เปิดครบ! 9 สัญญา 207 ล้าน ‘ทล.-ทช.-ทอ.’ ปี 60-63 ซื้อรถ บ.ลูกจอห์นเดียร์

กรุงเทพธุรกิจ นำเสนอข้อมูลอย่างต่อเนื่องเกี่ยวกับกรณี "เดียร์ แอนด์ คอมพานี" (Deere & Company) ดำเนินธุรกิจรถแทรกเตอร์ในชื่อ "จอห์น เดียร์" (John Deere) ตกลงยอมจ่ายเงิน 9.93 ล้านดอลลาร์ (ราว 336 ล้านบาท) ให้แก่สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์สหรัฐ (SEC) หรือ ก.ล.ต.สหรัฐ เพื่อยุติคดี "การจ่ายสินบนแก่เจ้าหน้าที่ของไทย" แลกกับผลตอบแทนทางธุรกิจ
    
โดย SEC ระบุว่า ผู้บริหารระดับสูง และพนักงานของ บริษัท เวิร์ทเก้น (ประเทศไทย) จำกัด (Wirtgen (Thailand) Co.,Ltd.) บริษัทในเครือของเดียร์ ได้จ่ายสินบนให้แก่เจ้าหน้าที่ในหลายหน่วยงานของไทย รวมถึง "กองทัพอากาศไทย" และ "กรมทางหลวง" นับตั้งแต่ช่วงปลายปี 2560 ไปจนถึงปี 2563 ในรูปของเงินสด การเลี้ยงอาหาร การจ่ายเงินในรูปค่าที่ปรึกษา การพาเที่ยวต่างประเทศโดยอ้างว่าไปดูงานในสวิตเซอร์แลนด์ และประเทศอื่นๆ ในยุโรป รวมทั้ง "การให้ความบันเทิงในสถานอาบอบนวด" ยังคงเป็นเรื่องที่อยู่ระหว่างการตรวจสอบของหน่วยงานรัฐ และองค์กรอิสระอย่างสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.)

โดยข้อมูลล่าสุด ได้รวบรวมการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ ระหว่างกองทัพอากาศ และกรมทางหลวง ที่ซื้อรถ และอุปกรณ์ต่างๆ จากบริษัท เวิร์ทเก้นฯ ซึ่งเกิดขึ้นในระหว่างมีเงื่อนปมปัญหาการ “จ่ายสินบน” ให้เจ้าหน้าที่ของรัฐ ระหว่างปีงบประมาณ 2560-2563 มีอย่างน้อย 9 สัญญา ใน 3 หน่วยงานคือ กองทัพอากาศ กรมทางหลวง และกรมทางหลวงชนบท รวมวงเงินอย่างน้อย 207,039,036 บาท

ทุกสัญญามีรายละเอียด ดังนี้

กรมทางหลวงชนบท (ทช.) 1 สัญญา มูลค่า 41,310,000 บาท ได้แก่

ประกวดราคาซื้อรถบดแบบผสม (ล้อเหล็ก-ล้อยาง) ขนาดเล็กไม่เกิน 4 ตัน จำนวน 18 คัน ด้วยวิธีประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (e-bidding) ปีงบประมาณ 2563 กำหนดราคากลาง 41.4 ล้านบาท แหล่งที่มาของราคากลางสืบจากท้องตลาด 3 บริษัท ได้แก่ บริษัท อิตัลไทยอุตสาหกรรม จำกัด บริษัท เมโทรแมชีนเนอรี่ จำกัด และบริษัท เวิร์ทเก้นฯ

ต่อมาได้ออกประกาศเชิญชวนให้เอกชนซื้อเอกสารประกวดราคา (ซื้อซอง) โดยมี 4 บริษัทเข้าซื้อซอง ได้แก่ บริษัท อิตัลไทยอุตสาหกรรม จำกัด บริษัท แทนธัญ จำกัด บริษัท เวิร์ทเก้น (ประเทศไทย) จำกัด และบริษัท เอ.วี.เอ็น.มอเตอร์เวอคส์ จำกัด

