จองวัคซีน "โมเดอร์นา" ต้องรู้ ทั้งวัคซีนไขว้ - เข็มกระตุ้น ควรฉีดเมื่อไหร่ดี

ตามที่คณะอนุกรรมการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค เกี่ยวกับการฉีด วัคซีนเข็มกระตุ้น หรือเข็ม 3 โดยระบุว่าให้ฉีด วัคซีนโควิด-19 ชนิด mRNA ทั้ง วัคซีน ไฟเซอร์ และวัคซีนโมเดอร์นา เป็นเข็มที่ 3 ได้ สำหรับผู้ที่ฉีด แอสตร้าเซเนก้า ครบ 2 เข็มแล้ว โดยมีระยะห่างจากเข็มที่สอง 6 เดือน พร้อมข้อปฏิบัติสำหรับผู้ที่จะฉีดวัคซีน โมเดอร์นา

 

• สูตรไขว้ “โมเดอร์นา”

การฉีดโมเดอร์นา ตามคำแนะนำในเอกสารกำกับยาจากบริษัทผู้ผลิตวัคซีน ระบุว่า ให้มองว่าไฟเซอร์กับโมเดอร์นาเป็นชนิด mRNA เหมือนกัน ฉีดทดแทนกันได้ ส่วนการฉีดกระตุ้นซิโนแวค 2 เข็มหรือซิโนฟาร์ม 2 เข็ม ก็สามารถฉีดโมเดอร์นาได้ตั้งแต่ 4 สัปดาห์ขึ้นไปหลังเข็ม 2 และสามารถฉีดได้อายุ 12 ปีขึ้นไป โดยสูตรวัคซีนไขว้ ดังนี้

• ซิโนแวค -โมเดอร์นา ระยะห่างระหว่าง เข็มที่ 1 กับเข็มที่ 2 จะอยู่ที่ 4 สัปดาห์

• แอสตร้าเซนเนก้า -โมเดอร์นา ระยะห่างระหว่างเข็มที่ 1 กับเข็มที่ 2 จะอยู่ที่ 4 สัปดาห์

• ซิโนฟาร์ม -โมเดอร์นา ระยะห่างระหว่างเข็มที่ 1 กับเข็มที่ 2 จะอยู่ที่ 4 สัปดาห์

• ไฟเซอร์ - โมเดอร์นา ระยะห่างระหว่างเข็มที่ 1 กับเข็มที่ 2 จะอยู่ที่ 4 สัปดาห์

 

• สำหรับคนฉีดแอสตร้าฯ 2 เข็ม

สำหรับคนรับวัคซีนเข็มกระตุ้นกรณีรับ แอสตร้าเซนเนก้า 2 เข็ม ให้กระตุ้นเข็ม 3 ระยะห่าง 6 เดือนขึ้นไปหลังเข็ม 2 ได้ ดังนั้น คนที่ฉีดแอสตร้าฯ ครบช่วง พ.ค. – มิ.ย. ให้ลงทะเบียนรับเข็ม 3 ตามความสมัครใจที่ รพ.ใกล้บ้าน โดยแสดงความจำนงต้องการฉีดล่วงหน้า แต่หากที่ใดมีความพร้อมสามารถฉีดได้เลย ซึ่งสามารถรับได้ทั้ง “ไฟเซอร์” ซึ่งเป็นวัคซีนหลักของประเทศ หรือคนที่จอง “โมเดอร์นา” ไว้ก็ฉีดได้เนื่องจากเป็น mRNA เหมือนกัน หรือขึ้นกับดุลพินิจของแพทย์อีกชั้น

อ่านข่าว : รพ.เมดพาร์ค ประเดิมฉีด "โมเดอร์นา" เพิ่มระดับภูมิคุ้มกันโควิด-19

กระตุ้นเข็ม 3 ด้วยโมเดอร์นา

ซิโนแวค - ซิโนแวค กระตุ้นด้วย "โมเดอร์นา" ตั้งแต่ 4 สัปดาห์ขึ้นไปหลังเข็มที่ 2

ซิโนฟาร์ม - ซิโนฟาร์ม กระตุ้นด้วย "โมเดอร์นา" ตั้งแต่ 4 สัปดาห์ขึ้นไปหลังเข็มที่ 2

แอสตร้าเซนเนก้า 2 เข็ม กระตุ้นด้วย "โมเดอร์นา" หรือ "ไฟเซอร์" ระยะห่างประมาณ 6 เดือน ขึ้นไป หลังเข็มที่ 2

 

• จองโมเดอร์นาไว้ ทำอย่างไร

คณะกรรมการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค แนะนำว่า ระยะห่างระหว่างโมเดอร์นาเข็มที่ 1 กับเข็มที่ 2 จะอยู่ที่ 4 สัปดาห์ ตามเอกสารกำกับยาจากบริษัทโมเดอร์นา และสามารถใช้ได้กับผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 12 ปี ขึ้นไป

