF โครงการสร้างเสริมทักษะเท่าทันสื่อเพื่อเด็ก

มูลนิธิสภาการสื่อมวลชนและสภาการสื่อมวลชนแห่งชาติ เปิดตัวโครงการ “สร้างเสริมทักษะเท่าทันสื่อเพื่อเด็กด้วยหนังสือพิมพ์” ซึ่งได้รับทุนสนับสนุนจากกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2567 ที่โรงแรมรอยัลริเวอร์

นายชวรงค์ ลิมป์ปัทมปาณี ประธานสภาการสื่อมวลชนแห่งชาติ กล่าวว่า มูลนิธิสภาการสื่อมวลชนและสภาการสื่อมวลชนแห่งชาติ ซึ่งเป็นองค์กรอิสระทำหน้าที่ควบคุมกันเองด้านจริยธรรมวิชาชีพสื่อมวลชนในหมู่ผู้ประกอบวิชาชีพ ส่งเสริมเสรีภาพ ความรับผิดชอบ ส่งเสริมและสนับสนุนสิทธิการใช้สื่อ เพื่อการรับรู้ข่าวสาร การรู้เท่าทันสื่อ (Mass Media Literacy) และการแสดงความคิดเห็น

ทั้งนี้ เห็นว่าสามารถทำหน้าที่สร้างเสริมทักษะเท่าทันสื่อได้ เกิดการตระหนักรู้ และจำแนกเนื้อหาที่ไม่สร้างสรรค์ อันเป็นพื้นฐานทักษะของการเรียนรู้ในยุคดิจิทัล 4.0 และส่งผลต่อการรู้เท่าทันจากการเรียนรู้จากสื่อหนังสือพิมพ์ และหนังสือพิมพ์ออนไลน์ หลากหลายแพลตฟอร์มได้อย่างมีคุณค่า

ปี 2547 สภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ ก่อนเป็นสภาการสื่อมวลชนแห่งชาติในปัจจุบัน ได้จัดโครงการอบรมส่งเสริมการอ่านหนังสือพิมพ์ในกลุ่มเยาวชน ร่วมกับสถาบันพัฒนาสื่อมวลชนแห่งประเทศไทย สนับสนุนโดย สมาคมหนังสือพิมพ์โลก

ปี 2554 สภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ ร่วมกับสถาบันอิศรา มูลนิธิพัฒนาสื่อมวลชนแห่งประเทศไทย สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สนับสนุนโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ ได้จัดโครงการสัปดาห์ส่งเสริมการอ่านหนังสือพิมพ์ในโรงเรียน

“การสร้างภูมิการเรียนรู้อย่างเท่าทันสื่อ และการสร้างการเรียนรู้ ด้วยการอ่านหนังสือพิมพ์ ในวัยเด็ก ในระดับชั้นประถมศึกษา จะเป็นจุดเริ่มต้นของการเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้จากการอ่าน ซึ่งเป็นเครื่องมือที่สำคัญที่สุดในการแสวงหาความรู้"

รวมทั้งบใช้ความรู้ที่ได้จากการอ่านในการปรับตัว เป็นทักษะด้านการรับรู้ที่สำคัญมาก เพราะเป็นเครื่องมือเรียนรู้สิ่งต่างๆ อันเป็นรากฐานของการเรียนรู้ แต่ละสาขาวิชา และเพิ่มพูนความรู้ประสบการณ์ ความสามารถของผู้อ่าน ซึ่งเป็นการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ได้ผลระยะยาวมากที่สุด

และยังได้เสริมสร้างชุดทักษะความรู้ จากกระบวนโต้ตอบ การพูดคุย ซักถาม ผ่านกิจกรรมในกระบวนการระหว่างการเรียนรู้จากการอ่าน

สำหรับโครงการ “สร้างเสริมทักษะเท่าทันสื่อเพื่อเด็กด้วยหนังสือพิมพ์” ได้คัดเลือกโรงเรียนเข้าร่วม 220 แห่ง จาก

• โรงเรียนสังกัดสำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร
• โรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.)
• โรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน (สช.)
• โรงเรียนสังกัดองค์การบริหารการปกครองส่วนท้องถิ่น ในเขตพื้นที่ กทม. จังหวัดนนทบุรี ปทุมธานี สมุทรปราการ เพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ์ สงขลา สตูล เชียงใหม่ อุบลราชธานี  

โดยโครงการฯ เข้าไปทำกิจกรรมเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้จากการอ่านหนังสือพิมพ์ และหนังสือพิมพ์ออนไลน์ ในกลุ่มนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ผ่านการเรียนรู้ในรายวิชาภาษาไทย

โครงการฯ ดำเนินกิจกรรม 2 ส่วน คือ

1. การฝึกอบรมเรียนรู้ด้วยหนังสือพิมพ์และหนังสือพิมพ์ออนไลน์ แก่คุณครู ที่รับผิดชอบการสอนในรายวิชาภาษาไทย ของนักเรียนชั้น ป. 5 โดยจะอบรมครู 1 คน ต่อ 1 โรงเรียน