หลังจากนั้นในขั้นตอนการยื่นเอกสารประกวดราคา (ยื่นซอง) มีเอกชน  3 รายดำเนินการ ได้แก่ บริษัท อิตัลไทยอุตสาหกรรม จำกัด บริษัท เวิร์ทเก้น (ประเทศไทย) จำกัด และบริษัท แทนธัญ จำกัด ทว่ามีแค่ 2 บริษัทที่ผ่านการพิจารณาคุณสมบัติ และเทคนิค คือ บริษัท อิตัลไทยอุตสาหกรรม จำกัด และบริษัท เวิร์ทเก้น (ประเทศไทย) จำกัด

ต่อมาในเดือนเม.ย. 2563 กรมทางหลวงชนบท โดย สมโภชน์ เรืองพระยา ผู้อำนวยการสำนักบริหารกลาง ปฏิบัติราชการแทนอธิบดีกรมทางหลวงชนบท ลงนามในประกาศผู้ชนะการเสนอราคา โดยบริษัท เวิร์ทเก้น (ประเทศไทย) จำกัด เสนอราคาต่ำสุดเป็นเงิน 41,310,000 บาท

กรมทางหลวง (ทล.) 6 สัญญา รวมมูลค่า 149,529,036 บาท ได้แก่

โฟกัสเฉพาะสัญญาที่มูลค่าสูงจะมีจำนวน 4 สัญญา (อีก 2 สัญญา จ้างซ่อมบำรุงเครื่องจักร/ยานพาหนะ มูลค่า 83,656 บาท และซื้อวัสดุยานพาหนะ 36,380 บาท) มีรายละเอียด ดังนี้

1.ประกวดราคาซื้อรถบดล้อยางขับเคลื่อนด้วยตัวเอง ขนาดไม่น้อยกว่า 10 ตัน จำนวน 20 คัน ด้วยวิธีประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (e-bidding) ประกาศเมื่อวันที่ 16 ต.ค.2561 มีราคากลาง 76 ล้านบาท แหล่งที่มาราคากลางอ้างอิง 4 บริษัท ได้แก่ บริษัท แจนไนน แมเนจเม้นท์ จำกัด, ITALTHAI INDUSTRIAL, WIRTGEN GROUP (บริษัท เวิร์ทเก้นฯ\) และบริษัท เอส ที ไอ ที จำกัด

ต่อมาออกเอกสารเชิญชวนเอกชนประกวดราคา โดยมี 2 บริษัทเข้ามาซื้อเอกสารประกวดราคา (ซื้อซอง) ได้แก่ บริษัท พารากอน แมชีนเนอรี่ จำกัด และบริษัท เวิร์ทเก้นฯ อย่างไรก็ดีในขั้นตอนยื่นประกวดราคา (ยื่นซอง) มีแค่บริษัท เวิร์ทเก้นฯ ยื่นซองรายเดียว และผ่านการพิจารณาคุณสมบัติ และเทคนิคไป

โดยเมื่อวันที่ 3 ธ.ค.2561 กรมทางหลวง โดย นางอารีย์ จิรชวาลวิสุทธิ์ นักวิชาการพัสดุชำนาญการพิเศษ รักษาราชการแทนผู้อำนวยการกองการพัสดุ ปฏิบัติราชการแทนอธิบดีกรมทางหลวง ลงนามประกาศผู้ชนะการเสนอราคาคือ บริษัท เวิร์ทเก้นฯ ยี่ห้อ HAMM รุ่น GRW 280-12H ประเทศเยอรมนี โดยเสนอราคาต่ำสุด 70,910,000 บาท และเข้าทำสัญญาเมื่อ 25 ม.ค.2562

2.รถบดสั่นสะเทือนล้อหน้าเหล็กล้อหลังยาง ขนาดไม่น้อยกว่า 3 ตัน จำนวน 18 คัน ประกาศเมื่อวันที่ 22 ต.ค. 2562 ราคากลาง 44.1 ล้านบาท แหล่งที่มาราคากลางอ้างอิง 3 บริษัท คือ บริษัท เวิร์ทเก้นฯ บริษัท เมโทรแมชีนเนอรี่ จำกัด (ของ “เจ้าสัวทองไทร” นักธุรกิจชื่อดังด้านเครื่องจักรกลหนักของเมืองไทย) และ หจก.ศิริซัพพลายเซอร์วิส