ทั้งนี้ กรณีที่ต้องการฉีดเข็มที่ 3 เร็วกว่า 6 เดือน ในหลักการภาพรวมระยะห่างของการฉีดเข็มกระตุ้น มีปัจจัยอยู่ 2-3 อย่างคือ ถ้าฉีดเร็วเกินไปภูมิคุ้มกันจะขึ้นได้ไม่ดีนัก แต่ถ้าฉีดช้าเกินไปมีโอกาสที่ภูมิตกและติดเชื้อ ดังนั้น ความช้าเร็วของการฉีดจึงสำคัญ คณะกรรมการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค จึงแนะนำระยะห่าง 6 เดือน จึงเป็นช่วงที่เหมาะสมที่สุด

• ข้อแนะนำผู้จะรับวัคซีนโมเดอร์นา

1. สำหรับผู้ที่ได้รับวัคซีน "ซิโนแวค" หรือ "ซิโนฟาร์ม" ไปแล้ว 1 เข็ม

เนื่องจากวัคซีนซิโนแวคหรือซิโนฟาร์ม คือวัคซีนเชื้อตาย หากได้รับเพียง 1 เข็มจะไม่เพียงพอในการป้องกัน หรือลดความรุนแรงของโรคในระหว่างนี้ เพราะฉะนั้นควรได้รับการฉีดวัคซีนเข็มที่ 2 อย่างเร่งด่วนตามระยะเวลาที่เหมาะสม ไม่ว่าจะเป็นวัคซีนเชื้อตายชนิดเดิม คือ ซิโนแวค หรือซิโนฟาร์ม เป็นเข็มที่ 2 หรือวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้าที่อาจจะได้รับการจัดสรร แต่หากไม่สามารถหาวัคซีนเข็มที่ 2 ระหว่างนี้ได้ ถ้าถึงกำหนดการได้รับวัคซีนโมเดอร์นา ควรได้รับวัคซีนโมเดอร์นาเป็นจำนวน 2 เข็ม

2. สำหรับผู้ที่ได้รับวัคซีน "แอสตร้าเซนเนก้า" ไปแล้ว 1 เข็ม

แนะนำให้ท่านเข้ารับการฉีดกระตุ้นด้วยวัคซีนโมเดอร์นา 1 เข็มหลังฉีดแอสตร้าเซนเนก้า ไปแล้ว 1-3 เดือน อย่างไรก็ดี เนื่องจากการระบาดของเชื้อโควิด-19 สายพันธุ์เดลต้า ถ้าท่านต้องรอวัคซีนโมเดอร์นาเกิน 3 เดือน ขอแนะนำให้ท่านเข้ารับการฉีดวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า เข็มที่ 2 กระตุ้นไปก่อน โดยไม่ต้องรอวัคซีนโมเดอร์นา

3. สำหรับผู้ที่ได้รับวัคซีน "ซิโนแวค" หรือ "ซิโนฟาร์ม" ไปแล้ว 2 เข็ม

วัคซีนเชื้อตาย 2 เข็ม ภูมิจะขึ้นได้ดีในระดับปานกลางถึงดี อย่างไรก็ตาม หลังฉีดเข็มที่ 2 ไปแล้ว 2 เดือน ระดับของภูมิคุ้มกันจะเริ่มตกลงอย่างชัดเจนเกินร้อยละ 50 ในหลาย ๆ ประเทศที่ได้รับวัคซีนซิโนแวค หรือซิโนฟาร์ม เป็นเข็มที่ 1 หรือ เข็มที่ 2 ต่างก็แนะนำให้ฉีดกระตุ้นเข็มที่ 3 ด้วยวัคซีน mRNA โดยแนะนำให้ฉีดกระตุ้นเข็มที่ 3 หลังจากได้รับวัคซีนเข็มที่ 2 แล้วประมาณ 6 เดือน

เนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 สายพันธุ์เดลต้า ซึ่งเป็นไวรัสที่ทำให้เกิดการติดเชื้อรุนแรง และมีความสามารถในการหนีภูมิ การ กระตุ้นด้วยวัคซีนเข็มที่ 3 จึงมีความเหมาะสมในสถานการณ์ขณะนี้

โดยแนะนำให้ท่านรับฉีดกระตุ้นด้วยวัคซีนโมเดอร์นา 1 เข็ม หลังฉีดวัคซีนเชื้อตายซิโนแวค หรือซิโนฟาร์มเข็มที่ 2 ไปแล้ว 3-6 เดือน หรือเข้ารับการฉีดด้วยวัคซีนโมเดอร์นา 2 เข็ม หลังฉีดวัคซีนเชื้อตายซิโนแวค หรือซิโนฟาร์มไปแล้ว 2 เข็มนานเกิน 6 เดือน หรือมีภาวะภูมิคุ้มกันต่ำ