โดยจะทำการอบรม 1 วัน ในการเรียนรู้คุณลักษณะของหนังสือพิมพ์ หนังสือพิมพ์ออนไลน์ การเรียนรู้การเท่าทันสื่อ จากผู้แทนของหนังสือพิมพ์ และนักวิชาการด้านสื่อสารมวลชน เพื่อนำไปประยุกต์ออกแบบการสอนในชั่วโมงการสอน ผ่านกิจกรรม

2. การทำกิจกรรมสัปดาห์ “สร้างเสริมทักษะเท่าทันสื่อเพื่อเด็กด้วยหนังสือพิมพ์” โดยคุณครูจะทำการสอนแก่นักเรียนระดับชั้น ป.5 ในรายวิชาภาษาไทย จำนวน 5 วัน ๆ ละ 1 ชั่วโมง ที่จะเรียนรู้จากหนังสือพิมพ์ฉบับจริง จำนวน 5 ฉบับ

ร่วมกับแบบฝึกหัดการเรียนรู้ ที่ได้ออกแบบเนื้อหาการสอน และการทำกิจกรรมการเสริมสร้างทักษะการอ่านหนังสือพิมพ์ อาทิ การจำแนกข่าว การเรียนรู้จากเนื้อหาข่าว การจำแนกความแตกต่างหนังสือพิมพ์กับหนังสือพิมพ์ออนไลน์ การรู้เท่าทันสื่อ การใช้สื่อปลอดภัย เนื้อหาปลอดภัย เท่าทันภัยไซเบอร์ ซึ่งโครงการนี้จะให้เด็กนักเรียนระดับชั้น ป. 5 จำนวนกว่า 4,500 คน ได้เรียนรู้ และเสริมสร้างทักษะจากการอ่านหนังสือพิมพ์

สำหรับ กิจกรรมอบรมครู 1 วัน 1 คน / 1โรงเรียน ในเขตพื้นที่ กทม. จังหวัดนนทบุรี ปทุมธานี สมุทรปราการ ส่วนพื้นที่ภูมิภาค ประกอบด้วย เพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ์ สงขลา สตูล เชียงใหม่ อุบลราชธานี จะทำการอบรมในพื้นที่จังหวัดนั้นในเดือนมกราคม 2568

เมื่อหลังจากจบการเรียนรู้ เวิร์คชอป คุณครูจะนำไปจัด กิจกรรมสัปดาห์ “สร้างเสริมทักษะเท่าทันสื่อเพื่อเด็กด้วยหนังสือพิมพ์” 5 วัน ในชั้นเรียนวิชาภาษาไทย ระดับชั้น ป.5  

ส่วน กทม. ปริมณฑล ภาคกลาง จะจัดกิจกรรมฯ วันที่ 3-7 กุมภาพันธ์ 2568 โดยใช้หนังสือพิมพ์ ดังนี้

• หนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ
• หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ
• หนังสือพิมพ์เดลินิวส์
• หนังสือพิมพ์มติชน 

ขณะที่ส่วนพื้นที่จังหวัดภูมิภาค กลุ่มโรงเรียนที่ใช้หนังสือพิมพ์ส่วนภูมิภาค 8 ฉบับ ประกอบด้วย

• หนังสือพิมพ์ประชามติ จ.ตราด
• หนังสือพิมพ์เพชรภูมิ จ.เพชรบุรี
• หนังสือพิมพ์หาดใหญ่โฟกัส จ.สงขลา
• หนังสือพิมพ์หัวหินสาร จ.ประจวบคีรีขันธ์
• หนังสือพิมพ์ส่องใต้นิวส์ จ.สตูล
• หนังสือพิมพ์ไทยนิวส์ จ.เชียงใหม่
• หนังสือพิมพ์ปทุมมาลัย จ.อุบลราชธานี

ทั้งนี้ จะจัดสัปดาห์ “สร้างเสริมทักษะเท่าทันสื่อเพื่อเด็กด้วยหนังสือพิมพ์” ระหว่างวันที่ 17-21 กุมภาพันธ์ 2568

หลังจากเปิดตัวโครงการแล้วได้มีการเสวนาหัวข้อ “นวัตกรรมสื่อกับการเรียนรู้เท่าทันสื่อในห้องเรียนภาษาไทย” ผู้ร่วมเสวนา ประกอบด้วย

ดร.วสันต์ สุทธาวาศ รองผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยและพัฒนานวัตกรรมการจัดการเรียนการสอน สำนักพัฒนานวัตกรรมการจัดการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

1.คุณพจมาลย์ ปทุมบริสุทธิ์ ศึกษานิเทศก์ วิทยฐานะศึกษานิเทศก์ชำนาญการ หน่วยศึกษานิเทศก์ สำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร

2.คุณฐิติวรรณ ไสวแสนยากร บรรณาธิการข่าวการศึกษา หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ

3.คุณทินกร เชาวน์ชื่น บรรณาธิการข่าว หนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ

4.คุณภูวสิษฏ์ สุขใส บรรณาธิการ สงขลาโฟกัส/หนังสือพิมพ์ภาคใต้โฟกัส จังหวัดสงขลา

ดำเนินการเสวนา โดย รศ.ดร.วิไลวรรณ จงวิไลเกษม