ต่อมาออกเอกสารเชิญชวนเอกชนประกวดราคา โดยมี 3 บริษัทซื้อซอง คือ บริษัท เวิร์ทเก้นฯ บริษัท เอ.วี.เอ็น.มอเตอร์เวอคส์ จำกัด และบริษัท เมโทรเอ็นจิเนียริ่ง แอนด์ แมชีนเนอรี่ จำกัด แต่คราวนี้มี 2 เอกชนยื่นซอง ได้แก่ บริษัท เวิร์ทเก้นฯ และ บริษัท เอ.วี.เอ็น.มอเตอร์เวอคส์ จำกัด โดยทั้งคู่ผ่านการพิจารณาคุณสมบัติและเทคนิค

อย่างไรก็ดีเมื่อ 20 พ.ย.2562 กรมทางหลวง โดยนายวราวุธ เล็กวิเชียร ผู้อำนวยการกองการพัสดุ ปฏิบัติราชการแทนอธิบดีกรมทางหลวง ลงนามในประกาศผู้ชนะการเสนอราคาคือ บริษัท เวิร์ทเก้นฯ (ขายปลีก) ยี่ห้อ HAMM แบบ/รุ่น HD13VT ประเทศเยอรมนี โดยเสนอราคาต่ำสุด 41,274,000 บาท ทำสัญญาเมื่อ 30 เม.ย. 2563

3.ประกวดราคาซื้อรถบดสั่นสะเทือนล้อเหล็ก ขนาดไม่น้อยกว่า 17 ตัน จำนวน 5 คัน โดยวิธีประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (e-bidding) ประกาศเมื่อ 3 ต.ค.2559 ราคากลาง 22,750,000 บาท แหล่งที่มาราคากลางอ้างอิง 3 บริษัท ได้แก่ บริษัท เวิร์ทเก้นฯ บริษัท เมโทรแมชชีนเนอรี่ จำกัด และบริษัท อิตัลไทย อุตสาหกรรม จำกัด

ต่อมาออกเอกสารเชิญชวนเอกชนประกวดราคา โดยมี 3 บริษัทซื้อซอง คือ บริษัท เวิร์ทเก้นฯ บริษัท พิณสยาม จำกัด และบริษัท อิตัลไทยอุตสาหกรรม จำกัด แต่มีผู้ยื่นซอง 2 รายคือ บริษัท เวิร์ทเก้นฯ และ บริษัท อิตัลไทยอุตสาหกรรม จำกัด ซึ่งทั้งคู่ผ่านการพิจารณาคุณสมบัติและเทคนิค

อย่างไรก็ดีเมื่อ 1 พ.ย. 2559 กรมทางหลวง โดยนายศักดิ์ชัย ขำเจริญ ผู้อำนวยการกองการพัสดุ ปฏิบัติราชการแทนอธิบดีกรมทางหลวง ลงนามประกาศผู้ชนะการเสนอราคา ได้แก่ บริษัท เวิร์ทเก้นฯ เสนอราคาต่ำสุด 22,425,000 บาท และเข้าทำสัญญาเมื่อ 27 ธ.ค.2559

4.ประกวดราคาซื้อรถขูดไสผิวถนน ความกว้างของเพลาขูดไส (DRUM) ขนาดไม่น้อยกว่า 500 มม. จำนวน 2 คัน ด้วยวิธีประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (e-bidding) ประกาศเมื่อวันที่ 17 ก.ย.2562 ราคากลาง 15,260,000 บาท แหล่งที่มาราคากลางอ้างอิง 3 บริษัท ได้แก่ บริษัท เวิร์ทเก้นฯ บริษัท ดีเคเอสเอช (ประเทศไทย) จำกัด และบริษัท พรเลิศการช่าง จำกัด

ทั้งนี้ในสัญญาดังกล่าวไม่สามารถสืบค้นข้อมูลเอกชนที่เข้าซื้อซองได้ มีเพียงประกาศเอกชนที่ยื่นซอง 1 รายคือ บริษัท เวิร์ทเก้นฯ จำกัด และเป็นผู้ชนะการเสนอราคาไป โดยเสนอรถ ยี่ห้อ WIRTGEN  รุ่น  W๕๐R ประเทศเยอรมนี รวมวงเงิน 14.8 ล้านบาท ซึ่งกรมทางหลวง โดยนายวราวุธ เล็กวิเชียร ผู้อำนวยการกองการพัสดุ ปฏิบัติราชการแทนอธิบดีกรมทางหลวง เป็นผู้ลงนามในเอกสารผู้ชนะการเสนอราคา