4. สำหรับผู้ที่ได้รับวัคซีน "แอสตร้าเซนเนก้า" ไปแล้ว 2 เข็ม

ผู้ที่ได้รับวัคซีนเอสตร้าเซนเนก้า ครบ 2 เข็ม ภูมิจะดีขึ้นมากและมีระดับที่สูงอยู่เป็นเวลานาน (ถ้าฉีดห่างกัน 8-12 สัปดาห์) พอที่จะต้านเชื้อไวรัสสายพันธุ์เดลต้าได้ในระดับหนึ่ง และปัจจุบันยังไม่มีคำแนะนำที่แน่ชัดถึงความจำเป็นในการฉีดวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 3 โดยเฉพาะ 6 เดือนแรกหลังจากได้รับวัคซีนเอสตร้าเซนเนก้า เข็มที่ 2 ยกเว้นผู้ป่วยที่มีภาวะภูมิคุ้มกันต่ำ

เพราะฉะนั้น หากท่านได้รับวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า ครบ 2 เข็มก่อนเดือนตุลาคม 2564 ท่านสามารถรอวัคซีนรุ่นใหม่ปีหน้าได้ อย่างไรก็ตามหากท่านเป็นผู้ที่มีโรคประจำตัว และอายุมากกว่า 60 ปี ภูมิคุ้มกันที่เกิดขึ้นจากการฉีดแอสตร้าเซนเนก้า 2 เข็มอาจจะไม่สูงมาก ขอแนะนำให้ท่านปรึกษาแพทย์ประจำตัวของท่าน ว่ามีความจำเป็นต้องได้รับวัคซีน mRNA ภายในปีนี้หรือไม่

5. สำหรับผู้ที่ได้รับวัคซีน "ซิโนแวค" หรือ "ซิโนฟาร์ม" 2 เข็ม ตามด้วยแอสตร้าเซนเนก้า

ปัจจุบันยังไม่มีงานศึกษาวิจัยในคนไข้กลุ่มนี้ รวมถึงภูมิคุ้มกันหลังเข็มที่ 3 ว่าจะสามารถคงระดับสูงอยู่ได้นานเพียงใด คงต้องรอข้อมูลจากงานวิจัยในประเทศไทยอย่างใกล้ชิด ขอแนะนำว่าท่านสามารถรอหลังฉีดแอสตร้าเซนเนก้าเป็นเข็มที่ 3 อย่างน้อย 3 เดือนแล้วค่อยพิจารณาเรื่องการรับวัคซีนโมเดอร์นาอีกครั้ง

6. สำหรับผู้ที่ได้รับวัคซีน "ซิโนแวค" หรือ "ซิโนฟาร์ม" 2 เข็ม ตามด้วย "ซิโนแวค" หรือ "ซิโนฟาร์ม" อีก 1 เข็ม

จากการศึกษาเบื้องต้นในประเทศจีนพบว่า หลังกระตุ้นด้วยวัคซีนซิโนแวคหรือซิโนฟาร์มเข็มที่ 3 เมื่อติดตามระดับภูมิคุ้มกัน พบว่า สูงขึ้น แต่ยังคงเป็นระดับที่ไม่สูงมากนัก และภูมิน่าจะต่ำลงได้เร็ว ตามข้อสังเกตที่พบจากการฉีดวัคซีนซิโนแวค

เนื่องจากสถานการณ์การระบาดของสายพันธุ์เดลตา ซึ่งเป็นไวรัสที่ทำให้การติดเชื้อรุนแรง และมีความสามารถในการหนีภูมิ หลังจากฉีดวัคซีนเชื้อตายเป็นการกระตุ้นในเข็มที่ 3 แนะนำให้ท่านฉีดวัคซีนโมเดอร์นา เป็นเข็มกระตุ้นเข็มที่ 4 หลังจากที่ได้รับเข็มที่ 3 ไปแล้ว 3-6 เดือน

7. สำหรับผู้ที่ยังไม่เคยได้รับวัคซีนเลย

เนื่องจากการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสสายพันธุ์เดลต้ารุนแรง หากท่านยังไม่ได้รับวัคซีนใด ๆ เลย ขอแนะนำว่า ให้ท่านหาวัคซีนในรูปแบบใดก็ได้ในระหว่างนี้ฉีดไปก่อน โดยควรรับวัคซีนให้ครบ 2 เข็ม เพราะไม่ว่าวัคซีนชนิดใดก็ตาม ก็สามารถลดความรุนแรงของโรคได้

แต่หากท่านไม่สามารถรับวัคซีนจากที่ใดได้ เมื่อวัคซีนโมเดอร์นาเข้ามายังประเทศไทย ขอให้ท่านรับวัคซีนโมเดอร์นาให้ครบ 2 เข็ม โดยเว้นห่างกัน 1 เดือน