กองทัพอากาศ (ทอ.) 2 สัญญา

1.ประกวดราคาซื้อเครื่องปูแอสฟัลท์ติกคอนกรีต จำนวน 1 เครื่อง ด้วยวิธีประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (e-bidding) วงเงินราคากลาง 13.8 ล้านบาท วงเงินสัญญา 10,200,000 บาท ทำสัญญาเมื่อ 8 พ.ค. 2563 ปัจจุบันส่งงานครบถ้วนแล้ว

ในส่วนของการสืบแหล่งที่มาของราคากลาง ได้ใช้ราคาอ้างอิงจาก 3 บริษัทคือ บริษัท ซีซีซี อินเตอร์เทรดดิ้ง จำกัด บริษัท เวิร์ทเก้น (ประเทศไทย) จำกัด และบริษัท เมโทรแมชีนเนอรี่ จำกัด หลังจากนั้นเมื่อวันที่ 14 เม.ย. 2563 เปิดให้มีการซื้อเอกสารประกวดราคา (ซื้อซอง) พบว่า มีเอกชน 9 ราย ต่อมาเมื่อ 17 เม.ย. 2563 เปิดให้มีการยื่นเอกสารเสนอราคา (ยื่นซอง) พบว่า มีแค่บริษัท เวิร์ทเก้นฯ รายเดียวที่ยื่นเสนอราคา และผ่านการพิจารณาคุณสมบัติและเทคนิค

หลังจากนั้นเมื่อวันที่ 27 เม.ย. 2563 กรมช่างโยธาทหารอากาศ ออกประกาศลงนามโดย พล.อ.ต.เรืองวิทย์ ศรีนวลนัด เจ้ากรมช่างโยธาทหารอากาศ (ยศ และตำแหน่งขณะนั้น) ให้บริษัท เวิร์ทเก้นฯ เป็นผู้ชนะการเสนอราคา โดยเสนอราคาต่ำสุดเป็นเงิน 10,200,000 บาท

2.ประกวดราคาซื้อเครื่องปูแอสฟัลท์ติกคอนกรีต ขนาดไม่ต่ำกว่า 75 แรงม้า จำนวน 1 เครื่อง ด้วยวิธีประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (e-bidding) ราคากลาง 8 ล้านบาท วงเงินสัญญา 6,090,000 บาท ทำสัญญาเมื่อ 15 เม.ย. 2563 ปัจจุบันส่งงานครบถ้วนแล้ว

ในส่วนของการสืบแหล่งที่มาของราคากลาง ได้ใช้ราคาอ้างอิงจาก 3 บริษัทคือ บริษัท ซีซีซี อินเตอร์เทรดดิ้ง จำกัด บริษัท เวิร์ทเก้น (ประเทศไทย) จำกัด และบริษัท เมโทรแมชีนเนอรี่ จำกัด หลังจากนั้นระหว่างวันที่ 10-16 มี.ค. 2563 ได้เปิดให้เอกชนซื้อซอง พบว่ามีจำนวน 4 ราย ต่อมาเมื่อ 25 มี.ค. 2563 เปิดให้ยื่นซอง พบว่ามี บริษัท เวิร์ทเก้นฯ แค่รายเดียวที่ยื่นซองเสนอราคา และผ่านการพิจารณาคุณสมบัติและเทคนิค

หลังจากนั้นเมื่อ 31 มี.ค. 2563 กรมช่างโยธาทหารอากาศ ออกประกาศลงนามโดย พล.อ.ต.เรืองวิทย์ ศรีนวลนัด เจ้ากรมช่างโยธาทหารอากาศ (ยศ และตำแหน่งขณะนั้น) ให้บริษัท เวิร์ทเก้นฯ เป็นผู้ชนะการเสนอราคา โดยเสนอราคาต่ำสุดเป็นเงิน 6,090,000 บาท

ทั้งหมดคือข้อมูลเบื้องต้นในสัญญาจัดซื้อจัดจ้างระหว่าง 3 หน่วยงานรัฐที่ถูกระบุในผลการสอบสวนของ SEC อย่างไรก็ดีปัจจุบันหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ดำเนินการสั่งตรวจสอบข้อมูลข้อเท็จจริงทั้งหมดแล้ว คงต้องรอผลสรุปกันต่อไป